Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor het Land van Cadzand.
Advertentiën
>e haven van Breskens.
<1=1
Belgische vluchtelingen.
o 2046-
WoensdiM' 19 Augustus iSf.5.
24e J&urguug
Abonnementsprijs
per 3 maanden ƒ0.50, franco per post ƒ0.55,
voor België ƒ0.75, voor Amerika 1 dollar h 3 kwartalen
brj vooruitbetaling.
Abonnementen worden mede aangenomen by
boekhandelaren en brievengaarders.
van 15 regels 25 cents, elke regel meer 5 cents.
Groote letters naar plaatsruimte.
By abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag en Vrfldag
des namiddags te twee ure.
Dit blad verscliUnt eiken Dinsdag- cn Vrijdagavond bfj den uitgever C. DlËMïJUX te Breskeus.
Verschillende belanghebbenden by
se haven hebben, zoowel te woord
in geschrifte den afgevaardigde
)r Oostburg verzocht al zijn invloed
willen aanwenden om den minister
3 waterstaat er toe te bewegen,
:h eindelijk met een verbetering,
5 liever een vergrooting van de ha-
i te beginnen.
Voor da particuliere bolanghebben-
3 die zoo gaarne wenschen te wor-
3 ingelicht, doet de heer de Muralt
navolgende mededeelingen.
De zaak staat zooReeds in 1910,
ar ik meen, is door den Rijks- Wa-
staat een definitief plan opgemaakt
verbotering van de bestaande ha-
n en uitbreiding der haven aan de
stzijde.
Volgens dat plan, meen ik mi) te
rinneren, zal een deel van den Oost
vendam worden verwijderd en zai
n nieuw bassin aan de Oostzijde
irden gegraven.
Voor het z.g. nieuwe haventje, zal
s de verlegde Oosthavendam fun-
j eren als Westhavendam.
Het nieuwe bassin zal inderdaad
n niet onbelangrijke vergrooting
ven.
Volgens het schetsje, dat ik er vroa-
r van zag, komt er zeker 4 600
eter beschoeiing en ruim honderd
eter kaaimuur.
Ook met de visscherij wordt reke-
ng gehouden.
Ook op de oude haventerreinen zal
el tegelijk eenige verandering plaats
nden.
Bij de uitvoering der nieuwe ha-
n om het zoo te noemen zul-
3 de tramlijnen vanzelf daarheen
aeten worden gelegd.
Misschien komt dan de opschuiving
,n de bestaande lijn naar het wes-
n ook dan wel tot stand.
Van de zijde der directie van de
im zal zeker een geroede medewer-
ng worden verkregen. Br is althans
en enkele reden om to veronder-
tellen dat de maatschappij Breskens-
aldeghem, wanneer hare belangen
et bepaald worden geschaad, hare
edewerking tot het verbeteren der
iven zou onthouden.
De bestaande haven wordt, uaar
gemeene bekendheid, In verband
1 et de onlangs door de beide Kamers
.ngenomen wet tot leniging van de
erkloosheld, spoedig verbeterd.
O zeker, toegegeven moet worden,
it dit lapwerk is, maar ongetwijfeld
)n het verbeteringen, die o. a. voor
in deel nog kortelings par request
>or de afdeellng Breskens van Sohut-
ivaêr werden gevraagd.
Het nieuwe havenplan zal bi) uit-
lering zeker een uitgaaf van vier h
er en een halve ton gouds kosten.
Het is nu maar de kwestie, wan-
aer zal men met de uitvoering be
I nnen?
Dat is een open vraag.
Aan den minister van waterstaat
il het niet liggen.
Deze bewindsman, die voor de der-
e maal de hooge eer te beurt viel
m de leiding van het departement
'J 33
van waterstaat in handen te nemen,
heeft vooral met zijn laatste wet, be
treffende de bestrijding van de werk
loosheid, zijn populariteit nog zien
vermeerderen.
Minister Lely heeft getoond een
open oog te hebben voor den ellendi-
gen toeBtand waarin een deel der be
volking door den oorlog verkeert.
De beer de Muralt heelt bemerkt
dat het oog van den minister inder
daad op Zeeuwsch-Vlaanderen geves
tigd is.
Zoo is hy er ook vau overtuigd dat
de mogelykneid niet is uitgesloten dat
reeds in 1916 een begin wordt ge
maakt met de vergrooting der haven
van Breskens en onze afgevaardigde
zal met nalaten den minister nog eens
op hot groote belang dezer zaan te
wijzen.
Ten slotte nog dit: Enkelen zullen
in de meening verkeeren, dat bet ge
brek aan belangstelling is als onze
afgevaardigde met steeds op de hoog
te is van oe voornemens die de Wa
terstaat koestert ten opzichte van
havenwerken en dergelijke.
Dezulken hebben het mis 1
Bommigo hoofdingenieurs handelen
niet naar den geest, maar naar den
letter van hunne instructies. Met
deze heeren is 't voor een Kamerlid
die in dezen geen bevoegüneden
heeft moeiiyk om samen te wer
ken.
Op royale medewerking van die zij
de kan hy niet rekenen, doch zal in-
tusschen trachten, zooveel doeniyk,
ook zonder deze medewerking de dis
tricts belangen te behartigen.
De minister van binnenlandsche
zaken hoeft aan de Tweede Kamer
een nota doen toekomen van de r()ks-
steunverleening aan de vluchtelingen.
.Nu mededeoling van veie reeds be
kende feiten wordt daarin nog het
volgende gemeld
Ru de toestanden in België gaande
weg een meer regelmatig karaiaer
hebben aangenomen en velen de drang
naar terugkeer te sterk werd, hebben
langzamerhand talryke groepen van
vluchtelingen ons land weder verlaten,
zoodat op het oogenblik ongeveer in
de gezamsniyke vluchtoorden nog
slechts ruim 18,000 personen vertoe
ven, terwyi het aantal vluchtelingen,
beboeftigen en bemiddelden tezamen,
die eldere in het land gevestigd zyn,
op ongeveer 74,800 ls te stollen.
De regeering onthoudt zien van el-
ken, zelfs zydcllngschen drang om de
vluchtelingen tot terugkeer aan te
sporen.
Wel leiden onderhandelingen met
de Duilsche regeenng tot de uitkomst,
dat de uit de strafinrichtingen te Ant
werpen en Merxplas losgelaten bevol
king aan de Duitscne autoriteiten in
België werden overgegeven, zoodat
met ingang van 1 Juli j.l. het vlucht
oord te Veenhuizen kon worden op
geheven.
Inkrimping van het getal der drie
groote vluchtoorden tot twee i9 wel
overwogeD, maar wordt toch voorals
nog niet gewenscht geacht.
Het te Amsterdam gevestigde Ne-
derlandscbe eomitë tot steun van Bel
gische en andere slachtoffers beschik
te over ruime geldmiddelen uit gif
ten enz. van particulieren. Giften,
die by de Ryks-oommissie inkwamen
zonder bepaalde toestemming, werden
aan dit comité overgemaakt.
Aldus ontving bet een bedrag van
ruim ƒ98.000, waaronder ƒ10 000 uit
Zwitserland.
Het comité heeft met name aan
het kleeding- en sehoeiselvraagstuk
volle aandacht gewyd «a in vele noo-
den voorzien.
Toen z(jn geldmiddelen tekort scho
ten, heeft de regeering het comité in
staat gesteld met de noodige ver
strekkingen voort te gaan en bevor
derd, dat overal elders zooveel moge-
l(j k in deze behoeften door bemidde
ling van het comité wordt voorzien.
Niet weinig werd bovendien deze
taak verlicht door de zendingen uit
Amerika, welke de bekende Rocke
feller Foundation deed toekomen, zoo
dat aldus b.v. de bevolking van het
geheele vluchtoord Uden aanvankeiyk
van het noodige werd voorzien.
Ook in zake de werkverschaffing
heeft de Rockefeller-stichtlng zich
uiterst verdiensteiyk gemaakt door de
vorming van naai- en breiklassen, waar
een groot aantal vrouwel(jke vluchte
lingen kleeren en ondergoed vervaar
digde voor de geinterneerde soldaten
en voor haar medevlnchtelingen.
Deze bemoeiing, die den Ned. ar
beidsters geen concurrentie aandoet,
word door de regeering diermate ge
waardeerd, dat, toen da Inrichting 5
Juni de werkzaamheden staakte, z()
door haar werden ovsrgenomen en
opgedragen aan centrale commissies.
Br bestaan thans nog een dertigtal
klassen over het geheele land.
Voorts worden aan de vluchtelin
gen in de kampen, indien mogeiyk,
huiselijke bezigheden en buitenarbeid
opgedragen.
Ten einde tegen een ontnemen van
brood aan den Nederlandsohen werk
man te waken, is bepaald, dat van
overheidswege geen onderstand wordt
verstrekt aan vluchtelingen, die te
gen loon bjj een patroon arbeiden,
hetgeen anders liehtel(jk tot aanbod
van werkkrachten tegen een loon be
neden dat der arbeidsmarkt zou kun
nen leiden.
Een voortreffelyke wjjze van werk
verschaffing, welke vele voordselen
biedt en geen enkel nadeel oplevert,
heeft ten doel den zoogenaamden we
deropbouw van België.
Ter vervanging van de vele ver
woeste woningen zullen n.l. niet aan
stonds overal steenen gebouwen op
getrokken kunnen worden. Daarom
worden, hier te lande door onderschei
den vluchtelingen houten huisjes ge
timmerd die uit elkaar genomen kun
nen worden, om, na hier reeds be
woond te zijn geweest, te zijner t(Jd
in België weder te worden opgesla
gen.
De kosten worden grootendeeis be
streden uit een gift van ongeveer
ƒ326.000 komende uit Denemarken,
terw(jl ook Engelscbe sociëteiten, hen,
die hiertoe samenwerken, met raad
en daad ter z(jde staan.
Ten behoeve van het onderw(]s is
werkzaam de centrale commissie voor
het onderw(js aan de uitgewekenen,
die dit zoo gewichtige volksbelang in
den ruimsten zin behartigt en haar
bemiddeling verleent tot het verkr(j-
gen van geschikte Belgische onder
wijzen en van leermiddelen.
Mede tengevolge van haar bemoei
ingen ia thans, zooveel mogel(jk, waar
de behoefte daaraan gevoeld werd,
voorzien in het lager onderw(js.
Uit de gelden van het bovenge
noemde Deensche fonds z(jn voorts
scholen voor meer uitgebreid lager
onderwijs en vaksoholen opgericht in
de vluchtoorden te Nunspeet, Uden
en Ede.
Ook te Gouda kwamen soortgelijke
soholen tot stand, dank z(j ook een
Zweeduohe gift van ƒ6000.
De algemsene Centrale R(jkscom-
miBsie voor de vluchtelingen heeft
behalve de reeds genoemde, nog ver
schillende werkzaamheden binnen den
kring harer bemoeiingen getrokken.
In de eerste plaats heeft zjj aan
het vraagstuk der huisvesting alle
aandacht gew(jd.
Voorts organiseerde z(J een regi
stratie- en imiohtiDgendienst.
Bemiddelde vluchtelingen kunnen
door de tusschenkomst adressen be
komen waar z(j tegen billijken pr(js
huisvesting vinden.
Een bevolkingsregister der vluchte
lingen werd aangelegd, waartoe de
oprichting van een speciaal bureau,
dat met een groot personeel, zoowei
gesalarieerden als vrywilligors, werk
te, noodzakelijk bleek.
210.000 vluchtelingen werden gere
gistreerd, terw(|l het aantal versterk
te inlichtingen op 1 Juni j.l. 19,876
bedroeg.
Doel hiervan was, tengevolge van
overhaaste vluoht gescheiden familie
leden, kennissen enz. weder tot el-
sander te brengen en in 16,287 ge
vallen, ten behoeve vau pl.m. 62,000
personen werd dit doel bereikt.
Ondanks het vele, dat van elderB
werd gedaan, bleken de uitgaven voor
de Nederlandsche schatkist ver van
gering.
Als uitgaven in eens, die min of
meer als kapitaaluitgaven z(Jn te be
schouwen, komen in de eerste plaats
in aanmerking de bouw- en inrich
tingskosten van de drie groote vlucht
oorden.
Voor zooveel thans bekend, belie
pen die voer het vluchtoord te Nuns
peet ongeveer ƒ411.600, voor dat te
Bede ongeveer ƒ786.480 en voor dat
te Uden ƒ429.7770.
De uitgaven voor Ede z(jn de hoog
ste, daar de regeering het daar te
stichten dorp bestemde voor de betere
elementen onder de vluchtelingen.
De exploitatiekosten van de vlucht
oorden loopen nog al uiteen, maar
waar de totale kosten nergens w(jzen
op een al te ruim gebruik van 's lands
geldmiddelen, wordt aan regeerings-
commissariasen zooveel mogelijk de
