ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN E. BOOM—BLIEK 29e Jaargang Zaterdag 22 Mei 1920 Nummer 2523 Plaatsslijks ksuzs* Wekelijks Overzicht ffBreiE&B TOK. Ontmaskerd BRESKENSCHE COURANT Abonnementsprijs per drie maanden f 1.— met 10 cent dispositiekosten. A d v e r t e n t i e p r ij s v a n 1 5 regels 60 cent Elke regel meer 12 cent. Bij abonnement lager tarief Drukker-Uitgever Telefoon rpfCiïfn^ Postgiro No. 21 K 3 17704 Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief. Tijdelijk verhoogd met 20 pCt. Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur te Konstantinopel ten spijt, niet van plan met de verminking van Turkije, die het vredesver drag verordineert, genoegen te nemen. Zij kunnen nu via Ar menië de Russische bolsjewiki de hand reiken en worden zoo voor Engeland en Frankrijk nog geduchte en hoogst gevaarlijke tegenstanders. Zullen die twee het er op wagen In verband met het bij de Tweede Kamer ingediende wetsvoorstel Rutgers c.s. is het wellicht niet ongewenscht in ons blad eens een korte beschou wing te geven over bovenstaand onderwerp. Onze drankwet gaat uit van de gedachte, dat er in matig gebruik van sterken drank geen kwaad schuilt. Zij keert zich meer tegen het misbruik. Zeer vele drankbestrijders houden er evenwel de meening op na, dat ook matig gebruik van alcohol uit den booze is. Zij hebben daarom geen vrede met het tegenwoordig stelsel der Drankwet en willen ingrijpender maatregelen in het belang der alcoholbestrijding mogelijk ma ken, dan waartoe onze tegen woordige drankwet de gelegen heid biedt. Zij willen hun doel bereiken door invoering van local option of Plaatselijke keuze. Onder Plaatselijke keuze wordt verstaan het recht der mannen en vrouwen, ingezetenen eener gemeente, om zich plaalsgewij- ze bij speciale stemming uit te spreken over beperking of op heffing der inrichtingen voor drankverkoop. In Amerika bestaat dit stelsel sedert jarenook in Finland, Zweden en Noorwegen wordt het toegepast. In Nederland, waar Plaatse lijke keuze aanvankelijk, eener- zijds om constitutioneele redenen, anderzijds, omdat in het stelsel een te groote beperking van de persoonlijke vrijheid werd gezien, met weinig sympathie werd be groet, wint de propaganda voor het beginsel in de laatste jaren aan breedte en kracht. We zullen trachten de bezwa ren tegen het stelsel aangevoerd zoo beknopt mogelijk te bespre ken, om daarbij tevens aandacht te schenken aan de voordeelen, die van de toepassing van het systeem worden verwacht. De voornaamste bezwaren tegen het stelsel aangevoerd zijn, het is reeds opgemerkt dat het in strijd zou zijn met de Grondwet en dat het de persoon lijke vrijheid te veel aantast. In strijd met de Grondwet wordt het stelsel geacht, omdat het naar ons staatsrecht de Raad is, die aan het Hoofd der Ge meente staat en aan wien de regeling en het bestuur van de gemeentelijke huishouding is overgelaten, zoodat niet aan de ingezetenen rechtstreeks de rege ling van een hoogst gewichtig huishoudelijk gemeentebelang mag opgedragen worden. De voorstanders van P. K. beweren, dat dit bezwaar zich niet richt tegen het stelsel als zoodanig, maar tegen sommige, zij het ook de meest verbreide vormen er van. Het hoofdbeginsel ligt naar het oordeel van hen niet in de bindende kracht der stemmingen, maar in het bij de drankwet geving ernstig rekening houden met de overtuiging der inge zetenen, aan welke daarom ge legenheid moet gegeven worden zich te uiten door een stemming. Het drankvraagstuk is volgens hen niet van .huishoudelijk ge meente-belang" doch van .Rijks belang. Aan den uitslag der stemming zou het karakter ge geven moeten worden van een voorstel aan de Kroon tot het beperken ot verbieden van den drankverkoop, een voorstel waar op de Kroon dan verplicht is een beslissing te nemen, hetzij daarmede in overeenstemming, hetzij daarvan afwijkend. Of het echter wenschelijk is om bij het vaststellen van het geen als TSr/fobelang is aan te BHjgKUit hoofde van het tJvQW? Pinksterfeest zal Dins dag a s. ons blad niet verschijnen. DE UITGEyER. Hoe moet de volkenbond zijn? Ja, hoe we hem eigenlijk zouden willen hebben, wij menschen die er nooit iets over te zeggen zullen krijgen, dat weten we nu wel. Dat wisten we al lang voor die Volkenbond er was en al lang ook voor den oorlog voor deze wereldoorlog wel te ver staan, want de oorlog is er al, zoolang er menschen zijn er was. Maar we weten nu ook, dat hij zoo niet is en zóó ook niet worden zal, geen bond van broederlijk vereende volken, die den strijd -zou doen ophouden en de vrede en het geluk bren gen aan de verlangde menschen- harten. En omdat we dat weten, daarom voelen we ons teleurge steld, ontgoocheld, daarom heeft het Zwitsersche volk, schoon dan de aansluiting goedkeurende, toch nog 216,000 stemmen te gen en maar 405,000 vóór die aansluiting uitgebracht, daarom denken we maar liefst niet te veel meer aan wat we verwach ten en niet te veel ook aan de Volkenbond, die er is. Maar onze Minister van bui- tenlandsche zaken heeft ons er indertijd opmerkzaam op ge maakt, dat we met de realiteit te rekenen hadden ook ten op zichte van denVolkenbond en niet met wat we als volkenbond ge droomd hadden. De Volkenbond is er, hij is er werkelijk, al mer ken we er nog niet veel van. En de vraag is nu, hoe moet die Volkenbond zijn Niet over eenkomstig onze idealen dus, maar in overeenstemming met de bestaansmogelijkheden, die deze reeds geschapen Volken bond bezit. De Italiaansche oud minister Tittoni heeft, in zijn kwaliteit van voorzitter van den te Rome bijeengekomen raad van den Volkenbond, een ant 8) Gerda had de elegante klee ding met eenvoudig landelijke, die tsij in vroeger jaren in de molen gedragen had, verwisseld. Deze kleeren waren steeds zorg vuldig bewaard, tijdens zij hare opvoeding in het pensionaat ge noot, en wel op de wensch van hare overleden moeder. Doch juist in deze eenvoudige kleeding was zij voor Fred Wel- ler een dubbele mooie verschij- ning. Zijn zin voor het eenvoudige en natuurlijke vond zijn ideaal in Gerda. Hij zag in haar dan. ook alleen de kleindochter van den molenaar, want van hare verhouding was hij in 't geheel nog niet op de hoogte. Des te dieper was hij dan ook getroffen, toen er een schrijven woord gegeven „Wii de bond werkelijkheid worden, dan moet hij zich bij voortduring laten leiden door beginselen van het internationaal recht." Maar is dit niet een antwoord, dat be denkelijk veel herinnert aan de idealen, die de menschheid sinds eeuwen gekoesterd heeft, maar die te Versailles op non-activi teit zijn gesteld. De oud-minister schijnt dit laat ste voorbij te zien en denkt blijk baar nog aan de verwachtingen, die van voor Versailles dateeren. Maar de vraag is immers door hem zelf duidelijk gesteld. Wat moet de bond doen om werke lijkheid te worden Dat wil dus zeggen, hoe kan de bond zich een bestaan verzekeren in de wereld van het oogenblik. Maar dat bestaan, dat bestaan althans niet als vergadering van mora listen of wetenschappelijken, maar als machtsinstituut van internationale beteekenis, dat meehelpt de vragen van den dag te beslechten, kan nooit werkelijk worden, wanneer de bond Tittoni's raad volgt. Een zoodanig machtsinstituut dat zich door ile regelen van het internati onale recht laat leiden, kunnen de tegenwoordige politici en staten missen als kiespijn. Fn wil de bond een vroegen dood sterven of als een idealistische rariteit in een hoek geduwd worden, dan moeten er maar veel voorzitters komen als Tittoni, die dergelij ke naïeve raadgevingen ver strekken. Naar die raadgevin gen luisteren is nog niet eens noodig. Deze uitspraken zijn al voldoende om den bond bij de regeerende politici verdacht te maken. Nitti was misschien de eenige nog, die er wat anders over dacht. Maar na zijn ontslag tengevolge van het votum der Italiaansche Kamer is het nog altijd onzeker, of hij regeerend zal blijven. Ook Duitschland denkt er anders over. Maar de Duitsche regeerders zijn te na ïef. Hebben ze zelfs niet de tusschenkomst van den Volken bond ingeroepen om de vrijheid der stemming te verzekeren in van het rijksgrafelijke slot kwam, en hij daardoor vernam, dat Gerda eene voorname dame was. Nu was zij voor den armen ingenieur, die jich door eigen kracht een bestaan moest ver werven, zeker voor altijd verloren. Het rijksgrafelijk schrijven bevatte in korte woorden, dat, nu het gerecht uitspraak gedaan had, het voogdschap op graaf Hans van Rheinsburg was over gegaan, zijne kleindochter zich derhalve naar het slot te begeven had. Des avonds van dien dag ging Gerda nog eens in den tuin van den molen. De rozen stonden, hoewel in zeer verwilderden toestand, toch heerlijk te bloeien. Hoe tevreden was zij hier. Boven haar ontspande zich de lucht, met duizenden sterren bezaaid. De maan spreidde een flauw licht over het romantische land schap. Op den achtergrond de de districten Eupen en Malme- dy, die België al bezet houden? Alsof het werkelijk de bedoeling was den Volkenbond eenige zeg gingschap te geven over andere aangelegenheden dan de handel in vrouwen en kinderen of het tegengaan van besmettelijke ziek ten in Midden-Europa, waarover hij te Remo beraadslaagd heeft! Zoolang er ideeën verkondigd worden als die van den gewezen Italiaanschen minister, zullen Lloyd George en Millerand en Hymans, en hoe de heeren meer heeten, daar wel voor oppassen. Ze schijnen zelfs den Oppersten Raad al niet heelemaal zuiver meer op de graat te vinden en vormen raden in den raad. Te Hythe hebben Lloyd Ge orge en Millerand uitgemaakt, hoe de oorlogsvergoedingen ge regeld zullen worden. Duitsch land zal er dit bij winnen, dat tenminste een bepaald bedrag wordt vastgesteld. Maar gering zal het blijkbaar niet zijn. Toch blijken de Franschen er niet erg over tevreden. Ze zijn een beetje bang van tegemoetkomingen, die Duitschland's herstel bevorderen, omdat ze van het herstel voor zichzelf niet veel goeds vreezen. Toch zal het daar wel naartoe moeten. Europa heeft alle krach ten noodig, ook Duitschland. Ook Rusland 1 Misschien dat die gedachte toch de Entente nog beweegt Polen een beetje te laten inbinden. Er is nog een andere gedachte, die allicht in dezelide richting zal werken. De Polen hebben glorierijk de bolsjewistische legers verslagen. Maar dat komt voor een groot deel, omdat er geen of weinig bolsjewistische legers waren. Nu echter Japan neiging toont zich door de Russen met Mogolië en Mantsjoerije en Oost-Siberië te laten afkoopen en dit dus wel eens veranderen kon, begint den Polen de moed een beetje in de schoenen te zinken en krijgen we misschien spoedig een Rus- sich Poolsche vrede. Dan rest Turkije nog en Klein Azië. Want de Turksche natio nalisten schijnen, de regeering slotkoepel van Rheinsburg met een donker groen dennenbosch omgeven. Gerda staarde er naar als in een onbekende wereld, in welke zij weldra moest binnentreden. Wat zou haar dan wachten dit overdacht zij met een gevoel van angst. Het gruwde haar tegen. Zij was bang voor die hoogmoedige menschen, die zon der het minste medelijden hun eigen zoon en broeder verstooten en nooit hare moeder als zijne echtgenoote erkend hadden. De vrijheid van eigen wil ieder cogenblik te bewaren, was haar steeds van haar grootvader ingeprent. En nu zou zij in slavernij hare verdere dagen moeten doorbrengen, dit zou zij nooit dulden. Ook uit den toon, die het rijksgrafelijk schrijven inhield, wist zij wat haar te wachten stond in die familie. Met alle eigenschappen, die haar vroeger lief waren, zou zij moeten breken, hier deze dier bare plek, haar grootvader zou zij nooit meer wederzien 1 Haar verleden zou voor haar een droom zijn, die als een nevel verdween 1 Dat was de uitdruk kelijke bestemming, die het gra felijk schrijven inhield. Een gevoel van onbeschrijfe lijke weemoed vervulde de ziel van Gerda, toen zij dacht, dat het de laatste nacht was, die zij op deze dierbare plek mocht doorbrengen. Plotseling werd zij uit haren droom opgeschrikt. Zij hoorde stappen naderen en spoedig stond Fred Weller voor haar, geheel tot vertrek gereed. Verschooning, gravin, zeide hij, doch ik kan moeilijk van hier gaan zonder u vaarwel te zeggen. Gerda stond als aan den grond genageld, want zij had er niets van vernomen, dat Weller zoo in eens zou vertrekken. Ik wilde van deze heerlijke nacht gebruik maken om door het bosch naar het naastbijge- legen station te komen, waar ik tegen den morgen .denk te zijn. Van uwen grootvader heb ik reeds afscheid genomen voor hij ter ruste ging. Toen hij haar de hand drukte en een laatste vaarwel toeriep, kromp haar hart samen en met moeite stamelde zij Heer Weller, gij gaat vertrek ken angstvol zag zij hem aan en ik had nog zooveel te vragen, vooral over mijn vader 1 Toen zuchtte zij. Van uw vader zal ik u ver tellen O, ik heb zijn wezen eheel en al in mijn hart ge rukt, noch na honderd jaren, zou ik hem herkennen als ik hem ergens ontmoette. Hij was een statig man, met vollen blon den baard, en goedaardig uiter lijk, alleen was hij iets hoog moedig, (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1920 | | pagina 1