ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
vsmEïa&Bïeï*.
Wekelijksch Omzicht,
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
E. BOOM—BLIEK
31e Jaargang
Zaterdag 1 October 1921
Nummer 2662
Schuld en Boete.
De Onderwijswet
deugt niet.
BRESKENSCHE COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
met 15 cent dispositiekosten.
Advertentieprijs van 1 5 regels 75 cent
Elke regel meer 15 cent. Ingez. Meded. 30 ct. p. regel.
Drukker-Uitgever
TRto.'(2>" BRESKENS p°7s$4ro
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Tijdelijk verhoogd met 20 pCt.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
Er lijn inenschen en volken,
die altijd in het hoekje zitten,
mar de 9lagen vallen. Duitsch-
lind ia dat niet altijd geweest.
Het heeft zijn perioden van bloei
m geluk gekend, nu het laatst
nog in de laatste helft der 19de
de eerste jaren van de 20ste
teiw. Maar het heeft ook heel
raak de slagen op zich voelen
neerregenen. In tegenstelling met
Engeland en Frankrijk bijvoor
beeld heeft het opmerkelijk vaak
in het hoekje gezeten. Dat is in
den tijd van den 30-jarigen oor
log geweest en betrekkelijk kort
daarna, toen het van Lodewijk
XIV te lijden had, die het ook
de.thans weer aan Frankrijk
teruggekeerde en zooveel be-
iproken provincie Elzas atnam.
Dan leed het als geen ander
volk wellicht, onder de Napo
leontische oorlogen. En nu is
het tengevolge van zijn neder
laag in den wereldoorlog weer
in het ongelukshoekje terecht
gekomen en zjt er zoo diep in
weggedrukt, dat er geen uitko
men meer aan schijnt en maar
platen de slagen van het nood-
Dt heelt af te wachten, die het
niet bespaard blijven. Want ais
wan de verwoesting van den
oorlog nog niet groot genoeg,
ia het nog telkens opnieuw door
communistische opstanden over
hoop geworpen. Nauwelijks was
het die baas, of van de tegen
overgestelde, de nationale zijde,
begon de aanval, die, door Bei
eren ondersteund, tot nieuwe
moeilijkheden met dezen Bonds-
ttiat leidden, 't Was of het niet
tot rust kon, niet tot rust kan
komen, of alles samenspant om
bet te beletten zich weer op te
richten en te herstellen. Kramp
achtig spant het zich in om op
de been te blijven, om door
nieuwen arbeid zich er boven
30)
0, wat dat betreft, riep Claude
met een dreigende beweging.
Dat niet, antwoordde Julienne,
liler zullen wij ons aan den
nietswaardige wreken.
Dus ge haat hem ook
Van ganscher harte. Ik kan
tijn huichelarij niet uitstaan,
i Op den dag, dat ge er me
terlof toe geeft, zal ik de hui-
tielarij er bij hem wel met de
Jichtzweep uitranselen.
Heel goed, maar voorloopig
moet ge nog geduld hebben,
'k weet, dat hij de vertrouwde
v'n Angelina is, dat hij deze
geheel leidt. Ik verraste beiden
tens bij een geheim gesprek.
Hij zegt mijn vader alles, wat
Angelina dezen om de een of
Wdere reden niet durft mede te
kelen, en als wederdienst zorgt
Angelina, dat mijn vader de
*enschen van Brigard inwilligt.
Bij dat alles zal men vermoe-
klijk van mij niet veel goeds
I Vertellen
op te werken, maar telkens dreigt
een nieuwe noodlotsstoot het van
de beenen te willen werken.
En in dezen wanhoopstoestand
treft het nu weer de verschrik
kelijke ramp te Oppau, die een
heele streek verwoest en hon
derden dooden en gewonden
heelt geëischt door het in de
lucht vliegen van de Badensche
Aniline- en Soda-fabrieken, waar
een bijzonder gevaarlijk stikstof
product vervaardigd werd. Men
sprak eerst van ruim 800 doo
den. Maar dit blijkt de gewone
overdrijving, waartoe ontsteltenis
en schrik de menschen zoo ge
makkelijk brengen. Met onge
veer 300 is het aantal toch al
groot genoeg. De deelneming in
de ramp is algemeen en de
Fransche bezettingstroepen bie
den opofferende hulp. De Fran
sche regeering schijnt zelfs zoo
vriendelijk geweest te zijn kiesch-
heidshalve de zwarte troepen,
waaraan de bevolking van het
bezette gebied zich altijd ergert,
van de plaats der ramp terug
te trekken. Het is of een oogen-
blik het menschelijk medelijden
luider spreekt dan de politieke
haat. Hoe lang zal het duren
Stinnes en Ludendorff mogen
praten van de noodzakelijkheid
om elkaar de handen te reiken,
wil men de wereld uit den hul
digen toestand opheffen, zoo ver
zijn we nog niet. En zijn ze
zelf wel zoover In Duitschland
zelf is men nog nauwelijks ge
neigd elkaar de hand te reiken
en Ludendorff althans werkt al
heel weinig mee om het zoover
te krijgen. Hij en zijn partijge-
nooten zitten ook achter de
Beiersche regeering, al zal hun
invloed zeker in het nieuwe mi
nisterie onder graaf Lerclienveld
heel wat minder groot zijn.
Engeland en Ierland aarzelen
ook nog altijd elkaar de hand
toe te steken. Ierland heettook
lang gezeten in het bewuste
hoekje waar de slagen vallen.
Deze woorden sprak Claude
op zulk een eigenaardigen tra-
gisch-komischen toon, dat Julien
ne hartelijk begon te lachen.
Ge blijft toch altijd dezelfde,
riep ze vroolijk.
Zeker, en ik zal u ook altijd
blijven lief hebben.
Deze verzekering zal mij ech
ter niet beletten, om u eens
duchtig de les te lezen over de
achteloosheid, die gij in de zaken
aan den dag legt en waarover
mijn vader zich beklaagt. Ik
verzoek u dringend, om voortaan
de kantooruren niet meer zoo
vaak te verzuimen als tot dus
ver, ook om met mij te praten,
zooals van daag. Vermijd alles,
wat mijn vader aanleiding tot
klagen kan geven, en dan, hoop
ik, zullen onze vooruitzichten er
wel op verbeteren. En nu, vaar
wel. Kus uw zuster voor mij.
Geef mij den kus, opdat ik
dien verder aan mijn zuster geven
kan, zeide Claude schertsend.
Op dit oogenblik liet zich uit
de verte een lang gerekt luid
uilengeschreeuw hooren. Julienne
sprong op en wierp Claude
achtereenvolgens drie kushanden
Dat verbittert en maakt een
beetje wantrouwig. Daarom is
het bang van Lloyd George's
voorwaarde, al schijnt het in de
praktijk wel geneigd van zijn
deelgenootschap aan hel Britsche
rijk uit te gaan. De Engelschen
zelf beginnen zich nu ook deel*
af te vragen, waarom dan het
stellen van zoo'n uitdrukkelijke
voorwaarde noodig was. Dit
werkt maar het pogen der ex
tremisten en der Ulstermannen
in de hand, die een verzoening
graag zagen mislukken. De laat-
sten zijn daarom weer met hun
aanvallen op de katholieken in
Ulster begonnen. Zdo hopen ze
misschien den bloedigen strijd te
doen herleven.
In Klein-Azië blijft de strijd
ook nog voortdureq, blijkbaar
zeer ten ongenoegen en ongerieve
van de Grieken. Ondanks hun
officieele logenstraffingen heeft
het er toch veel vafi, of ze den
toestand niet goed meer baas
kunnen en daarom maar liefst
een eind aan het avontuur zou
den zien. Indertijd hebben de
Entente-mogendheden haar be
middeling aangeboden. Toen
konden de heeren het zelf wel
af. Nu komt Goenaris naar Lon
den. Waarschijnlijk hebben ze
zich aan het tront in Klein-Azië
bedacht.
Ook Frankrijk schijnt zich te
bedenken. Na lange onderhan
delingen met Engeland wil het
nu blijkbaar in de opheffing der
tegen Duitschlan.d gerichte oeco-
nomische sancties toestemmen,
wanneer het maar enkel het
recht krijgt te verlangen, dat de
beslissingen van de Duitsche
douane-autoriteiten over invoer
consenten aan de Entente-com
missies worden meegedeeld.
Met dergelijke bedenkingen,
Fransche en Grieksche, komen
we misschien tenslotte toch wat
dichter bij een algemeenen vre-
detoestand, waarnaar de wereld
haakt.
r
toe, terwijl zij zeide
De eerste kus is voor Therese,
de tweede voor uw goede moe
der en de derde voor u.
Hoe (ie wilt me nu al ver
laten
Hoort ge dat niet, antwoordde
zij, toen het uilengeschreeuw
zich herhaalde. Dat is een met
Jacques afgesproken teeken voor
het geval, dat men mij moet
hebben.
Waarschijnlijk zoekt juffrouw
Angeline u
Dat vrees ik ook, en ik zou
niet gaarne willen, dat zij mijn
vader vertellen kon, dat zij ons
hier te zamen had gezien.
Overigens, mijnheer, hebben
we bijna twee uur met elkaar
verpiaat. Vaarwel, moed, geduld
en vertrouwen.
Dit zeggende snelde zij weg,
terwijl Claude haar nog nariep:
Tot weerziens, en haar nog een
afscheidsgroet nazond.
Tegen Angelina Verdier was
Claude reeds ingenomen, sinds
hij van Serge gehoord had, op
welke manier zij de woning van
Morain verlaten had, ofschoon
hij haar destijds niet persoonlijk
,De wet deugt niet, werkt
demoraliseerend op ons volk,
slecht op het onderwijs want
er zijn bij al die overtollige
scholen geen goede onderwijzers
meer te krijgen en is zóó
kostbaar, dat een volk, dat geen
geld heeft, de zware lasten van
die wet niet dragen kan".
Aldus het Handelsblad.
Wil men bezuinigen, dan moet
in de eerste plaats orde en
systeem in de scholendistributie
komen.
Een groot aantal voorbeelden
noemt het blad op van de on
mogelijke geldverkwisting in een
land, welks Minister van Finan
ciën zeggen moetwij leven als
volk boven onze kracht".
De inspecteur van het onder
wijs J. C. Wirtz Czn., schreef in
de Frov. Gr. Crt. over de Uit
gebreid Lager Onderwijskoorts.
De ziekte openbaart zich heel
verschillend.
In het dorp A. zijn enkele
intellectueelen, een burgemeester,
een dokter, een notaris, die zich
den goeden ouden tijd herinne
ren, waarin de publieke kassen
zoo goed zorgden voor de op
voeding van hun kinderen en
van de hunne alleen. Dat kan
nog wel: er worden 18kinderen
bijeengebracht, er moet een U.
L. O. school komen.
Maar nu komen de overige
ingezetenen en eischen voor hun
kinderen óók een U.L.O. school.
Zoo komt het voor, dat er 3
scholen staan voor 54 a 60 kin
deren, die door 3 hoofden en
nog drie onderwijzers onderricht
worden. Brengen die scholen het
tot 25 leerlingen ieder, dan zijn
er voor 75 leerlingen zelfs 9
leerkrachten.
Op een andere plaats begint
men met een bijzondere U. L.
O. school, alleen omdat het na
kende. Toen hij haar nu later
bij zijn principaal leerde kennen,
boezemde haar gedrag hem al
van den beginne een zeker wan
trouwen in. Dit gevoel ging
echter in de diepste verachting
over, toen hij zag, met welk
doel zij haar anker geworpen
had in de woning vaq Fourinont.
Hij was het ook, die het eerst
de genegenheid van den notaris
voor Angelina doorgronde en
destijds in vertrouwen tegen
Julienne zeide
Angelina streeft er naar om
de tweede vrouw van uw vader
te worden. Wellicht zou de
intrigante dan ook reeds dit
streven met een goed gevolg
bekroond hebbengezien, wanneer
de notaris niet de tegenwerpin
gen van zijn dochter vreesde,
want deze had, tengevolge van
de mededeeling, die Claude haar
gedaan had, op zekeren dag
tegen haar vader gezegd
Ge zoudt me nimmermeer
weerzien pa, wanneer ge ooit
1 hertrouwde.
Van dit gezegde moest Ange
lina ongetwijfeld kennis gekregen
hebben, want van dat oogenblik
1
burige dorp er ook een heeft.
Dan loopen de zaken omgekeerd
en verrijst er binnenkort naast
een bijzóndere ook een open
bare, in ieder geval een neutrale
U. L. O. schoof
De schoolopziener te Tipl
spreekt van bouwplannen voqr
een R.-K. school met lokslfli
van 5 M. hoogte, gangen van
M. breed, gymnastieklokaal
met kleedkamers enz., in een
dorpje, waar een openbare school
met 6 lokalen bestaat.
„Ik heb het bestuur natuurlijk
over een en ander geschreven,
en den voorzitter de plannen
gestuurd van een nieuwe school
met 7 lokalen en gymnastieklo
kaal, pas elders gebouwd, dif
duizenden guldens minder kostte.
Ik heb nadien geen bericht meer
ontvangen Het is wel treurig,
dat een kleine gemeente tot
groote jaarlijksche uitgaven
wordt gebracht, terwijl een ge
bouw met 6 lokalen zoo goed
als leeg komt te staan!"
Te Oldenzaal werden, voor
den bouw van verschillend* R.
K. bijzondere scholen aan de
gemeente subsidies geviaagd tot
een gezamenlijk bedrag van
f700 WO.
Pogingen, om de betrokken
schoolbesturen tot bezuiniging
te brengen, waren mislukt. ϣn
zoo zal Oldenzaal met zijn be
volking van 8000 zi*len strak*
naast verschillende lagere scho
len, minstens 5 scholen voor
U.L.-onderwijs tellen 1. Thans
zijn er twee scholen voor M.Ü.
L.-onderwijs met totaal een 120-
tal leerlingen.
Hoe zullen straks de 5 ge
noemde scholen bevolkt moeten
worden
In De School met den Bijbel
van 29 Juli schrijft J. L.(ens).
dat het minimum leerlingen voor
de dure U.L.O.-scholen veel te
laag genomen is, waardoor elk
gehucht tegenwoordig zijn U.L.
O.-school gaat oprichten, waar
af begon de heimelijke krijg
tusschen Angelina en Julienne,
die wel nooit openlijk voor den
dag trad, maar veeleer door het
uiterlijke in acht nemen der
gebruikelijke omgangsvormen
bedekt bleef volgens vrouwen-
manier doch juist daarom
des te heftiger en hardnekkiger
gevoerd werd.
Angelina wist zeer gosd, dat
Claudt haar plannen doorzag en
de uitvoering daarvan trachtte
te verhinderenvandaar dat zij
dan ook al haar invloed aan
wendde, om dezen tegenetander
uit den weg te ruimen.
Over dit alles dacht Claude
na, terwijl hij zijn boot de rivier
oproeide. Omstreeks halt vijf
kwam hij aan Pont-du-jour, gaf
zijn boot aan een hem bekenmn,
daar wonenden kastelein ter
bewaring en ging toen met den
trein, tot aan het Basignolles,
waar hij eenige minuten vóór
elven aankwam.
Ware hij een half uur vroeger
tehuis gekomen, dan zou hij nog
den chef der veiligheidspolitic
aangetroffen hebben, terwijl deze
Therese arresteerde en weg
voerde. (Wordt vervolgd.)