Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor het Land van Cadzand.
Woensdag 31 Februari 1917.
36e
De oorlog.
Binnenland.
Mn. 3304
Abonnementsprijs
per 3 maanden ƒ0.60, franco per post ƒ0.65,
voor Belgis ƒ0.85, voor Amerika 1 dollar èi 3 kwartalen
bjj vooruitbetaling.
Abonnementen worden mede aangenomen bp
^boekhandelaren en brievengaarders.
Advert e n t i^ë n
van 15 regels 25 cents, elke regel meer 5 cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
Bfl abonnement lager tarief.
AdvertentiSn worden ingewacht tot Dinsdag en Vrijdag
des namiddags te twaa ure.
Geen Dauwkeuriger barometer voor
den politieken toestand dan de geld
markt. Lusteloosheid en gedruktheid
was in de afgeloopen week dan ook
het hoofdkenmerk van de verschillen
de beurzen als een afspiegeling van
de gespannon betrekkingen tusschen
Amerika en Duitschland en diens bond-
geDooten.
Br heeft zich weliswaar Dog geen
feit voorgedaan dat de weifelende ba
lans krachtig naar de oorlogszijde
doet overhellen, maar niettemin ver
wekt dit rekken van de crisis een
zeer godrukte stemming. Br is moei
lijk eene ontspanning deDkbaar. zy
kan niet anders bestaan dan in een
toegeven van Duitschland aan Wil
son's eifchen dat een hervatting van
de scheepvaart in haar vroegeren om
vang zou beteekenen, waaraan even
wel niet te denken valt, of een ont
branden van don stryd, waardoor aan
da AmerikaaDSche nijverheid een nieu
we stroom van oorlogsorders zou toe-
vlooien.
Thans geschiedt noch het een noch
bet ander, waardoor, wegens de be
lemmering van de scheepvaart, daar
slechts enkele booten het wagen zee
te kiezen, de goederen in de havens
zich torenhoog ophoopen, zoodat de
it dustrie bij -bestendiging van dezen
toestand, door gebrek aan opslagruim
te, gedwongen kan worden naar be
drijvigheid eenigszins in te binden.
Vol^ns de laatste berichten geschiedt
zulks reeds Natuurlijk zal dit ook
op de spoorwegen z|jn terugslag doen
gelden Wijl ook dezen ernstigen stand
van zaken lot inkrimping leidt.
Men voelt tamelijk, dat slechts
een vonk noodig is om den oorlog
tusschen de Centralen en de Unie te
doen ontbranden en dat deze vonk,
nu Duitschland heeft verklaard,
dat het er niet aan denkt den ver-
scherpten duikbootenoorlog te ver
zachten, reeds koopvaardijschepen en
zelfs een passagiersschip heeft getor
pedeerd, een kleine Amerikaansche
boot tot zinken heeft gebracht, ter
wijl Wilson door het uitzenden van
een paar schepen naar de gevaarlijke
zóne Duitschland als het ware heeft
uitgedaagd, onder deze omstaDdig.
heden, ieder oogenblik kan ontstaan.
Alsdan kunnen de groote regeerings-
orders loskomen en zal allicht de
vaart op Engeland, gèconvoyeerd door
oorlogsschepen, weer ten volle wor
den hervat
Toch is men op beide punten niet
geheel en al gerustde terughouden-
heid, die Amerika's beurs thans toont,
houdt ook met andere vraagteekens
verband. Wat de eventueele grootere
regeeringsorders betreft, werd er reeds
vroeger op gewezen, dat deze allicht
niet zulk een groote winstmarge zul
len laten als de bestellingen van de
geallieerden. Deze winstmarge dreigt
nog kleiner te worden door de zware
belasting op winsten, die men de
ntj verheidsondernemingen in de Unie
thans oplegt,
Pit blad verschijnt eiken Dinsdag- eu Vrijdagavond bü den Bitgever C. DIELENAN te Breskens.
En wat het hervatten van de
scheepvaart betreft, staat het vast,
dat, bijaldien het tot oorlog komt,
zulks gepaard zal gaan mot do ver
nieling op ongeregelde tijdstippen van
groote oceaanbooten, welke feiten
telkens van directen onaangenamen
invloed kunnen zijn.
Ben tijdperk van rustige zaken-
ontplooiing schijnt dus allerminst voor
de beurzen te zjjn weggelegd.
Want, al mogen de geallieerden de
belangrijkheid van de in de laatste
paar waken door Duitschland getor
pedeerde booten pogen te verkleinen,
weg te cijferen is deze verdere ver
mindering van de tonnenmaat aller
minst, zg is des te belangrijker, daar
vele neutralen niet eens aan de vaart
hadden deelgenomen, waardoor de kans
op prooi zooveel kleiner was.
Wel wordt over de geheele wereld
op de werven een koortsachtige be
drijvigheid aan den dag gelegd, maar
het is een onomstootelyk feit dat het
vernielen van schepen nog altijd veel
sneller gaat dan het aanbouwen.
Maar wat baat voor het oogenblik
dien aanbouw als de vaart zoo goed
als stil ligt.
In Rotterdam ligt zoo'n scheeps-
massa werkeloos in de havens dat 't
duizenden tonnen aan inhoud ver
tegenwoordigt.
Nog zijn de bezwaren aan de vaart
verbonden, niet opgelost blijkens me-
dedeelingen van het bestuur der Ned.
Overzee Trust gedaan aan dat der
Reedersvereeniglng.
In het bijzonder wordt betreurd,
dat de lange duur der onderhandelin
gen de vaart van onze vloot, welke
vooral in de tegenwoordige tijdsom
standigheden voor het grootste ge
deelte heeft te voorzien in onze be
hoefte aan levensmiddelen, nog steeds
onmogelijk maakt.
Met name werd gewezen op de ge
biedende noodzakelijkheid, dat de sche
pen, welke onze regeering voor den
aanvoer van granen, enz. behoeft, on
ze havens en de havens in den vreem
de ten spoedigste kunnen verlaton.
Alleen reeds in Amsterdam en Rot
terdam liggen op het oogenblik een
twintigtal schepen gereed om In bal
last naar Noörd-Amerika te vertrek
ken, zoodra bekend is, dat deze zon
der moeilijkheden van de zijde der
Bngelsche regeering de havens van.
de Vereenigde Staten zullen kunnen
bereiken.
Aangezien de N. O. T., niettegen
staande de langdurige onderhandelin
gen, te dier zake door haar met de
Britsche regeering gevoerd, nog geen
bevredigend resultaat mocht verkrij
gen, zal bedoelde regeering opnieuw
nadrukkelijk worden opmerkzaam ge
maakt op de wenscheiykheid van een
spoedig definitief antwoord, indien dit
namelijk onverhoopt de N. O. T. niet
binnen enkele-dagen mocht hebben
bereikt.
Op 29 December werd het Neder
landsche stoomschip Oldambt door
Duitsche zeestrijdkrachten aangehou
den en opgebracht naar Zeebrugge.
De minister van buitenlandsche za
ken heeft terstond, nadat hg hiervan
had kennis gekregen, aan den gezant
te Berlijn opgedragen, bi) de-Duitsche
regeering inliohtingen te vragen no
pens deze opbrenging.
Uit het onderzoek naar het gebeur
de, inmiddels op last van den minis
ter van marine ingesteld bi) de op-
rugkeer hier te lande van de opvaren
den bleek, dat zich bij de opbrenging
een ernstig incident heeft voorgedaan.
Het vaartuig was, varende met een
Duitsche prijsbemanning en ouder
Duitsche oorlogsvlag, van de Belgische
kust door Duitsche strijdkrachten be
schoten, waardoor de eigen beman
ning en de prijsbemanning genoodzaakt
waren geweest zich tot lijfsbehoud in
de booten te begeven. Ben der sloe
pen was, tengevolge van een in de
nabijheid ontploffende granaat omge
slagen alle opvarenden werden ten
slotte door te hulp gekomen Duitsche
torpedobooten opgenomen, doch de 2de
stuurman overleed korten t\jd nadat
bij aan boord was gebracht. Ben sto
ker had een granaatwond bekomen en
moest met drie anderen, die tengevolge
van het te water liggen ongesteld
waren, in Belgió achterbleven, waar
zy in een hospitaal werdon opgeno-
mon.
Inmiddels deelde de Duitsche reg.
bü nota van 13 Januari j.l mede, dat
het stoomschip Oldambt naar Zee-
brugge was opgebracht, verdacht van
het vervoer van contrabande.
De minister van buitenlandsohe za
ken droeg hierop aan Hr. Ms. gezant
te Berlijn op, onder overlegging van
het van Nederlandsche zjjde opge
maakt proces-verbaal, aan de Duitsche
regeering opheldering Ie vragen no
pens de beschieting en daarbij de be
vreemding der Nederlandsche regee
ring uit te spreken over het feit, dat
de Duitsche regeering niet alleen had
nagelaten om, gel ijk de Nederlandsche
regeering verwacht had, uit eigen be
weging haar verontschuldigingen voor
het geheurde aan te bieden, maar
zelfs in haar bovenvermelde nota
met geen woord ervan melding maakte.
Het Duitsche ministerie van bui
tenlandsche zaken heeft hierop by
nota van dezer geantwoord, dat het
vóór de ontvangst van het door de
Nederlandsche regeering overgelegd
proces-verbaal geen kennis had gedra
gen van het betreurenswaardig Inci
dent, dat zich bjj de opbrenging van
de Oldambt had voorgedaan.
Het terstond ingestelde onderzoek
had de lezing, geiyk die van Neder
landsche zjjde van het voorgevallene
was gegeven, bevestigdde schieting
was het gevolg van een misverstand
aan de Duitsche kustbatterjj, die het
teDgevolge der weersomstandigheden
uit zyn koers geraakte schip voor een
vijandelyken mjjnlegger had aangezien.
De marine attaché te 's Oravenhage
had op last van den admiraal, com
mandant der Duitsche zeestrydkrach-
ten in Vlaanderen, de ouders van den
tweeden sruurman van diens droevig
Uiteinde verwittigd oo ban de betui
ging van rouwbeklag en leedwezen
van den admiraal overgebracht.
De Duitsche regeering verklaarde
het ongeluk, teweeggebrach door
overmacht en een noodlottigen sa
menloop van omstandigheden, ten
zeerste te betreuren, te meer, waar
het incident aan eeb onderdaan van
een bevriende mogendheid het leven
had gekost en verscheidene anderen
aan lichamelijk leed had blootgesteld.
De Duitsche regeering voegde hier
aan toe, dat zy niet zou gedraald
hebben aan de Nederlandsche regee
ring opheldering over het gebeurde
te verschaffen en haar oprecht leed
wezen uit te spreken, indien hett
voorgevallene haar tydig ware gerap
porteerd geweest.
Zg verklaarde zich bereid aan de
nagelaten betrekkingen van den 2en
stuurman en aan de andere gewonde
of ongesteld geworden schepelingen
een schadeloosstelling uit te betalen,
indien de Nederlandsche regeering de
uitkeering van zoodanige schadeloos
stelling passend zou oordeelen.
Het stoomschip Westerdyk dat
reeds geruimen tijd iu Engeland is
vastgehouden, is eindeiyk van Stor-
coway, met twee zeesleepbooten ge
sleept, te Rotterdam binnengeloopen.
De gezagvoerder deelde aan de N.
R. C. mede, dat hg, direct nadat hy
wegens gebrek aan steenkool teStor-
noway was binnengeloopen, naar Lon
den had getelegrafeerd om van bunker
kolen te worden voorzien. Echter zon
der eenig gunstig gevolg.
Daarna heeft hy zich met den Ne-
derlandschen consul-generaal in ver
binding gesteld. Ook dit hielp niet.
De tusschenkomst van den agent der
reedery mocht ook niet baten.
Niet alieen dat er buukerkolen ge
weigerd werden, maar ook werd ge
weigerd, dat de bemanning aan den
wal mocht gaan.
De gezagvoerder alleen kreeg ver
gunning om zich drie uur per dag,
van des morgens 10 uur tot des mid
dags 1 uur, aan den wal te begeven,
om zich van proviand te voorzien.
Hij werd dan per sleepboot gehaald
en weder teruggebracht.
In het eerst kon hy tegen betaling
zooveel proviand verkrygen als hy
verlangde, maar later werd er zoo
genaamd gerantsoeneerd. De laatste
twee weken is men geheel van suiker
verstoken geweest.
In Stomoway heeft de Weeterdijk
geen militaire bewaking aan boord
gehad, maar van den wal werd er
steeds gecontroleerd.
Nadat de Westerdyk Stomoway
had verlaten, mocht geen enkel schip
de haven, welke vol lag met Zweed-
sehe, Deensche 'en Noorsche stoom- en
zeilschepen, meer verlaten.
De sleepbooten Witte Zee en Zwar
te Zee, welke reeds verleden week
Woensdag Stomoway bereikten, moch
ten de haven niet binnen, maar moes
ten bulten ankeren.
Zondag j.l. kwam de uitvaartver-
gunning uit Londen af, den volgenden
dag werd de reis naar Rotterdam
aanvaard.