Mo 2«32.
Jplgiewe^u "fEwtttt)*- cn 3$&wïUnü$l<ti>wor H&sfefijfi %.-^Umbiïiv..
Duitschlands voorraden.
<t=l>
Woensdag 23 Juni 1915
24e Jaargang
BRESKENSCHE COURANT.
Abonnement per 3 maanden f 0,50, franco f"r - Advertentiën van 15 repels 25 cents, elke
per post ƒ0.55, voor België ƒ0.75 en 1 dollar ëX gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar
k 3 kwartalen bp vooruitbetaling voor Amerika. Qjaffiijr plaatsruimte. Bp abonnement lager tarief.
Abonnementen worden mede aangenomen bp Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag
boekhandelaren en brievengaarders. en Vrijdagmiddag te twee ure.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond bp den uitgever O. imiLEMAV te Breskens.
Een Duitsch professor vertelt in
een artikel over het oeconomische
leven van het Duitsche volk hoe
Duitschland thans aan verschillende
onmisbare artikelen komt of er ande
re voor in de plaats stelt.
Naast het graan is salpeter een
belangrijk invoerartikel.
Voor dit artikel had tot dusver
Chili het monopolie en men meende,
dat indien ons de invoer uit Chili
afgesneden werd, Duitschland uit ge
brek aan salpeter den strijd zou moe
ten opgeven.
Gelijk bekend, zijn de oorlogen van
Napoleon alle mislukt omdat hij niet
meer over voldoende salpeter beschik
te voor de bereiding van munitie.
Op deze klip, zegt de schrijver, zal
Duitschland niet stranden. Men heeft
door middel van de buitengewoon
ontwikkelde chemische wetenschap 't
mogelijk gemaakt op tweëerlei manier
van salpeter te voorzien. Zoo is het
mogelijk dat het niet alleen in staat
is om in alle behoeften van het leger
aan salpeter te voldoeD, doch ook bo
vendien nog aan den landbouw de
noodiga meststoffen kan verschaffen.
Voor Duitschland is dit zooveel te
gemakkelijker, daar een ander soort
mest, de kali, in onbeperkte hoeveel
heid beschikbaar is, daar Duitschland
voor deze productie, 'het monopolie
bezit.
Ook zal de hoop, om het door het
afsnijden van den toevoer van ben
zine het oorlogvoeren onmogelijk te
maken, niet vervuld worden.
De chemische wetenschap heeft ook
hier een hulpmiddel gevonden. Uit
overblijfselen bp de cokesbereiding
wordt benzol bereid, dat in het ge
bruik volkomen de benzine vervangt.
Daarenboven gebruikt Duitschland
spiritus, waarvan de productie ruim
voldoende is om in de behoeften van
het leger en der burgorp te voorzien.
Koper is een zeer belangrijk ver
bruiksartikel, dat juist in den oorlog
zulk een belangrijke rol speelt Bij
de fabricatie van munitie wordt er op
ruime schaal gebruik van gemaakt.
Wel heeft Duitschland eigen koper
smelterijen, doch deze zijn niet vol
doende om in alle behoeften te voor
zien en de productie zijner koloniën
is thans niet ter beschikking. Toch
heeft men zich ook hier hulp ver
schaft. Zoo is eerstens het verbruik
van koper ingekrompen daar men nu
tal van voorwerpen, die tot dusver
van koper werden gemaakt, van staal
pzer of zink maakt, welke artikelen
in Duitschland in groote hoeveelheden
voorkomen.
Voor het geval echter dat de oor
log langen tijd zou duren en het ver
bruik van koper in Duitschland voor
oorlogsmaterieel zou toenemen, staan
nog buitengewoon veel reserven te
zpner beschikking. Deze reserven be
staan zoowel in onverwerkt koper,
als ook in den vorm van koperen ke
tels, kabels, draad enz.
Men bedenke slechts hoeveel koper
b.v. aan de locomotieven aanwezig is.
Deskundigen hebben uitgerekend dat,
indien men de koperen kasten van de
locomotieven tegen pzeren zoude ver
wisselen, op die wijze 100,000 ton
koper zouden kunnen worden ver
kregen.
Opgemerkt zp daarbij, dat een der-
gelpke onttrekking van koper aan de
bruikbaarheid der locomotieven vol
strekt geen nadeel zou teweeg bren
gen.
Een deskundige heeft voorts uitge
rekend, dat er in Duitschland meer
dan 1000 000 ton koper in den vorm
van verwerkte voortbrengselen bezit
ten. Hiervan kan een groot gedeelte
gesmolten worden, zoodat er, zelfs
indien men slechts een gedeelte van
dezen kopervoorraad zou smelten, de
beschikking zouden hebben over een
oorlogsbehoefte voor tien jaren.
Daarenboven heeft men ook nog
een reserve, die wij zouden moeten
aanspreken, indien de omstandigheden
het zouden eischen, en dat zpn de
kopervoorraden in de door Duitsch
land bezette gebielen.
In het allerergste geval zou men
hoe onaangenaam zulks ook voor
de betreffende partijen zou zijn
den geheelen aanleg van telefoon en
telegraaf in de bezette gebieden moe
ten aanspreken en deze smelten.
Ook de overige kopervoorraden, het-
zp in den vorm van ketels, potten,
deurknoppen enz. van de bezette ge
bieden, zouden hot in gesmolten toe
stand koper opb-veren voldoende voor
20 jaren. Daardoor zouden zij voor
alle denkbare moeilpkheden gespaard
blijven
Door het afsnpden van de buiten-
landsche aanvoeren, is er in Duitsch
land groot gebrek aan veevoeder.
In het begin van den oorlog werd
dit gebrek terdege gevoeld, daar men
niet wist welke voedingsmiddelen te
zpner beschikking waren.
Men heeft daarom een gedeelte van
den veestapel geslacht en daardoor
het gebruik van veevoeder verminder 1.
Na zeer korten tijd bleek echter
dat het gebruik aan veevoeder in
Duitschland gemakkelijk te verhel
pen was.
Ook hier heeft de theorie een hulp
middel verschaft, en wel door verbin
ding van zuurstof met bierbostel enz.
Daardoor wordt een eiwithoudend
produkt verkregen dat dezelfde voe
dingswaarde heeft als de Russische
voedergerst, waarmede het zijnen vee
stapel heeft kunnen behouden.
Daarenboven heeft het nog de
beschikking over reusachtige hoeveel
heden suiker, die als veevoeder ge
bezigd kan worden.
Duitschland produceert jaarlijks 26
millioen Duitsche centenaren suiker,
waarvan slechts 13 millioen binnens
lands verbruikt worden. De rest werd
in vredestpd uitgevoerd en wel voor
het grootste gedeelte naar Engeland.
Aangezien de uitvoer naar Enge
land gestopt is, blijven deze hoeveel
heden ter beschikking van het bin-
nenlandsch verbruik en men heeft
uit suiker een veevoeder weten te
bereiden, dat veel goedkooper is dan
mais en gerst uit het buitenland.
Aan deze voorbeelden kunnen naar
goeddunken meer toegevoegd worden.
Zij toonen duidelpk aan, hoe het eco
nomische leven van het Duitsche volk
zich aan de gewijzigde omstandighe
den heeft weten aan te passen, en
dat het niet mogelijk zal zijn Duitsch
land economisch te bedwingen, door
het de aanvoeren van het buitenland
af te snpden.
Niettemin zpn nu vele krachten
vrpgekomen die tot dusver werkzaam
waren in de uitvoer npverheid. Nog-
tans vinden deze allen weer op an
dere wpze bezigheid. Dit was in de
eerste plaats hierom mogelijk, omdat
tal van arbeiders onder de wapenen
zijn, waardoor steeds vraag bestond
naar werkkrachtenin de tweede
plaats door het feit dat de behoeften
van het Duitsche leger een tot du toe
ongekende hoogte hebben bereikt.
Duitschland verbruikt nu niet alleen
munitie in groote hoeveelheden, doch
ook alle uitrustingsstukken voor sol
daten en verplegingsmaterialen. De
millioenen soldaten die onder de wa
penen zpn, zpn onberispelpk uitge
rust, van den helmovertrek af tot het
nieuwe schoeisel toe, van het grijze
laken af tot den inhoud van den ran
sel toe. Deze uitrusting heeft met
éen slag een nieuwe industrie met
reusachtige omzetten doen ontstaan.
De fabrieken die tot dusver in da be
hoeften van het leger voorzagen, niet
in staat waren nu in die alle te voor
zien, tengevolge waarvan steeds nieu
we takken van npverheid er toe zijn
overgegaan om zich te wpden aan de
voorziening van de behoeften van het
leger. Zelfs industrieën die met oor-
logsbenoodigdheden niets uitstaande
hebben, zpn er toe overgegaan om
aan de voorziening van legerbehoeften
mede te werken.
Een Berlijnsch warenhuis heeft in
een buitenwijk een fabriek voor den
aanmaak van granaten opgericht. Een
restaurant heeft een fabriek geplaatst
tot bereiding van ingemaakte vleesch-
waren. Een zijdeweverp liet hare
machines veranderen voor den aan
maak van munitie.
Het gevolg daarvan is dat de fa
brieken voor werktuigen veel meer
werk hebben dan zij ooit in vredes
tpd gehad hebben, en daardoor groo-
tere omzetten hebben verkregen.
Zp hebben zich alle uitstekend aan
de nieuwe toestanden weten aan te
passen en fabriceeren nu werktuigen
voor de behoeften van het leger in-
stede van werktuigen die voor den
uitvoer bestemd ziin.
Een kunstzpdefabriek maakt in vre
destpd een artikel dat gedurende den
oorlog slechts in kleine hoeveelheden
gekocht wordt.
Om nu hare droogzolders en de tal-
rpke arbeiders niet zonder werk te
laten is de maatschappp er toe over
gegaan, hare droogzolders te gebrui
ken voor het drogen van vruchten en
groenten voor het legerbestuur.
Zp heeft met dit werk, naar zp
zelve verklaart, zulke goede resulta
ten verkregen, dat zlj tengevolge van
de ontvangen orders voor het leger
in staat gesteld is, om aan alle hare
arbeiders emplooi te verschaffen.
Gelpke voorbeelden worden bp alle
overige industrieën gemeld.
Slechts enkele fabrieken hebben de
mobilisatie van de draaibank niet ge
volgd.
Wel is waar moet worden erkend
dat het Duitsche legerbestuur de her
vorming der industrieën op buitenge
wone wijze in de hand heeft gewerkt,
het is zelfs tot verandering van de
uniform overgegaan om de industrie
werk te verschaffen.
Te Guben in het spreewald, bestaat
een industrie, die uitsluitend ingericht
is voor de fabricatie van filten hoeden.
Door de gewpzigde economische
toestanden en vooral door het onder
de wapenen zpn van millioenen man
nen is de behoefte aan vilten hoeden
buitengewoon klein geworden.
Om een crisis te vermpden wendde
de opperburgemeester van Guben zich
tot het legerbestuur en stelde dit
voor om in plaats van lederen hel
men, vilten hoeden als hoofddeksel
in te voeren.
Na een korte proeftijd, waarin de
vilten helmen hun bruikbaarheid be
wezen hebben, ontving de fabrikant
te Guben van het legerbestuur groote
orders voor grpze vilten helmen.
In minder dan geen tpd werd de
fabrikant van heerenhoeden, fabrikant
van vilten helmen en de stad Guben
werd voor een crisis behoed.
De fabrikatie van linnen heeft uit
den aard der zaak bijzondere voor-
deelen en de arbeiders bp deze in
dustrie verdienen tegenwoordig zoo
veel geld dat zp daardoor in staat
gesteld worden om veel te sparen.
Zooals reeds gezegd is, kan bijna
in de geheele behoefte van het Duit
sche leger door het land zelf voorzien
worden.
Het gevolg daarvan is dat Duitsch
land voor die behoeften zoo goed als
niets aan het buitenland te betalen
heeft, terwijl de Triple-Entente Mo
gendheden milliarden naar Amerika
moeten overmaken
In elk geval helpen die orders voor
den oorlog om de moeilijkheden
die tengevolge van het stopzetten
van den uitvoerhandel ontstaan zijn
te boven gekomen en verzekeren
daardoor aan de Duitsche industrie
voor geruimen tpd een bevredigende
rentabiliteit.
Dit komt ook uit in de reusachtige
bedragen die de verschillende indu-
8triën op de oorlogsleening hebben
kunnen inschrijven.
In het algempen wordt echter ge
zegd dat er volop werk is, voorna
melijk in de industrieën voor machi-
nerien en automobielen, waaraan het
legerbestuur bpzondere eischen stelt.
Waar men zich ook wendt, overal
vertoont het Duitsche economische
leven een bevredigend beeld, en ner
gens treft men aanwp zingen aan, die
op een verslapping van het weer
standsvermogen in Duitschland wij
zen.
Het economische leven in Duitsch
land kan, zoo meent de schrpver, met
kalmte een tweede oorlogsjaar tege
moet zien.