ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Melijkscti Oveizicht.
Iets te laat is veel te laat,
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
E. BOOM—BLIEK
T£o,02T BRESKENS p,07s$,ro
31e Jaargang
Zaterdag 12 November 1921
Nummer 2674
Schuld en Boete.
BRESKENSCHE COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
met 15 cent dispositiekosten.
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Tijdelijk verhoogd met 20 pCt.
Advertenties worden aangenomen tot u i t e r 1 ij k
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
Het lijkt zoo eenvoudig en in
ten paar woorden te zeggen,
leder het zijne. Ieder zijn goed,
lijn recht, zijn vrijheid. Dan
behoefde er immers geen strijd
meer te zijn, geen afgunst, geen
haat.
Maar zoo eenvoudig is het
niet. We zijn het er nog altoos
niet over eens, wat ieder het
zijne mag noemen. De socialisten
hebben meer dan iets anders den
twijfel daaromtrent in de wereld
versterkt, al werd meer dan 18
eeuwen geleden die twijfel uit
gesproken in de woorden „wie
van u den rok begeert, geef hem
ook den mantel".
Maar dan Al waren we
het daar nou wel over eens, dan
nog..,, neen dan zou het nog
allemaal niet van een leien dakje
gaan. Want zij eischen wel allen
het onze, maar anderen het hunne
te laten, te geven als het noodig
is, niet een eijjcel ding, maar de
volle tnaat, vVaarop ze recht
hebben, we kunnen het maar
heel zelden. Dat is geen onwil
altijd. Wanbegrip veroorzaakt
erger dingen dan de botste on
wil, We zien het zoo goed, wat
ons zelf toekomt, maar wanneer
het anderen geldtNietwaar?
De oorlog beeft er een goed
woord voor uitgevonden, beter
gezegd in het algemeen gebruik
gebracht. Het zelfbeschikkings
recht I Het kan voor volken als
individu gelden. Maar was die
zelfde oorlog, die ter verzekering
ervan gevoerd heette, zelf niet
een miskenning daarvan Want
het was een strijd toch ten slotte
om eigen recht, maar ook ter
vernietiging van dat van anderen.
De uitkomst heeft het geleerd
ook aan wié het eerst niet ge-
looven wilden, en gaat voort het
te leeren. Zelfs wie hielpen de
Overwinning te bevechten werden
er de dupe van. De Ieren, de
41)
In hoever vroeg Angelina
verlegen.
(ie wordt daardoor immers
eene schatrijke vrouw
Wat wilt ge daarmede zeggen?
'k wil daarmede zeggen, dat
Theresa Garancier u heden een
I(er grooten dienst bewezen
heeft.
Angelina huiverde onwillekeu-
"g en maakte een af keurend
gebaardaarom ging de ander
voort
Vergeef mij, dat ik uw kiesch-
heidgevoel kwets, doch ik meen-
he, dat de dood van den com-
"isndant Morain u niet al te
zeer bedroefde, evenmin als de
gevangenneming van zijn zoon.
Dl hadt ge beiden soms toeval-
hg lief?
Angelina bedekte haar gelaat
®et beide handen a's wilde zij
•en verschrikkelijk beeld ver-
Jtgen, dat haar voorzweefde, en
VlamingenBeider strijd is
niet gelijk, al is er overeenkomst.
Beide vechten voor hun zelfbe
schikkingsrecht. Maar voor de
Vlamingen is de strijd tragischer,
feller ook, al lijkt het niet zoo
en moeilijker. De Ieren heb
ben eindelijk zich zelf gevonden.
Zij zijn in hun eigen land tot
een eenheid geworden. En de
andere, de vreemde, die hen
wellicht het volle zelfbeschik
kingsrecht niet onthouden wil,
erkent toch thans hun volle recht
zichzelf te zijn.
De Vlamingen worsteleh nog
om dit meest primitieve recht.
Als volk zijn ze zich nog nau
welijks bewust geworden. En
het zijn de eigen landgenooten,
die hen daarbij, de eigen ras-
genooten, die hen het meest hin
deren. De Walen nog niet eens
in de eerste plaats, de Franskiljons
nog het meest, ontkennen het
Vlaamsche beteekenis, begrijpen
de primitieve beteekenis, het van
zelf sprekende er ook niet van.
Waar spreekt zich dit duide
lijker uit dan in de nota, waar
mee de Belgische minister-presi
dent de benoeming van Van
Cauwelaert tot burgemeester van
Antwerpen tracht te verdedigen.
Er zijn honderden burgemeesters
benoemd in België, socialisten,
katholieken en liberalen, al naar
de verkiezingen de meerderheid
der bevolking hadden vastge
steld. Antwerpen had zich uit
gesproken voor de Vlaamsche
zaak door de overwinning van
socialisten en Vlaamsche Katho
lieken. Deze Vlaamsche Katho
lieken wonnen de meeste zetels.
Van Cauwelaert is een Vlaamsch
Katholiek, lid van het parlement,
man van uitstekenden naam.
Niettemin achtte de Belgische
minister-president het noodig
zijn burgemeestersbenoeming te
verdedigen. Spreekt het niet
meer dan boekdeelen Maar
ondanks die verdediging of mis
schien wel om die verdediging
stak er een storm op in het
zeide vervolgens met een bewo
gen stem
Niettegenstaande ik op een
vijandigen \oet stond met mijn
bloedverwanten, kan ik toch niet
vergeten, dat ik jarenlang bij
hen in hetzelfde huis woonde,
dat thans het schouwtooneel van
zulk een misdaad is geworden.
Ge zult moeten toegeven, dat
het onder zulke omstandigheden
verklaarbaar is, dat mijn zenu
wen buitengewoon opgewonden
zijn.
Goed, breken wij dan dit
gesprek af.
Neen, neen, ga maar voort.
Ik zeide dao, dat Therese
Garancier u een grooten dienst
bewees, wanneer zij het geweest
is, die den commandant Morain
vermoordde. Want ge weet
wellicht, dat zij dit ontkent.
Ik weet het En toch heeft
men haar gearresteerd. Boven
dien zijn de blonde haren, die
men in de hand van den doode
gevonden heeft, een bewijsstuk
dat duidelijk van hare schuld
spreekt.
Nu, we zullen zien, antwoordde
Vlaamsch-vijandige kamp onder
Walen en Franskiljons. En minis
ter Fanch, een Antwerpenaar en
toch geen felle Vlaamsch-hater,
vond er aanleiding in zijn ont
slag te ueinen, een voorbeeld,
dat de andere liberale ministers
geneigd schenen te volgen.
Zelfbeschikkingsrecht, niet
waar Dat wil zeggen voor ons
zeiven en onze vrienden, niet
voor anderen.
De Hongaren werden er ook
de dupe van. Want per slot
van rekening was het toch hun
zaak of ze ex-keizer Karei of
een anderen Habsburger koning
van Hongarije wilden maken,
zoolang ze daarmee anderen
maar niet hinderden. Zeker, het
was begrijpelijk, waarom de
Entente, Italië vooral, waarom
ook de buurstaten dat liever niet
zagen. Ze konden er zelf eens
nadeel van ondervinden. Maar
gaf hun dit wel het recht het
zelfbeschikkingsrecht der Hon
garen zoozeer in te krimpen,
dat zij hen tot het maken van
een wet konden dwingen, die
alle Habsburgers voor altijd van
den troon vervallen verklaarde.
De Hongaren hebben, schoon
met een bloedend harte, aan
dien dwang gehoorzaamd. Maar
de heeren zijn nog niet tevreden.
Het vervallen van de erfelijke
rechten der Habsburgers waar-
boigt nog niet, dat de Hongaren
niet te eeniger tijd ex-keizer
Karei of een andere Habsburger
tot hun koning kiezen, redenee
ren ze. Maar wat willen ze dan?
Hongarije ten eeuwigen dage
onder hun controle houden Ter
verzekering van eigen belangen
anderen hun rechten onthouden?
Het gaat immers toch niet. Ook
wanneer er een vorm gevonden
kon worden, waardoor een vrije
koningskeuze voor altijd aan de
Hongaren verboden werd, welke
kracht zou een dergelijk verbod
kunnen hebben, zoodra de ver
houdingen zoozeer gewijzigd
waren, dat er niemand of geen
Brigard glimlachend, zeker is 't
in elk geval, dat de comman
dant dood is, dat men zijn zoon
zoowel als Therese ariesteerde,
en dat men ook haar broeder,
mijn geachten collega, van mede
plichtigheid beschuldigt Op deze
wijze hoop ik eindelijk eens van
deze onuitstaanbare menschen
bevrijd te worden. Zelfs voor
het onwaarschijnlijke geval, dat
men Therese en Claude niet
van schuld zou kunnen over
tuigen, blijft toch steeds de
aanklacht tegen Serge Morain
bestaan, dien men op heeterdaad
betrapte. En deze omstandig
heid, mijn lieve vriendin, zal,
dunkt me, u zeer te stade komen.
Ge zijt zeker van de vijf maal
honderd duizend francs en deze
moeten u onverwijld worden uit
betaald. Nu blijven er nog echter
een inillioen en vijfmaal honderd
duizend francs over
Die mijn neef toebehooren.
Geenszins. De wet bevat in
Jit opzicht zeer besliste bepa
lingen.
Welke wet
De wet op de onwaardigheid.
voldoende macht meer was om
Hongarije aan dit verbod te
houden Het papier is geduldig
genoeg. Maar iedere wet kan
immers door een andere worden
opgeheven. Wanneer het volk
werkelijk een koning wil, en een
Habsburger tot koning, dan zal
die er vroeger of later ook wel
komen.
In Duitschland zijn ook nog
genoeg keizer- en koninggezin-
den. De begrafenis van den
overleden Beierschen koning te
Miinchen heeft wel getoond, hoe
sterk in Beieren de gehechtheid
aan het koninklijk huis nog
voortleeft. Maar de meerderheid
van het volk is in Duitschland
toch republikeinsch. Althans op
het oogenblik nog. De monar
chale partijen winnen wel in
kracht. En dat teekent zich ook
in de regeeringen reeds af.
Want al is in Pruisen een sociaal
democraat weer minister-presi
dent, de Duitsche volkspartij
maakt toch deel uit van de
nieuwe regeeringscoalitie. En
deze partij is in wezen monar
chaal, trekt zelfs in de richting,
die op herstel van het keizerschap
kan uitloopen. Want nu de Volks
partij in Pruisen tot de regee-
ringspartijen is toegetreden, zal
ook in het rijk de regeerings-
meerderheid wel spoedig tot
over deze partij worden uitge
breid. De socialisten, die er tot
nu toe tegen waren, kunnen
zich niet blijven verzetten. En
dit beteekent toch een lichte
opschuiving naar rechts. Dat
hebben de geallieerden als eer
ste gevolg van hun beslissing
m Opper-Silezië alvast bereikt.
Wat zullen ze in Opper-Silezië
bereiken
Zelfbeschikkingsrecht ook daar?
Men zou geneigd zijn het te
betwijfelen.
Volgens het algemeene rechts
begrip wordt een ieder voor een
erfenis onwaardig gehouden, die
zijn plichten jegens den erf
later grovelijk verzaakte, en
volgens de speciale wetsbepa
lingen is diegene de opvolging
onwaardig, die wegens moord
of poging tot moord van zijn
rechtsvoorganger is veroordeeld
geworden. Begrijp ge nu, wat
ik zeggen wil
Ik begin u tenminste te be-
grijpen.
Wordt uw neef Serge Morain
schuldig verklaard aan moord
op zijn vader, dan spreekt het
gerecht tegelijkertijd zijn on
waardigheid uit om de erfenis te
aanvaarden en deze laatste valt
alsdan in haar geheel u ten deel,
als de eenige bloedverwante en
naaste erfgename van den com
mandant behalve diens on
waardige zoon.
Brigard blikte met een triom
feerenden glimlach op zijne
bondgenoote, die wederom haar
vorige plaats op de divan in
genomen had en peinzend naar
het plafond opkeek. Na een
Zooals reeds voldoende be
kend, moeten personen, ouder
dan 35 jaar en niet in het bezit
eener rentekaart, voor 3 Dec.
1921 een Vrijwillige Ouderdoms-
verzekering sluiten, willen zij op
65-jarigen leeftijd recht op rente
hebben.
Vele oudere personen, waar
onder velen van 60 jaar en ouder,
wachten nog. Voor 3 December
zullen ze het zeker doen.
Waarom ze wachten Voordeel
hebben ze niet bij het wachten,
dat weten ze ook wel. De solidi
teit is ook goed, de Staat waar
borgt de rente.
Waarom ze dan wachten Ze
wachten tot buurman of buur
vrouw het doet. Of ze wachten,
omdat ze graag willen weten,
wat broer en zuster er van zeg
gen zal. Ze weten het eigenlijk
zelf niet, waarom ze wachten.
En ze zullen natuurlijk wachten
tot het te laat is.
En als ze 65 jaar zijn, zullen
ze geen rente krijgen. Dan is
het „had ik het ook maar ge
daan", of „Piet en Jan hebben
wel rente en wij niet. En we
kunnen het ook gebruiken".
Maar de rentetrekkers Piet en
Jan hebben niet gewachtze
hebben een verzekering gesloten.
Tot 2 December 1921 is hst
nog tijd, dat wil zeggen op 2
Dec. 1921 moet het formulier
geteekend en opgezonden zijn.
Het poststempel van de enve
loppe, waarin het formulier op
gezonden wordt, mag geen later
datum dan 2 Dec. 1921 dragen.
Wachten er veel, dan kan de
agent in de laatste dagen niet
allen helpen en komen zij door
eigen schuld te laat.
Er is nu voldoende gewaar
schuwd. Niemand kan zeggen
„ik wist het niet". Komen zij te
laat, dan moeten zij zeggen, „ik
was te laksch".
Deze verzekering is tevens een
korte rustpoos eerst zeide zij
Een wonderlijke wet
Niet waar Acht ge het onder
zulke omstandigheden nog noo
dig om op de hand van mijn
principaal te speculeeren, daar
u zelf twee millioen te wachten
staan
Beste vriend, dat is een zon
derlinge vraag. De twee millioen
van den oom in Baltimore zijn
wel een heel aardige som, maar
de vier millioen, waarover, gelijk
ge zegt, mijnheer Fourmont, te
beschikken heeft, zijn ook niet
te versmaden. Beide bedragen
vereenigd, maken zes millioen,
dat wil zeggen een zeer aan
zienlijk vermogen Overigens
vergeet ge bij dit alles, dat
Serge beweert onschuldig te
zijn.
Wat doet er dat toe. Er is
toch niemand, die het gelooft.
Hoe dan ook de mogelijk--
heid bestaat, dat het gerecht
hem vrijspreekt. Men veroor
deelt zoo menigen onschuldige,
waarom zou men nu niet eens
een schuldige vrij spreken?
(Wordt vervolgd.)