d
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
let
:ei
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN
VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
29e Jdargang
Donderdag 1 Januari 1920
Nummer 2484
Dg JaarwissQling.
De suikerbietencultuur
in gevaar.
Overstroomingen.
Gemeenteraad.
Llicj
BRESKENSCHE COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden f 1.—
Advertentieprijs van 1 5 regels 50 cent
Elke regel meer 10 cent. Bij abonnement lager tarief
Drukker-Uitgever
E. BOOM-BLIEK
TSo.f 2°,n BRESKENS p,°7s$4ro
Abonnements-Advertenties zeer billijk tarief.
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 1 uur
3,
3J
ns Ala wij ons nederzetten voor
,en gelegenheidswoord bi] de
visseling des jaars, om onze
re trouwe lezers en lezeressen
n :en gelukkig jaar toe te wen-
11 chen, dwalen onze gedachten
erug naar het afgeloopen jaar.
Trot9 de enorme duurte en
W ichaarschte der grondstoffen
nochten we het genoegen sma
len dat ons blad steeds bleef
litkomen, zijn lezerskring zag
54 litbreiden, zijn advertentie-
5,1 .olommen zag vermeerderen.
JVij hebben getracht ons abon-
lementsgeld niet te doen ver-
loogen, en zullen ook trachten
lit jaar ons hier aan te houden,
ekenende op de welwillende
nedewerking onzer lezers.
De economische toestand is
J iog lang niet zoo zij wezen
jM noet. Werden ook langzaam
ran de levensbehoeften ruimer,
6l' och bracht 1919 ons niet, dat
rat wij wenschten. De rant-
oeneering van Brood, Suikeren
Srandstoffen bleef gehandhaaft.
ien enorme prijsstijging hebben
rij wederom zien plaats heb-
5,Gen op alle artikelen, en ver-
5,tracht mag worden, dat deze
5,liog niet haar hoogtepunt heb-
5,1 .en bereikt. Steeds nog gaan
4,,Me loonen naar boven, steeds
4: og worden de arbeidsdagen
5,C orter. En wat zal dit alles ten
5,1 evolge hebben. Schuldenlasten
5.1 [rukken zwaar op ons volk.
5- )ok deze nemen meer en meer
oe. Werd in den aanvang van
et afgeloopen jaar een staats-
)1 sning aangegaan van 350
q" lillioen, thans is weder een
wetsontwerp ingediend tot het
angaan van eene nieuwe lee-
ing van 250 millioen.
Een nieuwe Zegelwet en een
ieüwe Postwet brachten ver-
oogde tarieven, en drukken op
jders schouders als een nieuwe
elasting. En nog ziet de finan-
ieele toestand er alles behalve
unstig uit.
De pas in werking getreden
4.2 jciale wetten als Arbeidswet,
ivaliditeitswet en Ouderdoms-
et, brachten hooge uitgaven
lede.
Geïnterneerden verheten ons
ind, doch de nood in Oosten-
jk-Hongarije was aanleiding
at uitgehongerde kinderen zich
•n onzent komen voeden, ter-
>Hl treinen met levensmiddelen
aar daar werden verzenden,
■oo trachten wij, trots al de
ïoeilijkheden, steeds anderen
thulpzaam te zijn.
Ook aan Belgie gaven wi]
nze hulp en bijstand, doch
ntvingen als dank een sterke
ampagne tot inlijving van een
eel van ons land. Gelukkig is
eze campagne van de baan,
a gevoelen wij ons in dat op-
icht veel geruster.
7,4 De eerste vredesconferentie
8,1 eeft ons niet gebracht, wat wij
9,3 erlangden, de Vrede, doch een
veede vredes-conferentie is
o ii eden aangevangen, en laat ons
Slopen, de laatste, welke ons de
qjoo lang verbeide Vrede zal
1 rengen.
1 Gedachtig aan het spreek-
3,1
woord „Na regen komt zonne
schijn" kunnen we dan ook onze
lezers het beste voor 1920
toewenschen.
In het laatste nummer van de
„Suikerindustrie" wordt met een
paar woorden vermeld, dat bij
akte van 24 September 1919 is
opgericht de N. V. Centrale
Suiker-Maatschappij. Zij heeft
ten doel, de productie van en
den handel in alle soorten van
suiker en hetgeen verder tot de
uitoefening van het bedrijf van
suikerfabrieken en suikerrafina-
derijen in den ruimsten zin ge
acht kan worden te behoorenof
daaraan bevorderlijk kan zijn.
In het Volk vermeldt de heer
Wibaut, dat het kapitaal 30
millioen gulden bedraagt, waar
van bij de oprichting 12 millioen
zijn geplaatst. Er zijn 100 pre
ferente aandeelen elk van 10.000
gulden. Aan de houders van
deze is in de statuten zeer groote
macht gegeven. De statuten zijn
verder zoo opgemaakt, dat de
aandeelhouders geheel uit het
eigenlijke bestuur zijn uitge
schakeld.
De centrale suikermaatschap
pij beheerscht zoo goed als de
geheele productie van de Neder-
landsche suiker. Slechts een paar
coöperatieve suikerfabrieken heb
ben hun vrijheid weten te be
houden. De andere fabrieken
hebben hun deuren moeten slui
ten of worden beheerscht door
de Centrale Suiker-Maatschappij.
Zooals sinds jaren het gebruik,
wordt door de gezamentlijke
suikerfabrikanten jaarlijks de
bietenprijs vastgesteld. In ons
land is het dus alleen de trust
die dit voortaan zal doen. Dit
is een zeer groot gevaar voor
den Bietenverbouwer. Concur
rentie bestaat niet meer, zoodat
den landbouwer de keuze over
blijft tusschen genoegen te ne
men met zijn verloren vrijheid
of de oprichting van coöperatie
ve suikerfabrieken in de hand
te werken.
Waar de prijsbepaling der
bieten slechts in een hand be
rust, zal vanzelf maar zooveel
betaald worden, dat de bieten
cultuur nog net even loonend is,
maar meer ook niet. Het directe
gevolg hiervan zal zijn, een in
krimping van den aanplant.
Macht hebben is verleidelijk.
Als bewijs hiervoor dien», dat
dit jaar in den beginne de bie
ten voor 35 gulden werden ge
kocht en toen de centrale ge
organiseerd was de algemeene
prijs daalde tot 31 gulden. Door
een der heeren der „Centrale"
.vordt nu al ronduit verteld, dat
volgende jaar de boeren bij hun
moeten komen om op te geven,
hoeveel bieten ze zaaien. De
bietencultuur vereischt veel han
den-arbeid en houdt er tegen-
woordig ook vele kleine boeren
bovenop. De groote rentelooze
voorschotten, welke steeds ge
geven worden in het voorjaar
kunnen de boeren al evenmin
missen. Wij mogen gerust zeg
gen, dat de oprichting der Cen
trale suikermaalschappij een
gevoeligen slag voor den land
bouwer en den werkman is,
evenals voor de honderden die
een bestaan hebben als agent,
want deze menscheu zullen bin
nenkort overbodig worden.
Het is de bedoeling om alle
bieten in 2 of 3 heele groote
fabrieken te verwerken, daar
dit veel voordeeliger is. Hier
door zullen alle andere fabrie
ken gesloten worden, waardoor
zeer vele fabrieksmenschen ge
dupeerd worden. En dit alles
geschiedt onder de leus van
goedkoope suiker aan de bevol
king te kunnen leveren. Het is
eenvoudig belachelijk, dat hee
ren fabrikanten hun tijd en geld
gaan besteden voor philantropi-
sche doeleinden.
De concurrentie is dood In
Holland. De zuidelijke grens
bewoners hebben gelukkig nog
de Belgische fabrieken die al
sinds jaren de bieten 1 a 2 gul
den duurder betalen dan de
Hollandsche fabrikanten. Wij
gaan een zeer ongezonden tijd
tegemoet. Alleen de „Centrale"
zal zijn millioenen aandikken,
terwijl er zeer velen in hun be
staan bedreigd worden.
De boeren moeten gauw zelf
fabrikanten worden, hetzij spe
culatief, hetzij coöperatief.
F. VAN DIXHOORN.
Axel, December 1919.
Vrijdagavond bereikte de Maas
te Grave een hoogte van 10.87
M. Gedurende de beide Kerst
dagen was men met alle macht
in de weer om over de geheele
lengte van den Beerschen Over
laat de dijken op te hoogen,
wat evenwel niet belette, dat
Vrijdagavond de Beersche Maas
over een lengte van plm. 500
M. liep.
In verschillende straten te
Grave staat water en kunnen de
bewoners niet dan over planken
hun woning bereiken.
Het overzetten van auto's en
andere voertuigen geschiedt nog
geregeld per pont met motor
boot.
De IJsel is gedurende de
Kerstdagen 111 cM. gewassen.
1 >e Baaksche Overlaat werkt
nog niet, maar daar ook de
Berkel en verscheidene beken
in den omtrek buitengewoon
sterk zijn gewassen, staan de
lager gelegen landen reeds blank.
Uit Maastricht wordt gemeld
dat de Maa9 in de laatste da
gen zoodanig gewassen is, dat
thang geheel Reugem onder
water staat, terwijl ook de com
municatie met Amby verbroken
is. In bet dorp Heugen wordt
het verkeer met bootjes en kar
ren onderhouden. Ook de Jeker
is wassende.
Het land wan Maas en
Waal in gewaar.
Uit Wijchen meldt men aan
de Tel.
Zondagavond laat is men er
in geslaagd de sluis te Niftrik,
waar de sluisdeuren waren weg
geslagen, gedeeltelijk te dichten,
waardoor het ergste gevaar
voorloopig bezworen is. Toch
stroomt het water er nog steeds
door en valt het land van Maas
en Waal binnen waar de be
woners alle maatregelen nemen
om tijdig een goed heenkomen
te zoeken. Eerst heeft men ge
probeerd een met basalt gela
den aak voor de sluis te bren
gen, doch deze vloog er als een
stroosprietje doorheen een kar
stroo volgde denzelfden weg,
Daaina heeft men getracht
een dam op te werpen met be
hulp van spoorrails, zware bal
ken en zakken grint met het
bovenvermelde goede gevolg.
De vraag is nu of de keering-
dijk het zal kunnen houden.
Maandagmorgen achtte men
het grootste gevaar voorbij, doch
indien de geïmproviseerde dijk
bezwijkt, is een groote ramp te
vreezen.
De keerkade van de Beersche
Overlaat is naar de „Maasbode"
meldt op verscheidene plaatsen
bezweken. De weg tusschen
Gasselt en Beers staat reeds
onder water, terwijl verdacht
werd, dat de Elft-weg, een ge
deelte van den rijksweg Grave»
Den Bosch, overstroomd zou
zijn, zoodat dan alle verkeer
over Grave gestremd is.
IJzendijkeS Dinsdagmorgen
kwam de raad onzer gemeente
onder voorzitterschap van den
Burgemeester J. A. Neeteson in
voltallige zitting bijeen.
Na opening wordt voorlezing
gedaan van de notulen der vorige
vergadering, welke onveranderd
worden goedgekeurd.
Hierna biedt de Voorzitter de
raad een tweetal foto's aan in
lijst, voorstellende de gemeente
ambtenaren, welke gedurende de
moblisatie werkzaamheden voor
de gemeente hebben verricht.
De Heer Hendrikse dankt
namens de overige leden voor
dit geschenk en hoopt dat liet
een blijvende plaats in de raad
zaal zal innemen.
Ingekomen een schrijven van
den Commissaris der Koningin,
behelzende benoeming van den
Heer A. Hendrikse tof Burge
meester der gemeente, met in
gang van 1 Januari a.s.
Een schrijven van Ged. Staten
omtrent terugzending 2e supple
ment kohier H. O. en Proces
Verbaal kasopname wordt voor
kennisgeving aangenomen.
Een voorstel van B. en W.
betreffende een wijziging in de
Gem.-begrooting wordt goed
gekeurd, alsmede een voorstel
tot vermindering van de prijs
van het licht.
Hiermede de agenda afgehan
deld zijnde, neemt de heer Hen
drikse na rondvraag het woord,
en spreekt den Burgemeester,
welke, even als hij, voor het
laatst in de raad zitting heb
ben, als volgt toe:
Mijnheer de Voorzitter 1
Alvorens te eindigen wensch
ik als oudste lid dezer vergade
ring nog enkele woorden, om
niet te veel van Uwe inspanning
te vorderen, te spreken en ver
zoek ik mijne medeleden uit
eerbied voor den scheidenden
voorzitter zich met mij van hunne
zetels te verheffen.
Toen voor ruim 18 jaren de
mare tot ons kwam dat de heer
Jan Adriaan Neeteson benoemd
was tot Burgemeester van IJzen-
dijke, verheugde men zich daar
over omdat hij was een geboren
IJzendijkenaar en door zijn veel
jarig verblijf als Secretaris in
het nabije Schoondijke geen on
bekende in ons midden. De
feestelijke intocht, mijnheer de
Voorzitter, dien men U toen
bereidde was een bewijs van de
genegenheid der ingezetenen
werwaarts en van de goede ver
wachtingen die men van U
koesterde. En al wordt er nie
mand gevonden die het iedereen
naar den zin kan maken, het
moet tot Uwe eer gezegd wor
den dat gij hebt getracht zoo
veel in Uw vermogen was het
welzijn der ingezetenen te be
vorderen en de plaats een waar
dig aanzien onder de zusterge-
meenten van ons 4e district te
geven. Uw taak was niet altijd
even gemakkelijk, maar aan steun
onzerzijds, al verschillen wij
meermalen in meening, en aan
sympathie der bevolking heeft
het U tot in dit plechtig uur
van afscheid nimmer ontbroken.
Wij danken U voor al hetgeen
gij in het belang der ingezete
nen en aan de gemeente hebt
gedaan en tot stand gebracht.
Moge Uwe geschokte gezond
heid die U tot heengaan noopte
door den zegen des Allerhoogsten
weldra plaats maken voor een
algeheel herstel opdat gij nog
lang een welverdiende rust moge
genieten en, al zijt gij ook verre
van ons verwijderd, meermalen
met genoegen aan Uw geliefd
IJzendijke moogt denken.
En hiermede, mijnheer de
voorzitter, neem ik als raadslid
niet alleen afscheid van U maar
ook van mijne medeleden van
den Raad, de Wethouders, den
Secretaris en den Ambtenaar
ter Secretarie en ga, na bijna
dertig jaren onafgebroken hier
te hebben gezeteld, thans een
gedwongen rust nemen en mijn
zetel ter beschikking van mijn
opvolger steller.
Ik hoop dat het allen moge
wel gaan en de gemeente IJzen
dijke in voorspoed groeien en
bloeien mag. Dat geve God 1
Erkentelijk voor deze woor
den, dankt de Voorzitter, en
spreekt de leden toe
Mijne Heeren
Alvorens ik afscheid van U
neem als Voorzitter, rust op mij de
taak een woord van dank uit te
brengen op het lid dezer ver
gadering die op heden heeft
bedankt.
Mijnheer Hendrikse, ik weet
zeker dat U met gemengde ge
voelens Uw lidmaatschap van
den Raad neerlegd.
In de eerste plaats ten hoog
ste voldaan dat Uw zoon be
noemd is tot Burgemeester van
IJzendijke, in de tweede plaats
