Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor het Land van Cadzand. Snerpende wonden. FEUILLETON. In Hollandsck-Vlaanderen Hollandseh. Wo. 3306 Woensdag 28 Februari 19!?. 36e Jaargang BRESKE COURA Abonnemcntspriis per 3 maanden ƒ0.60, franco per post ƒ0.65, voor Belgis ƒ0.85, voor Amerika 1 dollar k 3 kwartalen bij vooruitbetaling. Abonnementen worden mede aangenomen bg boekhandelaren en brievengaarders. Advertent i,ën van 15 regels 25 cents, elke regel meer 5 cents. Groote letters naar plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief. Advertentién worden ingewacht tot Dinsdag en Vrijdag des namiddags te twee ure. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond b(j den uitgever C. DIELEHAN te Breskens, Het is alsof elk tordedoschot, afge vuurd op ooze schepen, een schok be- teekent voor ons nationaal bestaan. Toen we de afgeloopen week het bericht lazen.dat een zes- of zevental schepen de Engelsche haven Falmouth zouden verlaten en een later telegram er melding van maakte dat ze kaap Lizard waren gepasseerd, dachten we eenigszin8 huiverighoe zal dat af- loopen gelijk we telkens elke nieu we krant In handen nemen en onze eerste blikken angstvallig gericht zyn naar die plaats waar in den regel der- gelijke zorgwekkende berichten te vin den zijn. Met een zucht van verlichting uit het geprangde gemoed legt men het blad uit hauden als er eens geen zee onheilen te onzen opzichte hebtxn plaats gegrepen. Niet dat dit nu een bijzondere ge rustheid geeft, - de gansche oorlogs periode is daarvoor een te lange rij van prikkelende wisselvalligheden maar elke dag kan men beschouwen als een winst. En ziet, daar ontving de minister van buitenlandsche zaken een tele gram van onzen gezant te Londen, meldende, dat deze een telegram had ontvangen van de Scilly eilanden van kapitein de Koniüg van het Neder- land.-.che schip Noorderdijk, dat de schepen Noorderdijk, Zaandijk^ Jaca- tia, Bandoerg, Eemland en Gaaster- die 22 dezer van Falmouth tezamen waren vertrokken, te 5 uur namid dag van den 22sten, door een Duit- sche duikboot zijn getorpedeerd. Toen de onbeperkte duikbootoorlog werd afgekondigd, heeft de Neder- landsche regeering niet alleen haar bereids openbaar gemaakt protest daartegen doen hooren, maar er te vens bi) de Dultsche regeering op aangedrongen, dat zou worden zorg godragen, dat geen op dat oogenblik van of Daar Nederlandsche havens onderweg zijnde schepen van den Zeker, zoo is het. Wy wenschen met de Belgen In goede harmonie te leven, als goede vrienden en geburen maar niet onder êen dak. Wij zijn sedert eeuwen verbonden met Noord- Nederland en dit heeft ons, om zoo te spreken, een Hollandsche opvoeding gegeven. Onze zedeD, onze gebruiken onze opvattingen zyn Hollandsch, ons gansche bestaan is doortrokken van den Hollandschen geest. Gaan w(j de Schelde over, Holland in, wjj gevoe len ons by al het ongewone tooh nooit of nimmer ln een vreemd land en w(J tjjn er dadelijk eigen. Reizen wjj den anderen kant uit, van het oogenblik af dat wij den voet over de grens zetten, overvalt ons het altoos min of meer onbehage lijke gevoel van ln den vreemde te nieuwen maatregel het slachtoffer zou worden De Dultsche regeering verklaarde zieh bereid aan dat verlangen tege moet te komen onder toevoeging evenwel, dat het haar onmogelijk was absolute veiligheid te waarborgen. Van de te Falmouth liggende Ne derlandsche schepen waren da Jaca tra, ,de Menado, de Bandoeng, de Noorderdijk, de Zaandijk, de Eemland en de Gaasterland in staat gebruik te maken van een gelegenheid, die hun van Duibscbe zijde werd geboden om op 22 Februari de haven te verlaten. Zij moesten z'ch daartoe te zamen blijvende westwaarts uit het onveilt- .ge gebied verwijderen en verder bui ten dit gebied blijvende hun weg vervolgen. Blijkens het berioht van Hr Ms gezant te Londen zijnde sche pen den 22 Februari tezamen vertrok ken, doch moest de Menado met ma chine schade de reis spoedig opgeven en gesleept naar een Engelsche haven terugkeeren. De zes schepen, waar het om gaat, hebben alle weken lang in EngelaQd gelegendrie waren met graan en meel voor onze regeering beladen, twee gingen in ballast naar Amerika in den dienst van onze voedselvoor ziening, en de Z9sde was met Indi sche producten naar Rotterdam on derweg. Van contrabande boever men dit begrip ook, uitbreiden wil was dus geen sprake hoegenaamd, eenig voordeel, hoe gering ook, voor Duit-ch- land's vijanden was er aan de vaart van deze sehepen nietniettemin worden zij vernietigd. De Duitsohe regeering die eerst 8 Februari als uitersten termijn voor de veilige vaart voor neutrale sche pen uit Engelsche havens had vast gesteld, had op verzoek van Neder landsche zijde, donAermJjn verlengd en medegedeeld, dat 22 Februari een betrekkelijk veilige dag zoude zijn, en een nader aan te duiden dag in Maart een absoluut voilige, daar voor den z|jn, onder een gansoh ander volk. WÜ zouden voor niets ter wereld van Noord Nederland afgescheurd wil len worden en aan Belgiö vastgeplakt. Of gi) gelijk hebt. Van eeuwen herwaarts is Belgiö zonder zijn eigen schuld alleen en enkel door zijn lig ging het strijdperk geweest waar de machtigste staten van rondom hun veeten en geschillen kwamen uitvech ten. Waart g(j met dat ongelukkige land~vereenigd geweest, gy zoudt er thans do wrange vruchton van pluk ken, en wie durft te gelooven dat het niet ook in de toekomst het slag veld van Europa zal blijven Doch wij zijn van ons onderwerp afgedwaald Gij waart over hntCad- zandsche taaleigen nog niet uitge praat, dunkt mi). Neen, dat niet, maar wy zullen dit teere onderwerp maar laten rusten. Wat my betreft moogt gy uw hart vry uitspreken. Sikkeneurige vitterij is my het aanhooren niet waard, maar weldoordaohte kritiek over dingen, dia laatsten dag niet met zekerheid kon worden gegarandeerd, dat alle duik- booten de hun draadloos meegedeelde instruoties zouden ontvangen. Onze reederyen waren du3 ln de meening gebracht, dat op 22 Februari, den dag waarop de schepen van Fal mouth vertrokken zyn, de vaart, Bchoon dan niet met absolute zeker heid, kon worden gewaagd. En toch, enk'Te uren daarna, op den 22sten zelf, onder de Engelsche kust, heeft de ramp onze vloot getroffen. Het is niet aannemeiyk, dat hier boos opzet in bet spel zoude zyn. Maar voor onze voedselvoorziening is het verlies van deze zes schepen weer een zeer ernstige tegenslag. Vyf van de zes waren schepen die in dienst van onze graanvoorzienlng stonden. Drie kostbare ladingen graan en meel zijn verloren gegaan, eD twee schepen in ballast, die graan gingen halen. Behalve het onmiddeliyk verlies van de drie ladingen zijn er dus nu weer vyf kostelijke graanschepen verloren gegaan. Wat dit voor onze voedselvoorziening beteekend, behoeft niet uiteengezet te worden. Bovendien worden op het oogenblik Engeland vastgehouden drie schepen, iehoudende 20.000 ton Chilisalpeter. Schepen die de laatste veertien dagen door het PaDamakanaal zyn gekomen, worden voorloopig door de reederyen tot nader bericht opgehouden in Ame rika en zyn nu naar de Bermudas ge zonden voor Engelsch qnd.erzock, van welks afloop men nog hoegenaamd niets zeggen kan. Het vorige jaar was men in Neder land met de distributie omstreeks dezen tyd vooruit, dit jaar is men daarmede ten achter en als gevolg daarvan wordt een mindere opbrengst van de gewassen verwacht. De hier te lande bonoodigde super fosfaat werd voor een deel uit Ame rika gekocht. De noodige scheeps- ruimte werd gedeelteiyk in Amerika bevracht en gedeelteiyk in ballast dat verdienen, mag ik wel op zyn tyd, laat zy desnoods met een weinigje peper en zout gek'uid zijn. Vleiende complimentjes over myn land en volk gaan my evenals alle zoetigheid gauw tegenstaan. Welnu dan, wil ik eens zeggen wat ik zoo zonderling vind Het is dit, dat uw landgonooten het kwaïiyk ne men wanneer een van de hunnen een Hollandsch woord of een Hollandsche zegswyze gebruikt, of erger nog wan neer hij geheel op zijn Hollandsch gaat spreken. Een menigte van dingen laat men passeeren zonder dat men er met met een woord van afkeuring van rept. Wie echter de tong sleohts een weinigje naar de Hollandsche uit spraak draait, die wordt aangezien en besproken alsof hy zyn medemen- echen ik weet niet welk kwaad bad aangedaan Van menschen, zoo Hol- landsch-gezind als >y zeggen, zou men zulk een houding niet verwachten, 't Is niets dan grootschheid en trots, aoo wordt er gesmaald. uit Nederland daarheen gezonden. De groote moeiiykbeid van dit oogenblik is ontslaan, toen do meeste in Amerika begonnen waren met la den. Eén van de schepen heeft Ame rika verlaten vóór de moeilykheden en is ocderweg naar Nederlandéén schip weigerde met iaden te beglnDen, en éen schip, dat in ballast zou uit varen, heeft geweigerd uit Nederland te vertrekken. Vooral het vasthouden van de Chi lisalpeter in de Engelsche havens, waar de schepen eenvoudig zyn bin nengekomen voor het vertoocen van de papieren, en voor welke vasthou ding dus geen enkele plansibele röden is te vinden, zal van geweldigen in vloed zyn op den oogst hier te lande, en als de schepen niet buitengewoon snel worden losgelaten, staat het vast, dat de opbrengst van or ze verschil lende gewassen, graan, aardappels, suikerbieten, zeer klein zal worden. Afgezien van de vraag, of deze nog tydig in Nederland terug zouden zyn, bestaat die mogelykheid niet, indien de Eugtbche regeering biyft eischen, dat schepen uit Nederland naar een haven ten Zuiden van kaap Hatteras gaande, eerst een haven van Engeland aandoen en van daar kolen medena men naar een Britsch kolenstation. De ervariDg van de laatste dagen heeft wel geleerd, aan welke gevaren de schepen zich daardoor zouden blootstellen. Ook de moeilykheden by den aan voer van superposfaat zullen, hoewel die nog niet geheel kunnen worden overzien, ongetwyfald hun invloed op de uitkomsten van den oogst doen gelden. Het voorgaande betreft de in Ne derland te telen gewassen en den hier te verkrygen oogst, maar daarnaast wordt het in de Engelsche havens vasthouden van veevoeder zeer be- denkeiyk. Het kan niet anders, of zeer Bpoedig zal een besluit moeten worden genomen om een deel van den veestapel af te slachten, met al- Och kom, men kan immers het hart wel hoog dragen, zich laten voor staan op zyn fortuin, zyn kunde, zyn bekwaamheden, een mirakel wezen ln één woord van trotschen eigenwaan en laatdunkenden hoogmoed, ook al spreekt men zyn dialect zoo platmo- gelyk. Men behoorde de neiging om de taal tot de zuivere uitspraak van het Nederlandsch te doen naderen veeleer in de hand te werken, zou ik meenen. De band met het Vaderland, dat voor u allen toch aan gene zyde van de Schelde ligt, zou er te nau wer mede toegehaald worden, uwe jongelui die van hier uitzwermen naar het hartje van het land zouden er vooruit mede wezen. Onze wegen liepen uiteen, wy na men afscheid van elkander. Onderweg dacht ik nog eens na over hetgeen mjjn metgezel had gezegd. Ik kon er niet veel tegen inbrengen.

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1917 | | pagina 1