JllqemeeK Tueum.*- cit JlÓpertinrtklHuó poor
"laau&crcn.
Ernstige tijden.
Buitenland.
Binnenland.
Mo 1941.
Zaterdag 1 Augustus 1914.
23e Jaargang.
Abonnement per 3 maanden 0.50, franco
per post ƒ0.55, voor België ƒ0.75 en 1 dollar
a 3 kwartalen by vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen worden mede aangenomen by
boekhandelaren en brievengaarders.
Advertentiën van 1 5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letteis naar
plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiön worden ingewacht tot Dinsdag
en Vrijdagmiddag te twee ure
Dit liiacl versfliiint clkrn Itinadair- en VrijdiuravoKi! bij den nitrever C. niELinti f BresUens.
Ontegenzeggelijk beleven we be
zorgde lyden nu Europa zoo'n ernstige
crisis doormaakt.
We kunnen de onmiddelyko oorzaak
tot de gebeurtenissen vrijwel als be
kend veronderstellen.
Maar voor de algemeene crisis is
er een diepere ondergrond.
To^n vorst Ferdinand van Bulgaiije
in 1908 de staatsgreep waagde om
zich tot koniDg der Bulgaren te doen
uitroepen, heeft Oostenrijk van de
daardoor veroorzaakte verwarriDg ge-
biuik gemaakt om de districten Bos
nië en Herzegowina. die bet als on
derpand voor de goede naleving van
het tractaat van 1878, militair bozet
had, voor goed van Servië los te scheu
ren en hij de Donau-monarchie in
ie lijven.
I Do Slavische volksstammen, die,
waar zij zich ook in Europa bevinden,
zich éen blijven gevoelen, hebben zich
slechts lijdelijk by die annexatie ne
dergelegd.
En de wrok kreeg nog voedrel teen
Oostenrijk z'ch verzette tegen den
uitweg naar de Adriatische Zee, wel
ke aan Servië werd toebedacht als
vrucht van den buit bij de overwin
ning in den Balkan-oorlog.
Inmiddels is do bevolking, althans
zekere elementen harer samenleving
niet stil blijven zitten en droomden
zelfs van een Groot Servië, dat is een
Staat waarin alle Slavische stammen
vereenigd zouden zyn, en niet alleen
die van het ingelijfd gebied, doch ook
die van het onderling verdeelde ge
bied van Hongarije.
Toen dan ook bekend werd dat
aartshertog Fians Ferdinand de leger-
manoeuvres in Bosnië zoude komen
by wonen, werd dat uitgelegd als eene
uittarting van het ingelijfde gebied.
De aanslag en de moord op den troon
opvolger en zijne gemalin in de hoofd
stad van ditzelfde Bosnië kan moei-
lyk anders worden beschouwd dan
als eene uiting van den door die oud-
Serviërs gekoesterden wrok tegen
[Oostenryk.
Het stoken tegen de monarchie en
hare organen moest uit zyn. Eu Oos
tenryk stelde hare eischen waaraan
niet op alle punten en mitsdien niet
tot bevrediging van Oostenrijk is vol
daan.
De inmenging van derden, waarop
het Engelsche voorstel doelde door
(het samenroepen van een gezanten-
conferentie tot beslechting van het
geschil, is door Oostenrijk van de hand
gewezen, zoodat geen andere uitweg
mogeiyk was dan het zwaard te la
ten beslissen.
Oppervlakkig beschouwd lijkt dit op
weinig minder dan op het recht van
den sterkste, want Oostenrijk heeft,
de reservisten medegerekend, een leger
van 900 000 man en Servië een goede
200.000, waarbij als tweede en derde
ban nog een 200.000 man kunnen wor
den gevoegd, terwijl Oostenrijk aan
de eerste en de tweede ban der Land
weer en aanvullings-reserven over nog
een kleine anderhalf raillioan troepen
kan beschikken.
Dienaangaande is de strijdmacht al
bijzonder ongelijk, en die van Oosten
rijk zou er zelfs op berekend kunnen
zijn om Servië to verpletteren. In
elk geval is zij in staat zulke over
winningen te behalen, dat Oostenryk
in het Europoesch concert een aan
merkelijk hooger toon zou kunnen aan
slaan.
En die overmacht, welke zou kun
nen leiden tot overmoed, is het groo
te gevaar waarin zich op dit oogen-
blik Europa bevindt.
Zoo ooit, dan kan hier het „kleine
oorzaken, groote gevolgen" van toe
passing zijn.
Zoo min als een der groote mo
gendheden het zou kunnen gedoogen,
dat bijv. Duitschland of Frankrijk
ors land zouden trachten in te pal
men, welke uitbreiding van grondge
bied bovenal een bijzondere aanwinst
van strategische waarde zou zijn, zoo
min kan Rusland hot aanzien dat
Oostenrijk, zich door dit conflict een
positie zóu veroveren ten koste van
Rusland. En zoo de strijd op eon
uitgebreide gebiedsverovering zou uit-
loopen, en in strijd zou gehandeld
worden met do belofte der Donau re
geering, dat zij geen verovering van
Servisch grondgebied, noch vernieti
ging van de souvereiniteit van Servië
bedoelt., dan zal Rusland ongetwijfeld
meer dan zijn tanden laten zien.
Zoolang dus de strijd bepaald blijft
tusschen de beide krygvöerende legers
behoeft men voor eene verstoring van
den Europeeschen vrede niet terstond
beducht te wezen, doch het smeult
en broeit al zoo lang, dat de kleinste
overslaande sprank in staat is om het
vuur aan alle kanten te doen ont
branden.
De zes Europeesche groote mogend
heden vormen twee bonden. Duitsch
land, Oostenryk en Italië makon den
Driebond uit en Rusland, Frankrijk
en Engeland zyn, als tegenwicht daar
van, in een Triple Entante vereenigd,
wat vrijwel hetzelfde beteekent.
Nu voelt men wel, dat, als Ois-
tenrijk's bedoeling is om een verove
ringsoorlog te voeren en Rusland dit
zal trachten te beletten, Duitschland
zijn bondgenooit Oostenrijk zal by-
springen, waarop de andere weder-
zydsche bondgenooten zullen volgen
en een Europeesche oorlog zal ont
ketend zijn, waarvan de gevolgen
niet zijn te overzien.
De machthebbenden in de regeerin-
gen der onderscheidene Staten heb
ben dus wel een zware verantwoor
delijkheid als zy alles op de spits
drijven en gausch Europa bloot stel
len aan de ontelbare verwoestingen
van inenschenlevens, eigendommen en
werken des vredes, waarmede een
oorlog gepaard gaat.
De Vredes-bonden doen hun best
om de oorlog mot zijn ellénde tot. de
kleinst mogelijke proportie» terug te
brengen. Maar dat zal alles niet ba
ten. Ook de gemeenteraad van Bel-
gie's hoofdstad heeft op initiatief van
den socialist Huysmans mot algemee
ne stemmen eene motie aangenomen
tegen den oorlog.
Ook Amsterdam's Gemeenteraad
sprak zich in dien geest uit. En het
t.rotsche Vredes paleis in Den Haag
wenkt en wenkt, maar te ver
geefs. Het imponeert meer doorzijn
prachtvol interieur, dan door zijn wer
kelijke beteekenis.
De Caillaux affaire is geëindigd met
de vrijspraak van zijn vrouw. Do ju
ry, het eenige element in deze onver
kwikkelijke geschiedenis, dat zijne po
sitie begreep en zijn kalmte bewaar
de, heeft te rechter tijd gesproken.
Op de haar voorgelegde vragen of de
beklaagde schuldig is aan opzettelijken
moord en aan het feit. mot voorbedach
ten rade, antwoordde zij neen 1 het
geen de absolute vrijspraak inhield,
i oen de president deze uitspraak be
kend maakte, volgde op de ademlooze
stilte in de stampvolle rechtzaal een
onbeschrijfelijk tumult, waarbij de hul
debetuigingen van Caillaux' voorstan
ders en het gehuil en het verzot van
zijn vijanden elkander kruisten als
bliksemflitsen.
Mevrouw verliet langs ee^ zijingang
het gebouw en is per auto vlug naar
hare woning gereden, alwaar tal van
bevriende families hen kwamen geluk
wenschen. Op de straten en in de
cafés was het verbazend woelig en
voerden de Caillaux-gesprekken verre
den boventoon boven die van de oor
logsgeruchten.
De Ulster-kwestie is op z'n onver
wachts met bloed bezegeld.
Zondagmorgen had namelijk do po
litie de tijding gekregen, dat op on
geveer 10 kilometers vao Dublin een
aanzienlijke party gesmokkelde ge
weren door de Iersche nationalistische
vrijwilligers in ontvangst zou worden
genomen. De politie trok er met een
sterke macht op uit, vergezeld van
een bataljon Schotsche troepen. De
vrijwilligers naderden Dublin reeds
met de geweren, terwijl op het kruis
punt van den weg zich de politie aan
weerskanten opstelde en de troepen
op den weg de vrijwilligers afwacht
ten. Toen de vrijwilligers de soldaten
zagen, wilden zij omkeeren, maar
werden daarin door de politie verhin
derd, die toeschoot om hen te ont
wapenen. Dat gaf stryd. Eenige vrij
willigers begonnen revolverschoten te
lossen en anderen sloegen met de
kolven der geweren, terwyl de troe
pen van de bajonet gebruik maakten.
Aan weerkanten had men eenige ge
wonden. De politie kon zich van niet
meer dan een twintigtal geweren
meester maken De vrijwilligers vlucht
ten met de overige gewereD, 1200
ongeveer, en bereikten Dublin langs
verschillende wegen door het veld.
Maar toen de soldaten te Dublin
terugkwamen, wachtte hun daar geen
gastvrij onthaal. Zij werden ontvan
gen door een joelende menigte en op
hun marsch onder geregeld werpen
met steenen vergezeld. Op den hoek
eener straat kreeg de menigte een
belangrijke versterking en het aantal
steenen verdubbelde
De soldaten lieten eenige malen
waarschuwingen hooren, maar toen
deze zonder uitwerking bleven, legden
zjj aan en schoten op de menigte. De
uitwerking was verschrikkelijk. Vier
personen, onder wie drie vrouwen,
werden onmiddellijk gedood, terwijl
een veertigtal personen meer of min
der ernstig gewond waren en het pla
veisel met bloed bedekt was.
Na het vuren hadden er geen fei
telijkheden tegen de soldaten meer
plaats. De gewonden werden naar de
ziekenhuizen gebracht.
Laat in den nacht ontstond nog een
oploop voor de kazerne der soldaten,
die gevuurd hadden. Er werd op de
deuren gebonsd en revolverschoten
gelost. Later trok de troep af.
110 JAAR
GARANTIE
KUNSTSPELenELECTR: PIANO'S. VLEUGELS is HET ADRES
a^KESSELS'KON.FABRIEK. TILBURG
VRAAGT CATALOGUS - OOK TERMÜUBETAUMG
Aangaande de voorzorgsmaatrege
len in ons land, tengevolge van den
ontstanen oorlogstoestand tusschen
Oostenrijk en Servië, lezen we
Er werden Maandagavond door com
pagnieën van de brigade grenadiers
en jagers nachtelijke oefeningen ge
houden die waarschynlyk in verband
staan met een eventueele mobilisatie
van onze weermacht en de eerste
militaire maatregelen, die zullen ge
nomen worden met het' oog op het
dreigend oorlogsgevaar.
Bfj deze nachtelyke oefening werd
de Pier bewaakt door een detache
ment grenadiers onder bevel van den
le luit. Borel.
Ook aan de Scheveningscbe Haven
en op andere punten van de Sche-
veningsche kust, hadden dergelijke
oefeningen plaats.
Do „Avondpost" verneemt uit be
trouwbare bron, dat de regeering be
slag heeft laten leggen op alle sleep-
booten in den Nieuwen Waterweg.
Ook de in de Scheveningsche haven
aanwezige 4 sleepbooten zijn gerequi-
reerddrie er van zyn gedirigeeid
naar den Nieuwen Waterweg.
Het „Hbl." meldt dat ook de Am-
sterdamsche Ballast Maatschappy een
