Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor het Land van Cadzand.
Ad verten liën
Aardappelen.
Binnenland.
Wo. 2JÏ>9
ZaterliiK 3 Februari
26e Jaargang
,,T" -•
Aboiinementsprils
per 3 maanden ƒ0.60, franco per post ƒ0.6 j,
voor Belgie ƒ0.8"), voor Amerika 1 dollar h 3 kwartalen
bp vooruitbetaling.
Abonnementen worden mede aangenomen bp
boekhandelaren en brievengaarders.
van 15 regels 25 cents, elke rego! meer 5 cents.
Gtroote letters naar plaatsruimte.
Bp abonnement lager tarief.
Advertentiön worden ingewacht tot Dinsdag en Vrpd&g
des namiddags t» twee nre.
^TTblad versehpnt elhca Dinsdag- en Vrydagsmid >len uitgever C. DtEIBflAI te Breskena.
i.'i A
H'*t verbod van aflevering en ver
voer van aardappelen ls nu uitgebreid
tot aardappelen Van MD soorten en
van alle gronden.
Dit is niet van toepassing op de
aflevering of het vervoer van aard
appelen biDDen de grenzen der ge
meente waarin zp zich bp de afkon
diging dezer beschikking bevinden
op de aflevering of het vervoer van
partpen aardappelen, gedekt door een
vervoerbewPs der rpkscommissle van
toezicht op de aardappelvereeniging
en op dat van die zand- en veenaard-
appelen welke ten vervoer zpn inge
laden.
Met dat al verneemt men van aard
appelen weinig anders dan dat ze
schaarssh zpn.
Men weet, dat de regeering voor
nemens is den verbouw van eetaard-
appels te gaan steunen tegenover dien
van fabrieksaardappels.
Voor het najaar wil men dus zor
gen, dat Nederland meer aardeppels
zal hebben, geschikt voor consumptie.
De regeericg is voornemens dat to
doen door nu reeds prpzen vast te
stellen van beide soorten van aard
appels De fabrieksaardappels zullen
een lagen prijs, de eetaardappels een
hoogen prps doen. Tegtlpk wordt de
verbouw van allerlei handelsgewassen
bemoeilijkt door verbod van uitbrei
ding en is de regeering voornemens,
te zorgen, dat ook de prpzen daarvan
laas zpn.
Fabrieksaardappels, dus ruwe soor
ten, brengen per Hectare een veel
grootere massa op en de prps moet
dus belangrpk lager zpn, wil de boer
genoopt woiden eetaardappels to gaan
verbouwen. Ir.tua.schon zijn er ook
soorten, die zêor veel opleveren en
voor beide doeleinden gebruikt wor
den, bpvoorbeeld de Industrie, welke
vóór den oorlog in Dultschland veel
gegeten werd Ook Roode Star kon
een flinke opbrengst geven.
Om dus te zorgen dat Nederland
de beschikking krijgt over zooveel
mogelijk eetbare aardappelen, zullen
juist die grovere soorten van goede
aardappelen veel verbouwd moeten
worden. Daarom is hst nocdzakelpk
dat de boeren de beschikking krpgen
over een groote hoeveelheid poters
van die soorten.
Per H.A. moeten circa 20 Hecto
liter poters gebruikt worden. Van de
kwaliteit van die poters hangt voor
een groot gedeelte de opbrengst af.
Zijn die poters te klein of ziek, dan
zal de oogst daaronder lijden.
De boeren bewaren hun aardappels
door ze te kuileD, dit wil zeggen op
een bepaalde wpze in en op den grond
te dekken met stroo, afval en aarde.
Op die wpze liggen, vooral in de klei
streken, nog groote kwantiteiten aard
appels opgeborgen. Een gedeelte daar-
van zal moeten dienen voor de distri
butie tot den nieuwen oogst, de rest
is noodig om uit te poten.
Wil de minister dus dat bepaalde
soorten meer zullen verbouwd worden,
dan moeten daarvan grootere partijen
voor potors bewaard worden.
Irtusschen bestaat de neiging om
nu en volgende maanden zijn aard
appels te vorktopsn, terwpi het getij
gunsiig Is, daar de prijzen hoog zijn
en de controle op de maximumprijzen
slecht is, vooral waar de rpkere par
ticulieren zich daarvan niets aantrek
ken en zéér hooge prijzen betalen.
Wordt dus wederom getreuzeld
met de bekendmaking van de oogst-
prijzen, dan bestaat er groote kans,
dat de meeste potera van goede
soorten reeds verbruikt zijn en de
uitbreiding van den verbouw daarvan
dus onmogelijk.
Al stelt de minister dan nog zéér
hooge prpzen voor Roode Star en
Industrie vast, dan zal de verbouw
door gebrek aan goede poters tóch
kleiner worden.
Het is dus uiterst noodzakelpk, dat
aanstonds die prpzen bekend gemaakt
worden met voldoende reclame en
dat den boeren er op gewezen wordt,
vooral de gewesscht-e poters vast ts
houden.
Wacht de minister nóg een paar
weken, dan moet ook weer het nieu
we systeem van productie-bevordering
mislukken en wordt de verbouw van
de gewecschte soorten r.iet uitgebreid
door gebrek aan goed pootgord.
De minister schpnt aanvankdpk
een inventarisatie van aanwezige aard-
appelvoorraden te hebben willen laten
uitvoeren door de landbouworganisa
ties. Onder de boeren is daarover
weinig bekend 1 Men weet niet of er
reeda geïnventariseerd isl Dit wil
zeggen die inventarisatie is zóo slor-
dig geschied, dat de boeren het niet
eens weten. Mogelpk werd alleen
hier en daar in de kleistreken de
voorraad opgenomen, omdat de re-
geeringsmaatregelen in theorie zoo
danig waren, dat het zand zpn aard
appels reeds vorkocht moest hebben
Benige dagen geleden is bekend ge
maakt dat iedere verbouwer aan den
burgemeester zijn voorraad moest op
géven. Maar het meerendeel hc-eft
daarvan niets geweten. Hoe kan de
minister dan bepalen hoeveel aard
appelen er nog zpn. En hoe zslmen
een goede rantsoeneering invoeren en
tegeipk zorgen dat er meer soorten
worden vastgehouden van de ge-
wenschte soorten.
De rantsoeneering veroorzaakt te
korten in bepaalde gemeenten. De
strenge vorst die het vervoer te wa
ter belrmmert en de kleinheid van de
voorraden hebben tot gevolg dat de
nood hier en daar nog grooter worden
zal.
Zoo'n tpdelpk tekort heeft direct
ten gevolge, dat particulieren boven
de maximumprpzen gaan, om nog
iets op te doen en de boeren zpn
maar al te geneigd om zelfs poters
togen die hooge prpzen op te ruimon,
waardoor zp in Maart niet in staat
zullen zpn den verbouw van bepaalde
soorten uit te breiden.
Deze toestand maakt bet noodza
kelpk, dat tegen apart vastgestelde
prpzen goede pootaardappels worden
opgekocht en vastgehouden, om in
Maart ter beschikking te komen van
die boeren, die den verbouw willen
uitbreiden.
„Vooruit zorgen" verstaat men hier
te lande weinig en tooh zal de nood
ons de bekentenis moeten afdwingen,
dat Nederland op roekelooze wpze
zich uitsluitend riohtte naar oorlogs
winst en verzuimde bptpds voorraden
te vormen, bptpds den verbouw van
bepaalde gewassen to bevorderen.
Wordt niet op afdoende wpze ge
zorgd voor pootgoed van do gewensebte
aardappelsoorteD, dan zal het prps-
lok8ysteem mislukken door een gebrek
in de uitvoering.
lederen dag, dat wp nog wachten
op hot regeeringsbesluit in zake de
oogstprpzen voor 1917, beteskent
grootere kans op mislukking
De eommissies, belast den minister
in dezen te adviseeron, praten door.
Wp wachten in het bpna zekere
besef, dat het wederom te 1 a a t zal
zpn i
Te laat ls het reeds voor de win
tergranen, die ln SeptemberNovem
ber zpn uitgezaaid.
Te laat wordt het ook w>er voor
haver en aardappels. De oogst ln 1917
wordt ln niet geringe mate bedreigd
door het gebrek aan goed pootgoed.
Hetzelfde geldt ln even sterke mate
voor verschillend zaalzaad, vooral ook
voor haverZal uitbreiding van ha-
verbouw mogelijk zpn?
Over vier weken begint men te
zaaien 1 Zal er voldoende goed zaal
zaad zpn?
Ds Brltsche admiraliteit het ft aan
gekondigd dat een deel der Noordzee
gevaaripk zal worden voor de scheep
vaart, met name dat gedeelte, hetwelk
reeds door de Duitsche admiraliteit
als verboden vaarwater werd aange
merkt, mits thans in westelpker koers
zal moeten gestuurd worden en daar
door dichter bp de Doggersbank langs
moeten gaan, wolke bank evenwel
als gevaarlpk door mpnen Is aange
duid.
Volgens Amerikaansehe bladen
moet de Nieuw Amsterdam van de
Holland Amerika lpn, die den 2e Ja
nuari te New Yoro aan kwam, van
Rotterdam, met 1200 passagiers, aan
een groot gevaar ontsnapt zpn toen
het schip Falmouth Daderde.
Kapitein Baron deelde mede, dat
een half uur voor hp de haven van
Falmonth bereikte, den 21en Decem
ber, des morgens te negen uur, een
mpnenveger, die er op uit was ge
stuurd om het kanaal schoon te ve
gen, op een mpn liep en geheel ver
nield werd.
Van de bemanning werden elf offi
cieren en zeven man gedood.
De Nieuw Amsterdam was slechts
op vpf mplen afstand en het wrak
van de mpnveger dreef op het water
toen het stoomschip de haven Invoer.
Kapitein Baron verklaarde, dat de
mpn door een Duitsche duikboot was
gelegd en als een staaltje was te be
schouwen van de nieuwe methode,
die Duit-sehlar-d voor da blokkade der
Brltsche havens volgt
De kapitein deelde mede, dat de
Duitsohers deze mijnen paarsgewpze
leggen. Er bipkt niet alleen uit, hoe
Dultschlar.d zpn theorie van de vrp-
heid der zee in practpk brengt, maar
tevens wat de neutrale zeevaarders
aan den moed der Engelsche zeelie
den, die hun leven wagen om het
verborgen Duitsohe gevaar te bezwe
ren, danken. Indien deze mpnenve
ger da vaart niet had «choongoveegd,
zou de „Nieuw-Amsterdam" In de
lucht zijn gevlogen en ontelbare le
vens ta ernstig gevaar zpn gebracht.
Ze waren van Antwerpen ge
komen en gingen naar Holland om de
zware levenslasten in hat bezette ge
bied niet langer te moeten dragen.
De trein is zoo goed als leeg. In
een coupé zitten vier vrouwen, waar
onder een aon. Het bleeke gezichtje
kpkt vrQwel onversohillig van onder
de spierwitte geplooide kap en haar
oogen rusten nu en dan op de bloe
men die de vorst op de ruiten too-
verde.
Spraakzaam was ze niet. De beele
reis heeft ze nog geen woord gezegd.
In Antwerpen ls ze niet gevisiteerd
geworden, mocht ze, op vertoon van
haar pas doorgaan.
De anderen moesten tot op het
hemd gefouilleerd worden.
De trein zal op tijd in Essche»
zpn 't ls nog vpf minuten voor half
zeven Duitsch" tijd. Nog vpf minuten
en ze zullen het laatste station in
het bezette gebied aandoen.
Met een schok staat de trein stil.
- ussteigen"~ kliDkt het en de
vrouwen moeten Daar de visitatiezaal
alwaar twee visiteuses ze zullen on
derzoeken.
Alweer heeloinaal ostkleeden kor
setten worden tegen het licht gehou
den, rokkeD idem, zelfs het garneer
sel van de hoeden wordt nagezien,
't Haar moet los en de schoenen uit,
doch de vrouwen hebben niets bp-
zonders bp zich, wenschen alleen zoo
vlug mogelpk het bezette gebied te
verlaten om er onder het huidige be
stuur niet meer terug te komen.
De beurt is aan het nonneke; ze
laat haar pas zien, denkende evenals
lu Antwerpen zonder het lastige vi-
siteeren er af te zullen komen.
Deze» keer zal ze zich echter
moeten ontkleeden. Niets ontgaat aan
het oog der vislteuse, elk lapje wordt
omgedraaid en betast, plooien in den
rok nagevoeld en bestreken es nog
eens tegen het licht gehouden.
't Is bpna afgeloopenalleen de
kap nog, waarmee het nonneke oh-
geduldig in de hand bipft staan.
Dez9 wordt onderzocht en tot ver
bazing van de vislteuse komt er een
belangrpk bedrag aan goudgeld uit,
ter.wpi bp nader onderzoek nog een
groot aantal brieven voor deD dag
kwam.
Het nonneke werd direot in arrest
gesteld en moest den nacht in Es-
sohen ln het arreBtantenloksml door-
brengen.
