VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
29e Jaargang
Woensdag 17 Maart 1920
Nummer 2505
De Contra-Revolutie
in Duitschland.
EMILY.
Gemeenteraad.
BRESKENSCHE COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.—
met 10 cent dispositiekosten.
Advertentieprijs van 1 5 regels 50 cent
Elke regel meer 10 cent. Bij abonnement lager tarief
Drukker-Uitgever
E. BOOM—BLIEK
Telefoon
No. 21
BRESKENS
Postgiro
17704
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Vraagt condities.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
Hetgeen in den nacht van
Vrijdag op Zaterdag in enkele
uren zich te Berlijn heeft afge
speeld, is van zoo'n geweldige
beteekenis, niet alleen voor
Duitschland, doch voor de ge-
heele wereld, dat nu alle conse
quenties onmogelijk overzien
kunnen worden.
Wij ontleenen aan het Alg.
Handelsbl. hierover het volgende:
Een jaar ongeveer na de
laatste ernstige poging van de
communisten en onafhankelijke
socialisten om de democrat'sche-
socialistische Duitsche regeering
door geweld ten val te brengen
pogingen, die culmineerden
in de verwoede straatgevechten
in Lichtenberg, een voorstad
van Berlijn hebben de con-
tra-revolutionaiien van rechts
het waagstuk ondernomen. De
hoofstad is door de troepen der
contra-revolutionairen bezet, de
regeering Ebert-Bauer is ge
vlucht, de heer Kapp en gene
raal Von Lüttwitz hebben het
gezag in handen genomen en
in een proclamatie de Duitsche
Nationale Vergadering en den
Pruisischen Landdag voor ont
bonden verklaard.
De staatsgreep is in haar eer
ste uitvoering dus volkomen ge
lukt. En hierdoor is een feit
geworden, wat niet velen, zelfs
niet zij, die van den toestand
in Duitschland op de hoogte
waren, hebben vermoed dat de
eerste rechtmatige Duitschsche
regeering na de revolutie de laan
uitgejaagd zou worden, niet
door de heeren van links, maar
van rechts. Niet velen hebben
dit vermoed, zelfs niet regee-
ringskringen die toch geacht
mochten worden het allerbest
op de hoogte te zijn van wat
er zich afspeelde in het open
baar en vooral in het geheim,
niettegenstaande de ontwikke
ling van de politek in het al
gemeen en van de macht, waar-
20)
„Ge behoeft haar geen arme
vrouw te noemen want behalve
haar kinderen brengt ze ook een
echtgenoot mede".
„Werd hij dan niet gedood?"
„Wel zeker", hernam Sir John.
.Maar dit is haar tweede man.
Zij is gehuwd met hem, die haar
leven en dat harer drie kinde
ren redde, die haar honderden
mijlen ver, trots alle gevaren,
wegvoerde. Aangezien zij geen
cent bezit en hij het vrij goed
heeft, had ze wel dommer kun
nen handelen. Dat zal uw oor
deel ook wel zijn, mevr. Knowle,
want gij kent haar man onzen
vroegeren klerk, John Stenhouse.
„John Stenhouse 1 En gehuwdl
riep mevrouw Knowle uit, ter
wijl zij de oogen op Emily ves
tigde. Even sterk als dit nieuws
mevrouw Knowle trof, even on-
op de politiek steunt in het
bijzonder, het contra-revolutio
naire gevaar van de reactionaire
elementen in de hand moest
werken.
Herhaaldelijk is er door ons
opgewezen dat de communisten
en onafhankelijke socialisten
met hun pogingen door geweld
de regeering ten val te bren
gen, deze zelfde regeering joe
gen in de armen van de reac
tie. En wij konden ons daarbij
beroepen op een voor de onaf
hankelijk socialisten stellig ge-
zaghebbenden man, op Karl
Kautsky, die geruimen tijd ge
leden reeds zijn partijgenooten
deze consequentie van hun kort
zichtige handelwijze heeft ver
weten.
Minister Noske heeft in de
dagen van de grootste benau
wenis voor de regeering den
steun moeten aan nemen om
Duitschland te redden uit de
bolsjewistische greep, die hem
geboden werd den steun van
het oude regime, die den com
mandant trouw waren gebleven.
Troepen, bij wie persoonlijke
aanhankelijkheid en het gevoel
voor discipline, uit den oorlog
overgehouden, een even groote
rol speelde als de politieke over-
tuiging, die natuurlijk niet re
volutionair was.
De onafhankelijke socialisten
en de communisten en waar
schijnlijk ook enkele democraten
zullen nu de regeering en
vooral minister Noske verwijten,
dat zij de schuld dragen aan
deze omwenteling van rechts.
En volkomen ongelijk hebben
zij niet maar als een paal
boven water staat het vast, dat
de contra-revolutionairen van
links zich niet het recht mogen
aanmatigen dit verwijt uit te
spreken, omdat zij, en zij alleen,
de oorzaak zijn, dat de regee
ring in een afhankelijke positie
is komen te staan tegenover d
mannen van het ancien régime,
die natuurlijk al hun best gedaan
hebben deze verhouding in hun
belang te doen voortduren. Te
doen voortduren zonder te ver-
gevoelig liet het mevrouw Bo-
werbank.
Men kon niet de minste ont
roering bij haar bespeuren, dan
een zenuwachtig samentrekken
der vingers, die zij terstond
over de borst vouwde.
„Wel, waarom zou hij in 's
hemelsnaam niet trouwen zei-
de Sir John glimlachend. „Mijn
•waarde mevrouw, ge kijkt er
zoo ontsteld van op, of gij ge
hoopt hadt hem nog eenmaal
tot tweede man te krijgen 1 Dat
zal ik Knowle eens vertellen.
Wat dunkt u er van, mevrouw
Bowerbank
„Mij dunkt, dat de menschen
altijd naar hun eigen zin moe
ten huwen, en dat niemand an
ders zich daarmede moest be
moeien. Niemand dan zij zelf
kunnen grondig over die zaak
oordeelen", was het kalme ant
woord van mevrouw Bowerbank.
„Ge hebt volkomen gelijk gij
zijt een verstandige vrouw, Emi
ly", hernam de oude man, een
zwijgen, dat deze hulp geboden
werd om het vaderland te redden,
niet om de regeering ter wille
te zijn. De heeren Von Lutt-
wittz, Reinhardt, om alleen de
meest bekende regimentscom
mandanten te noemen, hebben
het nooit onder stoelen of ban
ken gestoken, dat zij aan de oude
uniform de voorkeur bleven ge
ven boven de revolutionaire
dracht. En hiervan ook met de
daad vaak genoeg getuigenis
afgelegd. Herhaaldelijk is er in
de pers van de linkerzijde
niet alleen in de „Freiheit", doch
ook in het regeeringsblad de
„VorwSrts" en in democratische
kranten over geklaagd, dat
minister Noske te veel aan den
leiband liep van de voor de
revolutionaire regeering volko
men onbetrouwbai e hoofdofficie
ren. En zelfs de heer Scheidemann
heeft, toen hij geen rijkskanselier
meer was, Noske scherp aan
gevallen om diens toegeeflijkheid
tegenover „de reactie".
Het is echter natuurlijk, dat
Noske niets kon en durfde on
dernemen, voor hij zeker was 't
dreigende monster van links den
kop ingedrukt te hebben.
Minister Noske hpeft zich
en terecht zoo verdiept in
het gevaar van links, dat hij dit
van rechts over het hoofd zag.
En indien hij de hoofdofficieren
van het oude regime eens aan
de ooren heeft getrokken, dan
deed hij dit niet dan na her
haalde en dringende sommaties
uit de eigen gelederen, zooals
bij het ontslag van kolonel Rein
hardt, na het schandaal-proces
Marloh.
Minister Noske en de rijks-
regeering met hem was over
tuigd, dat hij allengs, na de
reorganisatie der troepen
rijksweer, veiligheidsweer, poli-
tieweer, enz. enz. de be
schikking zou krijgen over een
betrouwbare garde, dat ofschoon
de politiek, naar oud gebruik,
werd gehouden buiten den dienst,
de soldaten, en misschien zelfs
de officieren, zich tevreden zou
den geven met den nieuwen
teederen blik op zijn wederhelft
slaande, die den dood veel meer
nabij scheen dan hij. „Doch nu
moet ik u verlaten. Mijne zaken
roepen mij. Blijft gij bij ons
dineeren, mevrouw Knowle
Mevrouw Knowle keek zenuw
achtig rond en mompelde eenig
excuus met betrekking tot Ed
ward.
„Nu, zoo als gij verkiest. Blijf
zoo lang mogelijk mijn vrouw
gezelschap houden. Ik denk er
wel aan, hem te Southampton te
gaan verwelkomen, ik mocht
Stenhouse gaarne. Zal ik hem
voor u gelukwenschen
„Als u de goedheid wilt heb
ben".
„En van mij, als ge wilt",
zeide Emily. „Ik heb hem ook
gekendik heb hem wel eens
bij mevrouw Knowle ontmoet,
dat zal hij zich wel herinneren
Emily Kendal".
„Zeer goed, mijn waarde".
Nadat Sir John vertrokken
was, nam mevrouw Knowle de
toestand, zoodra deze geconso
lideerd zou zijn. Daarom tracht
te hij wrijving te voorkomen,
zelfs al leed hieronder zijn re
putatie als rociaal-democraat.
En in zijn optimisme ging hij
zoover, dat hij enkele maanden
geleden durfde verklaren: de re
geering heeft voldoende be
trouwbare troepen achter zich
om veilig te zijn tegen geweld
van links en rechts
En in zijn optimisme duldde
hij het ook dat het broeinest
van de militaire reactie de Bal-
tische avonturiers zich ves
tigde te Döberitz, onder den rook
van Berlijn (nog geen vijf-en
twintig kilometer) en in Döbe
ritz bleef.
Van dien kant is dan ook
het contra revolutionaire leger
naar Berlijn gemarcheerd.
Het blijkt, dat de regeering
Ebert-Bauer snel heeft ingezien
dat verzet niet zou baten. Aan
verzet is wel gedachtNoske
heeft het garnizoen gealarmeerd,
de noodzakelijke militaire vei-
ligdeidsmaatregelen genomen,
de buurt om de regeeringsge-
bouwen in de Wilhelmstrasse
en den Rijksdag laten afzetten.
Nu hij zonder slag of stoot
Berlijn aan de contra-revolutio
nairen heeft uitgeleverd, .mag
de conclusie getrokken worden,
dat hij heeft begrepen hoe nut
teloos verzet zou zijn, hoe een
burgeroorlog geen kans van
slagen zou hebben voor de re
geering, en dus vermeden moest
worden. Hij heeft binnen enkele
uren de overtuiging gekregen,
dat zijn „betrouwbare" troepen
onbetrouwbaar waren. Niet mis
schien in dien zin, dat de meer
derheid toch reactionair is ge
worden of gebleven, doch dat
zij geen lust vertoonde, ten
gunste van de regeering op
nieuw bloed te doen vloeien in
de straten van Berlijn.
En waar de rijkskanselier
Bauer zat, zetelt nu de rijks
kanselier Kapp, en van het
regeeringsgebouw waait de oude
monarchale vlag zwait-wit-rood,
is de republikeinschezwart-rood-
hand harer vriendin in de hare,
doch zeide nietsze wist niet
wat ze moest zeggen. De voor
't uiterlijk volmaakte kalmte van
mevrouw Bowerbank verbaasde
haar. Zij kon niet gelooven dat
deze natuurlijk was. Mevrouw
Bowerbai k strekte zich op de
sopha uit, en staarde met groote
oogen naar de voorbij drijvende
wolken, alsof zij daarachter den
hemel reeds meende te aan
schouwen, waar de ziel van de
aardsche laster wordt verlost,
alle smarten worden gelenigd en
de rust terugkeert.
„Ik ben er blijde om, zeer
blijde", zeide zij na een lang
zwijgen. „Het is goed voor hem
dat hij huwde en ik houd mij
overtuigd dat hij een goed echt
genoot zal zijn voor zijne vrouw.
Ik twijfel er ook niet aan, ofhij
zal een goede keus hebben ge
daan".
„Dat hoop ik", antwoordde
mevrouw Knowle aarzelend. Het
deed haar leed te hooren, dat
goud neergehaald
De contra-revolutie is in haar
eerste uitvoering gelukt.
Verder echter is ze nog niet
gekomen. En dit geeft te den
ken voor het volkomen slagen,
al zou het natuurlijk voorbarig
zijn nu reeds te spreken van
een mislukking.
Kr mag echter niet over het
hoofd gezien worden, dat juist
in het langzame tempo tot nu
van de ontwikkeling der contra
revolutie, in het niet meedoen
van Zuid-Duitschland, in de hou
ding van de Dresdener regeering,
in de mogelijkheid van omvang
rijke stakingen het gevaar schuilt
voor ernstige ongeregeldheden,
voor den strijd om het gezag
met wapenen, voor den burgeroor
log.
Groeiie. Vrijdag kwam de
Raad onzer gemeente bijeen.
Afwezig zonder kennisgeving de
heer J. H. de Bliek.
De Voorzitter opent de ver
gadering met een welkomstwoord
aan de leden, en wenschte hun
het beste toe in 1920.
Na voorlezing der notulen,
welke onveranderd worden goed
gekeurd, deelt de Voorzitter
mede, dat aan de Kijkuit tot
lantaarnopsteker is benoemd A.
van Bortel, tegen eene vergoe
ding van f 130 's jaars.
Wordt mededeeling gedaan
van eenige ingezonden stukken,
waaronder het bekende adres
der gemeente Schagen, betref
fende medezeggenschap van den
Raad bij het benoemen van een
Burgemeester.
B. en W. adviseeren hiervan
geen adhaesie te betuigen, waar
bij de Raad zich aansloot.
Wel werd adhaesie betuigd
aan het bekende adres der ge
meente Smallingerland.
Wordt overgegaan tot het
vaststellen van den rooilijn voor
de te bouwen woningen op de
Armenweide en van af het Molen
wegje tot de Witte heule.
hare romantische luchtkasteelen
in duigen waren geworpen.
„Ik ben er zeker van. Hij, die
eene vrouw zoo getrouw kon
liefhebben, zooals hij mij eens
beminde
Mevrouw Knowle ontstelde.
Zelfs op het doodsbleeke ge
laat van Emily vertoonde zich
een blos. „Ja, dat was zoo. Hij
is mij nooit ontrouw geworden.
Niet alle bijzonderheden kon ik
u mededeelen, en ik heb het
zelf ook nooit geweten, tot voor
korten tijd. Hij kwam op den
bepaalden dag om mijne hand
te vragen, doch men heeft het
mij nooit gezegd".
„En aan wien lag de schuld
daarvan
„Aan mijn Vader".
Ontsteld stond mevrouw Know
le van haar stoel op. „Wat een
„Stil 1 Het is nu te laat. En
bovendien zou het ten laatste
toch denzelfden afloop gehad
hebben.
(Wordt vervolgd.