.Uvmecii ^Ticuipg- on i*l>porh'n{tcMa6 poot IfFéisMtjS
atin^oron.
Zaterdag 8 Mei SMS
24e Jaargang
ENSCHE COURANT.
Abonnement per 3 maanden 0.50, franco
per post ƒ0.55, voor Belgis ƒ0.75 en 1 dollar
3 kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen worden mede aangenomen bij
boekhandelaren en brievengaarders.
AdvertentiSn van 15 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar
plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
AdvertentiSn worden ingewacht tot Dinsdag
en Vrijdagmiddag te twee ure.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdaic- en Vrijdagavond bjj den uitgever C. D1ELEM1X ^Breskens^
De oorlog.
Zaterdag en Zondag is'tin Vlaan
deren een gebulder der kanonnen ge
weest om niet uit te houden.
Nog nimmer is 't zoo vreeselijk
geboord.
De Duitschers hebben er voortgang
gemaakt.
De dorpen Zevecate, Zonnebeke,
Westhoek, het veelhoekige woud, be
kend staande onder den naam van
NonnenboSschen, waar sedert enkele
maanden om gestreden is, zijn in
hunne handen gevallen.
Maar ten koste van ontzaglijke of
fers.
Hoevelen toch, die verleden week
kloek en gezond optrokken, te moe
diger, omdat er van Duitsche zege
werd gesproken, van forceering van
den weg naar Calais, keeren nu ver
brijzeld, verminkt of stervend terug 1
En hoevelen liggen in een massa-graf.
Want er worden in Vlaanderen weer
reusachtige graven gedolven.
Zondag vooral daverde de stad van
't geweldig kanongebulder. Nooit
heeft men 't zoo gehoord. Velen kon
den 't gedaver niet uithouden en
verlieten de stad. En men moet ster
ke zenuwen hebben om getuige te
blijven van al die tooneelen van el
lende.
Aan het front, bij Zillebeke en
Poelcapelle-Langomarck, dus ten Z.O.
en N.O. van Yperen, woedde de si rijd
hevig.
Met robuste aanvallen en tegen
aanvallen ging de worsteliDg gepaard.
Maar steeds die convooien gewon
den. Te Ggnt kwamen Zondagochtend
drie treinen, elk van ongeveer dertig
wagons, met gekwetsten. Het bloed
sijpelde door de reten der vloeren.
's Avonds, in de richting van het
front, stond de hemel als in vuur en
vlam.Ontzettend gezicht, dat aan
een hel doet denken. En 't is dan
bok.een hel van wreedheid, van
lijden.Hoeveel gewonden wachten
op hulp of liggen te sterven waar ze
vielen.
En niet ver van het front, aan de
zelfde Leie, waar duchtig gevochten
wordt, waar zwart geblakerde steden
liggen als Armentières, Komen, Wer-
vick, wordt kalm voortgewerkt. Siuts
lb April mag er vlas geroot worden
in de rivier van Kortrjjk tot Oyegem,
in de vermaarde streek der vlasdor
pen dus.
Daar steekt men 't vlas in de wa
terbakken, arbeidt men onverdroten
ouder 't kanongebulder, en terwijl
eenige uren verder de dood maait,
altijd maar voort maait en op de
spoorlijn langs de Leie, dus onder den
blik der rooters, treinen gewonden
voorbijstoomen. Vreeselijke contrasten
toch I
De Duitschers hebben heel wat
vlas opgekocht en weggevoerd en be
waren nog een 3 millioen K.G. in
een pakhuis bij Bavichove.
De nieuwe vlasoogst zal in Vlaan
deren schraal zjjn
Een dorpje, dat naam heeft gekre
gen in de geschiedenis van den strijd
in de lucht, is Lendelede, tusschen
Kortrijk eb Ingelmunster.
In den omtrek ziet men dikwijls
twintig, dertig en meer aéroplanen
dagelijks, en het volk let er niet me9r
op, tenzjj de verschijning der vogels
bijzondere gebeurtenissen uitlokt.
Om de aéroplanen te bestoken, heb
ben de Duitschers geschut staan op
verscheidene vaste plaatsen, maar ma
ken ze vooral ook veel gebruik van
motorfiets-mitrailleurs.
Een gewoon motorrijwiel heeft
naast 't achterwiel nog een wiel, als
bij een „side-car". Maar de plaats der
„side-car" wordt hier ingenomen door
een klein kanon, met korten loop,
waarmee men obussen, wat grooter
dan een vuist, naar boven schiet.
't Zijn deze obussen, welke een
aéroplaan met witte wolkjes omringen.
Zien ze dus een vliegtuig der ver
bondenen boven Vlaanderen, dan ach
tervolgen de Duitschers het met zulk
een motorfiets.
Zij moeten natuurlijk de wegen ge
bruiken maar deze zijn in 't zoo
dicht bevolkte Vlaanderen dan ook
zeer talrijk.
Zoo stormen ze voortdurend over
den breeden, dalenden en rjjzendep
weg. KortnjkIngelmunster, over
de baan Kortrijk—Meenen, over de
vele harde binnenwegen als Lendele
deHulste, Lendelede-Ledegem, Len
deledoIsegem, enz
En bijzondere gebeurtenissen heeft
men daar dan ook al heel wat be
leefd.
Maar een voorval, om verschillende
andere kleinere voorbij te gaan, was
wel de moeite waard even in her
innering te worden gebracht. Men
had daar de daling van Garros, Frank-
rtjks groote aviateur. Een weliswaar
gewoon geval, maar niet zoo bekend
is, dat Garros nog eerst een vlieg
machine neerschootdeze daalde tus
schen Lendelede en St. Kathelyne,
terwijl de beide Duitschers die haar
bemanden, dood waren.
Toen zag Garros een trein van
Kortrijk naar Ingelmunster met sol
daten. Hij daalde zeer laag en wierp
twee bommen, „die hun doel misten.
De landstormers, die hier de spoorlijn
bewaken, .beschoten en raakten het
Franoche vliegtuig, dat daalde tusschen
den groeten weg naar Ingelmunster
en de kalsijde naar Hulste.
Toen de militairen naderden, stond
de aéroplaan in brand en waren de
aviators verdwenen. Drie boeren wer
den aangehouden. De burgemeester
van Lendelede moesten zorgen, dat
de aviators gevonden werden.
Door vrees gedwongen wees een
meisje de schuilolaats van een passa
gier, die zich in een gracht langs een
weide, achter braamstruiken, verbor
gen had. En nu is er nog altijdtwij-
fel of de eenige aangehouden lucht
reiziger wel Garros is.
En zoo is het kleine dorpje getui
ge van allerlei in betrekking met 't
nieuwste oorlogstuig en leert het de
vraag beantwoorden, de vraag in vre
destijd zoo dikwijls gesteld „Welke
rol zullen vliegmachines in den oor
log vervullen?"
Maar Lendelede is van veel meer
getuige in de laatste dagen.
Vreeselijk, ontzettend is er de aan
voer van gewonden en nu ook van.
lijken. De groote kostschool, het
klooster, de lagere school liggen vol
gekwetsten. Op 't kerkhof is geen
plaats meer en een nieuw doodenveld
werd voor gesneuvelde soldaten aan-
legd.
In het Oosten.
„De Duitschers zijn aan de winnen
de hand, zoowel in Vlaanderen als in
het Oosten", dat is de indruk dien
men deze week van de oorlogsberich
ten kreeg.
Na de ietwat vage berichten van
het Oostenr. hoofdkwartier komt nu 't
met een positievere medodeeling als
het zegt, dat het heele krachtig ver
sterkte front dér Russen tusschen de
Weichsel en de Karpathen is ver
overd Maandag, vervolgt 't, bevoch
ten wij nieuwe voordeelen en drongen
de Russen verder oostwaarts in over
haasten terugtocht voor ons uit.
Het weinigzeggend zelfs ontwjjkend
communiqué van den Russischen staf
is een stille bevestiging van het Oos-
tenrijkseh bericht.
Immers, er is een weinig andere
beteekenis te hechten aan de slotzin
dat in den nacht van 80 April op 1
Mei aanzienlijke Oostenrijksche strijd
krachten in de streek van Ciezkowice
tot den aanval waren overgegaan, al
had dan ook het Russische vuur den
vijand gedwongen zich op 600 pas
de Russische loopgraven in te graven.
Dat gebeurde dus op 1 Mei bij
Ciezkowice aan de Bialla En op 8
Mei, zoo zegt de staf, wordt er hevig
gevochten bij Biecz, hetgeen 20 KM.
ten Oosten van eerstgenoemde plaats
(en 10 KM. ten Noordoosten van Cor-
lice ligt.
De Russen vochten dus den 3den
Mei op een aanzienlijken afstand ach
ter het versterkte front, dat zjj maan
den lang hadden bezet gehouden en
op den 1 Mei nog verdedigden.
Hierin schuilt een erkentenis, dat
zjj op den 2den Mei uit dat versterkte
front achteruit zijn geworpen.
Hij zeide er echter bjj, dat de ge
volgen van het succes nog niet te
zijn overzien, en wij gelooven dat dit
uiterst juist is.
Wel schijnen de verliezen der Rus
sen groot, maar we moeten nog af
wachten of zij al dan niet in staat
zijn zich te herstellen en, zij het een
eindweegs meer naar het Oosten, toch
een flankstelling ten opzichte van hun
troepenmacht aan de Hongaarscl e
grens kunnen bljjven innemen.
In Vlaanderen.
Bij Yperen had de vooruitgang der
Duitschers uitgewerkt, dat het front
der bondgenooten een vooruitstekende
punt naar het Noordoosten vertoonde.
Die punt hebben zjj ingetrokken,
waardoor nu hun frontlinie weer in
een vrij regelmatige boog om Yperen
heen buigt. Op aanmerkelijken korto
ren afstand van die plaats echter dan
vóór terreinverlies,
Deze achterwaartsche rectificatie
van het front, zegt French, is noo
dig gemaakt door het terreinverlies
van Vrjjdag voor een week.
Het i3 niet recht duidelijk waar
om French er anderhalve weekj na
dat zulks noodig was geworden, mee
heeft gewacht. Wellicht scheen aan-
vankelijk de stelling nog houdbaar,
dat de Duitschers in het bezit van
de hoeve Fortuin bracht, had de punt
nog wat nauwer gemaakt en kon bij
voortzetting tot afknijpen van die
punt voeren, zoodat French overwoog
dat hij zijn troepen veiiiger achter
waarts kon concentreeren.
Voorts ligt van het uitstel een
verklaring hierin, dat de bondgenoo
ten eerst nog krachtige pogingen heb
ben aangewend het verloren terrein
te herwinnen, gedurende welke het
aanvaarden van de consequenties van
het terreinverlies voorbarig zal heb
ben geschenen.
De Yser.
De algemeen bekend geworden Yser
vormt een natuurlijke stelling
De rivier biedt een natuurlijke hin
dernis in het terrein, doch in tegen
stelling met de wonderbaarlijk^ ver
wachting, een hindernis van zwakke
innerlijke waarde. En niet alleen dat
de kleine rivier als verdedigingsmid
del slechts zwak is door haar geringe
beteekenis, 'ook de loop der rivier
komt die beteekenis nog verkleinen,
waar de Yser het groote ongerief
heeft, dat zijn loop hier een boog be- j
schrijft met de bocht naar den vij
and gekeerd, terwijl de koorde ge
vormd wordt door den spoorweg
Nieuwpoort-Dixmuyde.
Deze twee steden vormen de steun
punten der verdediging.
Slaagt de vijand er in deze plaat
sen te vermeesteren en langs daar
tot op den linkeroever van den Yser
door te dringen, dan is het gedaan
met de naar het oosten gebogen wa
terlinie als verdedigingslijn.
Het zal dan zelfs onmogelijk wor
den op de spoorlijn, wier talud een
tweede verdq/ligingsstelling vormt,
stand te houden.
Onmiddellijk heeft men er dan ook
voor gezorgd voor Nieuwpoort en
Dixmuyde twee stevige bruggenhoof
den aan te leggen, die noodig zullen
zijn zoo spoedig men meer wil doen
dan zich louter tot een defensieve
houding bepalen.
De loop van den Yser heeft boven
dien een reeks bochten en kronkels,
die de aanvallende partij voordeelig
kan gebruiken, o. m. tusschen Nieuw
poort en Dixmuyde de bochten bij
St. Joris Schoorbakke en Stuyve-
kenskerke.
Vrij vermoedelijk zal op die punten
de siag woeden. (Inderdaad is 't zoo
gegaan en dragen thans de vaandels
van sommige regimenten de opschrif
ten Nieuwpoort, Dixmuyde, Stuyve-
kenskerke, St. Joris, Schoorbakke.)
Ten einde de vijandelijke vloedgolf
te vertragen wordt een linie vooruit
geschoven over Lombaertzijde de hoe
ve Groote Bamburgh de Roodepoort-
hoeve- Mannekensvere Schoorekeyem-
Beerst Vladsloo-Eessen.
De aldus verkregen stelling heeft
groote nadeelen. Het vlak en zeer
beboscht terrein beperkt de zichts-