Bank voor Zeeland ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN GOES DEPOSITO-RENTE Wekelijksch Omzicht. mmhh&fe®t. Ontmaskerd. VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN 30e Jaargang Woensdag 27 October 1920 Nummer 2567 Het militairisme. Van af heden hebben wij* onze VERHOOGD tot: 1 dag opzegging 3'|2 pCt. 1 maand 33U pCt. 3 maanden 41|a pCt. 6 maanden 43U pCt. 1 jaar 5' pCt. I jaar vast 51|4 pCt. BRESKENSCHE COURANT Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25 met 10 cent dispositiekosten. Advertentieprijs van 1 5 regels 60 cent Elke regel meer 12 cent. Bij abonnement lager tarief Drukker-Uitgever E. BOOM—BLIEK TNo'T BRESKENS p°7s$4r0 Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Tijdelijk verhoogd met 20 pCt. Advertenties worden aangenomen tot u i t e r I ij k Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur Wegens plaatsing van den Arbeidswet was Zaterdag geen plaats voor ons Cherzicht De Polen hebben tegen de Polen gezegd, dat zij Wilna uit moesten, maar er toch in moes ten blijven. Wat ze daarmee bedoelen lijkt duisterder dan het werkelijk is. Zij zijn als de man met de twee aangezichten. Het eene, dat naar den Volkenbond gekeerd is, staat kwaad en er naast steekt een dreigende vuist op tegen Zeligofski, den Pool- schen generaal, die Wilna bezette en die nu in eens geen Pool meer is. Het andere, na.tr de Poolsche troepen en Zeligofski gekeerd, glimlacht en knikt te vreden. En de vuist er naast is een vlak-uitgespreide groote hand geworden, die een langen neus trekt tegen den Volkenbond. Inmiddels maakt die Volken bond zich erg druk en gesticu leert heftig, waarschijnlijk meer uit zenuwachtigheid en schaamte om het gekke figuur, dat hij geslagen heeft dan om aan den door den Poolschen overval ge schapen toestand iets te veran deren. Het is eigenlijk een beetje zielig om aan te zien. En het beste zou zijn om maar ergens weer een oorlog te beginnen, ten einde den Bond uit zijn netelige positie te bevrijden. Maar Europa is zoo oorlogs zuchtig niet meer als zes jaar geleden. En de Entente-mogend- heden willen den Volkenbond waarschijnlijk niet eens de kanon nen en de mannetjes leenen, die hij noodig zou hebben om Polen weer op zijn plaats, dat is buiten Wilna, te zetten. Daar zit na tuurlijk meer achter dan enkel oorlogsmoeheid. Waar zou het naar toe moeten, als iedere staat buiten het Wilna gezet moest worden, waar hij niets te maken heeft En wie zou dan de mannetjes moeten leveren om Engeland en Frankrijk en Italië en Amerika en zooveel anderen 52) Plotseling ging eene rilling over zijn lijf. Hij schoof de banknoten van zich af, als vreesde hij door ze aan te raken zich medeplichtig aan den diefstal te maken. Akelig werd het hem voor de oogen. Hij zonk neer op de plaats, waar zijne dochter zooeven gestaan had, en bedekte zijn aangezicht met beide handen. In zijn uiter lijk was een harde, koude uit drukking gekomen, en in zijne oogen schitterde een vreesver wekkend vuur van haat en wraak zucht. XX. Fred Weller bevond zich weder op vrije voeten. De zaak had eene geheel onverwachte wen ding in zijn voordeel gekregen. Geheel en al als verdachten uit de kortelings of vroeger ver overde en bezette gebieden te jagen Dat begrijpen de re geeringen natuurlijk ook heel foed en de Volkenbond nog eter. En daarom doet hij maar zoo'n beetje zooals iemand, die zich gereed maakt om te vech ten, opdat men zijn vrees en onmacht niet gewaar zal worden. Straks trekt hij zich bescheiden- lijk terug, omdat hij als instru ment des vredes toch moeilijk, zelfs niet om Wilna en Lithauen, aan het vechten kan gaan. De Amerikanen lachen in hun vuistje als een die tegenover de wereld gelijk krijgt en mompe len „heb ik het je niet gezegd". Maar de Zuid-Slaven meesmui len. Zij hadden ook zoo'n zaakje op het oog en zijn ontevreden, dat ze niet met den Volkenbond maar met een Entente-commissie te doen hebben gekregen. En tente-commissies zijn ook de kwaadste niet, dat blijkt wel in Silezië, vooral niet tegenover Entente-Staten. Maar het ver schil met den Volkenbond is, dat ze werkelijk wat te zeggen hebben. En toen dan ook de Zuid-Slaven na de volksstem ming in Karinthië, die zich voor Oostenrijk uitsprak, op Poolsche manier, voor deze stemming een daad in de plaats wildenstellen en hun troepen Karinthie lieten binnenrukken, werden ze er door die Entente-commissie even haas tig weer uitgezet. Dat kan een waarschuwing zijn. Er moeten nog meer volks stemmingen plaats hebben, zoo in Boven-Silezië. Alleen Oosten rijk staat wat meer in de gunst dan Duitschland, waarschijnlijk wel omdat het toch bij geen mogelijkheid kwaad kan doen of afbreuk aan de oppermacht der Entente. Duitschland kan het ook wel niet, maar zou het misschien later eens wel kunnen. En met het oog op die mogelijkheid blijft Frankrijk nog altijd onver zoenlijk en verzet de conferentie van Genève. Toch schijnen de Duit8chers die confentie, te Ge nève dan of elders, te zullen krijgen, waar ze ook een woordje bevrijd, had hij de gevangenis verlaten. De oude molenaar had werkelijk het gebruik der spraak teruggekregen. De krachtige natuur van den taaien man had alle kunst der geneesheeren te schande gemaakt. Hij had vroe ger reeds door eenig onduidelijk schrift zich verstaanbaar kunnen maken, zoo kon hij nu, alhoewel onsamenhangend, door spreken mededeelen wat hij verlangde. Zoo ook had hij den geheim nis-vollen diefstal in eens duide lijk gemaakt en daarbij de oorzaak van het verdwijnen der verpleegster, Lucie Enders. Was de molenaar gestorven, zonder dit raadsel opgelost te hebben, zoo zou het geheim met hem in het graf gegaan en nooit uitgelekt zijn, hoe zich de zaak ook ten opzichte van Fred Wel ler had toegedragen. Tegen Lucie Enders werd een bevel tot aanhouding uitgevaar digd en de couranten gaven zullen mogen meepraten over wat ze te betalen zullen hebben. Dat heeft Engeland bewerkt. Enge land is minder bang voor Duitsch- laud's herstel en begrijpt ook wel, dat de wereld er niet naar is om zoo onverzoenlijk te doen. Of alle Engelschen dat begrij pen In Engeland zelf gaat 't nu hard tegen hard en niemand weet wat er van komen zal noch de gevolgen kan berekenen. Nu de al zoo lang sleepende mijn- crisis ten slotte op een mijnwer- kersstaking is uitgeloopen, staan Engeland maar ook Europa moeilijke dagen te wachten. De onderhandelingen tusschen re geering en mijnwerkeis hebben zoo lang geduurd, dat regeering, industrieën en particulieren alle tijd gehad hebben om kolen- voorraden op te stapelen. Maar dit kan toch slechts tijdelijk helpen. Eén millioen mijnwerkers hebben het werk neergelegd. Wat die dag aan dag uit de mijnschachten naar boven bren gen, is niet voor weken en maan den op te slaan. En het gebrek aan kolen, dat ontstaan zal, zal niet enkel Engeland drukken, maar ook die landen, die van Engeland kolen betrekken, Frankrijk in de eerste plaats. Misschien dat de inet de mijn werkers verbonden spoorweg mannen en transportarbeiders nog een schikking kunnen tot stand brengen. Maar wanneer dat niet lukt, dan moet geheel Europa den druk van deze sta king gaan gevoelen en moeten haar gevolgen ook buiten de oeconomische sfeer merkbaar worden. Verkneukelen zich mis schien de Bolsjewiki, wanneer ze dit hooren en aan de wereld revolutie denken? Misschien helpt het hun meer dan de aansluiting bij Moskou, waartoe het congres der Duitsche onafhankelijke so cialisten ondanks het verzet eener sterke minderheid, die zich nu gaat afschieden, besloten heeft. Wilna en een mijnwerkersstaking in Engeland en de beginnende revolutie in Italië neen, zij heb ben het ondanks hun nederlagen nog zoo slecht niet. zelfs haar beeld, opdat men haar terstond zou herkennen, natuur lijk gekleed, zooals zij het huis haars vaders verlaten had. Het zou echter nooit bij iemand zijn opgekomen aan de moge lijkheid te denken, dat de voor name dame, in hare elegante kleeding in haar mooi rijtuig gezeten en door de straten der hoofdstad rijdende, dat de jonge gravin van Rheinsberg en Lucie Enders een en dezelfde persoon was. Toen Fred Weller den vol genden dag, nadat hij uit de gevangenis was ontslagen, in de fabriek kwam, ontvingen hem daar zijne makkers met gejubel. Men wenschte hem geluk met zijne bevrijding en gaf hem de verzekering, dat geen enkel der aanwezigen ooit aan zijne schuld geloofd had. Het meest bewogen was de oude machinemeester Walter. Hij had bij het wederzien Fred Het Volk meldt, dat de par tijraad van de S. D. A. P. met algemeene stemmen de memorie van het partijbestuur inzake het militairisme heeft aanvaaid. De memorie komt tot de vol gende conclusies De S. D. A. P., de handha ving der nationale onafhankelijk heid aanvaarde >de, verwerpt de militaire defensie als middel daartoe. Zij aanvaardt, als betere waarborgen voor het behoud der onafhankelijkheid van een klein land als Nederland, de di recte internationale actie der ar beiders en den Volkenbond. De actie der Partij dient zich consequent voortaan te richten, niet slechts op internationale, maar ook op nationale ontwapening. Hiermede vervalt elke actie voor het Volksleger. Het programpunt inzake mi litairisme dient in dien zin te worden gewijzigd. De Partij steunt elk streven, om den Volkenbond tot een wer kelijk intei nationaal orgaan voor den wereldvrede te maken 4n hem onder den invloed der ar beidersklasse te brengen. Ter versterkingen der waar borgen uit de internationale actie der arbeiders tegen den oorlog voortvloeiende, zal in overleg moeten worden getreden met het 1. V. V. en de Arbeiderspartijen der landen, die ten opzichte van eventueel oorlogsgevaar voor ons land daarvoor in aanmerking ko men. In ons land wordt een krach- tige propaganda voor de ontwa pening op touw gezet, waarbij wordt gewezen op de diensten, die vooral de transportarbeiders en de mijnwerkers voor de af weer van oorlogsgevaar kunnen vei richten Ter versterking van het inter nationaal saamhoorigheidsgevoel, ter bestrijding van imperialisme en oorlog wordt nu en dan een Groote Kade B 27 BRESKENS (D. A. CRINCE) Telefoon 16 Telefoon 74 en 204 OOSTBURG (Markt 22) Telefoon 33 W ff ff ff Weller zelfs in de armen ge drukt, waarbij hem de tranen over zijn grauwen baard liepen en zeide met bewogen stem „Mijn Fred een dief? Nooit! Dan zou het geen echte Weller zijn". Fred gaf geen acht op de zonderlinge woorden van den ouden man, omdat hij wist, dat hij somtijds onzinnige woorden sprak en al eens in een krank zinnigen-gesticht verpleegd was geworden. Reeds meermalen had de machinemeester met Fred op zulk een vertrouwelijken voet gesproken alsof het zijn zoon was. Dit had hem zelfs getrof fen en zonderlinge gedachten in hem doen opkomen. Heden bij zonder gevoelde hij zich tot hem aangetrokken, hij was het liefst in zijne nabijheid en tracht te hem over zijn verleden uit te vorschen. Doch dan waren de zinnen van den ouden man ter stond in de war en sprak van alles door elkander, doch het stond bij Fred vast, dat hij vroeger in gunstige omstandig heden geleefd moest hebben, en betere dagen had gehad. Ook het machinewezen moest hij grondig geleerd hebben, want hij was van alle technische zaken zoo goed op de hoogte als de beste ingenieur. Fred had met hem over zijne uitvinding gesproken en was verbluft er over, dat de machine meester het plan zoo juist kende, alsof deze het zelf in zijn hoofd had uitgewerkt. Hij zag ook spoedig in, dat hij het plan tij dens zijne afwezigheid had ver beterd en in Fred's zin volmaakt had. Nu was er voor hem geen twijfel meer, in korten tijd zou de laatste zwarigheid opgelost zijn en dit vervulde zijn hart met de grootste dankbaarheid jegens Walter. (Wordt vervolgt.)

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1920 | | pagina 1