ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
iiüüZüiSr
Moed houden.
Het Geheim.
Frans Naerebout.
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
28e Jaargang
Zaterdag 29 Maart 1919
Nummer 2408
BRESKENSCH
RANT
Abonnementsprijs per drie maanden 95 cent
Franco per post f 1.—
Advertentieprijs van 1 5 regels 40 cent
Elke regel meer 8 cent. Bij abonnement lager tarief
Drukker-Uitgever
E. BOOM-BLIEK
Telegram rdpckfmc Telefoon
BoomBIiek B K b K L S No. 21
Abonnements-Advertenties worden tijdelijk berekend
met 20 pCt. oorlogstoeslag
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 2 uur
Wanneer men let op de alom om
ons henen bestaande aandacht, gewijd
aan louter materiale zaken, aan louter
stoffelijke belangen, vraagt men zich
af", of het oorlogsgeweld ens wars
heeft gemaakt ten opzichte onzer
idieele behoeften. Het schijnt wel,
alsof de volken geheel en al in beslag
worden genomen door hetgeen zij
noodig achten voor hun stoffelijke
welvaart en al het andere vergeten.
Hoewel dezen toestand te betreuren
is, kunnen wij hem voorzeker begrij
pen en verklaren.
Het gaat daarmede, als met hem,
wiens huis en haard door storm op
storm geteisterd en verwoest werd.
Bij intreden van betere tijden toch
zal zijn eerste werk zijn, de schade
te heelen, op te bouwen en te her
stellen wat vernield werd, en op de
puinhoopen van het verleden zich
een nieuwe toestand te verzekeren,
waardoor hem tijd en kracht ontbreekt,
om zijn aandacht te besteden aan
zaken van andere en hoogere orde.
Dit toch is volgens hem een belang
van later. Als nu dit afstellen maar
geen uitstellen wordt.
Laat ons nu, bij de vooruitzichten
in de toekomst van ons land, de
materieele vooruitzichten eens nader
onder de oogen zien. Velen zien die
toekomst donker in, hun oordeel
grondend op het trage verloop der
zaken, sedert de wereld op weg is
naar het definitieve oorlogseinde. Een
spoedig en krachtig ingelreden her
stel heeft in dit tijdsverloop niet
plaats gehad. De achter ons liggende
wintermaanden zijn één lange teleur
stelling geweest. Nu gaan wij de
zomermaanden tegemoet, en enkele
verbeteringen kunnen we gelukkig
constateeren, en, zoo niet alle teeke
nen bedriegen, zullen meerdere spoedig
volgen. Wanneer wij nagaan, wat in
ons economisch leven sedert eenigen
tijd verbeterd is, dan komen we tot
een heel lijstje.
De rantsoenen, ons door de En
tente toegemeten, zijn, wat de voor
naamste levensmiddelen en grondstof
fen aangaat, aanzienlijk verhoogd.
Zelfs is de kans groot, dat binnen
korten tijd verschillende dezer rant
soenen geheel afgeschaft worden.
De hervatting der aanvoeren van
XXIV.
Frederike weigerde echter beslist
in de koets te rijden, die tot nu toe
tot haar huis had behoord doch thans,
zooals alles, het eigendom was van
den nieuwen majoraatsheer.
Liever ga ik te voet, verklaarde
zij kortaf, terwijl een trotsche trek
om haar lippen zweefde. Om een
gnnstbewijs smeeken is nooit mijn
gewoonte geweest.
Het was inderdaad voor mij een
pijnlijk kwartiertje allereerst de twee
verweerde oude-vrijstersgezichten van
de tantes, die vol hoon mijn jonge
vrouw van het hoofd tot de voeten
opnamen en waarvan elke trek dui
delijk scheen te zeggen
Nu kijk eens aan, jij trotsch, on
willig stijfkopje, wat n lompen brui-
§om jij je hebt uitgekozen en je
ent toch van een der edelste ge-
over zee nemen gestadig toe, terwijl
wij spoedig over onze geheele natio
nale scheepsruimte zullen kunnen
beschikken. De aanvoer van het voor
onze nijverheid zoo onontbeerlijke
artikel steenkolen laat evenwel uit
Duitschland, België en Engeland nog
veel te wenschen over, doch uit
Amerika werden reeds verschillende
hoeveelheden aangevoerd, en het valt
te verwachten, dat bij de sterk her
leefde vaart op de Vereenigde Staten,
de invoer van Amerikaansche steen
kolen een groote uitbreiding zal er
langen.
Een factor van overwegend belang
voor de toekomstige prijsbepaling van
voor ons volk noodige artikelen is
wel het vrachtenvraagstuk. De inter
nationale vrachtenmarkt is momen
teel wel is waar nog hoog, doch in
vergelijking met het prijs-niveau ge
durende den oorlog, is reeds een
aanmerkelijke verlaging ingetreden.
Daarbij zal de concurrentie op inter
nationaal scheepvaartgebied de vracht
prijzen sterk beinvloeden, waardoor
een groot aantal artikelen goedkooper
zullen worden. En wat betreft de
binnenlundsche rantsoeneering, zal de
beëindiging van den toestand, waarin
de crisis ons gebracht heeft, ook deze
maatregelen zoo spoedig mogelijk be
ëindigen. Reeds nu vervalt de eene
maximumprijs na den anderen, terwijl
een ruimere aanvoer een teruggang
der prijzen waarborgt, zoodat het
zich laat aanzien, dat binnen niet te
langen tijd verschillende voor onze
eerste levensbehoeften noodzakelijke
grondstoffen billijker verkrijgbaar zul
len worden. Vooral de meel- en graan
prijzen beloven spoedig goedkooper
te worden, zoodra de verscheping uit
de Argentijnsche havens naar ons land
mogelijk zullen zijn.
Met het oog op deze vooruitzichten
kan het niet anders dan een verstan
dig besluit van den minister van
landbouw worden genoemd, om het
verder scheuren van weiland te doen
staken.
Valt er ten opzichte der vooruit
zichten boven genoemd, op veel te
wijzen, dat gunstig genoemd mag
worden, daartegenover staat een an
dere factor, die nu reeds zijn scha
duw over ons economisch leven werpt,
namelijk de dreigende arbeidsmoei-
lijkheden.
slachten van Duitschland Ja, ja,
kleine, wie niet hooren wil moet
voelen Nu trek jij je woning in
als een dagloonersvrouw Hebben
wij je niet gewaarschuwd, zooveel wij
konden, voor dat burgergespuis
Frederike stond in de vestibule,
geen blik had zij over voor de oude zus
ters van haar overleden vader, maar zij
beschouwde met droefstarende oogen
het huis, waarin zij was geboren en
grootgebracht, waarin zij had geleefd
tot nu toe, en zij wuifde met de hand
tot afscheid aan al die geliefde ver
trekken en voorwerpen, die eeuwen
lang hare voorzaten hadden toebe
hoord en thans overgingen in het
bezit van vreemden, die er niets voor
voelden en er zich waarschijnlijk van
zouden ontdoen om ze te doen plaats
maken voor nieuwe, moderne dingen
en meubelen, vervaardigd volgens den
wuften stijl, die uit Frankrijk was
overgewaaid en „rococo" genoemd
wordt met allerlei krullen en niets
zeggende versieringjes.
Toen ik zeide het u reeds
een conflict in de metaal- en industrie-
be'. rijven in de hoofdstad, terwijl ook
met andere branches met soortgelijke
moeilijkheden dient rekening te wor
den gehouden.
Reeds kwam het deze week tot
Wanneer de werknemers in de
verschillende takken van industrie
hun eischen te hoog opvoeren, kan
het niet anders of de werkgevers
zullen hieronder bezwijken, en een
noodzakelijk gevolg zal zijn, dat
zoowel, werknemers als werkgevers,
en daarmede de geheele industrie
van ons land, een onheil tegemoet
gaat, een onheil, dat niet spoedig te
herstellen zal zijn.
Wij koesteren dan ook het vertrou
wen, dat noch door te hoog te stellen
eischen eenerzijds, noch door te wei
nig toegevendheid anderzijds, onze
waarlijk geenszins ongunstige voor
uitzichten teniet gaan, en in hun
tegendeel zullen keeren. Laat ons
moed houden.
Op verzoek van velen om altlAns
iets van Frans Naerebout te weten,
plaatsen wij (Je volgende levens
beschrijving
Frans, een Nederlandsche loods en
een redder van menschenlevens, ge
boren te Veere den 31sten Augustus
1749, vertrok reeds vroeg met zijn
ouders naar Vlissingen en maakte zich
met zijn broeder Jacob bekend door
den stouten en herhaalden tocht naar
het wrak van het schip „Woestduin",
dat den 23sten Juli 1779 in het ge
zicht van Walcheren was gestrand.
Zij redden met levensgevaar eerst
71 en daarna 17 schipbreukelingen
en brachten ze te Vlissingen aan wal.
Aan de beide broeder» en hunne 8
tochtgenooten werd door Bewindheb
bers der Oost-Indische Compagnie
een belooning van 1800 gulden toe
gekend en de oeconomische tak der
Hollandsche Maatschappij schonk aan
elk der broeders een zilveren medaille
en 23 ducaten. Jacob bepaalde zich
bij de visscherij en overleed niet lang
daarna, maar Frans bleef als loods
werkzaam en toonde ook in die be
trekking beleid en vermetelheid. In
1783 ontving hij een aanstelling tot
waren mijn gedachten te veel op éen
punt geconcentreerd om aan iets
anders te zijn gewijd dan aan de
schoone vrouw vóór mij, mijn vrouw,
maar later heb ik dikwijls de vuisten
gebald tegen de verouderde instel
ling, het majoraat, dat een dochter
haar rechtmatige erfenis onthoudt en
ten deel -doet vallen aan onbekende,
ver verwijderde familieleden, van wier
bestaan men soms geen flauw ver
moeden had, tot zij komen om een
weeze te verjagen uit het huis harer
vaderen. Was de majoraatswet niet
voor een groot deel mede de oorzaak
van het lijden, dat later over mijn
hoofd zou worden gebracht
Eindelijk opende zjj haar bleeke
lippen en sprak langzaam de eerste
woorden, welke zij mij dien avond
waardig keurde.
Ik ben bereid
Toen daarop mijn paard werd
voorgebracht vroeg ik
Ben je niet bevreesd om in den
zadel te stijgen, Frederike Ik
zal de teugels voeren met vaste hand
loods van de Oost-Indische Compagnie
en bewees als zoodanig belangrijke
diensten. Hij behield zoowel het
Compagnieschip „Barbestein" als het
schip Alblasserdam".
Vooral echter behaalde hij grooten
lof door de redding van het Com
pagnie-schip „Zuiderburg'', in 1788
uit Zeeland naar China uitgezeild met
400 man en een groote waarde aan
boord. Het schip verloor zijn roeren
dreef 6 dagen rond in het ijs.
Naerebout deed 2 scheepssloepen
naar Westkapelle slepen, begaf zich
aan boord van de „Zi.iderburg" en
bracht het schip in zee, en ofschoon
wederom door storm beloopen, kwam
het schip onder zijn bevel veilig te
Plymouth op de reede. Toen hij in
1795 het schip „Voorland" naar bui
ten zou brengen, verhinderde de
harde wind zijn terugkeer, zoodat hij
moest meevaren naar da Kaap de
Goede Hoop. Op zijn terugreis met
het schip „De Mentor" werd hij door
Engelschen krijgsgevangen gemaakt,
te St. Helena opgebracht en naar
Engeland vervoerd. Een Engelsch
admiraal herkende hem en bood hem
een jaargeld van 200 pond sterling,
zoo hij in Engeland als loods wilde
dienen. Naerebout, hoe behoeftig ook,
wees dit aanbod af en ontvluchtte
naar zijn vaderland. Wederom bracht
hij verschillende schepen der Com
pagnie behouden in zee en hield zich,
bij den stilstand van den handel, bezig
met garnaalvisscherij. In 1804 was
hij loods op de vloot, die onder ad
miraal Verhuell van Vlissingen naar
Boulogne zou zeilen. Weldra werd
hij door de Engelschen aangevallen,
doch een beleidvolle manoeuvre van
Naerebout belette de groote vijande
lijken schepen te naderen, zoodat het
grootste gedeelte der vloot haar be
stemming bereikte. Hij ontving van
verschillende kanten geschenken en
blijken van waardeering, werd o.a.
benoemd tot broeder der Orde van
den Nederlandschen Leeuw en over
leed den 29sten Augustus 1818. Het
departement Goes der Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen zorgde voor
een plechtige begrafenis en deed een
eerezerk plaatsen op zijn graf. Zijn
kleinzoon, eveneens Frans Naerebout
geheeten, verwierf ook onderscheidene
medailles voor het redden van schip
breukelingen, maar verdronk in Au
gustus 1858.
en zorg dragen, dat geen onheil je
treffe.
Zonder eenig antwoord sprong zij,
door mijn hand gesteund, in den za
del Ik legde mijn arm om haar
slanke leest, en zoo voerde ik mijn
vrouw uit het huis haars vaders, dat
het hare niet meer was, naar mijn
eenzame woning, in het diepst van
het woud verscholen.
Toen wij den straatweg verlieten
en het boschpad insloegen schitterde
de maan reeds aan den hemel, en ik
stuurde mijn paard uit de donkere
schaduwen der beukeboomen in het
witte licht om haar in de oogen
te kunnen zien.
Drukkend was de lucht in dezen
warmen Augustusnacht, zonder twijfel
was een onweder in aantocht ech
ter geen Kerstmisstorm en het
was mij, alsof mijn hoofd en hart door
een ziedend hart werden verteerd en
mijn oogen gloeiden terwijl ik haar
aanstaarde, en toch wendde zij haar
trotsch gelaat zelfs niet éénmaal naar
"tij toe, Wordt vervolgd,