I)e bommen .op Cadzand. Binnenland. SPOBT. Gemengd. 409" Staatsloterij. i'retlihlbearten. De Vlaamscbe schrijver A. Hans, correspondent van „De Telegraaf" be schrijft deze tragedie aldus Er is begin dezer week in Zeeuwsch- Vlaanderen veel over den oorlog ge sproken. ■Maar zelden klonk ook zoo'n ge weldig kanongebulder van 't IJzerfront. Het begon reeds in den nacht van Zondag op Maandagin den voormid dag nam het in hevigheid toe, in den namiddag trilden hier dikwijls de rui ten en voeldon we soms het schok- kon der lucht. En nu deze prachtige zomerdag ten einde is, en 't landvolk, dat vandaag monigen hooggeladen wagen graan van den akker voerde, in den slaap nieuwe krachten zoekt voor den ar beid van morgen, rolt nog altijd de stem van dood en vernieling. Wie heeft ze heden niet gevoeld, de gruwelijke tegenstelling van den oogst op 't vreedzame veld en den oogst aan 't Vlaamsche front gewon nen, de tegenstelling van de zeis der boeren en de zois van den dood Beide hebben op dezen zonnigen Augustusdag druk gemaaid. En gewis rijden op dit oogenblik traagkens de treinen met gewonden van den User naar 't Noorden en 't Oosten. Maar nog te meer sprak, men hier veel over den oorlog, omdat men hem even van heel dichtbij gevoeld heeft. Van uit Zeeuwsch-Vlaanderen hoor de men dikwijls 't zwaar geknal van bommen, die Zeebrugge en zelfs Brug ge bestooktenmenigmaal zag men tegen den hemel de witte wolkjes van shrapnell8, op aeroplanes afge schoten. Levendig kanongebulder en mitrail leur-vuur lokken vaak de menschen uit hun woning, 's Avonds schijnt het of er vuurwerk boven de duinen speelt, wanneer zoeklichten hun stra- len-bundeis over zee en polder laten glijden. Men volgde met den blik de Zeppelins, die 's avonds naar 't Wes ten en 's morgens naar 't Oosten dreven. Aeroplanen deden in Zeeuwsch- Vlaanderen een noodlanding en de tram naar Breskens vervoerde Duit- sche en Engelsche officieren, in pels jas gehuld, als kwamen de heeren van een Poolreis. Men heeft hier heel wat van de luchtvaart afdeeling gezien. En schertsend vroeg men wel eens „Wanneer de bommen?", zonder er eigenlijk aan te denken, dat ook die ons wel eens konden verrassen. En nu is het gebeurd. Zeeuwsch-Vlaanderen heeft zijn bommen gehad. Vijf zijn er gevallen, op anderhalf uur van Sluis, in een voor de meeste Nederlanders onbekend hoekje, bij 't haventje van Cadzand. Toen ik dezen nacht de ramen zoo hoorde dreunen en mij naar buiten begevend, het geronk van een motor vernam, die daar boven in de duis ternis een aéroplaan verried, dacht ik „Zeker weer bommen op Zeebrug ge". Hemelsbreedte is de afstand van hier tot de Vlaamsche haven niet veel verder van die tot de kleine in ham, waar eenige Cadzandsche sloe pen meren. Doch dezen morgen hoorden we de waarheid, tenminst een kern van waarheid, met heel wat losse geruch ten er om heen. Men sprak al van dooden, gewon den en vernielde woningen. In werkelijkheid is het resumé in het kort aldus samen te vatten Drie bommen in zee, twee in een weide. Eén man licht gewond. Veel ramen in scherven. Eenige geringe schade aan enkele gebouwen. Nationa liteit van den vlieger onbekend. 't Was Maandag een ware optocht naar het haventje van Cadzand. Of liever, die begon reeds in den nacht, 't Was Zondagnamiddag feest geweest in het naburig Zuidzande en, toen de bommenaanslag gebeurde, even na middernacht, tvaren alle feestvierders natuurlijk nog niet te bed. Ze hoor den de slagen, ze zagen vuur dat moest van bommen zijn en in de duisternis trokken de stoutmoedigsten reeds naar de plaats, welke er een van groot onheil had kunnen worden. En 's Maandags al maar door nieuws gierigen, te voet, per flets, per motor, in rijtuig... Groote belangstelling voor de gaten waar gisteren nog ramen zaten een huis verloor ruim vijftien glazen—, voor de wanden van eon barak en vooral voor twee putten in een wei de, welke echter ongenaakbaar waren. Maandagmorgen verbood de veld wachter van Cadzand u streng er bj] te komen. Groote belangstelling ook voor en kele bomscherfjes, door sommigen ge vonden en welke als „souvenir" trouw bewaard zullen worden. Wie beeft de bommen geworpen was de vraag. Er ontstonden soms levendige dis cussies tusschen Duitscbgezinden en vrienden der geallieerden. Maar het badhuis, dat een kwar tiertje verder heel schilderachtig op de duinen staat, voer 't best bij al die beweging en had den gansehen namiddag druk bezoek. En nu men toch aan zee was op dezen heeten zomerdag, moest men maar eens baden ook, wat te gemak keljjker gebeuren kan, daar „Cadzand- plage" nog geen badverordening, geen badtarief of bad controleur bezit. Ik trad een dier kleine, aardige huisjes binnen, de in groen en bloe men verscholen arbeiderswoning van het welvarend land van Cadzand. Kraakzindelijk was het in de met leitjes bemuurde kamer, rustig door den eenvoud, de zachte, bruine kleur van het oude kabinetdoor de kalm te der bewoners vooral Ja, vannacht schrok ik toch, vertelde me de vrouw. Twee bommen zyn nauwelijks vijftig meter van hier gevallen. Ik ontwaakte van deze geweldige slagen. Het was of ons huis kraakte. Siep ging het langgerekt van den eenen gevel naar den anderen. Glas kletterde, kalk viel neer Dat z|jn bommen 1 riep ik tot mijn man, die al 't bed uit was. Maar ik verbood- hem naar buiten te gaan 'k Wou naar den kelder. We hoorden 't geronk van de vliegmachine. Maar dan werd alles stil. En de man toonde me toen de schade: twee gebroken ruiten, gelos te kalk en kleine wonden in het hout der vensters en in de muren. Nu bleken de menschen weer zeer kalm, al begrepen ze wel, dat ze als aan den dood ontsnapt waren, want vlak bl] hun woning gaapten de twee putten, door de bommen in een wei de geslagen. Nu waren ze kalm, zeg ik en mis schien, als het huisje dichter by den weg had gestaan, zou de man wel voor de te verwachten bezoekers der Cadzandsche haven een tydelijke „berg plaats voor fietsen" hebben opgericht. Andere woningen waren leelyker gehavend. Een bezat bijna geen ruiten meer. De gewonde burger was naar den dokter. Die had zich na den eersten slag wel naar buiten begeven en had een scherfje in den schouder gekregen. Hy was zoo verstandig, de kwet suur maar niet als een bagatel te be schouwen. Met die stukjes van bommen moet men altyd voorzichtig zyn. Ja, 't is een wonder, dat alles zoo afgeloopen is. Wanneer men eens 'op een duintop staat en 't gehuchtje, dat daar als een nestje in een kustkromming hangt, overziet, bemerkt men, dat het tamelyk dicht bevolkt is. Maar de huizen staan op zoo'n kor ten afstand van elkaar, dat vyf bom men ze byna alle hadden kunnen ver nielen. 't Haventje ligt vlak by de Belgi sche grens. In tien minuten is men aan 't Zwyn, den nog overgebleven inham van de voormalige golf, en te midden dier zandvlakte staat de paal, welke nu de Nederlandsche kleuren voert. 't Dorp Cadzand duikt drie kwar tier landingwaarts op, met 't aloude kerkje tusschen de boomen. Een stil dorpje met kleurryke hui zen, deftig zij aan zy geschaard tot twee geiykloopende straten, maar meest huizen achter bloemen en hees ters. 't Is wel een roerige dag geweest in de geschiedenis van deze plaats. Zeker, Cadzand heeft voel bewogen dagen gekend, maar dat was in 't verre verleden, toen men krijg voerde om een dijk of een weg, of een kreek, of toen de zee hier gansche brokken land verzwolg. Zooals een polder, die nu als gevaariyke zandbank de Paardenmarkt heetroerige dagon ook in den SpaaDsch9n tijd, toen Maurits hier zijn troepen leidde ter verovering van Sluis en Staats-Ylaan- deren. Doch wie van de. vorige en deze eeuw heeft Cadzand anders gekend dan als de stille gemeenLe, ook ryke gemeente. Ja, maar waar men den eenvoud bewaarde. In dezen tyd worden zooveel kleine dorpen plots bekend. Gewooniyk is 't echter een droevi ge vermaardheid.- Moge Cadzand daar verder voor be waard biyven en Zeeuwseh-Ylaande- ren voor de ongewenschte bommen. Breskens, 13 Augustus 1915. Met ingang van 16 Augustus a.s. zal de laatste postbestelling alhier plaats hebben des avonds ten 6 30. De laatste post naar Groede ver trekt met ingang van dien datum, ten 6.85 nm. in plaats van 7 36 n.m. Hedenochtend overleed alhier de heer H. van der Heide, in leven rijks-havenmeester. Curiositeitshalve vonden we tusschen de verschillende modedeelin- gen van het offlcieöele Duitsche ieger- bericht Op 9 Aug. 12 uur in den avond wierp eén vyandeiyk vlieger op Cadzand bommen Daaruit zou volgen dat het in geen geval een Duitscho vüe'gonier is ge- eest, en ook, zou eèn oningewyde er uit kunnen lezen alsof Cadzand behoort tot het gebied hetwelk Duitsch- land tot het zijne of tot het door Duitsche troepen bezette beschouwt. Ten gerieve van hen die vaak in correspondentie zyn met de Kamer afgevaardigde voor Oostburg, zy mede gedeeld dat jhr de Muralt tot 25 Au gustus a.s. buitenslands zal vertoeveD. De hoofdredacteur van „De Te legraaf" tegen wie een maand gevan-. genisstraf was geëischt wegens opna me van een ingezonden stuk in zake de verdediging van ons land is door de rechtbank te Amsterdam vrijge sproken. De Kweekschool voor Zeevaart ter opleiding van leerlingen-onderoffi cier by d.e zeemacht zal 1 Sept. a.s. worden geopend. By eventueele aanmelding van as piranten worden deze voorloopig ge neeskundig onderzoek verwezen naar het naastbyzljnde plaatseiyke of gar- nizoens-bureau. Door den Territoriale Bevelheb ber in Zeeland Is wegens belediging van een Duitsche schildwacht het verblijf in zijn gebied ontzegd aan Petrus Johannes de Milliano geboren te Biervliet in 1875, thans wonende te Philippine. By Kon. besluit is benoemd tot dykgraaf van den Nieuwenhavenpol- der de heer P. J. de Badts te Schoon- dyke. En tot gezworene van den Koningic- nenpolder de heer G. Buysse te Bier vliet. Uitslag Duivenwedvlucht Assen. 8 Aug. (rampvlucht.) Oostburg. Ie en le prys M. Ma- besoone, 2e E. Dhaenens, Se en 8e J. Lücieer, 5e Iz. de Hullu, 6e en 7e J. Aere, 9e P. Wesdorp, 10e Jac. Buyck. Ie en 2e overduif J. Aers. Het was wel ter dege een ramp- vlucht, want na dés Zondagsochtends op het gewone uur te zijn losgelaten, arriveerden dien dag slechts 2 duiven, waarvan de eerste pas te 4.85.88. Schooi» en kerknieuws. Ned. Herv. Kerk. Beroepen te St. Kruis dr J. van Beek te Waterland kerkje, Bedankt Voor het beroep te Oost burg da W. van Roggen Jr. te Oost- zaan. iondagavond omstreeks hslftien werd de politie te Amsterdam door buren gewaarschuwd, dat van uit een loodgieterewerkplaats aan de St. Willebrordusstraat hetgeschreeuw van een jongensstem vernomen werd. De politie drong de werkplaats binnen en vond daar een twaalfjari gen knaap, die door middel van een dunne ketting vafi een zyner beenen was vastgebonden. De jongen deelde mede, dat hy den vorigen dag door zyn vader aldus was opgesloten, vermoedeiyk by wy- ze van stiaf voor het wegnemen van eenige cententenslotte had de hon ger hem er toe gebracht door schreeu wen de aandacht te trekken. De vader, die in een andere wijk woonachtig was, is door de politie gehaald. In de gemeente Almelo heeft den laatsten tijd hordenvergiftiging op groote schaal plaats. Niet alleen op jachtgronden wordt het vergif gelegd, maar ook langs publieke wegen. Gedurende de laatste weken zyn niet minder dan een vijftig dieren, waaronder verscheidene luxe exem plaren gedood. Geregeld wordt de politie met de vergiftiginggevallen m kennis gesteld, doch het mag haar niet gelukken den dader of daders te ontdekken. Te Uitgeest is een driejarig knaap in een beerput gevallen en eenige oogenblikken later levensloos opgehaald. Collecte Zeeland. Trexking van Dinsdag 10 Aug. 100 17844 ƒ30. 2881 2907 2936 2953 4606 6463 5489 6805 8092 8099 8137 8706 9560 14184 14618 16018 1 7827 Trekking van Woensdag ƒ80. 2926 2961 2992 8067 8201 8220 8225 8593 5456 5461 6817 6825 8005 8009 8018 8018 8106 8110 8120 8128 14606 16006 16007 16068 Trekking van Donderdag ƒ80. 2947 2982 8578 8078 Ned. Hebv. Kerk. Zondag 15 Augustus. Breskens v. 9x/s u Meenwenberg. n. 2 u Geen dienst. N.-Sluis n. 2 u dhr v. Belleghem. voor militairen en andere belangstellenden. 2960 8048 8712 16042 11 Aug. 8069 4510 6828 8096 8184 12 Aug.

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1915 | | pagina 2