voor het Land van Cadzand.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad
Het zeevissclierij bedrijf.
Binnenland.
No 2225 Woenstiaer 9 Mei 19*1 26e Jaargang
BRISKENSCHE COURANT.
Advert entiën
van 15 regels 25 cents, elke regel meer 5 cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bi-j abonnement lager tarief.
Advertentiön worden ingewacht tot Dinsdag en Vrijdag
des namiddags te twee ure.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond bjj den uitgever C. DIEEEIBAN te Breskens.
Abonnementsprijs
per landen ƒ0.60, franco per post ƒ0.65,
voor Belg'0.85, voor Amerika 1 dollar 3 kwartalen
b{j vooruitbetaling.
Aboaenten worden mede aangenomen bij
ikhandelaren en brievengaarders.
Het buitengon oorlogs-
obt.
pe Tweede K heeft het door
den minister valog aangevraagd
buitengewoon acrediet van 127
millioen guldeigenomen, maar
niet dan nadat hillende sprekers
hun gemoed hagelucht over tal
van grieven die meer dan ooit
over het leger n uitgestort en
waarin ook de natuurlijk meer
daD ooit belaDjïg toont.
Er werd ailei gevraagd naar
het verleenen uldere verloven.
Maar de min'erklaarde dit als
onmogelijk om<t beperkte spoor
wegverkeer zijnen stelt.
De menage D niet minder een
punt van bespi uit.
En als de miilaarop antwoord
de dat deze go dan wil meD dat
wel aannemen, zou kunnen wor
den gevolgd do andere vraag,
namelyk of healttjd goed be
reid wordt.
Het oproepe alle landweer
lichtingen, vootyd van vier da
gen wat heel of opjaagt, is in
de eerste plaateld ais een in
spectie eu in «ede plaats voor
eene kennismaan de troepen
met de nieuwstelde officieren,
die ze gansch et kennen. Het
is niet een heisoeiening maar
een mobilisatit
De minister terloops mede
gedeeld dat dang 1918 waar
schijnlijk iets al worden opge
roepen dan aaajk het plan was.
De voorbereiuurt lang. Wan
neer het nu zaweet de minis
ter niet, in elk na 10 Juli.
In verband (de kon hy de
landstormlichti8 niet na deze
lichting stellen acht het niet
met zijn vorantlijkheid overeen
te brengen omicnting niet te
oefenen als htJchikkiDg er over
heeft.
Het is verdedan begrLjpelijk
dat 't duizendeenaam zal zijn
te vernemen dshting 1911 van
de onbereden evan de bereden
wapens binnenlt klein verlof
zal worden gezcalleen de onder
officieren moetöets blijven.
Er kwamen kt moties los
noemen we in ite plaats die
van den heer la om de land-
weeroefeningen niet te laten
doorgaan omdat) geen voldoen
de grond is, doer strekking de
minister, in veiet wat hjj daar
omtrent reeds tgd, onmogelijk
zou kunnen uit'De motie werd
dan ook verwor
Tweedons dien heer Dujjs,
bedoelende het tsverbod voor
maréchaussees ere vrijwillig
dienenden te latallen.
De minister gmtrent te ken
nen om te overjn in der tijd
gedane toezeggi tijd van zes
jaren dienst als ccier, vereischt
om te mogen tte verkorten.
De flnancieele qispeelt daarbij
een rol. Hij nu proletariaat
onder de onderolkweeken. De
zaak la in studie vraagt men
wijk af van de i gestelde re
gels Hjj kan te dezen aanzien geen
enkele toezegging doen. Wat de reeds
gehuwden betreft, mocht hjj bij de
toepassing van die regels een onbil
lijkheid hebben begaan, dan zal hg
die herstellen.
Ook deze motie werd verworpen
met 37 tegen 22 blommen.
Verder werd eene motie van den
heer Duymaer van Twist aangeno
men om het rjjks-subsidie aan de
Soldaten-eouraot in te trekkeu.
De belangrijkste was die van den
heer Merchant, die de Kamer in de
gelegenheid wilde stellen haar oordeel
uit te spreken dat de lanüstormjaar-
klasse 1908 niet vóór de militie-
lichting 1918 behoorde op te komen,
en noodigde den minister uit, de daar
toe noodige maatregelen te nemen.
Dit is, had bij er uitdrukkelijk aan
toegevoegd, volstrekt geen motie van
wantrouwen de indiening beteekent
alleen maar, dat het geen blind ver
trouwen heeft in alle maatregelen
van den minister.
Minister Bosboom die indertijd na
lang tegenstribbelen gezwicht is voor
den aandrang der Kamer om de mi-
litielioüting 1917 vóór de landstorm-
jaarklasse 1907 en 1908 te doen op
komen, scheen ditmaal van geen toe
geven te willen weten en hij achtte
't zijn plicht, ronduit zijn oordeel te
zeggen. Hij kon en wilde aan deze
motie geen gevolg geven en zou de
jaarklasse 1308 eenvoudig op den
voorgenomen tjjd laten opkomen.
Er ontstond nog eenig over en weer
praten over het karakter der motie,
die nu eens goeu, dan weer wel wan
trouwen zou inhouden en dan toch
weer maar niet, doch ten slotte werd
aangenomen met 39 tegen 21 stemmen.
Het stoomviBSChersOedrjjf te IJ mui
den is met ingaDg vad gisteren stil
gelegd.
't Was te verwachsen, dat de
stoornis in net visschersbedrijf door
het voortdurende gebrek aan steen
kolen en het in den grond boren in
het veilige gebied van IJmuider
schepen, gevolgd door het opbrengen
van een aantal stoomtreilers het
laatste bljjkbaar uitsluitend met de
bedoeling, in het bezit te komen van
de geheele vischvangsten dier sche
pen, ondanks laatstleden een nieuwe
overeenkomst tusschon Duitschland,
Engelan en Nederlaudsche belangheb
benden tot stand is gekomen, in
hoofdzaak om Duitschland ter wille
te zijn, ernstige gevolgen zou mee
brengen.
Van bevoegde zijde wordt daarom
trent het volgende medegedeeld
Zooals bekend, kwam het contract
voor de levering van zeevisch aan
Duitschland hoofdzakelijk tot stand,
doordat van officiële Duitsohe zijde
aan de Vereemgiog van reeders van
visschersvaartuigen te IJmuiden werd
verzekerd, dat de visscherjj op zee
ongestoord haar bedrijf zou kunnen
uitoefenen en voldoende van Duitsche
kolen zou worden voorzien.
Met hef oog daarop zouden in plaats
van de hooge marktprijzen sterk ge
reduceerde prjjzen berekend worden.
Het is het bestuur der Reedersver-
eeniging ten kantore van de Rijks-
kolendistributie echter gebleken, dat
de Algim»x, in casu de Duitsche re-
geering, voor April niet voor de toe
zending van het gegarandeerde kolen-
kwantum voor IJmuiden had gezorgd,
en dat het zeer te bezien zal staan,
of voor Mei dit kolenkwantum volgens
de gemaakte overeenkomst door de
Algimex zal worden gezonden. Is dit
feit reeds als contractschennis aan te
merken, de herhaalde torpedeering
van visschersvaartuigen, waarbij bot
leven der bemanningen in het groot
ste gevaar verkeerde en zeelieden ge
kwetst werden, terwjjl volgens de
afgelegde verklaringen de schepen bui
ten het versperde gebied vischten, is
nog meer lijnrecht in strijd met de
gesloten overeenkomst en als een ern
stige breuk van dit contract te be
schouwen.
Het bestuur heeft reeds sedert ein
de Maart herhaaldelijk aan het Dult
sche gezantschap in Den Haag zjjn
verlangen te keDnen gegeven in da ge
legenheid te worden gesteld zjjn be
langen, in verband met de vele geval
len van torpedeeren en opbrengen van
visschersvaartuigen voor te dragen,
waartoe tot nu toe nog geeo gelegen
held werd gegeven.
Deze feiten zjjn aanleiding geweest
dat de reedersvereenigiDg het Duit
sche gezantschap in Den Haag heeft
kennis gegeven dat de IJmuider vloot
stil zou worden gelegd tot dat afdoen
de waarborgen voor de veiligheid ter
zee voor hare visschersvaartuigen en
bemannirgen zouden zjjn verkregen.
Na zeer uitvoerige besprekingen
tu schen de visscherijreederjjen en de
onderlinge oorlogsrisico-maatschappij
te IJmuiden is het besluit genomen
het uitvaren na Zondag 6 Mei te ver
bieden, met dien verstande dat sche
pen welke na dien datum zouden uit
varen, niet meer bij die maatschappij
verzekerd zijn. Dit beteek6nt dus
zonder meer een stopzetten van het
geheele bedrijf.
Aan den heer Gneist, handelsatta-
chê aan het Duitsche gezantschap ln
Den Haag, is daarvan per uitvoerig
schrjjven kennis gegeven, waarvaD
de korte inhoud telegrafisch werd
vooruitgezonden.
Deze luidtBerichten u hierbij,
dat de IJmuider treilervloot van he
den af wordt stil gelegd, in verband
met de "vele torpedeeringen en het
op rongen van onze schepen, welke
maatregel van kracht zal blijven tot
afdoende waarborgen zijn verkregen
voor veiligheid ter zee.
Woensdagavond halfnegen lag de
pasgebouwde Westland van IJmuiden
buiten het verboden gebied tevisschen.
Juist was het net opgehaald en de
bemanning bezig den zak te openen
om de visch op dek te brengen, toen
een granaatschot 25 meter achter bet
schip tereoht kwam
Men schrikte op, doch zag door de
buiige lucht niets.
Een tweede schot sloeg de stoom-
winch aan stukken, een derde nam
den schoorsteen mede en een vierde,
welk dadelijk daarop volgde, sloeg
door de machine kamer.
Daar waren de le machinist en de
tremmer, welke laatste zich op bloo
ts voeten en met ontbloot bovenlijf
naar het dek spoede.
De schoten volgden elkander als
razenden op. Door de brug, welke
juist door den schipper verlaten was,
kwam een granaat die alleB tot splin
ters sloeg.
Het bleek wel, of het kanonvuur
steeds meer naar het achterschip ge
richt werd, want éen der volgende
granaten giDg door de kombuis, waar
bij de stuurman en de stoker Van
der Spek tegen bet dek geslagen
werden. Eerstgenoemde bleef onge
deerd, doch laatstgenoemde werd door
een granaatscherf ernstig aan het
hoofd verwond.
Terwijl de bemanning met alle in
spanning de boot bulten boord bracht
was zjj het doel van een hevige be
schieting. Een schot ging door de
scheep?boot heen, zoodat zjj dadelijk
bij het te water komen zich met wa
ter vulde Toea de menschen in de
boot gingen, hield het schieten even
ojj, om daarna met hevige woede te
wordeo herhaald, zoodra de menschen
io de richting van de duikboot roei
den. Een schot kwam niet ver van
de boot in het water terecht.
De ontvangst van don schipper op
de duikboot was verre van vriende
lijk. Of hi) al beweerde, dat hij pas
een peiling gedaan had en zich ln het
vrije gebied ophield, niets hielp. De
commandant spreidde een kaart uit
en wees de plaats aan, waar men
zioh ophield. Deze plaats verschilde
aanmerkelijk met de peiling van den
schipper, doch do commandant had
natuurlijk als de sterkste gelijk. Ook
de mededeeling van schipper Pronk,
dat het echip juist van de werf
kwam, kon den commandant niet
vermurwen. Naar zjjn meening moes
ten die nieuwe Bchepen juist wegge
ruimd worden.
De visschers kregen tien minuten
om het schip te verlaten, en om de
zaak te bespoedigen (want de Duit-
schers schenen buitengewone haast te
hebben) werd de scheepsboot naar
den treiler teruggebracht.
De menschen waren nauwelijks op
hun schip, of er werd geroepen, dat
ze moesten afmaken, want men had
nog maar vjjf minuten over. Deze
laatste mededeeliog ging gepaard met
het opsteken van vjjf vingers. Ze
vreesden zeker, dat de visschers het
anders niet verstonden.
Dat er van medenemen van veel
bezittingen geen sprake kon zjjn op
deze wjjze, laat zioh gemakkelijk be
grijpen. Men had zelfs geen tjjd voor
den halfnaakten tremmer kleeren te
pakken, zoodat hij om zioh te dekken
van den éèo een hemd en van een
ander kousen kreeg. Een zakdoek
werd gepromoveerd tot hoofddeksel.