ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN Wekelijkse!) Overzicht, VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN E. BOOM—BLIEK TNo,02in BRESKENS "ostgfro 31e Jaargang Zaterdag 3 Juni 1922 Nummer 2730 Schuld en Boete. Rede van liet Kamerlid Jlir. de Muralt, gehouden te Zierikzee, in Mei 1922. Fïl BRESKENSCHE COURANT Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25 met 15 cent dispositiekosten. A d v e r t e n t i e p r ij s v a n 1 5 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel. Drukker-Uitgever Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Tijdelijk verhoogd met 20 pCt. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur 3^" Uit hoofde van het Pink sterfeest verschijnt Dinsdagavond geen nummer van ons blad. DE UITGEVER. President Harding heeft on langs in niet onduidelijke woor den uitgelegd, dat de groote wereldoorlog een oeconomische oorlog geweest is. Dat klinkt niet heel prettig voor Poincaré en de zijnen, die nog altijd aan de voorstelling vasthouden, als zouden het Duitsche militairisme en de oorlogszucht van keizer Wilhelm en zijn oudsten zoon de eenige oorzaken geweest zijn. Maar Poincaré krijgt wel onaan genamer dingen te hooren. Is hein onlangs in de Fransche Kamer en nu niet door com munisten of socialisten zijn schuld aan het ontstaan van den oorlog verweten Hij trekt er zich niet veel van aan of doet alsof. Maar de gebeurtenissen gaan intusschen hun gang. En iedere nieuwe stap brengt ons wat verder at van het verhaal tijdens den oorlog met zooveel succes gepropageerd. Van de duivelsche wreedheid en cynische oorlogsbelustheid van den Duitschen kroonprins hebben de door dezen geschre ven herinneringen niet veel over eind gelaten. Men kan vrij ge rust dit geschrift met den kri- tischen blik van het wantrouwen lezen om van den eenzamen balling op Wieringen een ande ren indruk te krijgen dan dien van een Russischen officier die niets anders kent dan de wellust van het moorden en het vecht- lnsti iet van den Papoea. En de oeconomische beteekenis van den oorlog wordt ons door de gebeurtenissen zeker steeds duidelijker onthuld. Demonstreert de huidige voortzetting van den oorlog die vrede heet, niet ook zijn oeconomisch karakter? We behoeven werkelijk niet naar president Harding te luisteren. Wie beslissen feitelijk over oor- 94) Vermoedelijk heb je vroeger vaak van het prachtige goud blonde haar mijner zuster in het bijzijn van je nicht gesproken, en deze, ijverzuchtig op je helde, voor Therese, wilde jdaarom eveneens zulk blauw haar heb ben, om je te bekoren. Hoe kan je zoo iets gelooven? Waarom niet, deze intrigante zie ik tot alles in staat. Zoodra Angelina weder in hare woning was teruggekeerd, vroeg zij aan Marline. Is mijn heer Brigard niet hier geweest.? Neen, evenmin als mijnheer Fourmont. Goed! Wat is er in dat pakje dat daar op tafel ligt Het haarwater, dat de kapper log of vrede na 31 Mei? Zijn het niet de te Parijs vergifderde bankiers, die over een interna tionale leening voor Duitschland beraadslagen En wanneer het straks opnieuw oorlog zal zijn door het toepassen van Fransche geweldmaatregelen, is het dan niet weer de oeconomische oor log Sterker nog, de twist, de oneenigheid, die deze geweld- maatregelen tusscheo Engeland en Frankrijk kunnen uitlokken, hebben ze pok niet hare oeco nomische oorzaken Het kan niet anders. De gang van het oeconomisch leven beïnvloedt op beslissende wijze ons gansche leven. We konden er nooit ster ker van overtuigd raken dan in een tijd, dien de conferentie van Genua noodzakelijk maakte. Die noodzakelijkheid doet zich thans nog geviel :u, nu de Genueesche conferentie geen oplossing heeft gebracht. Asquith noemde in de kritiek, die hij in het Engelsche Lagerhuis op het resultaat van Genua oefende, als een der Voornaamste reden van haar mislukking, dat de conferentie bij voorbaat de kwesties van de schadevergoeding en de interna tionale schulden van het debat had uitgesloten. Het is, of de jongste gebeurtenissen nog eens nadrukkelijk de beteekenis dier uitsluiting willen onderstreepen. Wanneer we nieuwe oorlogen krijgen, wanneer de Entente uit elkaar spat, wanneer het onmo gelijk blijkt den Europeeschen toestand te tixeeren, dan is het, omdat de regeling der schade vergoeding van de conferentie is uitgesloten. De conferentie van bankiers kan het voor komen. Wanneer Duitschland een internationale leening krijgt, dan wil het zich verplichten aan de inllatie een eind te maken door van een bepaalden datum af geen bankpapier meer te laten drukken, waarvoor geen dekking voorhanden is. Het is nu eenmaal niet anders, een schuldenaar, die niet betaalt, verliest iets van zijn vrijheid. Maar het moeilijke, het gevaar lijke van het geval is hier, dat die schuldenaar een groot volk bracht, wijl hij meende, dat de laatste bestelling wel spoedig opgebruikt zou zijn. Neen, daar vergist hij zich toch in. Neem het pakje weer maar mede, ik heb het thans nog niet noodig. Zooals u wilt. Het is al laat, ik ben moe en ga terstond naar bed. Ook jij kunt gaan®slapen. Best, juffrouw. Wel te rusten. Wel te rusten? Angelina ging liggen, doch zij kou den slaap niet vinden, daar het haar zeer verontrustte, geen tijding van Biigard ontvangen te hebben. Zou deze het weer eveneens gemaakt hebben als op dien avond, toen Serge uit het huis in de Rue de Rome ontsnapte? Wellicht wilde hij de arrestatie van Serge in dezen nacht bij wonen, en heeft hij bij die ge legenheid de beide vrienden in hun boot op de Seine ontdekt. is, dat de hem opgelegde schuld als een onrecht voelt. Zoo'n volk kan onder den dwang der omstandigheden zijn souvereine vrijheid en zelfbeschikkingsrecht een oogenblik prijsgeven, het zal altijd traohten die volle vrij heid weer te hernemen De voor waarde, dat geen katastrofale daling van de mark een be roep op overmacht rechtvaardigt, opent reeds een uitweg. En het hangt ten slotte maar van de machtsverhouding tusschen schuldeischer en schuldenaar af, of de finantiöele controle die Duitschland zich thans wil laten welgevallen, nog langer gehand haafd zal blijven. De geschiedenis ook van onzen tijd spreekt te duidelijk. Zien we niet overal en telkens, hoe ieder volk zi h onder den dwang van vreemde overheersching, welke vorm die ook heeft aan genomen, tracht uit te worstelen, om in volkomen vrijheid te ade men Ierland is een sprekend voorbeeld. En dat ook Ierland thans onder het verdrag dat Collins'en de zijnen aanvaardden, nog niet tot rust kan komen, het heeft toch ten slotte zijn diepere n grond in den drang naar de meest vólkernen vrijheid. Want het kan niet alleen het drijven van De Valera en enkele onverzoenlijken geweest zijn, dat de voorloopige regeering van den Ierschen Vrijstaat be wogen heeft een schikking met deze onverzoenlijken te aan vaarden, die het tractaat zelf, waarop de Vrijstaat steunt, dreigt aan te tasten. Ongetwij feld leeft nog in een grooter deel van het lersche volk dien drang naar volledige onafhanke lijkheid, die het tractaat mis kent. Dat verklaart ook den schrik van de Engelsche regee ring. Zij heelt Collins en de zijnen naar Londen ontboden om over deze overeenkomst te praten, waaruit men gevaar voor de ovei eenkomst met En geland ziet dreigen. En wanneer nu de voorloopige regeering voor de Londensche pressie te rugkrabbelt, is dan daarmee de aak gezond? Lloyd George en Deze gedachte folterde haar zoo zeer, dat zij niet langer in bed kon blijven; zij stond op, trok een négligé aan, wierp haar zwarten, kanten doek over het hoofd, hem op de gewone wijze onder de kin vastbindende, en wandelde toen geruimen tijd haar boudoir op en neer, toen zij eindelijk, toen de dag aanbrak, vermoeid op den divan neerzonk, zich verder aan haar pijnigende gedachten overgevende. Daar Martine het niet waagde haar te storen, was Angelina op dezelfde plaats blijven zitten, en het kon ongeveer tien uur ziju, toen er op de buitendeur van het pavil joen heftig geklopt werd V'erschrikt sprong zij op en vroeg aan de kort daarop bin- nen-tredende Martine, wie daar was. Een mij geheel onbekend persoon, die zijn naam niet noe men wii, hij staat reeds beneden zijn collega's weten wel beter. Het lersche probleem blijft on oplosbaar, omdat de lersche eisch van zelfbeschikkingsrecht nooit volkomen in overeenstem ming te brengen is met de be langen van het Britsche rijk, waarvoor een onafhankelijk Ier land een gevaar blijft. Voor- loopig trachten nu de Ulster mannen het voor Engeland uit te vechten. Want dat is geen twist meer dat is een volledige oorlog die thans tusschen Noord en Zuid-Ierland gestreden wordt. En ook in dezen oorlog zien we de oeconomische oorzaken naast de nationalistische, die tweede groote soort. Engeland tracht er partij van te trekken voor eigen voordeel. Het lijkt een gevaar lijke poging. Op de winstverdeeling, die onbillijk lijkt, kijkt de arbeider zich blind. Maar daar gaat het echter niet in de eerste plaats om. Die meerdere schoenen, die worden geproduceerd, wie draagt die Wel, antwoordt spr., natuurlijk de arbeiders in die buurt die vroeger klompen droe gen, maar die nu de veel goed- koopere schoenen kunnen koo- pen. Daa'op wijst de propa gandist voor den klassenstrijd het gehoor niet. De, fabrikant en zijn klassegenooten kunnen toch niet in den vervolge 2 of 3 paar schoenen over elkaar gaan aantrekken omdat er zooveel meer schoenen meer worden geproduceerd dan vroeger en ze zooveel goedkooper zijn gewor den 1 En de vermeerderde schoenenproductie wordt ver bruikt, dat staat vast 1 of blijft die altijd in het magazijn Zóó moet 't vraagstuk bekeken wor den. Het is in hoofdzaak een productiekwestie en niet een kwestie van winstverdeeling in op de trap 1 En, toen het meisje daarbij de deur opende, riep een stem naar boven Ik ben het, nicht. Vergunt ge me om boven te komen Serge 1 aeide Angelina bij zich zeiven, hij hier, bij mij Zij wist niet of zij hem ontvangen zou of nietvoor zij echter een besluit kon nemen, stond Serge reeds in de deur en begroette haar zeer vriendelijk. Goeden morgen, waarde nicht. Een blijde glimlach vloog er over het gelaat van de geluk- zoekster, terwijl zij antwoordde: Welkom neef. Nadat zij Martine door een gegeven wenk verwijderd had, zeide Angeline op gedempten toon tegen Serge Welk een onvoorzichtigheid, Serge. Waarom antwoordde deze. Ik vrees de politie niet. In het gedrag van Serge ver de eerste plaats, al is deze laatste ook van belang. Vermeerdering van productie van verbruiksartikelen (afgezien van de winstverdeeling) komt, hoe men de zaak ook bekijkt niet den verm'ogsnden (er zijn nauwelijks 100.000 menschen aangeslagen in de vermogens belasting) in de eerste plaats maar in hoofdzaak den breeden arbeidersstand ten goede. Alleen door particulier initiatief toe te laten en eigen belang wordt die productie ten top gevoerd. De in sprekers voorbeeld be doelde kapitalist ('uitbuiter zoo als de socialisten hem noemen) koopt voor het half millioen dat zij den arbeiders onthield weer een fabriek produceert weer meer ten bate van zichzelf en hetproletariaat. Dit zijn de voordeelen van 't kapitalisme naast de nadeeleen die moeten worden ondervangen en waartoe het liberalistisch veroude beginsel, mits aangepast aan de huidige tijden, als eenige leider moet dienen. De kern van het beginsel late men echter niet los 1 Spreker toont breedvoerig aan dat de werkelijke toeneming van productie die een onafwijsbare eisch is (naast herstel en ver betering van moraliteit en gees telijk leven) voor herstel van de verworden maatschappij, alleen kan worden verkregen door vrij heid van verkeer en bedrijf en in perking van overheidsbemoeiing. Het is wel merkwaardig dat in de Duitsche Republiek op last van van de Regeering van den socialist Ebert ten spoedigste alle monopolies en overheids bedrijven die in Duitschland in den oorlog waren ontstaan weer zijn vrijgemaakt ten einde de productie op te voeren. De Volkenbond erkent in art. 23 van haar program door socialisten mede onderteekend dat de wereld alleen dan uit den chaos kan worden gered indien volledige trijheid van verkeer en bedrijf wordt ingesteld. Ook bevat de agenda voor de conferentie te Genua een dergelijke uitspraak al zal de ried niets de opwinding in zijn binnenste. Hij kwam hierheen om zijn nicht tot een bekentenis te brengen, wanneer zij werke lijk schuldig was. Om dit laatste te beslissen, wilde hij zich in de eerste plaats overtuigen, of Angelina thans bruin of blond haar had, en dan of ^ij hem werkelijk in die mate lief had, om uit ijverzucht tegen Therese aldus gehandeld te jfebben, als Claude beweerde. Omtrent het eerste punt ko" hij zich voorloopig geen zeker heid verschaffen, daar de kleur van het haar wegens den het hoofd omhullenden zwart kanten doek niet te onderscheiden was. O, mijn beste Serge, begon Angelina, toen zij beiden naast elkander op den divan plaats genomen hadden, wanneer je eens wist, wat ik sinds die on gelukkige gebeurtenissen geleden heb. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1922 | | pagina 1