ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN E. BOOM—BLIEK 29e Jaargang Zaterdag 12 Juni 1920 Nummer 2528 Wekelijks Overzicht Ontmaskerd. V- Obstructie en staking. BRESKENSCHE COURANT Abonnementsprijs per drie maanden f 1.— met 10 cent dispositiekosten. Advertentieprijs van 1 5 regels 60 cent Elke regel meer 12 cent. Bij abonnement lager tarief Telefoon No. 21 Drukker-Uitgever BRESKENS Postgiro 17704 Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Tijdelijk verhoogd met 20 pCt. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur Hoe dat in vroegere eeuw :n onder de kinderen gegaan is, weet ik niet. Waarschijnlijk kenden ze toen andere regelen, toen niet de meerderheid, maar de kleine denkbare minderheid, in den vorm van één absoluut koning regeerde. Maar in mijn tijd en lang te voren ook heette het al„meeste stemmen gel den". Dat is verder het heele leven door zoo gebleven. En men zou dus kunnen zeggen, dat we van onze jeugd af een leerschool doorloopen hebben voor het parlementair-democra- trisch regeeringsstelsel. Maar die leerschool is niet voldoende ge weest om onze gewconte tot een tweede natuur te maken. De minderheid voelt nog vaak druk kend de heerschappij der meer derheid. In Rusland hebben ze iets gevonden in de dictatuur der minderheid. Maar bij ons en elders wil dat nog niet recht. Men houdt er nog vast aan den ouden regel uit onzen kindertijd: „meeste stemmen gelden". Wie zich verzet, gaat de gevangenis in of het gekkenhuis, tracht als wijlen Robinson Crusoe naar een onbekend eiland te ontvluchten of... voert obstructie. In ons land is de parlementaire obstructie tot nu toe nooit in- heemsch geweest. Was dat de schuld der meerderheid, die zich te verstandig toonde om van haar macht misbruik te maken of van de minderheid, die te verstandig bleek om het met dit uiterste wapen te probeeren Ongetwij feld van beide. Want ten slotte is het toch niet het meerderheids princiep, maar de ongezonde uitgroei ervan, het bruut opleg gen van de meerderheidsvvil aan een minderheid, met wiens wen- schen geen oogenblik wordt rekening gehouden, die tot ob structie voert. Die toestand zeg gen de socialisten is nu ingetreden. En daarom zijn ze, na de vorige week een voorproefje te hebben 13) De fabrikant Weller verschrikte hevig, als na weken lang wach ten zich eindelijk de jonge in genieur, wiens uitvinding hij onderzocht en uitstekend bevon den had, bij hem liet aandienen. Hij had over een paar uur nog met zijn machinemeester Walter, een bekwaam werkman, die een verre blik in technische zaken en veel kennis had, er j over gesproken, en diens oordeel ovei deze nieuwe uitvinding viel zeer ten gunste van den jongen man uit. De oude Walter was door de'n fabrikant reeds vele jaren op de fabriek werkzaam gesteld, even wel uit medelijden over den rampzaligen toestand, waarin hij verkeerde. Walter was namelijk geruimen gegeven, nu energiek van de oppositie, waarin ze allang ver keerden, in de obstructie gegaan. De oorzaak van deze voor ons parlement vrij ongebruike lijke nieuwigheid is de anti- revolutiewet, die dienen moet niet om, als de naam zou doen vermoeden, de revolutie den kop in te drukken, want aan de revolutie zijn we in Nederland nog niet toe, maar om te voor komen, dat we er te eeniger tijd aan toe komen. De socialisten, en anderen ook, meenen, dat 't een zeer ondeugdelijk middel is. Daar blijf ik buiten. Misschien zeggen ze dat wel, omdat ze het juist erg deugdelijk vinden en het hun dus minder te pas komt. Maar daar blijf ik ook buiten. Alleen lijkt het mij, dat er wel andere landen zijn, waar ze aan zoo'n middel meer be hoefte hebben, bijv. Ierland, waar ze politieagenten en sol daten als ratten neerschieten en van kazernes en belastingkanto ren vuurtjes stoken en stakingen organiseeren om de landing van soldaten te beletten of in Rus land, waar ze nog tevergeefs trachten de ideale maatschappij te imiteerer. of in Hongarije, waar ze de arbeiders opknoopen ol in Duitschland, waar ze - en dat niet zonder reden nog altijd ontevreden zijn. Wie revolutie maakt, heeft daarvoor altijd een reden, al bestaat die maar in z'n verbeel ding. Je doet zoo iets niet voor de aardigheid. In Ierland schie ten ze de soldaten en agenten dood niet omdat het agenten en soldaten, maar omdat het En- gelschen zijn of in dienst van de Engelsche regeering. En in Duitschland zijn ze ontevreden niet omdat ze 't zoo goed heb ben, wat ook gebeuren kan, maar uit heel andere oorzaken. Er is nog een ander middel om je ontevredenheid te uiten, dan revolutie. En dat schijnen ze in Duitschland in toepassing te hebben gebracht. De uitslag der verkiezingen geeft althans tijd in een krankzinnigengesticht opgesloten geweest, waaruit hij ontslagen was, hoewel niet ge heel hersteld. Niettegenstaande hij zich soms zonderling gedroeg, was hij aan zijn werk toch steeds een der ijverigsten. Het was alsof eene beschermende engel over hem waakte en hem steeds goede ingevingen gaf, want de woorden en uitdrukkingen die hij bezigde, verrieden in hem meer dan een eenvoudig werkman. Niemand in de fabriek wist iets van zijne familie of waar hij vandaan kwam, geen mensch kende iets van zijn vorig leven of zijn wederwaardigheden, al leen de fabrikant wist, dat hij bij de zeeramp der „Lyminia" tegenwoordig was, en zijn leven op een groote plank van het vergane schip, waarop hem matrozen van een Engelsch schip, bijna doodelijk verwond gevon den en zoo gered hadden. Deze herinneringen waren als duistere lichtblikken in het bijna vergeten leven van dien ouden geen blijk van volkomen instem ming met de bestaande regee ring. Toch komt. deze ontevre denheid, die zich tegen de re- geeriug richt, niei uit regeerings- daden voort. Duitschland ver keert O; danks het vooruitzicht van de conferentie te Spa, die alweer uitgesteld is, nog altijd in een déplorabelen toestand. Bij een vorige verkiezing bevond het zich daar ook al in. Eu het heeft toen niet alleen de oude regee ring weggejaagd, maar meteen de partijen, die tot nu toe de lakens uitdeelden, den bons ge geven. Met een socialistischen zou het beter gaan en zou Duitschland een eldorado wor den. Maar Duitschland werd geen eldorado, niet omdat de so cialisten regeerden, maar omdat de Entente regeert. En die blijlt regeeren. Dat hebben de Duit- sche keizers nog niet voldoende begrepen. En uil ontevredenheid over de meerderheidssocialisten en democraten, die er evenmin wat aan doen kunnen als hun tegenstanders, zijn ze nu gedeel telijk naar den anderen kant overgeloopen dat wil zeggen naar conservatieven en nationaal- liberalen en naar links naar de onafhankelijke socialisten. Die beide uitersten zijn met de winst gaan strijken. Het betee- kent een winst voor de monar chale gedachte, die in de recht- sche partijen tot uitdrukking komt en die dan ook door deze partijen niet verloochent wordt, al kondigen ze dan nog niet, als regeeringspartijen in Honga rije, een herstel van de monar chie aan. Maar het beteekent ook een toeneiging tot de Rus sische raden-dictatuur al hebben dan de communisten weinig ge wonnen. En geen van beide nei gingen, die naar deraden-dicta tuur, noch die naar de monarchie, zal bij de Entente bijzondere in stemming vinden, zoodat de uit werking, waaraan 't kiezerskorps ongetwijfeld gedacht heeft (ver betering van den huidigen toe stand) van dezer verkiezing al- man, die als het ware in een droom leefde. Met niemand in de fabriek had hij eenigen om gang, iedereen evenwel had medelijden met hem, omdat hij, naar het scheen, zijn geheele geestvermogens niet bezat. Somwijle, als de fabrikant hem op zijn kantoor liet ontbieden, en daar binnentrad of bezig was, dan was het of hij oude herin neringen bij zich wilde opwek ken, of hij vroegere zaken voor zijnen gee3t wilde terugroepen, doch het was of hij zijn denk vermogen niet kon verzamelen, dan zuchtte hij zwaar en verviel weder in zijn vroegeren toestand. Boven de schrijftafel van den fabrikant hing het levensgroot portret van den vroegeren eige naar der fabriek, Alfred Weller. Voor dit beeld bleef de oude Walter somtijds in gedachten verzonken staan als hij op den fabriekseigenaar wachtte, of al leen in het kantoor was. Het was alsof eene magnetische aan trekkingskracht van dit beeld licht niet het gevolg zal zijn. Toch moet het daar naar toe, terwille van Duitzchland en "van de wereld. Maar de teekenen zijn niet erg moedgevend. Polen is weer aan de winnende hand tegenover de Sovjet-legers, wat voortduring van de onrust en den strijd in Oost- en Midden- Europa beteekent. De geallieer den zijn het nog niet eens over hun houding te Spa en neigen weer naar het opleggen van jaarlijksche vergoedingen aan Duitschland, die vergroot kunnen worden. En in Klein-Azië zijn de Britten al met de Turkscbe nationalisten aan 't vechten ge raakt. Alleen Krassin onderhan delt nog te Londen en de En gelsche regeering neigt naar intieme toenadering. Wat het eenige lichtpunt is. Obstructie, schrijft de N. R. Crt., is een gevaarlijk kwaad. Het wapen keert zich gemakkelijk tegen degenen, die hethaateeren. De heer Troelstra heeft dit ten slotte, doch te laat, ook zoo be grepen. Nadat gebleken was, dat de „onsmakelijkheden", waarop de heeren Duys c.s. ver leden week het geëerde publiek hebben getrakteerd, in den lande het omgekeerde effect van het geen de obstructionisten zich er van voorgesteld hebben aan het verwekken waren, en dus in plaats van sympathie afkeer veroorzaakten, terwijl afhande ling van de agenda der Kamer er niet door kon worden belet, is thans het wapen weer in de schede gestoken. De heer Troelstra heefter nu dezen draai aan gegeven, dat de obstructie ten doel had op bui tengewone wijze meer aandacht te vestigen op het ont werp tot bestrijding van revo lutionaire woelingen. Dit is een geheel nieuwe verklaring van verleden week, waarop, wie de sociaal-democratische en com- uitging. Trad evenwel de eige naar binnen, die steeds een statig en hoogmoedig voorkomen had, en wiens gebiedende blik een ieder op een afstand hield, dan was het alsof de oude machinen- meester geheel terneergeslagen was. Zijne oogen, die als hij alleen was een levendige blik hadden, schenen hun glans te verliezen. Zijn gelaatsuitdrukking, die voor een oogenblik levendig was, die zijn herinnering scheen op te wekken, werd weder geheel en al stompzinnig. De fabriekseigenaar verwon derde zich er meermalen over, dat de machinenmeester eene technische kennis had, die men nooit bij hem gezocht zou heb ben. Het was alsof de uitvin ding van den jongen ingenieur aan zijnen geest was ontrukt, of hij de grondgedachte er van had gehad, zoo volkomen was hij tot zelfs in de kleinste onder- dee'en er van op de hoogte. Zelfs een klein gebrek dat er in munistischej pers heeft gevolgd, niet zoo gauw zou zijn gekomen. Zij maakt dan ook den indruk pour le besoin de la cause te zijn uitgevonden, en moet wel licht in dezen zin Jworden ver taald, dat de obstructie werd noodig geacht, om er de aan dacht op te vestigen, dat de heeren Troelstra en de zijnen er óók nog waren, en zich door de communisten de kaas niet van het brood willen laten eten. IntusSchen, ook naar de ver klaring, die Mr. Troelstra zich thans van de dwarsdrijverij heeft veroorloofd, is de beweging vol komen mislukt. Toen het op de daad aankwam, waaruit blijken zou hoezeer het anti-revolutieont- werp de gemoederen bezighield; toen Dinsdag de werkstaking het geweldig protest van de ar beidersmassa tegen de „worgwet" aan den dag brengen moest, bleef de daad uit. Hier en daar hebben zich eenige misleiden, die nog de nieuwe oplossing van het lastige geval, welke de heer Troelstra Dinsdag aan de hand deed, niet kenden an ders waren ook dezen zeker spoedig bekoeld laten ver lokken, één dagloon aan de „worgwet" ten offer te brengen, doch de massa verrichtte de dagtaak, alsof zij van zulk een ontwerp nog nimmer gehoord had. De heer Troelstra blijkt zich andermaal te hebbenver gist. Hij prijst nu, zuurzoet, Duys om zijn obstructionistische ta lenten, doch houdt zich zelf in dit verband wat meer op den achtergrond. Dit is niet kwaad gezien. Ook in de poppenkast moet Jan Klaassen het publiek aan het lachen maken en de slagen opvangen. In een opzicht hebben de ge beurtenissen van verleden week niettemin nut gebacht. Er is in de afgeloopen maanden over de „worgwet" verschrikkelijk veel onzin gedebiteerd, in pamfletten en in kranten en strooibiljetten. Bij de verdeeling van denspreek- voorkwam, had hij spoedig ont dekt. Het bericht van den bediende, dat de jonge ingenieur Fred Weller, den fabriekseigenaar wenschte te spreken, deed Wal ter plotseling verbleeken. Eene zonderlinge uitdrukking, iets ge lijk schrik en angst was op zijn gezicht te lezen. Het was alsof hij bij 't hooren van den naam Fred Weller, vage herinneringen in zijn geest wilde terugroepen. Doch hoe hij zich ook inspande, alles was te vergeefsch. Toen Fred Weller in zijne jeugdige trischheid, flinke en ongedwongen houding binnen trad en een lichte doch eerbie dige buiging voor den fabrieks- eigenaar maakte, zag de machi- nen-meester naar hem op, het scheen echter niet de persoon, doch enkel de nieuwe uitvinding te zijn, die zijne belangstelling opwekte, en die hij zich ander maal wilde voor oogen roepen. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1920 | | pagina 1