ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
"üSSZiüSr
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
E. BOOM—BLIEK
28e Jaargang
Zaterdag 8 Februari 1919
Nummer 2394
De Toestand.
Het Geheim.
De Schelde-kwestie.
Binnenland.
ENSCHE COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden 95 cent
Franco per post f 1.—
A d v er t e n ti ep r ij s v a n 1 5 regels 40 cent
Elke regel meer 8 cent. Bij abonnement lager tarief
Drukker-Uitgever
Telegram BRESKENS ™ef(*,.n
BoomBliek No. 21
Abonnements-Advertenties worden tijdelijk berekend
met 20 pCt. oorlogstoeslag
Advertenties worden aangenomen tot uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 2 uur
Duitschland lieeft van de Spartacus
nog een nieuwen staatsgreep te wach
ten, althans de teekenen wijzen er op.
Nog steeds blijft het gisten, en niet
alleen in Duitschland, doch ook in
andere landen komt wrijving, hoewel
niet in zulke mate. Nu wij ons neder
zetten om onze lezers de toestand
eenigszins uiteen te zetten, zou juist
dezen dag, 6 Februari, de datum der
Constituante, voor Duitschland de dag
zijn der revolutie. Of zulks tot waar
heid komt, weten we heden nog niet.
Het is evenwel de meer en meer ge
bruikelijke vorm, tijd en plaats van
revolutie te voren aan te kondigen.
De regeering wordt daardoor in de
gelegenheid gesteld d« noodige maat
regelen te nemen. Zoo ook nu. Te
Weimar heeft men de verordening
uitgevaardigd, dat de plaatselijke
autoriteiten gemachti< d worden, on-
gewenschte elementen uit de stad te
houden. Groepsvergaderingen zijn
reeds geopend, welke rustig hebben
kunnen beraadslagen.
Nu is evenwel de groote vraag of
ook elders in Duitschland de rust zal
kunnen worden gehandhaafd. De ar
beiders- en soldatenraden van Groot-
Berlijn, waarin de onafhankelijken
den boventoon voeren, en die de re
geering der volksgemachtigdeu steeds
gedwarsboomd heeft, maakt weer
plannen tot bijeenroeping van een al
gemeen congres van arbeiders- en
soldatenraden uit geheel Duitschland.
Geen kleinigheid dus. Dit Congres
zou zich moeten uitspreken over de
Constituante, de grondwet, enz. Dit
wil dus zeggen, dat de Berlijnsche
raad pogingen in het 'werk stelt, om
naast de nationale vergadering een
volksvertegenwoordiging uit de arbei
ders en soldaten te constitueeren en
op die wijze naast het officieel par
lement te Weimar een zuiver socia
listisch parlement te Berlijn te ver
krijgen.
Nu zal evenwel de Centrale Raad
te Berlijn, welke voortgekomen is uit
het vorige Congres van arbeiders en
soldatenraden, deze bijeenkomst wel
tegenwerken, ev.enals de regeering,
doch de oproeping is teekenend voor
de stemming der onat hankelijken.
X.
Wanneer mijn moeder mij verge
zelde bij mijn vacantiereizen naar oom
en tante uit de opperhoutvesterij in
het Thuringerwoud, en wij des avonds
gezellig bijeenzaten in den vreedza-
men familiekring, kwam dikwijls de
geschiedenis ter sprake van een bet
oudoom, die ongeveer in het laatst
der achttiende eeuw gestorven was.
En of mijn grootmoeder van hem
vertelde of de stok-oude tante Rika,
die anders de proza in eigen persoon
was, of de niet minder bejaarde rent
meester van het hertogelijk jachtslot,
die dikwijls in de chambercloack en
op pantofl'els naar de opperhoutves
terij afdaalde om een burenpraatje te
maken, altijd weru zijn legendarische
gestalte, die vaag en spookachtig uit
de omlijsting der sagen en overleve
ringen te voorschijn trad, omweven
met een waas van onvervalschte poë-
Maar al mogen nu de autoriteiten te
Weimar deze „ongewenschte elemen
ten" weren, de 24 onafhankelijke af
gevaardigden der nationale vergade
ring kunnen zij toch niet buitensluiten,
en welke stoornis zullen deze niet ver
wekken.
Ook zijn te Berlijn door de Regee
ring de noodige maatregelen getroffen,
om eventueele onlusten den kop in te
drukken. Vooral in de dagbladkwar
tieren zijn de veiligheidswachten aan
merkelijk versterkt.
Adolf Hoffmann, die als Pruisisch
minister van Eeredienst al heel wat
kwaad heeft gesticht, is de ziel van
de beweging der linksrevolutionairen.
Wie weet, wat bij het lezen van
deze uiteenzetting reeds is geschiedt.
Intusschen gaan de conferenties maar
steeds voort. Een dezer over den vol
kerenbond, had de vorige week te
Parijs plaats, waaraan Wilson, House,
Smits, Cecil en anderen aan deel
hebben genomen. Belangrijke bespre
kingen hebben plaats gehad tusschen
Amerikaansche en Engelsche afgevaar
digden. Men kwam tot accoord de
duikbooten niet als oorlogsschepen te
erkennen. Evenwel waren deze beide
mogendheden, die over de grootste
marine beschikken, van oordeel, opk
de andere mogendheden naar hun
oordeel te vragen.
De meerderheid was van oordeel
dat dit laaghartig moordtuig niet
meer gebruikt mag worden.
Zoodra de duikbooten buiten ge
bruik gesteld worden, blijft het een
der grondbeginselen van een volke
ren-bond, dat het economische wapen
der blokkade als eerste middel in de
toekomstige oorlogen van het mensch-
dom zal aangewend worden.
Laat ons hopen, dat deze methode
niet meer zal moeten toegepast wor
den, dat wij, door invoering van den
Volkerenbond, gespaard mogen blij
ven van oorlogen. Dat de zoo zeer
verlangde vrede spoedig intrede, om
een wereldrevolutie te voorkomen en
het maatsch ppelijk en economisch
leven weder in goede banen te leiden.
In het „Nederlandsche Zeewezen"
komt C. K. in een goed gedocumen-
zie, was het mij bij het aandachtig
luisteren naar die verhalen steeds te
moede, alsof de prikkelende en toch
liefelijke geur van groene dennebla-
deren zijn hoofd omstraalde.
Natuurlijk had van de toen levende
leden mijner familie hem niemand
gekend.
Alleen mijn vierennegentigjarige
overgrootmoeder, die, hoewel ver
lamd, nog zeer goed bij haar ver
stand was en met een voor haar hoo-
gen leeftijd zeldzaam geheugen was
begaafd, herinnerde zich, hem een
maal te hebbi n gezien, toen hij als
heremiet in het Roode Huis woonde,
met tot eenig gezelschap een ouden
bediende, die dienst deed als fakto-
tum, kok en tuinman tegelijk.
Wanneer er van den ouderdom ge
sproken werd, placht zij steeds te
vertellen
Ik weet het nog als vandaag den
dag, al was ik nog 'n kleine dreumes
van een jaar of acht negen. Ik zat
schrijlings op den muur en peuzelde
vergenoegd mijn druiven, die ik als
belooning voor mijn heelen dag zoet
teerd artikel op tegen de valsche
argumenten van Belgische zijde, met
name van het Brusselsche blad „le
Soir'' over de overeenkomsten inzake
de Schelde tusschen Nederland en
België.
Met al die valsche argumenten en
drogredenen is het België te doen om
de Schelde en een deel van Zeeland
van ons land af te rukken, als de
groote mogendheden hun maar ter
wille zijn. Intusschen, de liefde tot
ons land en de verontwaardiging tegen
deze plannen laait hoog op hier in
Zeeland, vooral in Zeeuwsch-Viaan-
deren. Kalm zijn de menschen, dat
is de volksaard, maar grimmig, vast
beraden ook. De boeren hier hebben
één vast besluit, en dat is liever dan
ons land aan België over te leveren,
de sluizen open en de dijken door en
het land aan de zee terug gegeven.
En dan zet C. K. de puntjes op de
i. Hij toont daghelder aan, dat de
Schelde van Vlissingen tot Antwer
pen, het geheele Nederlandsche ge
deelte, uitstekend bevaarbaar is, de
diepgang voor zware schepen zeer
voldoende en voor de betonning en
verlichting nauwlettend zorg wordt
gedragen. Geheel anders is de toe
stand op het Belgische gedeelte. Daar
zijn de krommingen en daardoor ver
oorzaakte verzandingen van dien aarrd
dat het noodzakelijk was voor het
Belgische riviervak voor zware sche
pen bijzondere reglementen en seinen
in te stellen.
Uit dit alles blijkt wel dat het Bel
gische rivierdeel in zeer veel ongun
stiger conditie verkeerde dan zulks
met het Nederlandsche het geval was.
Dat zulks door de natuur veroor
zaakt is, en buiten menschenmacht, is
voor België niet zeer gelukkig, doch
feit is het, dat het Nederlandsche deel
der Schelde door de gesteldheid der
vaarwaters, hun betonning en verlich
ting, de schepen toeliet op alle tijden
op en af te varen, dus de scheepvaart
niet ophield, terwijl juist de gesteld
heid der vaarwaters op het Belgisch
gedeelte de oorzaak was van vertra
ging, dus de scheepvaart wel opont
houd bezorgde.
(Niet de betonning en verlichting
op laatstgenoemd gedeelte. Deze was
vrijwel uniform aan de Nederlandsche
en goed in orde, hoewel vooral in de
zijn langer was 't mij niet moge
lijk van mijn moeder had gekre
gen. Het was een koude Octoberdag;
het had al eenige nachten gevroren
en de vos had aan de druiven ge
likt daarom smaakten zij zoet.
Ik lachte, wijsneus als ik was, om
deze lichtgeloovigheid van het oude
menschje, maar zij was zoo verstan
dig er geen acht op te slaan en ging
onverdroten voort:
Op eens zag ik een man uit het
poortje komen, dat toegang verleen
de naar het siotpark, langzaam, als
in gedachten verzonken.
Wonderlijk zag hij er uit, zijn klee-
ren waren ouderwetsch, terwijl zijn
hoofdhaar en lange baard zilverwit
waren. Vol verwondering staarde ik
hem aan en zag hem naderen. Hij
liep den muur, waarop ik zat, voorbij
en juist toen hij de plek was gena
derd, waar ik mij nieuwsgierig tot
hem overboog, keek hij op en ik
weet het niet meer hoe hij er uitzag.
Alleen dit kan ik mij duidelijk her
inneren, dat hem de tranen in de
oogen stonden en ook een paar drup
bochten de afstanden zoo kort waren,
dat de verlichting niet volkomen lei
ding kon geven.)
Wanneer de scheepvaart dus ver
meende reden tot klagen te hebben
inzake oponthoud der schepen fen
daar komt toch ten slotte alles op
neer) door de gesteldheid der vaar
waters, dan komt zulks geheel voor
rekening van België. Op BelgiëV ri
vierdeel zaten de oorzaken, niet op
het Nederlandsche deel. Ons land kan
daarvoor geenerlei blaam treffen.
Wat de toegangen tot de Schelde
betreft. Wielingen en Oostgat, deze
waren ruim en diep genoeg, om sche
pen toe te laten, waarvan wij op heden
nog maar droomen. Alleen de Sardijn-
geul bij Vlissingen is een zwak punt,
maar dat zeegat kan men verwijden:
de schepen kunnen de Wielingen bin-
nenloopen.
De verlichting van die zeegaten is
van Belgische zijde allertreurigst in
vergelijk van de Nederlandsche licht
schepen.
Ook wat den loodsdienst aangaat,
betoogt de schrijver dat Nederland
aan zijn verplichtingen ten volle vol
doet en steeds voldaan heeft.
Nederland zoo besluit de schrij
ver wil naar zijn beste vermogen
medewerken om de toegangswegen
tot België's Antwerpen, en ook tot de
belangrijke handelsstad Gent, in uit-
nemenden staat te houden voor zoover
dit Nederlandsch gebied betreftvrij
en onbelemmerd, zullen wij zorgen,
zal handel en scheepvaart zich daar
over kunnen bewegen met al hun
moderne middelen, doch wij houdt
het ons ten goede, „wij willen baas
blijven in ons eigen huis
VI. Crt.
Het vervoer van Sigaren, Sigaretten
en Tabak is weder vrij.
In het eerstvolgend seizoen zal ook
de handel van stroovlas vrij zijn.
Het stoomschip Nieuw Amster
dam van de Holland Amerika-lijn is
Dinsdag te Rotterdam aangekomen
met een lading van 9500 ton meel en
1500 ton gerafineerde katoenzaad-olie.
pelen aan zijn baard hingen. Onwil
lekeurig knikte ik hem eerbiedig toe
en fluisterdeGoeden dag. Of hij
mijn groet beantwoordde herinner ik
mij thans niet meerEen half uur
later deed het bericht de ronde door
ons stadje De oude prins Christiaan
is overleden, en de vriend zijner jeugd,
die later zijn doodsvijand is gewor
den, stond aan zijn sterfbed en drukte
hem de oogen dicht, nadat zij met
elkaar waren verzoend.
Zoo luidde het verhaal mijner over
grootmoeder.
Nauwelijks had het goede oudje
geïndigd, of allen verdiepten zich in
raadselachtige vermoedens en veron
derstellingen, en braken zich formeel
het hoofd over de mogelijke gebeur
tenissen, die aanleiding hadden kun
nen geven tot de vijandschap tusschen
twee personen die, hoezeer verschil
lend ook in rang en stand, van kinds
been of door hechte banden van
vriendschap aan elkaar wareii ver
knocht geweest.
Wordt vervolgd.