ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
Wekelijksch Omzicht,
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
29e Jaargang
Zaterdag 28 Augustus 1920
Nummer 255q
Ontmaskerd
De Paardenfokkerij in
Z.-Vlaanderen.
BRESKENSCHE COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.25
met 10 cent dispositiekosten.
Advertentieprijs van 1 5 regels 60 cent
Elke regel meer 12 cent. Bij abonnement lager tarief
Drukker-Uitgever
E. BOOM-BLIEK
tno,02T BRESKENS PÏÏ%{1°
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Tijdelijk verhoogd met 20 pCt.
Advertenties worden aangenomen tot u i t e r 1 ij k
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
Men moet geen „hou" roepen
voor men over de brug is. De
bolsjewiki hebben het gedaan.
Nou doen de Polen het. Op z'n
beurt doen we het allemaal. Dat
komt misschien omdat we nooit
goed weten, waar de brug eigen
lijk is en waar zij begint en waar
zij ophoudt. De Russen meenden,
dat het nog voor Warschau was
en het was er achter, misschien
wel een heel eind achter. De Po
len gelooven, dat ze haar over
zijn, nu ze de Russen verhinderd
hebben hun hoofdstad te bezetten
en hen een heel eind hebben
teruggejaagd. Maar wie weet,
misschien ligt ze wel te Moskou
of nog verder. Want Rusland is
een groot land met meer dan hon
derd millioen menschen binnen
zijn grenzen. Dat vergeten de
Polen. En het gevaar is juist, dat
ze dat vergeten. De Franschen,
die den Polen werkelijk wel een
fortuintje gunnen, waarschuwen
lal. Zij vergeten, dat zij het zelf
'zijn, die Polen's imperialisme heb
ben aangewakkerd en het tot
een laaiend vuur hebben aange
blazen, dat Europa's rust en vre
de te verteren dreigt.
Zoo gaat het veelal. Men kan
"de geesten, die men zelf heeft
opgeroepen, niet meer kwijt ra
ken en wordt er zelf het slacht
offer van. De Entente heeft het
in haar geheel ook ondervonden.
Om Duitsland te kunnen verslaan,
hebben ze de liefde der massa's
voor vrijheid en zelfregeering
wakker geroepen. De ontwaakte
zucht laat zich niet meer terug
dringen. En tot in Azië en Afri
ka eischen de volken het hun
beloofde recht. In Egvpte heeft
Engeland dien eisch al moeten
inwilligen. De thans gesloten
overeenkomst erkent de Egypti-
ache onafhankelijkheid. In de
praktijk is het weliswaar nog
slechts een gedeeltelijke, maar de
eerste stap is er. En het is naar
een Fransch gezegde eigenlijk
llleen de eerste stap, die moeite
tost.
15)
Op dit oogenblik was het, of
lok de oude graaf een gevoel
leving, alsof er een onzichtbaar
nonster zich over het wapen
'an Rheinsburg uitstrekte, dat
lijn geheel geslacht wilde ver-
"etigen. Hij kon zich van zijn
lermoeden geene verklaring ge
nen, doch het stond hem voor
len geest, dat iets naderde als
nn zwaar onweder. Want was
iet niet van den dag van het
luwelijk of eene ongezonde at-
nosfeer over het slot hing. Hij
idemde bekommerd, een bang
'Oergevoel vervulde hem
Eensklaps was het of Lucie
ten vertwijfeld besluit genomen
tad, of zij in alles haar onbe-
Ichaamd optreden had terug
kregen.
Overwinnen of sterven had
laar een onzichtbare geest naar
Deinst daarom ook Engeland
voor dien eersten stap in Ierland
terug? Ierland is Egypte niet en
een erkenning van lerland's on
afhankelijkheid zou voor het
Britsche rijk heel andere gevol
gen kunnen hebben. Maar zal
Engeland die erkenning en zijn
gevolgen kunnen keeren De
toestand in Ierland wordt steeds
meer onhoudbaar. Sinn Fein blijft
onverzoenlijk en wil blijkbaar van
de beweging voor Dominion-
zellbestuur niet weten. En hoe
ten volle de Ieren bereid zijn
voor hun strijd en hun vrijheid
alles op te offeren blijkt nu weer
uit de hongerstaking van den
burgemeester van Cork, die te
Londen gevangen zit
Het is voor de Engelsche re
geering een moeilijke zaak, want
het gaat ten slotte om het voort
bestaan van het Britsche rijk in
zijn huidigen vorm. En het is
te begrijpen, dat zij temidden
van al deze moeilijke zaken zich
met de Poolsche geen nieuwe
narigheid op de hals wil halen.
Die narigheid dreigt van twee
kanten, van dien der eigen ar
beiders die van geen oorlog te
gen Rusland willen weten en
van dien der onderworpen vol
ken in Azië, waar de bolsjewis
tische propaganda en bolsjewis
tische tusschenkomst het Brit
sche wereldrijk bedreigt.
De Poolsche overwinning zou
de oplossing hebben kunnen
brengen, wanneer de Polen met
het afweren van de nederlaag
zich tevreden hadden willen stel
len. Maar zij begeeren hun suc
cessen in wat positievers om te
zetten en stellen ten opzichte der
gebieden, die in vroeger eeuwen
aan Polen onderworpen waren,
maar nooit Poolsch geweest zijn,
eischen, die Rusland nooit zal
inwilligen.
Zoo zal waarschijnlijk de oor
log voortduren en loopt Polen
opnieuw de kans van een bolsje
wistische overstrcoming, die zijn
onafhankelijkheid zou wegvagen-
Maar daarom blijft, waar Frank
rijk Polen nooit aan zijn lot zal
willen overlaten, altijd het ge-
het scheen met donderende stem
uit haar droombeeld doen ont
waken. Zij zag in wat op het
spel stond. Als zij weigerde den
wil van den ouden graaf te
volbrengen, dan zou men achter
docht gaan krijgen, en dat
mocht niet het minste, want
daardoor zou zij het gewaagde
optreden, waarvoor zij leven en
vrijheid op het spel gezet had,
verliezen.
Zij begon in te zien, dat zij
den leeuw in haar hol moest
gaan tarten, dat zij naar den
Rotbachmolen moest, zoodoende
zou zij den ijzeren wil van den
graaf volbrengen, en alle ver
dachtheid opheffen. Nu zij een
maal dat voornemen had opgevat,
keerde ook plotseling het bloed
in hare wangen terug. Het was
of zij eensklaps herleefde. Mocht
gebeuren wat wilde, zij moest
de onaangename opdracht vol
brengen. En om zich zelf ge
rust te stellen, zeide zij z ch,
dat het onmogelijk was, dat de
vaar acuut van een Fransch-En-
gelsche oneenigheid. Sommige
Fransche bladen slaan nu al een
toon aan, die zou doen veron
derstellen, dat Frankrijk en En
geland aan den vooravond van
een oorlog stonden, alleen om
dat de Engelschman Tower, die
commissaris der geallieerden te
Dantzig is, weigerde munitie voor
Polen «oor te laten, en dreigen
zijdelings met Fransche hulp aan
de 400 millioen Britsche onder
danen, die „knarsetanden onder
het Engelsch bewind." Tegen
dit gevaar mede heeft ongetwij
feld Lloyd George te Lucern
een verzekering trachten te slui
ten. De Italianen zijn na den
oorlog steeds afkeerig geweest
van de felle imperialistische en
oorlogszuchtige politiek van
Frankrijken Giolotti is het zeker
nog meer dan zijn voorgangers.
Hij moet dus met Lloyd George
gemakkelijk tot overeenstem-
ming gekomen zijn, toen zij el
kaar op het heerlijke, bij Lucern
gelegen buitengoed van den Bel
gischen koning ontmoetten. En
deze overeenstemming kan wel
licht Frankrijk en ook Polen tot
nadenken brengen en de rust
van Europa verzekeren. Slaagt
zij daarin niet, dan zou het wel
eens kunnen blijken, dat de over
winning der Polen een grooter
ramp voor Europa was dan een
overwinning der bolsjewiki had
kunnen zijn. Laten we echter
hopen dat de Polen de brug zul
len zien, wanneer ze die over
zijn en op den juisten tijd ,hou"
zullen roepen.
Van het Stamboek voor het
Nederlandsche Trekpaard ont
vingen wij een mooi geïllustreer
de brochure, waaruit wij, wat
betreft ons gewest, het volgende
ontleenen
Zeeuwsche paarden worden
met succes gefokt sedert on
heugelijke tijden. Volgens som
molenaar het volle bewustzijn
bezat. Was zij maar eens in
den molen, dan ook zou zij wel
naar gelang der omstandigheden,
weten op te treden.
Met het dienstpersoneel zou
zij wel klaar komen, daarvoor
had zij niet de minste vrees, nu
zij het gevaar eenmaal in de
oogen zag. Als kleindochter van
den molenaar en als werkelijke
gravin van Rheinsburg, zou zij
er wel zorg voor dragen, dat
allen op een afstand zouden
blijven.
Zij had zelfs de stoutmoedig
heid den ouden graaf lachend
aan te zien. Nadat zij haar
aan.vankelijk talmen op slinksche
wijze had verklaard, ging zij nu
met de grootste bereidwilligheid
op zijn verzoek in. De graaf
was dan ook gerust gesteld
een enkele kon Lucie met hare
koele zelfbeheersching echter
niet meer bedriegen, dat was
haar vader. Hij had de grootste
zekerheid zijne dochter in de
migen zouden de vroegere
Zeeuwsche paarden een product
zijn geweest van een vermen
ging van Friesch met Vlaamsch
bloed; op de Zeeuwsche eilan
den zou dit meer met het Frie-
sche, in Oostelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen meer met het oude
Vlaamsche paard hebben plaats
gehad. In de middeleeuwen
hadden deze paarden een groote
vermaardheid als ridderpaarden.
Op vele oude gravures vindt
men dan ook het Friesch-Vlaam
sche paard als strijdros afge
beeld de aanzienlijken der des
tijds machtige stad Sluis reden
veel paard en hield men den
berijder van een Vlaamschen
hengst voor deftig en rijk.
Maar na grootheid kwam ver
val. Doordien het Vlaamsche
paard zoo'n uitmuntenden naam
had als ridderpaard, werden
vele beste paarden, vooral heng
sten, uitgevoerd. Bijna alle lan
den van Europa wilden deze
schoone, edele en kloeke Vlaam
sche ridderpaarden. Ook de
herhaalde oorlogen deden de
fokkerij geen goed. Van tijd
tot tijd is getracht de fokkerij
vooruit te helpen door het voor
schrijven van allerlei maatrege
len, maar alles was tevergeefs.
Dat kan ons niet verwonderen
bij de weinige kennis, welke in
dien tijd omtrent de fokkerij
bestond. De voorgeschreven
maatregelen gaven ook geen
groot denkbeeld van de paarden
kennis der vroede vaderen. Een
eerste eisch toch was, dat zij
(de hengsten) een zwarte haar
kleur, veel temperament hadden
en „van zessen klaar" waren,
dat is: met vier goede beenen
en twee goede oogen. Nu, over
het temperament viel niet te
klagen allerlei kunst- en vlieg
werk, zooals gember, peper en
sterken drank werden gebruikt
om het paar^l het noodige tem
perament te verschaffen, als het
voor de jury moest verschijnen.
Eindelijk, in de tweede helft der
vorige eeuw, toen in België met
kracht en energie het paarden
ras werd verbeterd, begon ook
vrouw, die daar voor hem stond,
te herkennen, en zou zij het
hem doen liegen, dat zij Lucie
was
Doch niet hier 1 Niet op deze
plaats Enders was slim genoeg
in te zien, dat zij hem toch
spoedig alles zou moeten be
kennen.
Met bescheiden stem zeide hij:
Als de jieer graaf het goed
vindt, ben ik genegen de ge
nadige vrouw gravin naar den
molen te vergezellen. De mole
naar bedient zich steeds van
mijne hand om hem te begelei
den, als hij zelf iets schrijven
wil ook meen ik, dat hij mij
beter in alles verstaat dan iemand
anders 1
Lucie was weder bleek ge
worden, hare tanden groeven
zich in hate onderlip. Onver
schillig bracht zij haar gouden
lorgnet aan de oogen en bezag
den schrijver, met scherpen blik.
Ah zoo, zeide zij met iets
spotachtigs in hare uitdrukking,
in Zeeland de paardenfokkerij
weer wat te herleven. In de
naburige Belgische provinciën
Oost- en West-Vlaanderen werd
het oude Vlaamsche paard snel
verdrongen door het veel betere
Brabantsche paard. Ook Oos
telijk- en Westelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen ging het daarbij
goed en werden veel Zeeuwsche
merriën gedekt door de veel
betere Belgische hengsten. Die
uit de naburige Belgische ge
meente Watervliet en die van
den heer Nachtegaele waren in
West. Z.-Vlaanderen beroemd.
Bij de fokkers als wij ze
tenminste zoo noemen mogen
kwam meer liefde voor de paar-
den-fokkerij. Evenwel open
baarde die liefde zich in het
begin slechts grootendeels voor
zekere haarkleur. Zoo hadden
de heeren Erasmus te Cadzand
en Basting te Retranchement
niet anders dan zwarte paarden,
een landbouwer te Ijzendijke
had Isabellen met een aalstreep;
Brevet te Oostburg had bruin-
bonten Bij de heeren De Bruijne-
de Die te Sluis, Bonte en de
Milliano te Sint Kruis zag men
tegen het eind der negentiende
eeuw nog meerdere bonte paar
den, evenals in Walcheren en
Noord-Beveland, doch thans zijn
zij zoo goed als verdwenen.
De Belgische hengsten Hanni
bal, Hercules en Jan van den
heer Nachtegaele waren alge
meen gaarne gezien en hebben
dan ook alle veel beste paarden
voortgebracht. Neemt men daar
bij nu in aanmerking, dat bij de
weinige kennis der fokkers des
tijds ook nog geen verplichte
keuring bestond en dat voor het
aanhouden van vrouwelijk fok-
materiaal van overheidswege zoo
goed als niets gedaan werd, dan
moet men zich verwonderen,
dat de paardenfokkerij nog zóó
vooruitging. Lang zou dit even
wel niet duren, want weldra
kwamen de slechte boerenjaren,
de jaren om 1880, en met de
malaise op landbouwgebied ging
de paardenfokkerij met reuzen
schreden achteruit. De Zeeuw-
het zijn geene uitdrukkingen van
mijn grootvader op dat papier,
en wees er met verachting op,
doch het is iets, dat u goedvondt
en hem alzoo gedwongen hebt
met zijne verlamde hand, daarop
te krabbelen
Een donkere blos kwam op
het gelaat van den schrijver.
Een oogenblik perste hij de lip
pen vast op elkander, als wilde
hij zich zelf met geweld ver
hinderen, dat uit te spreken,
waartoe eene innerlijke stem
hem dwong. Hoofdschuddend
zeide hij dan
Deze verdenking is ongegrond!
Overigens kan de genadige
gravin zich zelf van den geestes
toestand haars grootvaders over
tuigendeze woorden had hij
met verheffing van stem en op
scherpen toon uitgesproken,
en naar willekeur en op ge-
wenschte wijze op zijne beslis
singen haar invloed uitoefenen.
(Wordt vervolgd,)