ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN E. BOOM-BLIEK 30e Jaargang Woensdag 25 Mei 1921 Nummer 2625 jebrek aan bewustheid. yagaABTe». Ontmaskerd. KENSCHE COURANT Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25 met 10 cent dispositiekosten. A d v e r t e n t i e p r ij s v a n 1—5 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent. lngez. Meded. 30 ct. p. regel. Drukker-Uitgever TNo,02in BRESKENS p,°7s$4ro Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Tijdelijk verhoogd met 20 pCt. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur )e BKESKENSCHE COU- RANT wordt in alle a t s e n van Z. Vlaanderen elezen, in ruim 3000 gezinnen, 'elefonisch aangesloten No. 21. Er is al zooveel over de ver- iezing van Had-je-me-maar tot van den Amsterdamschen iemeenteraad geschreven, dat tt mosterd na den maaltijd ou zijn, nu nog met een be bouwing over deze „eigen- irdige" verkiezing aan te ko en. Maar waar het nooit te at is fouten en gebreken aan wijzen, die ons openbaar leven ederven en op wond.' plekken en vingei te leggen, wanneer ie zich door plotselinge gebeur- nissen aan ons geopenbaard ebben, kan het zeker zijn nut ebben, ons de diepere oorzaken an deze Amsterdamsche ge- eurtenis bewust te maken en aar het licht te zien, dat zij 5 ons politiek stelsel werpt, nder de 14,000, die den dronken edelaar en verloopen zwerver et meest waardig vonden om em in het bestuur hunner stad vertegenwoordigen, zullen er eker geweest zijn, die hun stem p dit individu uitbrachten uit rotest tegen den stemdwang n anderen, die daarmee hun linachting wilden uitdrukken in opzichte van ons gansche matschappelijke stelsel, waar gen zij in voortdurend verzet ijn. Maar dat is zeker maar en betrekkelijk klein gedeelte, 'rincipiëel verzet tegen den temdwang, verzet dus, dat uit lts anders voorkomt dan uit iverschilligheid of luiheid, is aarvoor te zeldzaam. En het antal van hen, die hun welbewust erzet tegen de tegenwoordige taatschappij, niet door aanslui- ug bij sociaal-democraten en ommunisten en vrij-socialisten, laar alleen door zulk stemmen itdrnkken, zal ook wel gering ijn. Zoodat men gerust mag De beide geneesheeren waren nnengetreden en zochten de ienstboden te begrijpen, dat et voor haar het beste was, als ij den wil van de grafelijke unilie opvolgde en mee naar et slot toeging, omdat zij toch erplicht was, zoolang haar groot ader afwezig was, onder de oede en 't opzicht der grafe- jke familie te leven. Als de heer Steften terug- ekeerd is, kunt gij hem zeggen, at Gerda onder onze hoede op £t slot verblijft. En als de heer effen iets met ons te regelen eft, kan hij zich op het slot irvoegen, waar wij steeds ten inen dienste zijn. Bij dit gezegde wierp hij mwelijks een blik op de dienst- ide. Hij was steeds in de weer aannemen dat van de 14.000 kiezers, die Had-je-me-maar uitverkoren, zeker meer dan 10.000 het alleen deden om een „lolletje" of uit een soort kwa jongensachtige, lummelige weer spannigheid. Maar wanneer in een stad als Amsterdam, tenmin ste 10,000 kiezers zijn, die van hun hoogste burgerschapsrecht en burgerschapsplicht opzettelijk een lolletje maken, dan kan dat niet meer verklaard worden uit gewone onverschilligheid, die zich trouwens nog veel meer in niet stemmen zal geuit hebben noch uit lummelachtigheid of pleizier aan slechte grappen, maar moet daarvoor een diepere oorzaak blijken te bestaan, die op een ernstige fout in ons po litieke leven zou wijzen. Wanneer men iemand, die onze zaken moet behartigen of voor onze belangen opkomen, die ons bindend kan vertegen woordig en voor ons handelen, naar een notaris stuurt, bij Xien een erfenis te deelen valt of naar een kantongerecht of als zaak waarnemer in welke zaak of aangelegenheid ook, waarbij wij onze belangen nauw betrokken weten, dan past men wel op niet zoo'n type daarvoor uit te kiezen. Geen van de 10,000 Amsterdammers, die van zoo'n voorliefde voor dit straattype blijk gaven, zouden er aan den ken. Maar door hem naar den Raad af te vaardigen, geeft men toch een soort volmacht om onze belangrijkste zaken waar te nemen, ons belasting op te leggen, voor het onderwijs onzer kinderen, voor onze veiligheid, het uiterlijk aanzien van onze stad enz. te zorgen en ons door leeningen als anderzins op ver strekkende wijze te verbinden. En de conclusie is gewettigd, dat men dat niet zou doen, wanneer men deze strekking en deze gevolgen van zijn daad begreep. Maar dit niet begrijpen komt niet voort uit domheid, die men zoo verregaand bij zoo'n groot aantal moeilijk veronder stellen kan. Er moet een diepere oorzaak voor zijn, die met de Gerda, die in den grootsten angst verkeerde, gerust te stellen. Handenwringend smeekte zij, haar gerust te laten en hier stil in den molen te laten blijven. Niets mocht baten, door de naamlooze angst en opgewonden heid liet zij zich ten laatste ge heel willoos door de beide ge neesheeren naar het rijtuig geleiden, dat in allerijl met zijn buit naar het slot werd gevoerd. Bij het vertrek riep zij tot de oude dienstmeid: Zeg mijn groot vader, dat men mij tegen mijn wil naar het slot bracht. Wat zou haar de toekomst brengen? Van dit oogenblik zou voor haar een nieuw leven be ginnen, misschien van naamloos lijden en verdriet. De jonge graaf volgde het rijtuig. De beide geneesheeren hadden de uitnoodiging van den graaf om nog mee naar het slot te keeren, van de hand gewezen. Zij wilden van het schoone weder beteekenis der verkiezing zelve verband houdt. Een dergelijke daad, waarbij men ook met zijn materiëele belangen, die den menschen toch nogal na aan het hart plegen te liggen, zoo lichtvaardig omgaat, is alleen begrijpelijk, wanneer men de daad zelve en zijn beteekenis niet begrijpt. Wat dus zeggen wil, dat men, kiezende, zich niet duidelijk bewust is, dat men daarmee zijn eigen zaakwaarne mer, zijn eigen bestuur, in veel opzichten zij eigen rechter aan wijst. En dit gebrek aan be wustheid is het onmiddellijk ge volg van het ontbreken van alle contact tusschen het volk en zijn vertegenwoordigende licha men, waardoor men niet duide lijk voelt, dat men feitelijk zich zelf regeert. Dit is het. Dit is de eenige oorzaak van een stemming ten opzichte van een vertegenwoor digend lichaam, zooals die zich in de verkiezing van Had-je-me- maar zoo schril geopenbaard heeft. Het volk voelt niet, dat het zich zelf regeert, maar voelt de regeering als iets boven of tenminste buiten zich. Dit moge door deze Amsterdamsche ver kiezing wat fel aan het licht getreden zijn, het is voor wie het volk, en dat werkelijk niet. alleen de onontwikkelde massa, kent, ook in andere symptomen telkens weer en allerduidelijkst merkbaar. En de oorzaak daar van is de feitelijke scheidingslijn, die tusschen volk en regeerings- kringen loopt. Want evenals in onzen regèntentijd, zij het in minder volstrekten zin, hebben zich regeeringskringen gevormd, van wie de eigenlijke regeer macht uitgaat. De volksvertegen woordigers in Kamers en Raad, uit verschillende volkslagen ge kozen, worden deels binnen die kringen getrokken, waar binnen verder alleen politiekers en en kele anderen gezag oefenen, en missen, voor zoover ze er buiten blijven, ook allen rechtstreek- schen invloed. De groote massa van het volk, van eiken stand, maar vooral van den zoogenaam- gebruik maken en te Voet naar het naastbijzijnde station gaan. Een zeldzaam geval! zeide de jonge geneesheer, terwijl hij in gedachten verzonken naast den ouderen voortwandelde. Het was alsof eenige twijfel over hetgeen de graaf hem had medegedeeld, in hem was opgekomen. In elk geval, zei hij, wil ik eens onder zoeken of het gezegde van die jonge juffrouw, betreffende de echtgenoote van dien graaf, waar heid bevat, en ook informeeren in Amerika of zij aldaar wezen lijk in een krankzinnigengesticht heeft vertoefd. Onder den twij fel, die ieder oogenblik grooter werd, zetten zij hunne wande ling voort. XXXVI. De bedienden op het Rheins- burger slot waagden het slechts fluisterend te spreken. Zooals men voorgaf, was de jonge gra vin ziek op het slot teruggekeerd. den vierden en van de eigenlijke burgerklasse staat er vreemd van en heeft daardoor zeer sterk het gevoel, dat zij aan de eigenlijke regeering, spijts haar stembiljet, weinig toe- of afdoet, dat zij geregeerd wordt door anderen. En hierdoor mist dit volk voor een groot deel het besef van verantwoordelijkheid voor den goeden gang van zaken en wor den verkiezingen als die van Had-je-me-maar en vele andere, minder opvallend weliswaar, maar even onverdedigbaar, mogelijk. Het is gemakkelijker deze fout aan te wijzen dan een weg ter verbetering. Maar die fout zelf wijst op een elementaire fout van ons parlementair stelsel, waardoor onze regeeringsvorm feitelijk zijn vertegenwoordigend karakter verliest. De maandelijksche kosten van een huishouding in Oostenrijk. De correspondent van de N. R. Crt. te Weenen schrijft Hoeveel kost op het oogen blik de huishouding eener fa milie, die uit vadei, moeder en 2 kinderen bestaat, wanneer al leen het allernoodigste wordt gekocht Ziedaar een vraag, die het centrale bureau voor de statis tiek te Weenen, op verzoek van de regeering, sedert Januari 1921 maandelijks beantwoordt. Aan de gegevens over de maand April is het volgende ontleend, waarbij opgemerkt zij dat in 1921 eigenlijk geen groote prijs stijgingen meer zijn voorgeko men. Wel is de prijs van en kele levensmiddelen en ook van brandstoffen sedert Januari ge stegen, van het brood bijv. van kr. 4.76 tot kr. 7-14, van aard appelen van kr. 7-30 tot kr. 9.30, van vleesch (op kaarten) van kr. 91 tot kr. 95.50, van jam van kr. 80 tot kr. 100, van kolen van kr. 4.82 tot kr. 6,20 en van brandhout van kr. 2,60 tot kr. 3.40, alles per K.G., doch daar staat tegenover dat de prijs van rijst gedaald is van kr. 70 tot Zelfs had men twee geneesheeren ontboden om den toestand te onderzoeken, en dat reeds gaf bij hen te denken. Ook verspreidde zich het ge rucht, dat de gravin in Amerika in een krankzinnigengesticht geweest, Joch daaruit ontvlucht was. De graaf had zooals men vertelde een dépêche gekregen, van daar, waarin vermeld werd dat de gravin door de hulp eener verpleegster, die men daarvoor eene zeer harde straf gegeven had, in den nacht de inrichting verlaten had. Dit scheen zich te bevestigen, daar zij nu op het slot was aangeko men. Zij was naar haar groot vader gevlucht, en had zich daar, zooals men zeide, een tijd lang verborgen gehouden. Doch de graaf had dit wel vermoed, en spionnen aangesteld, die in het geheim den ouden molen be waakten, en deze hadden spoe dig hare komst aldaar ontdekt, kr. 64, van erwten van kr. 40 tot kr. 35, van vet van kr. 300 tot kr. 260, van eieren van kr. 14 tot kr. lll/2 (per stuk) en van geconsenteerde melk van kr. 140 tot kr. 120 (per busje), zoodat het totaal bedrag in de verschillende maanden niet veel van elkaar verschilt. Bij de berekening der uitga ven voor levensmiddelen is aan- fenomen dat per hoofd en dag 000 calorieën met 70 gr. eiwit als minimum noodig zijn, en voorts dat de familie genood zaakt is alles in den vrijen han del te koopen, mitsdien niets op kaarten kan betrekken. Een familie van 4 personen had per maand noodig in Juli 1914: voor voeding totaal 72,73 kr., in April 1921 8201,43 kr., voor kleeding en wasch totaal 36,21 kr., in April 1921 5582 kr. De kosten eener woning, be staande uit twee kamers en keuken, ergens in een buiten wijk, beliepen voor den oorlog 20 kronen per maand, thans 400 kronen. Daarentegen zijn de kosten voor verlichting en verwarming sterk gestegen, de prijs van gas b.v. van kr. 0.10 per M3- tot kr. 10.50, van hout van kr. 0.08 tot kr. 3.20 en van kolen van kr. 0.42'/2 tot kr. 6 50 per K.G., zoodat de uitgaven voor 28 M3. gas, 15 K.G. kolen en 150 K.G. hout van kr. 17-39 tot kr. 871.50 per maand zijn toegenomen. Bovendien berekend het bureau voor de statistiek dat de familie voor zeep, voor baden, tram kaarten, couranten en haarsnijden vroeger kr. 13.38, thans kr. 711 per maand uitgeeft, waardoor het totaal der uitgaven der fa milie van kr. 159.71 in 1914 tot kr. 15,405. 92 in 1921 is geste gen, of wel tot het ruim zesen- negentigvoudige. Een familie, die voorheen van eën inkomen van kr. 2000 's jaars nog kr. 80 voor bijzondere uitgaven kon bespaien, heeft thans nagenoeg kr. 185.000 noodig om op de zelfde eenvoudige wijze te kun nen leven. en haar door list en hulp der geneesheeren in het slot terug gebracht. Toch kwam de bedienden alles zonderling voor. Gelukkig scheen het jonge paar wel nooit geweest te zijn. Meerendeels waren zij op reis en genoten dan van de genoegen des levens, (doch op het slot schenen zij nooit tevre denheid gevonden te hebben, want van een gezellig familie leven op het slot kon men niets ontwaren. Doch dat treft men meestal bij de voorname families aldus aan. Onder de nieuvre bedienden, die men op het slot in den laat- sten tijd had aangenomen, was er een die bijzonder de aan dacht trok. Hij was zeer stil en maakte den indruk van iemand, die eene goede opvoeding ge noten had, zijne fijne handen en zijne goedgekozen woorden leer den hem kennen als iemand, die tot den deftigen stand behoord had, (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1921 | | pagina 1