ALGEMEEN NIEUWS-
EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
"üSSZiiêST
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
E. BOOM-BLIEK
30e Jaargang
Zaterdag 23 October 1920
Nummer 2566
Hood te Weenen.
Ontmaskerd
5') T~
Binnenland.
BRESKENSCHE COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
met 10 cent dispositiekosten.
Advertentieprijs van 1 5 regels 60 cent
Elke regel meer 12 cent. Bij abonnement lager tarief
Drukker-Uitgever
Telefoon Postgiro
No. 21 ÖKt5htlNÖ 17704
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Tijdelijk verhoogd met 20 pCt.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
Door het „NTederlandisches
Hilfkomitee für die Wiener
Kinder in Wien" eerevoorzitter
Jkh. Mr. W. M. van Weede,
Ned. Gezant en gev. min, wordt
wederom een beroep gedaan op
de weldadigheidszin van Hol
land voor de Weensche bevol-
king.
De komende winter dreigt nog
moeilijker, nog zwaarder te wor
de dan de vorige. De houtprijzen
zijn steeds stijgende. Vele lezers
zullen zich misschien nog de
brieven in de Nieuwe Rotter
dammer herinneren, waarin een
beschrijving werd gegeven van
„het wandelende Wiener Wald
Hoe een onafzienbare menigte,
volwassenen, meisjes, aankome-
de jongens, kleine kleuters, vrou
wen, maar ook grijsaards en
oude besjes, die zich met moeite
voortsleepten, uren liepen om
wat hout te bemachtigen, en
waarvan de oudsten en jongsten
wegens uitputting dikwijls ver
plicht waren het grootste ge
deelte, zoo niet alles in den steek
te laten, Een warm middagmaal
behoorde dan ook gewoonlijk
tot de zeldzaamheden.
Om een greep te doen uit de
verschillende couranten-artikelen
is uit het „Vaderland" 't vol
gende te citeeren.
Officieele geboorte- en sterfte
cijfer.
Juni: 20 geboren: gestorven:
6-12 512 574
13-19 496 587
20-26 494 531
De bevolking gaat te gronde.
Er sterven meer kinderen dan
er geboren worden. De tubercu
lose woedt. Rachitis tiert welig.
In Weenen is alles te krijgen.
Ja, in den kettinghandel. De
kettinghandelaars zijn de vatn-
pyrs van het ongelukkige Wee
nen.
Brood per week per hoofd 1
K.G. kost 6 Kr. in den smok
kelhandel 30 Kr., Kaas 120 150
kr. de K.G., melk op kaarten,
alleen voor kl»ine kinderen 10
kr., in den sluikhandel 20 kr.
Zoo schrikte zij in het laatste
oogenblik nog terug van het
bezoek aan haar vader, want de
vrees, dat hij haar misschien met
geweld zou beletten naar het
slot terug te keeren, benam haar
schier de bezinning. Eene stem
in haar binnenste riep haar toe
,Keer terug naar het slot nog
is het tijd, vlucht van hier, want
hier is geen glans hier grijnst u
overal slechts armoede tegen.
Daar bemerkte Enders haar.
Hij riep „Lucie", en trok haar
onstuimig mee naar binnen.
Het was een eenvoudig doch
recht huiselijk vertrek en het
geheel bood een vriendelijken
aanblik. Dit scheen Lucie als
een welkomstgroet toe. Het
kwam haar voor, alsof zij weg,
ver weg in vreemde landen
geweest was en hier teruggeko-
I de L., koffie 200 kr., vleesch
160 kr. de K.G, aardappelen
15 kr., de K.G., een paar schoe
nen 1200-1700 kr., een heeren-
costuum 7000-8000 kr een paar
kousen 300-500 kr.
Die cijfers zeggen niet veel,
als er niet het inkomen tegen
over staat.
Een overste krijgt 1400 kr
een luitenant 1000 kr., een on
derwijzer 1200 kr., een hoofd,
referendaris aan een der Minis
teries 1700 kr. per maand. Dok
toren, Professoren, leeraars lijden
gewoon gebrek Gepensionneer-
den behalen dikwijls nog geen
400-500 kr. (gepens. overste 600
kr.). Weduwen krijgen nog min
der, 120 kr. per maand.
Gemakkelijk is te begrijpen,
dat met die geringe inkomens
en de buitengewoon hooge prij
zen, van melk, boter, kaas,
vleesch, eieren geen sprake is
om er mede rond te komen
en dat de bevolking zich in 't
algemeen moet tevreden stellen
met droog brood t n wat goed-
koope groente. Maar ook daar
voor is zelfs het inkomen niet
groot genoeg en op alle moge
lijke manieren wordt naar mid
delen uitgezien er iets bij te
verdienen. Gepens officieren
doen dienst als kelner, onder
wijzeressen werken op de dis-
tributiebureaux tegen een bezol-
diging van 10 kr. per 3 uur.
Een hoofdambtenaar van een
der Ministeries speelt 's avonds
in het orkest van een der groote
café's enz.
Het gewone middel om aan
geld voor eten te komen is:
alles te verkoopen wat men bezit.
Alles, herinnerend aan vroegere
dagen van welstand. Een moe
der verklaarde met weemoed,
dat voor den winter de laatste
voorwerpen, meest erfstukken,
ook wel verkocht zouden zijn
en toch had men voor de op
brengst niet genoeg voedsel
kunnen koopen één der doch
ters, een meisje van 24 jaar,
had slechts een gewicht van 39
K.G. (Is nu in Holland).
Een der Hollandsche heeren,
die in Weenen een belangrijke
men was om te blijven.
De eenvoudige meubileering
van het vertrek scheen haar niet
armoedig toe, alhoewel hare
oogen in den laatsten tijd aan
weelde en pracht gewend waren.
Haar vader zag haar met
vragende blikken aan, want het
was hem of de spraak begonnen
was, nu hij zijne dochter in
werkelijkheid voor zich zag in
deze prachtvolle kleeding, gou
den en brillante sieraden. Zou
zij tot hem terugkeeren, bij hem
in nederigheid blijven leven
Zoo ja, dan zou hij haar tegen
elke vervolging beschermen, elk
gevaar dat haar dreigde, afweren.
Doch daar viel het Lucie in,
dat hare minuten geteld waren.
Zij moest spoedig terug naar het
slot, wilde zij niet, dat men hare
afwezigheid bemerkte, nog voor
dat de gasten vertrokken waren.
Wij hebben geen tijd te ver
liezen 1 zeide zij op koelen toon.
Deze woorden wekten den
plaats inneemt inzake de hulp
verleening verklaarde „De be
volking van Weenen is thans
bezig haar meubelen op te eten".
In den afgeloopen winter had ze
iets te verkoopen, \óór den
komenden zal alles verdwenen
zijn en ik voorzie, dat deze
daardoor de ergste van alle zal
worden. Dat weet men te Wee
nen ook, en ook weet men, dat,
als het Buitenland niet helpt,
zooals in 't afgeloopen jaar, men
er eenvoudig niet komt. Vandaar
dan ook de vraag) die ons steeds
weer werd gedaan, op de trams,
in gezelschappen, als men hoorde
dat wij Hollanders waren, die
voor de kinderactie naar Wee
nen waren gekomen. „Wat dunkt
U, zou Holland ons in den
komenden winter blijven helpen,
zal men bij U weer kinderen
huisvesten, en levensmiddelen
inzamelen
Of inen in Weenen reden heeft
die vraag te stellen Het buiten
land heeft veel, ontzettend veel
geholpen maar helaas, de hulp-
verleeuing is in de laatste maan
den verflauwd, zoodat, als niet
spoedig nieuwe bedragen toe-
stroomen, de geheele Hollandsche
actie om te hèlpep, gestaakt zal
moeten woiden. Het A. N. C.
O. (het Algemeen Ned. C. voor
Oostenrijk), dat met het Nieder-
lündisches Comité für Wien
samen werkt, beschikt nog slechts
over juist genoeg gelden om de
kosten van de terugtransporten
te kunnen betalenom nieuwe
treinen te laten loopen, zijn geen
gelden meer beschikbaar
Behalve de vele Buitenlandsche
Comités bestaan er te Weenen
drie Hollandsche Comité's n.l.
het Niederlandisches Hilfskomi-
tee für Wien, dat zetelt in het
Angartenpalais, het Joodsche, en
het Roomsch-Katholieke Comité
Hebben de laatste twee een
beperkt arbeidsveld, het werk
van het Hilfskomitee is reus
achtig uitgebreid en omvat in
twee punten samengevat:
I. Uitzending van Weensche
kinderen.
II. Verdeeling van de uit
Nederland gezonden levensmid-
vader uit zijne gedachten. Hij
zeide dan ook op scherpen toon
Schaam 11, dat gij weder wilt
vertrekken en over de kleeding,
die gij draagt. Van nu af zult
gij geen voet meer op het slot
Rheinsberg zetten
Op dit oogenblik verteerde
hem eene waanzinnige woede.
Lucie trok eene portefeuille uit,
die eene groote som gelds in
hield en zeide
Ik wil u in korte woorden
mededeelen in welken toestand
ik mij bevind. Graaf Egon van
Rheinsberg heeft mij verzekerd,
dat op den dag, dat het bedrog,
hetwelk ik gepleegd heb, zou
uitlekken, hij mij zou neerschieten.
Gij kent den jongen graaf genoeg
om te weten, dat hij zijne be
dreiging ten uitvoer zal brengen
en ik heb het vaste besluit ge
nomen gravin van Rheinsberg te
blijven. Onder het uitspreken
dezer woorden was het of hare
oogen van vuur straalden. Lie-
delen en kleeding.
De kinderzendingen begonnen
in het laatst van December. In
19 transporten, waarvan het laat
ste 16 Juli hier aankwam, werden
ruim 10000 kinderen naar ons
land vervoerd, van wie het groot
ste deel weer naar huis is te
ruggekeerd.
Reeds dikwijls is de opmerking
gemaakt, dat niet alle kinderen,
die in Holland kwamen er zoo
ondoorvoed uitzagen. Een brief
schrijver in 't Vaderland" heeft
een medische keuring voor een
Hollandsch transport bijgewoond.
De medicus wijst een kind
terug, omdat het niet zoo on
doorvoed was, dat een verblijf
in Holland diingend noodzakelijk
was. De moeder bij dit oordeel
tegenwoordig betuigde onder
tranen, dat, als haar kind niet
medeging, het zeer zeker ten
doode gedoemd was,4at ze geen
eten meer had, dat haar meu
belen reeds gedeeltelijk verkocht
waren, dat ze was „aan 't bittere
einde". Een ingesteld onderzoek
bevestigde bovenstaande en 't
kind ging mee naar Holland.
I11 vele provincies blijven de
comité's diligent.
Dat ook Zeeland weer gehoor
moge geven aan de roepstem
van het Nederlandsche Comité
te Weenen Reeds verscheide-
nen hebben beloofd hun pleeg
kind terug te nemen. Iemand
zelts voor een geheel jAai; dat
zijn schitterende toezeggingen.
Maar dringend verzoekt het
Comité te Weenen toch vooral
niet dezellde kinderen uit te
noodigennog 42000 wachten
hun beurt af, en zij, die hier
reeds geruimen tijd goed gevoed
en verzorgd zijn, kunnen daar
ginds wel een stoofje velen. Wil
men in de familie blijven, zoo
vrage men broertjes, of zusjes,
liefst voor de wintermaanden
December, Januari en Februari.
Naast hetgeen, men voor be-
hoeftigen en zieken in eigen
stad of dorp geeft, want die
mogen er natuurlijk niet onder j
lijden, kan degeen, wien het niet
schikt een kind tot zich te ne
men, misschien wel een bijdrage
ver wil ik sterven dan de plaats
inruimen, die ik thans bekleed.
Zij opende de portefeuille en
legde een groot aantal biljetten
op tafel.
Haar vader, die met begeerige
oogen hare beweging gadesloeg,
zag spoedig, dat zij een geheel
vermogen op tafel lag. Een
onuitsprekelijk gevoel van geluk
greep hem aan.
Hij had zoo lang naar geld
gesmacht, omdat hij het nooit
bezeten had en de macht er van
kende. Hij wist wat met geld
te bereiken was, en duizenden
toekomstbeelden dansten op dat
oogenblik voor zijne verbeelding.
Hij zou rijk zijn, niet meer af
hankelijk, zich zijne vrijheid
koopen. Doch om welken prijs!
Lucie maakte van dit oogen
blik gebruik om haar mantel,
die op een stoel lag, om te slaan.
Gelijk een geest snelde zij uit
het vertrek 't boschpad in, dat
haar in het slotpark voerde. In
afstaan, als tegemoetkoming in
de transportkosten.
De leden van het Sub-Comité
voor de Provincie Zeeland van
het A. N. C. O. te Middelburg,
benevens de districtscommissa
rissen nemen gaarne giften en
aanvragen voor huisvesting tot
uiterlijk 10 Nov. in ontvangst,
welke eerste in de Zeeuwsche
bladen zullen verantwoord wor
den.
F. A. Hiller, Voorz., Middelburg.
Mevr. Alberts-Salberg,
penningmeesteres,
Mevr. Hiller-Kist,
Mevr. Hicolen-Mac-Leod
I). L. H. van Raalte, Vlissingen.
Mevr. Schlüter-de Nijs, Middelb.
Weijl Snuijf arts
Stutterheim-Thieme,
secretaresse,
Ds J. M. de Roode, Zierikzee.
G. Amsing Jr., Tholen.
J. Berkers, Burgemeester, Sluis.
Ds J. N. Pattist, Aardenburg.
Ds Joh. A. Raams, Breskens.
Ph. J. Callenfels, Terneuzen.
J. de Kraker, Zaamslag.
A. T. A. Waghto, Kloetinge.
Arbeidswet 1919.
Op 24 October a.s. treedt de
Arbeidswet 1919 in werking voor
wat betreft:
Verbod van kinderarbeid be
neden 14 jaar in alle onder
nemingen (zie overgangsbepaling
hieronder).
Voorschriften betreffende ge
zondheid en veiligheid van jeug
dige personen en vrouwen in
fabrieken of werkplaatsen, kan
toren, winkels, apotheken, hotels
of koffiehuizen en daar buiten.
Arbeidstijd in fabrieken of
werkplaatsen.
Arbeidslijst en arbeidsregisters
in fabrieken of werkplaatsen.
Arbeidskaarten voor jeugdige
personen en gehuwde vrouwen
in alle ondernemingen.
KINDERARBEID.
Een kind beneden 14 jaar
mag geen arbeid verrichten.
Als overgangsmaatregel is toe
hit slot aangekomen, had zij
n°g den tijd in hare toiletkamer,
die zij ongemerkt kon bereiken,
haar mantel af te leggen en
haar toilet eenigszins in orde te
brengen.
Zij trad in het muzieksalon,
waar de dame, die graaf Egon
gezelschap hield, juist een lied
gezongenhad en dat niemandhaar
had gemist als haar echtgenoot,
dat bemerkte zij aan den blik,
dien hij haar toewierp.
In het boschhuis stond de
vader van Lucie en bezag de
banknoten, die zij voor hem op
de tafel had gelegd. Dat geld
trok hem als een magneet aan,
steeds had hij verlangd rijk te
zijn. Nu was hij het 1
Met begeerige blikken bezag
hij de banknoten van 1000 Mark,
die daar voor hem lagen. Het
was een vermogen. Liefkozend
streken zijn handen er over. Hij
overwoog reeds wat hij zou doen.
(Wordt vervolgt.)