ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
üüHEiiëH
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
E. BOOM—BLIEK
28e Jaargang
Woensdag 26 Februari 1919
Nummer 2399
De hand aan den ploeg.
Het Geheim.
De afgeloopen week.
E COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden 95 cent
Franco per post f 1.—
Advertentieprijs van 1 5 regels 40 cent
Elke regel meer 8 cent. Bij abonnement lager tarief
Drukker-Uitgever
Telegram BRESKENS T£le,0°n
BoomBHek No. 21
Abonnements-Advertenties worden tijdelijk berekend
met 20 pCt. oorlogstoeslag
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 2 uur
Sedert de wapenen werden neder-
gelegd en de wereldkrijg feitelijk een
einde nam, ia er nog geen noemens-
waardigen verlichting der lasten waar
te nemen geweest.
Wel is een einde gekomen aan de
rechtstreeksche versterkingen van het
oorlogsgeweld. Wel worden wij, Z.
Vlamingen, wier landstreek grenst
aan het terrein van den strijd, niet
meer opgeschrikt door het onheilspel
lend geluid van de dood en verdel
ging brakende vuurmonden, maar
daarmede is nog geen einde gekomen
aan de onrust des gemoeds.
Wanneer wij de jongst verloopen
maanden overzien, dan valt het niet
te ontkennen, dat de groote druk, die
ons hart en onzen geest, zoo langen
tijd beklemd gehouden heeft, zich nu
nog, zij het dan ook in eenigszins
gewijzigden vorm, maar al te zeer
doen gelden. De zorgen om het
heden zijn vele, die der toekomst,
niet minder talrijk. Allerwege toch
verkeert de wereld in een stadium
van beroering en sombere hartstoch
ten. En de tijd, dat eindelijk het
uur van de lang verbeide verlossing
slaan zal, ligt nog ver in het verschiet.
En deze kan slechts alleen komen in
en door algemeene vrede en alge-
meene welvaart.
En gaan wij thans wel den weg op,
die naar dat doel leidt? Is het wer
kelijk te verwachten, dat wij spoedig
tot dien staat van algemeene een
dracht en samenwerking zullen gera
ken, die eendracht welke met zooveel
opoffering van goed en bloed van
millioenen heette voorbereid te wor
den? Voorzeker wel, wanneer wij en
kel de woorden als maatstaf ter be
oordeeling nemen, waarvan de mond
der diplomaten vol is, want dan heet
het dat deze wereldoorlog tot doelwit
heeft gehad eensdeels het kwaad te
straffen, dat snoode aanranders be
dreven door de wereldvrede roeke
loos te verstoren, terwijl anderzijds
als doel de bescherming en het geluk
der kleine naties goldt.
Hoe het met de bescherming dier
kleine naties gedurende den oorlog
is gesteld geweest, ligt ons nog dui
delijk genoeg in den geest, en hoe
XV.
En dan hier het het eerste woord
sprsken dat kon ik met mijn
waardigheid niet overbrengen. Ik zou
mijn levensgeluk voor altijd verspeeld
hebben, indien zij werkelijk nog eens
mijn vrouw zou worden.
Mijn vrouw.
Ik zuchtte diep, maar kon mij toch
niet weerhouden een langen, veelspre-
kenden blik op haar te werpen. Ook
zij keek mij even onder haar lange
wimpers doordringend aan, maar toen
ons beider blikken elkaar kruisten,
sloot zij als verschrikt de oogen.
Bij mijzelf legde ik de stille gelof
te af
Goed, ik zal doen alsof ik hier al
leen was.
Wij bevonden ons in een tamelijk
groote, gewelfde ruimte. Door de
diepe vensternissen viel het daglicht
zeer getemperd en uiterst spaarzaam
naar binnen.
het daarmede in de toekomst zal gaan,
kan men zich gemakkelijk indenken.
Zoo de teekenen ons niet bedriegen,
dan zal er nu, zoo min als vroeger
van de zoo innig gehoopten wereld
vrede veel terecht komen.
Te Parijs worden thans allerminst
de grondslagen gelegd voor zulk een
duurzamen, algemeenen vredestoestand
als waarop de wereld gehoopt had,
en die zij niettemin door haar lijden
en rouw verdiend heeft te verkrijgen
Helaas, de belangenstrijd, die daar
ginds aan de groene tafel der diplo
malen en regeeringen wordt gestreden
is uiterst fel. De ware verzoenings
geest ontbreekt ginds geheel en zonder
deze is het niet mogelijk, dat uit de
beraadslagingen ooit die groote en
weldoende geest te voorschijn zal
kunnen treden, die de wereldwonden
heelen zal en nieuw wereldleed zal
kunnen voorkomen.
En toch moet het tot een toestand
van betere verhoudingen tusschen alle
volkeren der wereld komen, ondanks
dit alles. En mocht dit allerschoonste
doel niet bereikt worden dan toch
dient er plaats in de wereldverhouding
te zijn voor een milderen geest, een
ruimere opvatting van verzoenings
gezindheid, een waardiger houding
dan nu nog overwegend heerscht.
De wereld toch zou er allerminst
bij gebaat zijn, zoo, gelijk nu nog
maar al te zeer het geval is, de over
winnende partij de overwonnenen het
licht in de oogen niet gunt.
Gedurende het gansche beloop van
den oorlog heeft de Entente hier te
lande vele en warme vrienden geteld,
zoo ook nu nog. Doch het kan niet
anders of veel van deze moet weg
vallen, wanneer men het onmeedoogend
drijven ziet, wanneer thans de Fransche
regeering aanstuurt op den algeheelen
ondergang van den voornaamsten
overwonnen vijand. Daarmede toch
wordt voorgoed de kiem gelegd voor
nieuwe ontluiking van booze hartstoch
ten, voor nieuwe verbittering en nieuwe
oorlogen.
Het moet voor Wilson een teleur
stelling, ja een ontgoocheling geweest
zijn hier in het oude Europa, bij zijn
edele pogingen, op de meest cynische
eischen en stugste onverdraagzaam
heid te zijn gestuit.
Niet op vernedering of vernietiging
Aan den zijwand stond een een
voudig ijzeren ledikant, aan het ven
ster een ouderwetsche schrijftafel,
naast de kachel een leunstoel, voorts
vormden een pijpenrek, een mahonie
houten tafeltje met schaakfiguren, een
staande klok in een met primitief snij
werk versierd kastje, de plompe ei
kenhouten tafel en eenige stoelen het
eenige ameublement van het vertrek,
streng en eenvoudig.
Ik begon te huiveren in het voch
tige, koude vertrek, zoodat ik een
venster opende teneinde de verkwik
kende herfstlucht toegang te verschaf
fen, vervolgens nam ik een bokaal
van de plank, die boven de deur
tegen den wand was aangebracht en
vulde hem met den wijn, dien mijn
goede tante uit voorzorg in mijn ran
sel had gepakt.
Het was een sierlijk geslepen glas,
de matte figuren stelden allerlei jacht-
tafereelen voor, terwijl daaronder een
opschrift was gegraveerd.
Ik plaatste mij met den bokaal voor
het venster en las toen duidelijk de
met allerlei krullen versierde opdracht:
Prins Christiaan van Saksen-Meinin-
dient te worden aangestuurd, maar
op herstel en wederopbouw van het
groote geheel, dat menschelijke samen
leving heet.
Niet alleen dwingt ons daartoe het
gevoel van redelijkheid, billijkheid en
recht, maar ook het gevoel van deer
nis met al het leed, dat geleden, en
al de rouw die in millioenen harten
is uitgestort, brengt ons daartoe. Er
moet dienen te worden aangestuurd
op hetgeen vereenigen kan en op
.hetgeen kan leiden tot die onmisbare
samenwerking, zonder welke geen
waarachtig vreedzaam geluk voor de
volken kan worden weggelegd.
Daar moet het heen, en daartoe
moeten de volkeren de hand aan den
ploeg slaan, opdat niet de wereldorde
voor goed gestoord zal worden, en
de rampspoed, welke de vier oorlogs
jaren heeft teweeggebracht, zal wor
den uitgebreid tot een leed, waaron
der de geheele wereld verder zal
gebukt gaan.
Een gematigd socialist" pleegde
te Parijs den aanslag op Clemenceau
wegens zijn reactionnaire" gezind
heid. React'onnair, schrijft „de Maas
bode", alleen in zooverre als Clemen
ceau zich een aanhanger verklaard
heeft van de oude machts-idee tegen
over de nieuwe „idealen" betreffende
de wereld-organisatie, want in geen
enkel ander opzicht zou men den
ouden staatsman reactionnaire neigin
gen, ook in den goeden zin, dien het
woord hebben kan, kunnen toedichten.
Te München is het een „reaction-
nair", die den „gematigden anarchist"
Kurt Eisner heeft neergeschoten. En
diens aanhangers zijn het waarschijn
lijk weer, welke zich schuk ig ge
maakt hebben aan den aanslag op
den „reactionnairen'tenminste van
hun standpunt, leider der meerder
heids-socialisten Auer, den centrums
leider Oesel, en wie verder als slacht
offer gevallen zijn mag van de schiet
partij, die in het gebouw van den
Beierschen landdag heeft plaats gehad.
Waarlijk, de „nieuwe lente" en de
nieuwe tijd", die uit de winter-stor-
men der revolutie geboren zouden
gen aan zijn vriend Heinrich Marde-
feld.
Waar waren nu de handen, die
eens dat glas hadden aangevat, de
lippen, die er zich te goed aan had
den gedaan
Gestorven, tot stof vergaan even
als de vriendschap, waarvan het ge
schenk het stoffelijk blijk was geweest.
Wat ter wereld sterft niet op dit
ondermaansche, wat vergaat niet tot
stof?
Ik aarzelde, eer ik den bokaal aan
de lippen bracht.
Het was mij te moede, als stond ik
op het punt den starren mond eens
dooden aan te rakendaarop liet ik
den inhoud in één teug in mijn keel
gat verdwijnen.
En met den vurigen Neckarwijn,
een geschenk van den zwager mijner
tante, die te Heidelberg een hotel
hield, veranderde mijn stemming als
door een tooverspreuk.
Een onbestemd gevoel doortintelde
mij. Met den wijn had Godin poëzie
haar intrede gedaan en deed mij de
geheele omgeving gansch anders
worden, zetten niet bepaald met zon
neschijn en rozen-geur in IWelke
geesten heeft de revolutie wakker
geroepen en welke tegenstellingen
schokken met revolutionnair geweld
tegen elkaar op
Hoe zou men in zulke stormachtige
dagen kunnen denken aan d« spoedige
komst van den blijden zomer en van
den kalmen herfst met zijn oogst aan
gerijpte vruchten Dreigen de wei
nige bloesems, die nog vrucht beloof
den, niet te worden afgerukt en weg
gewaaid Of dienen de stormen juist
om de vruchtboomen der volkeren te
zuiveren en de goede bloesems te
sterken en te harden
Het Beiersche volk, dat het eerst
de revolutie in Duitschland actief
steunde door het omverwerpen van
de oude staats orde en het uitroepen
van de republiek, voor zoover
daarbij van het „volk" in den eigen
lijken zin van het woord gesproken
worden kan, ondervindt de zegenin
gen van de revolutie op de meest
overdadige wijze.
Een regime van den dictator Kurt
Eisner, die, ondanks de hem zoo on
gunstige uitspraak van het volk aan
de stembus het roer van het schip
van-staat hardnekkig in handen hield
en met een democratische ,tact" re
geerde, die menig Beier met zekeren
weemoed aan de dagen van de aris
tocratische Wittelbach-ers terug zal
hebben doen denken 1 En dat regime
eindigt nu weer in een slót-tafereel
van bloed en verwarring, dat een
voorspel zijn kan van de meest ernstige
en tragische gebeurtenissen.
Volgens berichten uit München zou
de arbeidersraad daar de Beiersche
sovjet-republiek hebben uitgeroepen
en zou het oude Katholieke Beieren
door een groep raddraaiers nog verder
worden voortgestuwd op den jammer
lijken revolutie-weg.
In het Rijnsch- Westfaalsche- indus
trie-gebied schijnt de dreigende strijd
tusschen de uiterstlinksche elementen
en de regeerings-troepen voorkomen
te zullen worden. Door onderhande
lingen en overleg tracht men het
conflict uit den weg te ruimen, en,
naar de berichten melden, zouden
de eerste pogingen daartoe met succes
bekroond zijn.
Te Munster heeft het commando
aanschouwen.
De waggelende schrijftafel zette ik
terecht, ik schoof het blad uit en
spreidde daar de geel geworden bla
den van het manuskript over uit.
Reeds zette ik mij neder om te
lezen maar een lichte, ternauwer
nood merkbare beweging achter mij,
en ik wendde het hoofd om en staarde
in Frida's bekoorlijke oogen.
Die blik trof mij.
Een onuitgesproken sineekbede lag
er duidelijk in te lezen, maar de kleine
mond met de fijnbesneden rooskleu
rige lippen bleef krampachtig saam
getrokken.
Niettemin verstond ik dien blik.
Haastig vroeg ik
Ken je den inhoud dezer papieren
Zij volhardde in haar stijfhoofdig
stilzwijgen.
Zal ik luid lezen Zij aarzelde met
haar antwoord. Ik zag duidelijk, dat
zij innerlijk aan een grooten twee
strijd ter prooi was.
Wordt vervolgd.