Mo 2033.
Zaterdag 26 Juni f?M5.
24e Jaargang
kmwtt «tt twot Iffelelijft ^.-'W-kmbmn.
Het Landstonnontwerp.
-<IEEI>-
Aardappelen-overvloed.
In het Kamp te Rijs.
<[=]>-
Kleine Slachtoffers.
BRESKENSCHE COURANT.
Abonnement per 3 maanden 0.50, franco
per post ƒ0.55, voor Belgis ƒ0.75 en 1 dollar
k 3 kwartalen bfl vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen worden mede aangenomen by
boekhandelaren en brievengaarders.
AdvertentiSn van 15 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar
plaatsruimte. By abonnement lager tarief.
AdvertentiSn worden ingewacht tot Dinsdag
en Vrpdagmiddag te twee ure.
'4
Dit blad verschijnt eiken Pingdag- en Vrijdagavond bU den nitgever C. DIELEMAN te Breskens.
De ontvangst van dit ontwerp is
niet bijster gunstig.
Natuurlijk zpn er vurige voorstan
ders, maar ook besliste tegenstanders,
waartusschen dan een groep die niet
onvoorwaardelijk het ontwerp afwijst,
maar meent dat langs anderen weg
wellicht meer te bereiken is en die
in elk geval de zekerheid wil hebben
dat dit ontwerp zijn gevolgen niet
zal doen gevoelen tot maanden over
de grens der mobilisatie heen.
Deze laatsten kunnen er zich wel
mee vereenigen, dat voor dezen tjjd
buitengewone offers worden gebracht,
dus ook voor dien tijd en bij wijze
van uitzondering vrijloting en vrij
stelling wegens broederdienst buiten
werking worden gelaten, maar zijn
zeer bepaald van oordeel, dat de in
voering van den algemeenen dienst
plicht voor weder normaal geworden
toestanden en dan uitgestrekt tot mi
litie en landweer, daarvan niet het
gevolg mag zijn.
Dat men zich -voor zulk een gevolg
beducht toont, valt licht te begrijpen.
Zij, die voor het aanhangige ont
werp de groote trom roeren, hebben
reeds vooraf den lof van den alge
meenen dienstplicht gezongen en hem
„dringend noodig" genoemd.
„In afwachting" van den algemee
nen dienstplicht aanvaarden en be
pleiten zij nu maar vast den alge
meenen oefenplicht.
En de sobere memorie van toelich
ting der regeering laat op dit punt,
evenals op sommige andere, groote
onzekerheid.
Waar zij verklaart de mogelijkheid
te willen openen om tot den krijgs
dienst dat deel van ons volk te ver
plichten hetwelk nog niet tot den
gewapenden dienst kan worden ge
roepen en daarbij de landstormwet
als punt van uitgang neemt, mag men
vrijwel aannemen dat er op algemee
ns dienstplicht wordt aangestuurd.
En is deze van de aanneming der
wet het onvermijdelijk gevolg, dan
zal dit voor menig Kamerafgevaardig
de een ernstig bezwaar wezen om aan
het ontwerp zij n stem te geven.
De regeering zal duidelijk hebben
te verklaren dat dit abnormale ont
werp enkel voor dezen abnormalen
tijd geldt en dat het tot niets bindt
en niets beslist voor den toestand,
na oorlog en mobilisatie.
En wj) gelooven ons niet te ver
gissen, wanneer wij als onze overtui
ging uitspreken, dat ons volk in groo
te meerderheid bereid is onder de
huidige, buitengewone omstandigheden
zich ook buitengewone offers te ge
troosten, maar dat het tevens hart
grondig afkeerig is van een milita
ristisch systeem met al den aankleve
van dien
Eenige maanden geleden werd in
Duitschland een telling gehouden van
den aanwezigen voorraad aardappelen.
Sn men kwam er tot het resultaat
dat er, voordat de nieuwe oogst op
het land was, gebrek aan dit uitne
mende volksvoedsel zou komen.
Toen werd op last der regeering
het voederen van het vee met aard
appelen gestaakt, waarvan het slach
ten van varkens op groote schaal het
onmiddellijk gevolg was.
Verder werd met kracht aange
spoord tot een zeer matig gebruik
van aardappelenja, er werd zelfs
van verschillende zijden aangedrongen
op het uitgeven van aardappelkaarten.
En op 't oogenblik
Sints een twee-, drietal weken heb
ben onze naburen blijkbaar te veel
aardappelen.
Er is thans ten duidelijkste geble
ken, dat men op verstrekte opgaven
van aanwezige consumptieartikelen
volstrekt niet kan bouwen.
Bij de verkregen resultaten is dit
ten opzichte van aardappelen ten dui
delijkste gebleken tal van speculanten
hebben zich niet geschaamd, hun
enoime hoeveelheden ingekochte aard
appelen niet op te geven, om ze la
ter tegen hooge prijzen van de hand
te kunnen doen. Maar zij komen be
drogen uit.
Plotseling is het aanbod van dit
verbruiksartikel zoo ontzaglijk groot
geworden, dat de prijzen in verschil
lende plaatsen zelfs zijn gedaald be
neden die, welke er in normale tijden
voor besteed worden.
De speculatie dezer personen is dus
grooter deels mislukt, maar ook tal
van gemeenten, die tegen de vastge
stelde maximum prijzen, aardappelen
voor de inwoners hebben gekocht,
moeten ze thans met schade van de
hand doen.
Ja, men zit zelfs met zeer groote
hoeveelheden verlegen.
De rijksregeering beeft zich dan ook
andermaal genoopt gezien,' maatrege
len te treffen, thans tegen den
aardappelenovervloed.
In de eerste plaats dan dringt zij
er bij de bevolking op aan, meermalen
daags, bijv. ook 's avor.ds, aardappe
len te eten.
Op die wjjze spaart men tevens
aan brood, dus aan graan, dat uitste-
bend bewaard kan blijven en tot
voedsel voor later tijden kan dienen.
Verder is het weer geoorloofd, de
aardappelen als veevoeder te gebrui
ken.
Dan worden de bakkers ernstig
aangemaand, bij het' bakken van oor
logsbrood een tiinke portie goede oude
en ook nieuwe aardappelen te gebrui
ken
Vervolgens stelt, het Rijkscomité
onder zekere voorwaarden weer be
langrijke partijen aardappelen be
schikbaar voor de branderijen of spi
ritusfabrieken.
En ten slotte worden de huismoe
ders aangespoord, aardappelen te ko
ken en ze daarna te drogen, om ze
in tijd van grooter behoefte te kun
nen opdienen.
Op al deze wijzen tracht men
thans dan ook allerwege de aardap
pelen te gebruiken of ze voor bederf
te bewaren.
Vorige week werd in het internee-
ringskamp te Rijs bij Gaasterland een
patrouille van vier man uitgezonden
om drie smoordronken Belgen, die
sints enkele uren in weerzinwekken-
den toestand hadden rondgezwalkt,
op te zoeken.
Rond 8 uur ontmoette ze de ge-
zochten midden in het veld en gaf
hun bevel met haar naar het kan
tonnement terug te keeren.
De Belgen weerstonden aan het
verzoek van den patroeljeoverste en
scholden de militairen op tergende
wijze uit.
Een voorbij fietsende Belgische offi
cier, die de weerspannigen aanmaan-
maande, om hun geval niet te ver
zwaren en de wacht te volgen, zag
zich op zijne beurt aanvallen door de
woestgeworden dronkaards
Een nieuw bevel tot doorstappen
van de Hollandsche militairen had
voor gevolg, dat de Belgen dreigden
zich ook op hen te werpen. Een schot
in de lucht kon de Belgen niet kalmee
ren en de Hollandsche militairen za
gen zich ten slotte gedwongen, wil
den ze zich hunne geweren niet zien
ontrukken, op hunne aanvallers te
vuren, wat voor gevolg had, dat twee
ervan te gronde stortten een ernstig
getroffen in den buik en de andere
met een schot in het linkerbeen.
Terwijl de Hollandsche militairen
de gekwetsten ter hulp sprongen,
wist de derde Belg te ontvluchten,
maar werd later aa gehouden.
De twee gekwetsten, waarvan de
eene in zorgwekkenden toestand ver
keert, werden onmiddellijk in een
auto naar bet ziekenhuis te Sneek
overgebracht, nadat ter plaatse een
eerste verband was gelegd.
Dit vrij ernstig geval gaf den re
dacteur van de Vlaamsche stem aan
leiding tot eene openhartige ontboe
zeming.
Natuurlijk bracht het bericht van
het drama het kamp in groote op
schudding en in een bijna algemeens
ontstemming, maar deze laatste ver
dween spoedig, toen de namen der
gevallenen werden medegedeeld deze
toch stonden reeds lang bekend als
rumoerige kerels, die door iedereen
werden geschuwd, zich regelmatig
aan den drank overgaven en dan tot
alle baldadigheden in staat werden
geacht.
Deze voor de getroffenen weinig
stichtende omstandigheden brachten
er veel toe bp om de kalmte onder
de Belgen te doen terugkeeren.
Hij heeft persoonlijk verscheidene
getuigen van de botsing ondervraagd
Belgen en Hollanders, militairen en
burgers, en komt tot voor hem, als
Belg, spijtig besluit, dat de gansche
schuld naar de Belgen gaat.
Den Hollandsohen militairen treft
geen verwijt, want zj) hebben bewjjs
gegeven van veel geduld, hopende de
aangehoudenen met een praatje weg
te brengen, wat echter niet lukte
dan hebben ze eerst de geweerkolven
gebruikt om dan eindelijk, als ze 't
oogenblik zagen aanbreken, waarop
hunne geweren tegen hen gingen die
nen, tot schieten te besluiten.
Men kan het vreeselijk voorval be
treuren, maar eerlijkerwjjze dient tot
de verantwoordelijkheid der getroffe
nen besloten.
Hij had ze zelf voorbij zijn kwar
tier zien slenteren, en walgelijker
drietal ontmoette hij nooitbloots
hoofds, van de een» sloot in de an
dere tuimelde, bemorst en beslijkt
van het hoofd tot de voeten, onken
nelijk.
Een ervan liep met het bovenli
chaam ontbloot en liet zijne getato-
eerde borst bewonderen.
Alle drie vloekten en tierden als
bezetenen.
Zijn hart bloedde toen hij naast
hem door burgers hoorde zeggen
„Ziedaar nu drie Belgen"
Enkelen onder de geïnterneerden
vinden het gepast zich door hun los
bandig en tuchteloos gedrag te doen
opmerken, maar die zijn groote uit
zondering.
Nagenoeg allen begrijpen dat er
maar ééne goede wfize is om zich te
onderscheiden en dit iszich beter
en ernstiger trachten aan te stellen
dan de anderen en geen opspraak te
verwekken door gemeene ploerten
streken.
Hier aldus handelen is bovendien
voor ons een vaderlandsche plicht.
Wanneer we naar het bevrijde va
derland zullen terugkeeren, moeten
we hier een indruk van beschaafd
heid achterlaten.
Laat ons, van ou af aan, onze krach
ten tot dat doel inspannen en afbre
ken met dezen, die hier den naam
van Belg onteeren.
De ellende die er in België heerscht
maakt de meeste slachtoffers onder
de kinderen.
Vooral in de afgelegen dorpen en
kleine iudustrieplaatsen, waar de leni
gende invloed der liefdadige instellin
gen nauwelijks merkbaar is, vallener
veel kleine onschuldige slachtoffers.
Al het mogelijke wordt gedaan om
om de kindersterfte te bestrijden en
het is aan de uitstekende inrichting
van de verschillende filantropische
instellingen dat vooralsnog een ramp
is kunnen vermeden worden.
De instelling „De kleine bjjen",
reeds eenige jaren gesticht met het
doel te zorgen voor behoeftige kinde
ren beneden de drie jaar, en geplaatst
onder de bescherming van koningin
Elizabeth en prinses Marie-José, heeft
van duizenden kinderen uit Brussel
en uit de provincie het leven gered.
In de 40 reeds bestaande inrichtin
gen wordt er dagelijks aan meer dan
15000 kinderen beneden de 3 jaar,
sinds het uitbreken van den oorlog,
voeding en verzorging verstrekt
Op 15 Febr. had deze instelling
reeds 1.060 000 rantsoenen uitgedeeld,
en, sedert de uitbreiding van den
werkking door de oprichting van de
ze instelling, is dit aantal rantsoenen
de twee-en-een half milüoon ver te
boven gegaan,
