lacmocii S.iciuPs- frJpwt-tetfiéBlaB poor
Xii België.
De schade te Antwerpen:
few!MS
Wo 1968
Woensdag 4 November <914.
24e Jaargang.
Wij'fWl
Abonnement per 3 maanden ƒ0.50, franco
per post ƒ0.55, voor Belgie ƒ0.75 en 1 dollar
3 kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen worden mede aangenomen bij
boekhandelaren en brievengaarders.
'rf n
-,ne<iodd: jtoid
uuii5(?V(? it.
.'detn.qoell
•kvag
- üfeèS
Advertentien van 1—5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naai
plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag-
"IÉ HÉMrtliÉH loöiifm- ej-
hn
R&ktës
en Vrijdagmiddag te twee ure.
N0J
Dit blad verscb(jnt eiken Dinsdar- en Vrijdagavond b(j den uitgever C. OIEI.KJIAV te Breskens.
.Vj-iefv-
to- eob.jfieb
Het ia onii nimmer te vergeten de
indruk die de steden en dorpen om
Antwerpen, maakt
Het .is een oord vol bange ver
schrikkingen en t.roostelooze verlaten
heid, .dat., het oog te zien kriigt.
De wal varende stad L'er, een luxe
plaats met een 30000. inwoners, waar
de kantuijverheid bioeide, goud- en
zilversmeden een behoorlijk stuk brood
verdienden, waar voor eenige we -en
npg welvaart was en vrede ver
woest.-.
,De strjjd had hier hevig gewoed.
De Duitschers hadden hier alles op
het spel gezet om de Nethe over te
trekken, dat hun met groote hard
nekkigheid door de Belgen en Engel-
schen werd belet. De bruggen waren
opgeblazen, aan de huizenrij aan weers
zijden van de Nethe is éen groote
puinhoop. Maar weinig huizen zijn
ongedeerd.
Duffel verwoest, Contich..! het
verhaal wordt eentonig. De vrucht
bare akkers doorsneden met loopgra
ven^, villa's en hofsteden in puin, dor-
pep als .jdoor een aardbeving geteis
terd en daarboven.de grauwe, som
bere najaarslucht... dat alles een
landsohap vau weedom en verlaten
heid v..
i De gemeentelijke overheden waren
meestal deor de latere Commissie aan.
gëSteld, want velen, bijna allen der
gemeente autoriteiten, burgemeesters,
wethouderspolitie-commissarissen
waren gevlucht en hadden hun ver-
tr.ouwenspost .in densteek g daten.
Dank zij het energiek optreden van
den heer Franck werden in de ver
schillende plaatsen voorloopige be
windslieden aangesteld. Het zijn meest
menschen-, dip nooit aau politiek de
den of een i open baar ambt bekleedden,
maar-goede en trouwe burgers, dia
tot toewijding- de bun vreemde taak
op zich namen.
Wat er gedaan wordt met dë ge
vluchte autoriteiten Wel, zij komen
nietomeer over deu drempel van het
gemeentehuis.
Het eerste werk wab ter hand ge
nomen W.ferd iis <de opruiming van de
ruines. Dit gebeurt in overleg met
dèb Duitschem commandant.
ZoAwatein in Lier reeds velen aan
het werk gezet, waarmede de tot
werkelbtaheid gedoemde arbeiders een
daggeldje vèrdienen.
Nauwlettend wordt toegezien op de
roovers. Er was dan ook niet» uoo-
digdrs'dau dat-.-iWant bij allé-ellende
whahmsde het Belgische volk werd
getroffen, kwam ook nog dit, dat ve
len,. die terugkwamen, hun huizen ge-
plüöaefd, hun vee geroofd vonden
dé^de Belgen.
De losgèlaten gevangenen, de land
ltióperb uit de Wêrkhiitzen wafeü heer
eti'meester in hët land en hébben ge
stolen wat los en vast zat.
Maar deze elementen niet alleen.
Uit <ïeu iBond Vab Véle boeren hoorde
méh dat er waren, die voor den oor
log maar een of twee koebeesten op
stal haddön ëh nil soms zes of meer.
Dié hét1 éérst kwamen, hebben hun
slag geslagen.
Krachtig werd dit kwaad den kop
ingedrukt. Zoo staan aan de poorten
van Berchem behalve de Duitsche
wachtposten eenige leden der burger
wacht, die nauwlettend toezien op
alles wat voorbij komt.
Iedere wagen wordt geïnspecteerd
<n zij, die meubels, vee of andere din
gen vervoeren, moeten de herkomst
hiervan opg- ven Vermoedt mén te
doen te hehben met roovers, dan wor
den zij aan.ehouden. In de eerste da
gen van dezen maatregel werden soms
80 tot 90 lieden per dag aangehouden
op vermoeden dat zij geplunderd had
den.
Het rooven gebéurt niét alleen op
de plaatsen rondom Antwerpen, maar
ook in An'werpen zelf op groote
schaal De deuren werden heel ge
woontjes ingetrapt en alles wat bruik
baar was weggekaapt.
De bovengenoemde maatregel werd
op de meeste plaatsen in toepassing
g ibracht en had tevens het resultaat
dat van de duizenden losgelaten ge
vangenen, landloopers enz. velen
weer in handen vielen, en naar hun
vroeger verblyf aunneh worden terug
gezonden.
Opvallend is de b>-o aderlijke wijze
waarop de civiele autoriteiten met de
militaire autoriteiten samenwerken.
De vefhouding tusschen den over
winnaar en dep overwonnene „is van
don meest vriefidschappelyken aard."
„De Dutsch valt nog al mee zulle",
hoort men vaak getuigen. Meer dan
é»n burgemeester verklaarde, dat de
Duitsche legerautoriteiten medehielpen
den nood te lenigen door uitdeeling
van brood en soep.
En toch dit alles vermag n.et
een zoodanig vertrouwen te wekken
dat een algemeene terugkeer er het
gevolg van is. Integendeel lezen we
dat weer tal van Antwerpenaren met
de Telegraaf boot te Hansweert terug-
keeren.
Te Brussel zijn de laatste week
weer verscheidene publicaties aange
plakt, o a. een, die de veréordeeling
van ingezetenen meldt tot gevange
nisstraf van 1 maand tot 1 jaar, we
gens boleediging van het Duitsche
legpr.
In die kennisgeving wordt gezegd,
dat die straffen de Brusselsche be
volking tot waarschuwing moeten die
nen en dat ze bj herhaling van het
delikt, verscherpt zullen worden.
In alle gemeenten van de Brussel-
sche agglomeratie manen de burge
meesters op bevel van het Duitsche
bestuur de bevolking aan, wapens en
schietvoorraad, die zij nog mocht be
zitten, in te leveren.
Bij achterhouding wordt met stren
ge straffen gedreigd.
Te Brussel wordt het brood erg
schaarsch. Vele bakkerswinkels zijn
gesloten en Woensdagochtend stonden
in lange rjjen de menschen voor de
nog geopende winkels om een brood
machtig te worden.
worden. By de aankomst van de
Duitschors was al het meel dp boo
ten geladen en naar Sas van Geot
gevoerd. Deze booten kunnen thuis
niet meer terug, daar zij door de
Duitschers in beslag zouden worden
genoman.
De socialistische wethouder Ansee-
le, die door de Duitschers in 'gtjkefitig
wordt gehoudeh en de' 'betrekkfhgéa
tuïscheri de stad en de Duitsche'ovBf*
htid onderhoudt, vroeg raaChtigirig
het graan Weder in Bêlglè tè laten
Invoeren. Hij vestigde er de aandkHHt
op, dat anders ellende zou ontéfël'sM
en een .oproer te vreezen was,
Ook zyu er sinds twee dagen gaen
steenkolen meer, waardoor een der
voornaamste fabrieken genoodzaakt is
hare deuren te sluiten. Hij vroeg dus
eveneens machtiging om de stad van
steenkool te voorzien en het Duitsche.
bestuur antwoordde, dat ze de beidé
kwesties onder de oogen zal zien.
Men verwacht een gunstige be
schikking.
Te Gent is het nog steeds kalm,
doch het Wood begint schaarsch te
Te Ostende is de toestand triest.
De laatste vier dagen wordeh geen
PasSiersclieinè meer uitgereikt, nie
mand mag dus meer de stad verlaten.
Da boeren uit de omgeving mogen
nog hun waren ter markt brengen,-
doch alleen onder geleide van den
burgemeester van hun dorp of van
diens gemachtigde en 's middags voor
éen uur móeten zy de stad wedéte
verlaten hebben.
Samenscholingen van meer dan vyf
personen zijn verboden en 'a avonds
om 7 uur '(Belgische tijd) móéten hlle
winkels gesloten en alle lichten ge
doofd zyn.
Oók overdag is het in de binnen
stad, waar in gewone omstandigheden
de winkels zoowel zomers als 's win
ters geopend zijn, zeer stil. Véle éfitf-'
kela zijn zelfs gesloten. Aan den zae-
djjk wordt niemand toegelaten, zelfs
de menschen, die er waren zijn ge
noodzaakt geworden, te verhuizen.
Even voorbij het Royal Pajapei Ho
tel" zijn een groot aantal kanonnen-
opgesteld.
Er is een dringende waarschuwing v
I aangeplakt, waarin de Duitsche be
velhebber mededeelt, dat er nog steeds
personen in de stad zjjn, die'héét de
vpndsö' van het Duitsche Rjjk' in
verbinding staan.
Deze personen worden bedreigd met
de doodstraf en niet alleen zij, doch
ook degenen die er kennis van dra
gen en geen aangifte doen. Hun goe
deren zullen verbeurd wordon ver
klaard, hun huizen in brand gestoken
en aan de stad zelf zal een oorlogs
schatting worden opgelegd, wanneer
een dergelijk feit ontdekt mocht wor
den.
Het behoeft zeker geen betoog, dat
deze dringende waarschuwing er niet
toe bydraagt om de stemmipg.in de
stad te verbeteren en bovendien heeft
lederen dag de sombere plechtigheid
plaats, dat een tien h twaalftal van
de zwaar gewonden, die aan hun ver
wondingen overleden, op een plekje
grond bij den vuurtoren worden ter
aarde besteld.
WFT
Wel wordt O.tenoe, zonder nog
door het vuur, anders dan op enkele
plaatsen, geteisterd te zijn, door het
oorlogswee getroffen. todns-ïjfV
-tiffs ëdllülit
Er'is thans eone ofHcïSelrt opgave
verschenen van in de s t Antwer-
_pen aan vernieling en beschadiging
van huizen.
Verdeeld over tien wijken zijn
üeei verbrand
VWerantT 3t,'~gébeel vernield 9 pg,,gf-
deeltelyk verjeiejij D5G, .t^a^g7«i
Het zwaarst getroffen zyn-de 60 en
8e wyk, dat is do zuidztide der
alwaar respectievelijk 163,en 869Mi-
z'e'n het moesten ontgelden.
Daaronder is Datuurlijk niet gofe-
1"—' wat vernield is 111 de gem^eflM
der voorgeborchten Boigerliout, Ber-
chem (waar ten minste 100 huizen
zyn rornield) en wat verder, in - den
(omtrent geheel verciettgd), Hemi
xern, Wilrijk, Con tip h enz
Van bevoegde, zijde wordt de totale
schade op 40 millioen f-"
ift.tnhi^i !Tma
<l=I>
Dtmniofrwav
10- 3hotfl^óo
Onze regeering heeft het aanb-J
der Engelsche regeering tot flinar
eelé1»teüri"ih1 dé! 1kó*tterl'iVaff: iiët^'oh-
dérhotid dér Belgische vluchtWingetj,
met aH©i'*ahr«^ffÉfglllvitB0cldSriïI<id
gewezen, omdat-alfc- -r» zij de hulp
aan (Jflpvlacbtélw»Bn£opz*i«fcel»d ge-
nomeD, ook de ko~ten van die hulp
zelf wèhsötlte'!<té,ia,fÈlgêhl
Def'Lónfdèhafebé Tirhes 'béèWrttékt 'iü
dé méést Waabdééféhde béWórdffi^ri
Nedèflaéd'>zich geplaatst ziet; en'stolt
voör, nu de Néderlandsche réës^ttng
vóór'een'geldei^ke'bijdrage heeft be-
daiikt, éen groot aahffll' dér' Biègiééhé
uitgewekenen haar Engeland over te
brengcif. v """«W
'jjlttfeérlV
Asm
l bllcl.
Kèht ge' dién haam, lezer. HÖ.ó'gatf'
waarschjjéljjk' niet. Eh toch "heèft*
ieder baar in deze dagen ruimschoots
van verre gehtkhtf;'''-
Hét is do naam van eeh der 42-
c.M. reuzen-kanonnen der Duitschers,
en genoentd naa!r 'Béhthk Kfiljjjf,'' dé'
faljrjkaute depr monstreuse machines.
Naar verluidt, kan »y ,om het,i;Mfi
uur ëon schot lo»sen en .dat -werk kost
misschien niet meer tyd dan éen hon
derdste seconde. Na hoDdeidi.&irötiftj
hfiM>ep .g9we|kt, bengv »b
Het kanon, dat met zijn noodzakel
ijke mechanische inrichting voer da
bediening, speciaal voor het ladfP,
licht een paar ton gouds kosten, -,i8;
goed voor den slooper geworden, en-
ieder schot heeft, naar analogie van
ander zwaar geschut, ongeveer ƒ2009