ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
HEREENIGD.
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
E. BOOM—BLIEK
TNo.,027 BRESKENS p,°7s$4r0
29e Jaargang
Zaterdag 18 October 1919
Nummer 2464
De Toestand.
Gemeenteraad.
Binnenland.
SRESKENSCHE COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden 95 cent
Franco per post f 1.—
Advertentieprijs van 1 5 regels 50 cent
Elke regel meer 10 cent. Bij abonnement lager tarief
Drukker-Uitgever
Abonnements-Advertenties worden tijdelijk berekend
met 20 pCt. toeslag
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 2 uur
De Duitsche pers is de kritiek
op de omzendriota der entente,
die een voorstel tot een gemeen-
ichappelijke gedragslijn aan alle
itaten ten opzichte van Rusland
bevat, begonnen, aldus de N.
R. Crt. Uit Frankrijk zal men
wel apoedig persuitingen verne
men, die verschillende opmer
kingen, welke onder andere door
de Vorwaerts zijn gemaakt, zul
len staven want deze week
is in Frankrijk de censuur, die
gedurende den heelen oorlog, en
nog zoo wonderli-k lang na het
eind van den oorlog, de pers
aan banden heeft gelegd, op
geheven.
In Engeland is de politiek, die
in het stuk wordt geformuleerd,
reeds lang het mikpunt van de
felste schichten der oppositie.
De ondervinding heeft geleerd,
dat men goed doet zich ten
opzichte van de toestanden in
Rusland voorzichtig uit te druk
ken. Maar in een nota, die van
de regeeringen van groote mo
gendheden uitgaat, kan men uit
drukkingen als „het zou wel
kunnen zijn, dat", „misschien"
en dergelijke, moeilijk gebrui
ken. Zij moeten weten, hoe het
er mee staat, ook al weten zij
het niet zeker. Daardoor spreekt
de nota met stelligheid van za-
,ken, die door velen in twijfel
worden getrokken.
De uitgesproken vijandigheid
der bolsjewiki, die tegen alle
regeeringen gericht is en hun
program voor een internationale
revolutie is een groot gevaar
voor de nationale veiligheid van
alle mogendheden, zoo begint
het.
Goed maar er is toch verschil
tuischen theorie en praktijk en
sedert den tijd, dat Trotzky ge
neraal Hoffmann de „fakkel der
revolutie" onder zijn neus hield,
is wel een en ander gebeurd. De
vraag is, of de bolsjewiki niet
gemerkt hebben, dat er van die
internationale revolutie voorloo-
pig toch niets komt dat hun fak
kel meer stikkenden rook dan
34)
„Ik heb van menschen ge
hoord die leeren met de linker
hand te schrijven", dacht de
dominee en een pen nemende
zette hij zich aan 't werk
Na een uur met veel moeilijk
heden getobt te hebben kon hij
leesbaar zijn naam zetten. Hij
wierp de pen weg, strekte zich
°p zijn stoel uit en verlangde
naar Charlotte.
„Als ik haar zoo noodig heb,
hoe zal dan haar echtgenoot
"aar haar verlangen als hij maar
Weet hoe goed zij is. Als Keith
•huis is zal alles terecht komen.
Toen Charlotte weer binnen
kwam liet hij haar dadelijk zijn
Werk zien.
„Knap, hè Met de volgende
hrail zal ik hem zelf weer kun-
vuur ontwikkelt, en dat het beter
is, eieren voor zijn geld te kiezen,
dan met leege handen naar huis
te gaan. Velen, die althans den
indruk maken, met gezag te kun
nen spreken,zooals Bulitt onlangs,
beantwoorden deze vraag beves
tigend. Zij verzekeren, dat de
bolsjewiki zelfs begeerig zijn om
verdragen te sluiten met de mo
gendheden, en dat zij waarbor
gen willen verstrekken, dat zij
alle propaganda in het buiten
land zullen staken. En zoolang
hieromtrent zelfs maar twijfel
mogelijk is, zoolang toch niet
alle middelen zijn uitgeput om
langs dezen weg tot overeenstem
ming te komen, zal het niet zoo
gemakkelijk zijn, overal de over
tuiging te grondvesten, dat op
Rusland nu maar een procédé
moet worden toegepast, dat ake
lig veel lijkt op het verbranden
op een „zacht vuurtje", in de
middeleeuwen toegepast op lie
den, die men een bijzonder smar-
telijken dood wilde bereiden.
„Elke toeneming van het weer
standsvermogen der bolsjewiki
vergroot dat gevaar", zoo gaat
de nota verder „en het zou daar
tegenover wenschelijk zijn, dat
alle volken die den vrede en de
maatschappelijke orde trachten
te herstellen, zich vereenigden,
om te bestrijden". „In verband
hiermede" en dan volgt het boy
cotplan. Maar met geen enkel
woord wordt deze overgang ge
motiveerd. Als dan vrede sluiten
met de bolsjewiki onmogelijk
is (wat nog niet geheel vast staat)
en als dan een gemeenschappe
lijke strijd tegen hen volstrekt
noodzakelijk is, dan volgt daar
toch nog niet noodzakelijk uit,
dat deze strijd den vorm moet
hebben van een uithongering
geen uithongering van „de ti
rannen" alleen, maar van hun
onschuldige slachtoffers in de
eerste, want de „tirannen" zijn
weinigen, hun slachtoffers velen.
Dit heeft nog niemand ooit ont
kend. Rusland is wel ver weg,
maar ook in Rusland wonen men
schen, zooals wij, vaders, moeders
en kinderen.
Of een neutrale staat als Ar-
nen schrijven. Maar we zeggen
niets. Het moet een verrassing
voor hem zijn. Hoe koud ben je",
zeide hij, toen Charlotte na den
brief te hebben gesloten en ver
zegeld, bij het vuur hurkte om
haar handen te warmen. „Waar
om bleef je zoolang in die
vochtige kamer, dwaas meisje,
denk je dan nooit aan je zelve
„O neenHet is de moeite
niet waard".
Met een onrustig gevoel keek
mijnheer Garland naar het blee-
ke gezichtje maar de gedachte
dat hij door dag op dag een
regeltje met zijn linkerhand te
schrijven, den brief aan Keith
gereed zou hebben voor de vol
gende mail vertrok, stemde hem
weer vroolijker.
Het was een mooie lente en
de oude man met zijn schoon
dochter maakten samen groote
wandelingen. Een enkele keer
ontmoetten zij de familie Crux
en dan, werd van weerszijden
gentinië zich bij deze actie al
dan niet aansluit, is overigens
niet van doorslaand belang. De
staten, tot wie de omzendnota
is gericht, staan voor een uit
gemaakte zaak, waar hun mede
werking zeer weinig aan afdoet,
en het zou dus misschien van
hun zijde verdedigbaar kunnen
worden genoemd, als zij zich
bij hun besluit van al- of-niet-
aansluiting, niet lieten leiden
door hun opinie over de al- of
niet-doeltreffendheid der voor
gestelde maatregelen.
Al kan het dus nog een punt
van strijd zijn, of de voortgezette
blokkade voor Rusland voor de
meerderheid van Rusland nu en
voor de toekomst heilzaam is,
en of het een werkzaam middel
tot bestrijding van het bolsjewis
me vormt, er is toch reden zich
uit een ander oogpunt over die
omzendnota der entente te ver
heugen. Zij heeft de nota aan
de neutralen niet alleen, maar
ook Duitschland doen toekomen.
Voor het eerst ontvangt Duitsch
land een nota zonder dreige
menten en zonder betuigingen
van verachting. Het is integen
deel een verzoek om samenwer
king. Deze nota loopt, zoo
gezien, op een algemeenen vol
kenbond vooruit, het is een po
ging om tot een algemeene ge
meenschappelijke gedragslijn te
komen.
Nu wij de nota van de entente
in zake het Oostzee-vraagstuk
kennen, wordt de indruk beves
tigd, dat zij meevalt.
Inderdaad is ook in deze nota
een streven tot verzoening merk
baar. De entente verwondert zich
over eenige zaken, die wezenlijk
duister zijn, en waarover men
zich in Duitschland zelf niet
sterker verwonderd heeft. Ver
volgens neemt zij het voorstel
van Duitschland, om een con
trole-commissie te benoemen aan.
Zoo gaan we dan toch vooruit.
Nu Poincaré zijn handteeke-
ning heeft geplaatst onder de
oorkonde van ratificatie, staat
er niets meer in den weg aan de
neerlegging van de ratificaties
door Engeland en Italië naast die
beleefd gegroet.
„Als zij beleefd zijn, dan zul
len wij het ook wezen, niet waar
Charlotte", zeide de dominee,
„al was het alleen maar ter
wille van Keith".
Onwillekeurig begon hij weer
over de terugkomst van zijn
zoon te spreken en plannen te
maken voor het geval dat Keith
zich in Engeland wilde vestigen.
„En als hij dan een echt ge
zellig thuis heeft als zijn
vrouw het zoo aangenaam maakt
als zij het mijne heeft gedaan,
waarom
Hij keerde zich om en zag 't
doodsbleeke gelaat van Charlotte.
„O, zeg dat niet", hijgde ze.
„Zeg dat niet mijnheer Garland".
Teleurgesteld zweeg de oude
man, maar een onnoemelijke
angst begon hem langzamerhand
te overmeesteren. Van week tot
week, van maand tot maand was
zijn medelijden met haar grooter
geworden en eindelijk toegene-
van de Fransclie ratificatie, te
Parijs. Zoodra dat is geschied,
en van deze gebeurtenis een pro
tocol is opgemaakt, wordt het
vrederverdrag van Versailles van
kracht.
Aardenburg.
Vergadering van Woensdag
15 Oct. onder voorzitterschap
van J. C. Reepmaker van Belle.
Afwezig de heeren Roersch en
De Muijnk.
De Voorzitter opent de ver
gadering de notulen der vorige
vergadering worden gelezen en
goedgekeurd, nadat er op ver
zoek van den heer Wage bij
gevoegd was, dat hij tegenge
stemd had om subsidie aan de
burgerwacht te verleenen.
De heer P. E. de Milliano werd
als secretaris beëedigd, daarna
door den Burgemeester toege
sproken, hetwelk De Milliano
beantwoordde, belovende steeds
de belangen van Aardenburg te
zullen behartigen en de mede
werking verzocht van het college
van Burg. en Weth. en den Raaci.
Goedgevonden werd om voor
1919 voor 3 maanden een be
drag van 75.— toe te staan
voor een tijdelijk ambtenaar ter
secretarie, om zoo noodig bij de
gewone werkzaamheden behulp
zaam te zijn, maar vooral bij de
aanstaande volkstelling en wo
ning-telling.
De heer Wage wees er op,
dat de gemeente zoo slecht ver
licht werd. Hij had maar 7
brandende lantaarns kunnen tel
len hij meende, dat zoo niet
alle lantaarns kunnen branden,
dit aantal toch wel met eenige
vermeerderd zou kunnen worden.
Hij dacht, dat het gasrantsoen
daardoor wel niet overschreden
zou worden. Na eene korte
bespreking werd besloten voor
een betere verlichting zorg te
dragen.
De heer Martens knoopte hier
aan vast de gasprijs in Aarden
burg, welke thans 25 cent per
M3 bedraagt, hetgeen hij een
zeer hoogen prijs noemde. Bij
genheid, achting en liefde ont
staan. Van dag tot dag be
wonderde hij haar meer en meer
en was overtuigd dat Keith
even veel van Charlotte zou
houden als zijn vader nu deed.
Was de jongen maar thuis.
„Zou er werkelijk kans op zijn
terugkomen zijn vroeg hij aan
zijn dochter, verlangend om in
haar dezelfde hoop op te wek
ken die hem bezielde.
„O, zeker!" zeide zij beslist.
„Hij zal komen. Wees overtuigd
dat uw zoon terugkomt".
In zijn blijdschap over dat
heerlijk vooruitzicht bemerkte hij
niet dat Charlotte geregeld van
„uw zoon" sprak en nooit van
„mijn echtgenoot".
XII.
De mail bracht als altijd een
brief van Keith. De toon van
den brief was niet bijzonder op
gewekt toch bevatte de inhoud
veel goed nieuws. Keith schreef
onderzoek in eenige gemeenten
was hem gebleken, dat hein geen
hoogeren prijs dan 15 cent was
opgegeveneen groot verschil
dus met Aardenburg.
De heer Reepmaker meende,
dat de oorzaak voornamelijk
hierin te zoeken was, dat de
fabriek nog slechts enkele jaren
werkt, nog veel schuld heeft,
waarvoor aanzienlijke rente moet
betaald worden. De fabriek
werkt nog steeds met verlies
zoolang dat zoo is, zal de prijs
moeilijk verlaagd kunnen wor
den. Wanneer men het contract
inziet en daarna de stijging van
den kolenprijs nagaat, zal men
bemerken, dat de prijs, hoewel
zeer hoog, niet te hoog bere
kend wordt.
De heer de Wispelaere vestigt
de aandacht op het voetpad op
den weg naar St. Kruis, waar
in 't voorjaar '19 de boomen
geroeid zijn dit is in den avond
nagenoeg onbegaanbaar, 't ligt
vol hoogten en er bevinden zich
gevaarlijke putten.
De Voorzitter zegt, dat dit
pad reeds de aandacht heeft
van het Dagelijksch Bestuur, dat
het zoo gauw mogelijk zal
trachten in orde te brengen,
waarna de vergadering gesloten
werd.
DE BROODKAART WEG.
De broodkaart kan, naar de
meening van de „Haagsche Post"
verdwijnen ten voordeele van
de schatkist. Het is bij de tegen
woordige graanregeling een on-
ding gewordenin restaurants
en hotels eischt men reeds geen
broodbons meer van de gasten.
Er is nu volop brood en daar
onder maakt dat, hetwelk van d.e
regeeringsmengelmoes gebakken
is, het slechtste figuur. De bak
kers klagen steen en been over
de brood-grondstof, die hun van
wege de regeering geleverd
wordt. Velen vragen of de zoo
genaamde rantsoeneering mis
schien in stand gehouden wordt,
omdat de regeering met „strop-
over een groote onderhandeling
die, als alles goed meeliep, een
groot geldelijk voordeel zou
bezorgen, maar hij moest daar
voor een reis naar 't zuiden
maken en de mogelijkheid be
stond dat hij geen brief kon
zenden.
„Misschien word ik nog eens
een rijk man", schreef hij. „Het
is mij tot heden zeer goed ge
gaan die gedwongen reis naar
Canada was, uit êen maatschap
pelijk oogpunt, het beste wat
mij kon gebeuren. Het klimaat
bevalt me even goed als het
land, en niets geeft me aanlei
ding om het te verlaten. Ik zou
er niets om geven al zag ik
Engeland nooit weer en als ik
overkom is het alleen om mijn
besten, ouden vader te zien".
Altijd zijn vader, nooit zijn
vrouw. Charlotte luisterde, nog
wat bleeker en stiller maar zij
klaagde niet.
Wordt vervolgd.