ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHVLAANDEREN
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN ALLE PLAATSEN VAN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
E. BOOM-BLIEK
28e Jaargang
Woensdag 22 Januari 1919
Nummer 2389
Het Middelbaar Onderwijs
in de Tweede Kamer.
Het Geheim.
Amendement
Binnenland.
RESKENSCHE COURANT
Abonnementsprijs per drie maanden 95 cent
Franco per post f 1.—
Advertentieprijs van 1 5 regels 40 cent
Elke regel meer 8 cent. Bij abonnement lager tarief
Drukker-Uitgever
Telegram BRESKENS ™e,0°n
BoomBtiek No. 21
Abonnements-Advertenties worden tijdelijk berekend
met 20 pCt. oorlogstoeslag
Advertenties worden aangenomen tot u i t e r 1 ij k
Dinsdag- en Vrijdagmiddag 2 uur
Rede wan Jhr de Muralt.
Mijnheer de Voorzitter! In het
Voorloopig Verslag is er op gewezen,
dat het toch niet raadzaam kan zijn
tot stichting van Rijks-H. B. S. over
te gaan zoolang niet wettelijk is ge
regeld de verhouding tusschen het
openbaar en bijzonder M. O. en zoo
lang nog niet is geregeld hoeveel en
op welke wijze subsidie van Rijks
wege aan het bijzonder Middelbaar
Onderwijs zal worden gegeven. Ik
moet in het algemeen toegeven, dat
theoretisch voor dat standpunt veel
te zeggen is, en dat het misschien
wel gewenscht is, om deze regeling
af te wachten, indien althans te ver
wachten is dat die regeling niet lang
achterwege meer blijft. Toch is ook
dit standpunt voor bestrijding vatbaar.
De ervaring heeft namelijk reeds af
doende geleerd het zou mij te ver
voeren, om de verschillende gevallen
aan te geven, waarbij het is voorge
komen dat dat standpunt de oor
zaak is, dat het M. O. op vele plaat
sen waar het hoog noodig was en is,
tenslotte achterwege is gebleven. Ik
herinner bijv. aan de geschiedenis van
de conversie der H. B S. met 3-jarigen
cursus te Helmond in eene met 5-
jarigen cursus. Daar ter plaatse was
het hoog noodig een Katholieke H.
B. S. met 5-jarigen cursus op te rich
ten, en toch bleef de oprichting ach
terwege tot het moment, dat een
neutrale H. B. S. met 5-jarigen cursus
zou worden gesticht. Toen pas is men
eindelijk van R.-K. zijde er toe over
gegaan een bijzondere H. B. S. met
5-jarigen cursus op te richten. Indien
het Rijk nu gewacht had totdat de
Katholieken een 5-jarige II. B. S.
hadden opgericht, zou er wellicht nooit
een H. B. S. met 5-jarigen cursus
zijn gekomen.
Die politiek van „afwachten" kan
inderdaad het is vroeger in deze
Kamer reeds in den breede aange
toond en daarom zal ik er thans niet
verder op ingaan de geheele zaak
tegenhouden.
Ik zal op deze quaestie niet dieper
ingaan. De geschiedenis van de Hel-
mondsche H. B. S. heeft aangetoond,
IV.
En dat alles deed ik met zoo'n
onverschillige tronie, dat ik mijzelf
een compliment zou hebben gemaakt
over mijn onmiskenbare tooneelspe-
lerstalenten als ik niet zoo gebukt
ging onder de vreeselijke kwellingen,
die voortspruiten uit de teleurstellin
gen eener jonge, maar oprechte liefde,
In de jaren, die de grens vormen
tusschen het leven van den onerva
ren jongeling en de rijpheid van den
man, zijn dergelijke teleurstellingen
wel het grievendst.
Immers, men is dan nog zoo niet
ervaren, dat men de oplossing van
het raadsel, dat uw gemoed wordt
voorgelegd, toeschrijft aan de grillen
van een meisjeshart en meisjes als
mijn Frida zijn nog grilliger dan een
in alle opzichten volwassen vrouw
maar men zoekt het geval te verkla-
dat de theorie van afwachten hier
geheel mank gaat. Verleden jaar
hebben wij de motie-Teenstra aange
nomen, en ik zou er met den heer
van Beresteyn op willen aandringen,
dat de Minister hetgeen in die motie
staat tot uitvoering brengt. Er zijn
zeker een veertiental plaatsen in ons
land aan te wijzen, waarvan vóór
1913 door de toenmaiige Regeering
is erkend, dat er hetzij een openbare,
hetzij een bijzondere H. B. S. moet
komen, terwijl thans nog geen sprake
van oprichting van die scholen is! Ik
zou den Minister de vraag willen
stellen, of het wetsontwerp in zake
een behoorlijke regeling tusschen het
openbaar en het bijzonder M O.
reeds in de maak is. Wanneer dat
wetsontwerp dit jaar nog kan worden
aangenomen, zal dat bevorderlijk kun
nen zijn voor de oprichting van ver
schillende H B. S. in het volgend
jaar.
Mijnheer de VoorzitterIk zou
hiermede niet willen eindigen zonder
den Minister een woord van hartelijken
dank te hebben gebracht, dat hij er
toe is overgegaan, in het land van
Cadzand, waarop thans aller oogen
zijn gevestigd, een hoogere burger-
schooi op te richten.In West-Zeeuwsch-
Vlaanderen kan nu eenmaal nooit
sprake zijn van een bijzondere katho
lieke of bijzondere protestantsche
hoogere burgerschool, omdat die par
tijen op zich zelf daartoe te klein zijn.
Het sprak inderdaad vanzelf, dat
de eenige hoogere burgerschool die
daar mogelijk zou zijn een openbare
was. In het comité, dat voor de op
richting van een middelbare school
heeft geijverd en nog niet ontbonden
is, zitten eenige Katholieken, eenige
conservatief-vrijzinnigen, eenige voor-
uitstrevend-vrijzinnigen en andere man
nen van rechts. In dat comité zijn
alle politieke partijen vertegenwoor
digd. Dat feit en het feit dat een
Minister van de rechterzijde het voor
stel doet om een Rijks- hoogere bur-
gercchool te stichten, bewijst op zich
zelf al, dat afwachten van de regeling
der verhouding tusschen het openbaar
en het bijzonder middelbaar onder
wijs in dit geval niet noodig was.
Jarenlang is in deze Kamer gepleit
voor de oprichting van een Rijks-
hoogere burgerschool in het land van
Cadzand.
ren door persoonlijke redenen, zoodat
men getroffen wordt in de gevoeligste
snaar de eigenliefde.
En mijn eigenliefde werd inderdaad
aan de ergste beproevingen blootge
steld.
Niet dat zij onvriendelijk of bits
tegen mij was.
Volstrekt niet!
Geen nichtje ter wereld had be
minnelijker kunnen zijn dan mijn blon
de Frida.
Mijn Frida
Dat kleine bezittelijk voornaam
woordje klonk mij, toen ik het onwil
lekeurig koppelde aan den door mij
zoo geliefden naam, als een wreede
bespotting in de ooren.
Want zij vermeed alles, wat zelfs
in de verste verte herinneren kon aan
het verleden, en het beukenprieeltje,
dat tempeltje onzer ontluikende liefde,
scheen in het geheel niet meer voor
haar te bestaan.
Des te meer voor mij.
Ik zat, arme drommel die ik was,
den halven achtermiddag en den ge-
Ik heb over dat vraagstuk al heel
wat besprekingen gevoerd met den
ambtvoorganger van dezen Minister,
den toenmaligen Minister van Binnen-
landsche Zaken, den heer Cort van
der Linden. Ook met het betrokken
Departement heb ik herhaaldelijk be
sprekingen over de oprichting van
een Rijks hoogere burgerschool in het
land van Cadzand gehad. Ik wil echter
uitdrukkelijk op den voorgrond stellen,
anders wordt dat in de betrokken
streek verkeerd begrepen, dat men
niet kan beweren dat Oostburg op het
land van Cadzand zoo bijzonder lang
heeft moeten wachten op een Hijks-
hoogere burgerschool.
Slot volgt.
voorgesteld door de Muralt op het
IXde Hoofdstuk der Staatsbegrooting
voor het dienstjaar 1919 (Waterstaat).
In art. 115 het bedrag van 354515
te verhoogen met f 215000 en alzoo
te brengen op f 569515.
TOELICHTING.
In art. 115 is opgenomen een be
drag van 10,000 ter bestrijding van
een deel van de kosten die het Rijk
zal hebben te dragen voor den aan
leg van een verbindingsweg tusschen
West- en Oost Zeeuwsch-Vlaanderen
bezuiden den Braakman.
Volgens het voorstel van den Mi
nister zal de helft van de kosten voor
aanleg van dien weg betaald worden
door het Rijk. De provincie Zeeland
heeft reeds besloten een vierde deel
bij te dragen, terwijl van de zooge
naamde belanghebbenden het restee-
rend vierde deel als bijdrage zal wor
den gevorderd.
Om verschillende redenen, o.m. ook
omdat het hier een zeer bijzonder
geval geldt, o.a. door het feit dat
Oost en West Zeeuwsch Vlaanderen
alleen door een weg is verbonden die
door Belgie voert, meent onderge-
teekende dat het wenschelijk is dat
het Rijk 3/4 van de kosten betaalt en
de Provincie t/4 zoodat de zoogenaam
de belanghebbenden van mede-betalen
worden vrijgesteld.
De kosten van den aanleg van den
weg zijn geraamd op rond 300.000
heelen avond soms tot middernacht,
in dat prieeltje.
Wat zouden mijn voormalige korps-
broeders mij uitgelachen hebben, als
zij konden zien hoe ik daar zat te
suffen als de vleeschj eworden wereld
smart.
Soms klopte mij het hart tot berstens
toe, wanneer ik dicht in mijn nabij
heid een zacht ruiscl end wit kleedje
door de rozenknopjes zag schemeren
en een frisch, bekoorlijk stemmetje
in mijn ooren het gels id van een engel
een liedje aanhief.
En toch, misschien was het wel
verbeelding, mij ingegeven door mijn
gekrenkte ijdelheid, het scheen mij
toe dat dit zingen niet van harte
kwam.
Als een dolksteek trof mij in het
hart, als de slanke gestalte, die ik
reeds den weg had zit n inslaan naar
het prieeltje, met een korten draai
rechtsomkeert maakte om in een der
beschaduwde paadjes te verdwijnen.
Oom en tante sloegen mij met de
meeste bezorgdheid gade, want dat
de geschiedenis mij diep gekwetst
in verband waarmede wordt voorge
steld de post te verhoogen met
225.000 verminderd met het bedrag
van f 10.000 dat als voorloopige post
reeds op de begrooting is gebracht,
alzoo met een bedrag van 215.000,
terwijl het resteerend bedrag van
75.000 door de Provincie Zeeland
zal worden betaald.
Het is gewenscht thans de geheele
bijdrage van het Rijk in de begroo
ting op te nemen omdat de weg in
1919 moet worden aangelegd en uit
stel daarvan niet toelaatbaar meer is.
Ondergeteekende wijst er uitdruk
kelijk op dat het hier een zeer bij
zonder geval geldt, waardoor zoowel
de indiening als de aanneming van
het amendement zijns inziens is ge
wettigd.
VOORZORGSMAATREGELEN.
In verband met de arrestaties van
eenige verdachte personen, welke voor
de veiligheid van ons land gevaarlijk
geacht werden kunnen we mededee-
lon, dat thans uitgebreide voorzorgs
maatregelen zijn genomen. Zoo is
o. a. te Amsterdam de Burgerwacht
geheel gereed.
Onrustbarende geruchten over het
verwekken van revolutie namen vas
ter vorm aan.
Daar het plan bestond op Zondag
avond in de hoofdstad het postkan
toor, de stations, de Nederlandsche
Bank, de dagbladbureaus en het ge
bouw der Burgerwacht te bezetten,
en zoodoende telegrafische verbinding
met andere steden hierdoor verbroken
zou worden, besloot men op het ge
bouw aan het Singel een draadlooze
installatie aan te brengen, 's Morgens
vroeg was reeds zoo'n' installatie op
de Nederlandsche Bank gereed. In
sommige gedeelten van het gebouw
werden prikkeldraad-versperringen
aangebracht en betrouwbare man
schappen ingekwartierd, die de stren
ge order hadden, het gebouw tot het
uiterste in handen te houden.
Ook het hoofdkwartier der Burger
wacht was op diezelfde wijze versterkt,
's Nachts was daar een vendel ge
wapende burgerwachts gelegerd, ge
reed om in te grijpen, als dit noodig
had, dat ik er onder gebukt ging als
onder een smartelijk onheil, stond mij
op het gelaat te lezen.
Maar ik maakte steeds vorderingen
in de tooneelspeélkunat, want mijn
blonde nichtje toonde ik dit gelaat
niet en des te meer pijn leed ik
inwendig.
Tot nu toe had het meisje met veel
handigheid en'dat met een tact, die
ik bij het onervaren kind nooit had
verondersteld, zoodat het de natuur
lijkste zaak v?n de wereld scheen,
telkens elk'e gelegenheid om met mij
alleen te zijn, te weten ontwijken.
Men kan zich dus mijn verrassing
voorstellen, toén ik, wederom in ge
dachten verzonken starende naar het
zelfde prieeltje, dat een jaar geleden
de sprakelqoze gefuige was geweest
van onze toekomstdroomen, hoorde
dat zij mij bij den naam riep..
Neef Ulrich Neef Ulrich!
Ik wendde haastig het hoofd om.
Je bent van plan naar het „Roode
Huis" te gaan, niet waar.?..
Wórdt vervolgd.
■u- - -
