Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor het Land van Cadzand.
De Grondwetsherziening
Binnenland.
Wo. «2*8
Zaterdüv
Abonnementsprlls
per 8 maanden ƒ0.60, franco per post ƒ0.65,
voor Belgis ƒ0.85, voor Amerika 1 dollar a 3 kwartalen
bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden mede aangenomen bij
boekhandelaren en brievengaarder».
Advertentiën
van 15 regels 25 cents, elke regel meer ~5 seats.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag en Vrijdag
des namiddags te twee urr.
blad verschijnt eiken IMnsdap- en Vrijdagavond b« den nltgever C. DIELEBA# te Bresaens.
n.
Dat het nu allerminst de tyd voor
een Grocd wetsherziening is, heeft men
ook in de Eerste Kamer ingezien.
Er haerschte wei verschil van ge
voelen over de vraag of de tydsom
standighaden de behandeling dezer
herziening toelaten, maar van m.aer
dan eene zijde werd het betwijfeld dat
het thans hiervoor wel het juiste
oogenblik koo worden geacht, omdat
deze voorstellen, eenmaal wet gewor
den, voor ous staatkundig leven liep
ingrijpende gevolgeu zulien hebben.
dommigen achtten het tijdstip voor
eene herziening minder geschikt niet
alleen omdat daarmede veel tijd ge
moeid was die nuttiger had kunnen
besteed zljo, maar ook, omdat men,
wat de beslissing betreft, niet vry
stond. In rustiger tijden kan men
voorstellen uitsluitend naar hun inner
lijke waaide beoordeelen.
De uitorst zware taak door de tegen
woordige gebeurtenissen op de schou
ders van deze ministers gelegd, d wong
de volksvertegenwoordiging tot made
werking, dikwijls met opoffering van
eigen inzicht. Ook bij de grondwets
herziening dead daze invloed zich gel
den en hot was ;e bt treuren dat al
dus, bij de beoordeeliug van voorstel
len die de grondslagen van onze staats
inrichtingen betreffen, overwegingen
gewicht in de schaal zouden loggen
die vreemd zijn aan het eigenlijke on
derwerp.
In aansiuitiDg hieraan werd er ook
op gewezen, dat in een zoo ernstigen
tijd, waarin ous leger en onze vloot
zijn gemobiliseerdons land eiken
dag in gevaar verkeert, om op nog
ernstiger Wijze in d3 verschrikkelijke
wereldgebeurtecissen tè worden be
trokken, de oeconomische toestand
steeds zorgwekkender wordt en het
dreigende gebrek aan de allernood
zakelijkste levensbehoeften de bevol
king met toenemende zorg vervult,
deze herziening thans geheel buiten
den gedachteckriug van het Neder-
laudsche volk ligt.
Buiten de Tweede Kamer heeft
openbare gedachtewisseling over de
zaak bijna niet plaats gehad. Ieders
gedaehten worden door geheel andere
vraagstukken in be.iiag genomen.
Van belangstelling in het onderwerp
valt al zeer weinig te bespeuren
weinigen bekommëren zich thans om
de Grondwet.
Meo kan aannomen, dat slechts bjj
een partij, die er alle voordeden van
zoude genieten, de belangstelling,
wat betreft de herziening van de
kiesrecht paragraaf, groot was, terwjjl
natuurlijk de vrienden van het bij
zonder onderwijs zich verheugden over
de flnanciöele gelijkstelling.
Deze zoo te betreuren onthouding
van deelneming van het volk, waar
het geldt een bi) uitstek nationale
zaak, wordt nog stelselmatig bevor
derd, wanneer de, in lijnrechten strijd
met de bedoeling van den Grondwet
gever, tussohen de politieke partijen
gemaakte afspraak wordt nagekomen,
om bjj de eerstvolgends verkiezing
zooveel mogelijk den stembusstrijd te
vermijden, door uitsluitend de zitten
de leden der Volk vertegenwoordiging
candidaat te stellen.
Voorts werd ook opgemerkt dat
naast het feit dat de oplossing van
de vraagstukken die bi) het einde van
den oorlog en door den oorlog naar
voren zullen dringen, wordt bemoei
lijkt.
Men was meerendeels vac meaning
dat eeu grondwet behoort te zijn ten
grondslag waarop men steunt en aan
welke steunsels men in moeilijke tij -
nen niet raakt, en uit dien hoofde
een uitstel vau behandeling dezer ont
werpen tot ca het eindigen van den
wereldoorlog gewenscht is.
Als een zeer ernstig bezwaar gold
tevens de op de aanneming dezer her
ziening volgende ontbinding der beide
Kamers juist in deze tgdsom.itandlg-
hedon.
Men wensebte zelfs den minister
van oorlog de vraag te stellen, of hjj
de verantwoordelijkheid durft te aan
vaarden voor eene outleediag der Sta
ten Generaal, zoolang de politieke
toestand zich niet aanmerkelijk heeft
gebeterd in dien zin, dat bovenbedoeld
gevaar als volstrekt uitgesloten is te
achten.
Hoewel ons land tot nu toe geluk
kig buiten den oorlog is gebleven, kon
niemand met zekerheid voorspellen
wat de toekomst zal brengen. De
aandacht werd gevestigd op eene re
devoering onlangs door Lord Dorby,
te Baiton gehouden, volgens wion de
kritieke periode van den oorlog ih de
eerstvolgende maanden zal komen.
Getuigt het van staatainanewyahold,
van vroed beleid, op zulk eeu tijd
stip de Kamers te ontbinden? Mag
dat?
Kan men zich dezerzijds verant
woord achten om onder dezeom3ian
digheden m< de te werken aan het in
het leven roepen van een toestand,
waariD gedurende eenige weken gs-en
volksvertegenwoordiging za! zyn?
L»den, behoorende tot verschillende
politieke partijen, uitten den wensoh,
dat, in 's lands belang, de verdere
behandeling van do Grondwetsher
ziening haar inhoud daargelaten
tot kalmer dagen zou worden uitge
steld.
Zijn de Europeesche verwikkelingen
van dien aard, dat de mobilisatie
moet worden gehandhaafd, dan zijn,
naar het oordeel van onderscheidene
leden de tyden'to ernstig om gedu
rende weken de volksvertegenwoor
diging te moeten missen.
OotblndiDg en mobilisatie sluiten
elkander uit. Wordt tot de eerste be
sloten, dan moeten de staatkundige
verhoudigen van dien aard zijn, dat
de laatste geheel overbodig is.
Een ander bedenkelijk gevolg van
de ontbinding achtten eenige leden
nog hierin gelegen, dat door mogeiy
ke politieke actie vóór de verkiezin
gen het ministerie, dat reeds gerul-
men tyd het schip van Staat op zoo
gelukkige wyze door tal van klippen
heeft gestuurd, genoopt zoude kunnen
nen worden plaats te maken voor
andere bewindslieden, die wellicht
even bekwaam, toch in ieder geval
aan het buitenland onbekend zouden
zijn en niet de ervaring zouden be
zitten hunner onmiddeliyke voorgan
gers.
Ook om financieels redenen hadden
sommige leden bedenking tegen de
hdizieuicg in dezen benarden tyd.
Zy achten het bezwaar niet gering,
dat net budget met een uitgaaf vau
eiteiijke miilioc-cen zoude verhoogd
worden tengevolge van het nieuwe
onderwyaartisel 192.
Inderdaad is deze herziening een
theoretische die la de praktijk alleen
zal voldoen als een succesje voor po
litieke stroomingen, doch zal geens
zins nationaal zijn.
Met het oog op den garingen voor
raad benzine heeft de Koningin voor
geschreven dat Zy zoo weinig moge-
ïyk gebruik van de auto zal maken.
Minister Treub heeft modsdee-
ling gedaan van zyn voornemen om
het levens- en brandverzekenngbedryf
tot den Staat te trekken en er een
Staatsbedrijf van te maken.
Een by uitstek grootsch plan, waar
tegen de minister wel bezwaren te
gemoet ziet, maar ze zal zien te over
winnen.
Do Nederlandsche Staat heeft een
enorme schuldenlast op zich moeten
nemen gedurende de crisisjaren.
Geen enkele nieuwe belasting werd
ooit met vreugde begroet, maar het
geld moet or komen.
De mannen die aan het hoofd van
onze Nederiandsche assurantie niaat-
schappyen slaan, begrypen dit ook
wel. Dit neemt niet weg dat van
die zyde tegenwerking is te verwach
ten. Deze zal echter, inuien de mi
nister ziob niet vergist, Diet tot het
uiterste worden volgehouden en zeker
zuilen er vooraanstaande personen uit
het assurantievak bereid gevonden
worden mede te werken aan de voor
bereiding dor zaak, ook al geven zy
daarmede hun beginsel verzet niet op.
De minister gelooft clet dat dit ver
zet zooveel weerklank zal vinden dat
het zyn plannen zal doen mislukken.
Zoo spoedig mogeiyk zal het plan
worden uitgevoerd Hy zou gaarne
nog vóór ue verkiezingen overeen
komstig de nieuwe grondwetteiyke
regelen dit veizekeringeontwerp coor
de Kamers behandeld willen zien.
Dit is echter niet meer dan een
wensoh, en het zal misschien een vro
me wensch blyven.
Het overnemen der maatschappyen
door den Staat zal slechts geieideiyk
geschieden. In de allereerste jaren
valt daarop niet te rekeneneerst
nadat de portefeuilles zullen z|)n ge
groeid en een normale toestand zal
zyn ingetreden, zal er van winst en
dus van geld voor den fiscus sprake
kunnen zyn
Volgen3 de balansen der verschil
lende levensverzekering-maatschap
pyen, loopende over het crisisjaar 1914,
zou er een globale winst van plus
minus 4,5 milllosn gulden zyn ge
maakt. De buitenlandsche maatschap
pijen bezitten ongeveer éen derde van
oe portefeuilles van alle hier te lande
afgesloten verzekeringen. Tegenstan
ders van het natiónaliseeriogsdenk-
beeld moeten goed overdenken, dat
thans een derde deel der winst uit
de levensverzekering en een goed deel
van die der brandverzekering naar
het buitenland vloeit.
Dat wil voor dezen crisistyd zeggen
plus minus 1,5 millioeo guldeD, alleen
voor het levensverzekeriugbedryf.
Hst is niet onmogeiyk, dab in nor
male tyden de gezameniyke winsten
uit dit bedryf 7 a 8 millioeo gulden
zullen bedragen, Die der brandverze
kering maatschappyen zyn minstens
even hoog te schatten.
Ruw genomen, zou er voor den
fiscus een ronde 15 mlllloan gulden
uit gehaald kunnen worden.
Het plan om de Nederlandsohe ver-
izekeringmaatschappyen te naasten,
wordt door den minister niet gekoes
terd. Het is zyne bedoeling om zon
der groote schokken tot monopolisee-
ring over te gaan. Dat zou* byvoor-
beeld kunnen geschieden door wette-
iy k te bepalen dat er van zoker tijd
stip af geen nieuwe verzekeringen
meer door levens- of brandassurantie-
maatschappyen mogen worden afge
sloten.
Door een dergeiyke bepaling kun
nen die maatscnappyeo zich geen in
komsten uit nieuwe contracten meer
verschaffen. Zy kunnen dus hun pro
ductie niet meer uitbreiden en zyn
op afwikkeling der loopende contrac
ten aangewezen. Vry willig kan daar
na de maatschappy haar zaken aan
den Slaat overdragen of verder li
quideeren.
Op welke voorwaarden een derge
lijke ovei dracht geschieden moet, zal
natuuriyk geheel afhangen van de
waarde in portefeuille der maatschap
py. Het doel is dus niet onmiddeliyke
naasting, of gedwongen naasting door
den Staat. De maatschappyen kunnen
uit vryeu wil haar zaken aan den
Staat overdoen.
Het personeel zal geen nadeel mo
gen ondervinden.
De inspecteur voor de scheep
vaart in het 2e district, vestigt de
aandacht der burgemeesters er op,
dat sedert het inwerkingtreden van
de Oorlogszee-ongevallenwet op 19
Juli 1915, het voor alle vaartuigen,
dus ook voor kustvisschersvaartuigen,
volgens de bepaling van artikel 4 van
voormelde wet, verboden is om zon
der eene door of Damens den Hoofd
inspecteur voor de scheepvaart afge
geven vergunning buiten de in artikel
1 vermelde kustiyn te komen.
Om zich tegen oorlogszeeongevallen
buiten voormelde lyn te dekken, heb
ben verschillende eigenaren van kust
visschersvaartuigen, zich by de Ver-
eeuiging „Zee Risico" aangesloten,
waarna de desbetreffende vergunning
als voornoemd werd afgegeven.
Aangezien het gevaar voor da op
varenden buiten meergenoemde ljjn
voor oorlog'ZPeoigevaücn ste h groo-