a an Boren.
Zaterdag- 29 Augustus i9l4
;la,cmccn vticuwis- en J|5wfféitfiéBla6 poor
Een onderhoud met
minister Treub.
Wo «949.
2Hp Jaargang.
BRESKENSCHE COURANT.
Abonnement per 3 maanden 0.50, franco
per post ƒ0.55, voor België ƒ0.75 en 1 dollar
k 3 kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen w< rden mede aangenomen b\j
bi ekhandelaren en brievengaarders.
Advertentiën van 15 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naai
plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag
en Vrpdagrniddag te twee ure
Uit blad verschijnt eikei» IMnadag- eu VrljdagaTiiud by den uitgever C. DIF-LEN 4* te Breakras.
De verwikkelingen in
Europa.
De Staatsraad en oud minister van
oorlog, luitenant gere-aal W. Cool,
had de welwillendneid een redacteur
van het Persbureau Vaz Dias te woord
te staan tor bean! woording van en
kele vragen, den oud minister gedaan
in verband met den militairen toe
stand van het oogenblik
Het spreekt vanzelf, dat het gesprek
zich beperkte tot onderwerpen, waar
op Staatsraad Cool in de gegeven
omstandigheden zich in een vo>-r pu
blicatie bestemd gesprek kon uitlaten.
Generaal Cool erkende gaarne, dat
de mobilisatie ten onzert in elk op
zicht stof tot groote tevredenheid
he'-fc ge-chonken ook wat geest en
stemming der manschappen betreft
„Ons Volk" zei Z.Exc, „is ru een
maal wat nuchter van aard, wat
eoins op 't kantje .van recalcitrant-
zijn en „mopperen" kin raken. Maar
in een tijd als wij nu doorleven is
van dit alles geen spoor te ontwaren.
Het werk der mobilisatie was sinds
jaren met de grootste zorg voorbereid,
e i van Ineveel waarde die arbeid
nng heeten, is thans gebleken.
Waar volgens sommiger oordeel de
legero ganisatie, gelijk minister Colijn
die naar zijn inzicht vaststelde, mis
schien iets te veel aan hoofdofficieren
voor gewonen vredestijd gaf, daar
heeft zij nu, door het plotseling ont
stane groote conflict, hetwelk natuur
lijk niemand zóo spoedig kon wachten,
een groot voordeel verschaft Het
werk der mobilisatie is er niet onbe
duidend door bespoedigd.
Wij kwamen op de quaestie van
het. gevaar voor schending van onze
neutraliteit, speciaal van DuitsChe
zijde.
Generaal Cool ei kende, dat de ern
stige mogelijkheid daarvan zeer stel
lig ondor de oogen is gezien en mag
niet voorbij zien, dat Duitschland
rekenirg had te houden bijv. met het
uit tac'isch oogpunt niet te onder
schatten voordeel van een breeder
front.
Toch is Nederland's neutraliteit nok
van Duitscbe zijde vo'komen gi ëer-
biedigd, en 't gaat zeer stellig niet
aan om Keizer Wilhelm's vereering
voor den Staat, waar het Stamhuis
Oranje regeert (waartoe d keizer zich
gaarne ook rekent te behooren) daar
bij als min belangrijke factor te ach
'terw Juist is daarbij ongetwijfeld ook
de bewering, dat het hebben van een
.'zoogenaamde bufferstaat t.usschen En
geland en Duitschland van waarde is.
Dat op dit moment het oorlogsge
vaar voor Nederland zeer beduidend
verminderd is, gaf gen. Cool vol
komen toe.
„Het groote gevaar voor overval,"
zei Z Exc „is thans voorbij." Waar
Nederland's Oostelijke grenzen Dage
noeg onbeschermd zfjn in gewone
omstandigheden, kunnen de Duitsche
troepen al zéér spoedig tot de Nieu
we Hollandsche Waterlinie voortmar-
cheeren. In de groote garnizoenen
Keulen, Aken, Wesel, Hannover enz.
is de troepenmacht in vredestijd zóo
talryk dat men de mobilisatie met
behoeft af te wachten om met deze
op te maicheeren en een kleinen Staat
als 't ware te overvallen.
Zeker, men heeft hiervoor ook bij
ons maatregelen getroffen maar
het groote gevaar schuilt toch bij ons
in die eerste dagen, die nu gelukkig
voorbij zÜn
't Spreekt, vanzelf, dat tegenover
een grooton staat als Frankrijk,
Duitsch'and niet op deze wijze zou
kunnen handelen, maar eerst zijn le
ger vo'ledig moet mobiliseeren, alvo
rens tot het offensief te kunnen over
gaan.
„Acht u, zooals de zaken thans
staan, het gevaar, dat Nederland in
het conflict zal worden gemengd,
groot?"
„Men kan natuurlijk niet voorspel
len hoe de zaken zullen loopen, ant
woordde de heer Cool. Gesteld, dat
naar de richting Antwerpen wordt ge
dirigeerd en er een groote slag dicht
bfi onzgrenzen plaats heeft, ja, dan
zou op Nederlandsch grondgebied een
wijkplaats kunnen worden gezocht.
Bij vervolging van den geslagen vijand
kon men, in zulk geval, schending
van ons grondgebied met al de daar
bij in acht te i emen gebeurlijkheden,
krijgen. Groot acht ik deze mogelijk
heid niet."
De positie, waarin thans ons kolo
niaal bezit in de Oost verkeert, be
schouwt generaal Cool optimistisch.
Japan heeft rekening te houden èn
met den storm van verontwaardiging,
die iD Engeland zou opsteken als het
de hand naar onze bezittingen uit
strekte èn met de wenschen der Ver-
eenigde Staten in verband ook mot
de Filippijnen.
Dat deze wereldoorlog, eenmaal
ontketend, lang zal dureD, generaal
Cool ontveinst zich niet dit te voor
zien, te vreozen. Vergelijking met
1870 gaat schier niet op En toen
by de worsteling op zooveel beperkter
schaal duurde de strijd toch nog
meer dan een half jaar. Duitschland,
thans op reusachtig meer tegenstand
stuitend dan een kleine halve eeuw
geleden, beseft, hoe 't er hier op aan
komt thans een „fftale worsteling"
uit te vechten Zoowel oecononiisch
als militair acht generaal Cool Duit ch-
land morm sterk". Het gaat volko
men voorbereid den kamp tegemoet.
Hoewel 't zeker niet te betwisten
valt, dat het vooruitzicht van de zwa
re vredesei*chen, die de overwinnaar
zal hebben t« st«ll«n, juist om te be
reiken dat het einde een bepaald in
digond karakter drage, de energie zal
prikkelen.
„En de vredesbeweging waa over
in deze dagen zoo smalend wordt ge
sproken
„Wel, 1 zei de heer Cool mis-
scnien zal deze verschrikkelijke oor
log ten slotte het vrodesdenkbeeld b>
vorderen. Na de tha ss doorleefde gru
welen moet actie volgen. Ee.i i«der
zal ten slotte doordrongen m >eten
worden van het ten een nmale on
mogelijke van zulke vreselijkheden.
De gewapende vrede zooals wij die
tot nu kenden en schatten en volks
kracht verslindt, zal een einde moe
ten nemen.
Wat de krijsoperHtios der oorlog
voerende partijen, zooils die tha s
schijnen te sta.n, betreft, verklaarde
generaal Cnol her. mot waarschijnlijk
te achten, dat de Duit-che troepen
tegen Antwerpen zuil-n oprukken,
om deze vesting te belegeren. Wel
zal het noodig zijn, ter observatie
onderwijl men n ur Frankrijk verder
optrekt, een beduidende micht achter
te laten bij de stelling Am werpen. En
die observatiskorpseu z.ulleri
schatte de heer Cool toch ook
eenige legerkorpsen moeten bedragen.
Nng spraken wij over a'lerlei sen
satiegei uchten, die, vooral de eerste
weken na het u'thnken van d n oor
log, het publiek zoo vaak schrik op
bet lijf jo-gen, bijv. canards a's een
overval te Sc'ieveningen Ho' geva r
daarvoor dat dus de pier vooreen
landing voor kleineie bodems, die n,
a ook geschut aanland zouden tiach
ten te brengen, onbruikbaar zou moe
ten woiden geuiaakt door opblazen
alsmede de visschershaven acht
generaal Cool niet groot.
Hoofdzaak is, zeide g-metaal, dat
men een behoorlijke macht ter plaatse
heeft, gelijk ook te Bcneveningen het
geval is In dat geval Ian men wel
zeggen, dat een landing door vreemde
troepenmacht, vrijwel uitgesloten is.
Of de huidige mobili-aiie in Neder
land laDg zal moeten duren
Dat onze soldaten rdet, spoedig naar
huis zullen kunnen gaan, zei generaal
Cool, mag men wel als vaststaand
lek men. Wannper, dit hangt gehtel
va.i don loop der omstandigheden af.
In 1870 konden de miliciens na en
kele weken naar huis toe gaan, maar
de situa'ie is nu gebed anders. La
ten wij niet vergeten, dat nog in Ja
nuari 1871 Fransche troepen, onder
Bourhaqui, in Zwit-erland moesten
geïnterneerd worden 1
„Wanneer u my dus vraagt, of, we
misschien na betrekkelijk korten Lijd
althans de oudere lichtingen of de
landweer naar huis zullen kunnen
zenden, d:n antwoord ik: het is ni t
geheel onmogelyk, maar uiemard kan
daar op dit moment iets van zeggen."
De correspondent van een Engel-ch
blad is met. minister Treub aan de
praat geweest.
Het is te begrijpen dat de verhou
ding tusschen Engeland en Nederland
ter sprake kwam.
De minister verzekerde dat Enge
land er volstrekt overtuigd van kan
zijn, dat, êr kome wat er komt Ne
derland zijn neutraliteit niet schenden
zal en niet op onwettige wijze goede
ren aan Duitschland zal leveren.
De correspondent wees er den mi
nister op, dat men in sommige krin
gen in Engeland denkt dat N derland
graan opstapelt teD behoeve van
Duitschland, wanneer voor dat laod
de nood aan den man mocht komen.
Minister Treub verklaarde dit voor
een uit den duim gezogen praatje, en
z, ide dat Nedniland ni-t eens genoeg
giaan heeft voor zijn eigen gebruik
en dat het dientengevolge niet aan
andere landen van zijn voorraad kan
afstaan.
En ofschoon h°t scheepvaartverkeer
langs den Rijn vry ri, zoo# was de
Nederlundschu regeering toch verplicht
g^wee-t op h t voor vervoer lanes
den Rijn geconsigneerde graan beslag
te leggen.
De minister verklaarde voorts, dat
de regeering hoopt, een voldoende
voorraad meel in stock te houden,
door ladingen tarwe uit Amerika te
laten komen. Het is daarvoor ichter
noodig, dat. ieder schip pipieren kan
toonen waaruit onomstootelijk blijkt,
dat de lading be-temd is voor Ne
derland, een neutralen staat, en niet
zal worden overgebracht naar een an
der Jar.d
Miriist a Treub voegde hieraan toe,
dat Ned-1 land groent, n, vleesch,
spek, kaas, eieren, boter, margarine,
gist en cacio kan uitvoeren
Mijn persoonlijke meeting is, dat
Engelan I al die ziken heel goed kan
gebruiken.
Aan het hoofdcomité van liet Ne-
derlandsche Roode K-uis is gebleken,
dat in tal van kleine plaatsen degel-
den, die de collecte voor het Roode
Kruis heeft opgebracht, bestemd wor
den voor de inrichting van kle'ne
ziekenhuizen, welke m-estal slechts
bestaan uit lokaleD, voorzien van een
klein aantal bedden, maar waaraan
alles ontbreekt wat voor een Roode
Kruis-hospitaal Doodig isgeneeskun
dige hulp, verplegend personeel, ope
ratiekamer, in.v rumenipD, veiband-
materiaal enz, tot welker druedelijke
inrichting die kleine plaatsen, in ver
band met de gioote kosten, ook niet
in staat zouden ziin
Aangezien te voorzien is dat van
dergelijke kleine ziekenhuizen ook nim
mer gebrui.: zal worden gemaakt en
het geld dat daaraan b steed zou wor
den voor t uttiger Roode Kruis doel
einden zou kunn»n worden gebruikt.,
heeft het hoofdcotnité aan e com
missarissen der Koningin in de onder
scheidene provinciën verzocht hun
bemiudeli; g te willen veileenen om
aan de burgemeesters in overweging
te geven ter voorkomi'g van geld
verspilling de oprichting van soortge
lijke ziekenhuizen niet te willen be
vorderen en zoo mogelijk tegen te
houden
Men schrijft uit Zeeuwsch-Vlaau-
deren aan de N. R. Crt.
In de Belgische dorpen langs de
grens begint wat meer kalmte te ko
men. Vrijdag moesten op hooger be
vel eensklaps alle vlaggen worden in
gehaald de Belgische wapenborden
verwijderd en mocht niemand zich
meer tooien met de rationale kleuren.
Maandag echter kwam er men
wil door de aankomst van Eogelsche
solda'en te Oostende een groote
opluchting. De vlaggen wapperen weer
van de torens en particuliere woniu-