twr
Iknt&ë* fit É^bwtünüólab
ii
Buitenland.
Abonnement per 8 maanden 0.50, franco
per post ƒ0.55, voor Belgie ƒ0.75 en 1 dollar
l 8 kwartalen by vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen worden mede aangenomen bp
boekhandelaren en brievengaarders.
«e 1891.
Zaterdag 31 Januari 1914.
33e Jaargang.
AdvertentiSn van 1—5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 6 cents, öroote letters naar
plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
AdvertentiSn Worden ingewacht tot Dinsdag
en Vrijdagmiddag te twee ure.
■Itgever C. DIELEHAft te ftreekens.
Landarbeiders.
Door den heer Westerdyk, lid
ffflfrsn Ged. Staten van Groningen,
in eene vergadering van oud
leerlingen der landbouw-winter
hooi over landarbeidersorganisatie
iproken.
Voor den landbouw wordt deze
irganisatie meer en meer van be-
teekenis. Welke afmetingen zy zal
aannemen, is niet te voorzien, doch
et schijnt niet twyfelachtig, dat
i|Jzij aanmerkelijk zal toenemen en
/fl(Jeen grooten invloed zal oefenen
op de inrichting en uitkomsten van
het landbouwbedrijf. Daarom, be-
hoort de landbouwer haar te ma.
ken tot een onderwerp van voort-
durend onderzoek, zoowel wat het
buitenland als het binnenland
betreft. Men zal moeten trachten,
oorzaken, de ontwikkeling en
de gevolgen daarvan, zoo hier als
(■elders te leeren kennen, teneinde
Idaaruit af te leiden, welke houding
;a|de landbouw werkgever dient aan
te nemen, om deze nieuwe bewe
ging zooveel mogelijk te leiden in
goede banen.
In 1910 is tusschen landarbei
ders en landbouwers-werkgevers in
Italië is een groote strijd ontbrand
en die zich uitte in de heftigste
boycottage en in bloedige twisten.
Het doel der beweging was de op
heffing van het privaat grondbezit
met het gevolg van een nauwere
aaneensluiting van halve pachters
en grondeigenaars. De grondeige
naren bleven met hulp der zoons
Tan burgery, studenten enz. mees
ter van hét terrein. Gevolg is de
algemeene organisatie der grond
eigenaren, met een onderlinge ver
zekering tegen stakingsschade.
Jn Zweden hebben bij alle sta
kingen der landarbeiders de werk
gevers getoond de sterkste party
te zpn. Zelden werd aandeeischen
der arbeiders en dan nog maar ten
deele voldaan. Het bestuur van de
Werkgeversorganisatie heeft, zonder
op de kosten te letten, voor de in
staking gerakende boerderijen de
boodige arbeidskrachten gereed ge
houden. Zoodra er ergens staking
uitbrak, nam het bestuur de lei
ding van het bedrijf over en zorg
de voor werkwilligen.
Met betrekking tot Engeland werd
Mil gestaan by de werkstaking van
landarbeiders die op 21 Juni j.|.
uitbrak en 11 Juli eindigde. In
plaats van met 4, geiyk gevaaagd
was, is het weekloon verhoogd met
2 shilling. De werktijden zpn niet
veranderd en de extrabetaling voor
evoruran is niet toegestaan.
In Nederland hebben de stakin
gen onder de landarbeiders tot
voor korte jaren nog zeer weinig
te beteelrenen gehad. In hoofdzaak
betroffen zy den arbeid in de venen
onder de turfdragers en in de
veenkoloniën van Groningen en
Drenthe onder de aardappelrooiers.
Van veel meer ingrypenden aard,
van langeren duur en van grooteren
omvang waren de stakingen in
het Oldambt en 1907. Dit is te
merkwaardiger, omdat het hier.
betrof een der meest welvarende
landbouwstreken van ons land,
met een betrekkelyk vermogende,
eigengeörfde boerenbevolking en
een betrekkelyk niet onwelvarende,
voor een groot deel in eigen wo
ningen levende, van heel wat
tuingrond voorziene arbeidersbevol
king.
Na de Oldambster stakingen van
1907 is het tot 1912 betrekkelyk
rustig gebleven. In dat jaar kwam
er echter nieuwe opleving. Het
aantal stakingen in de landbouw-
bedryven klom tot 30, waarvan 6
in Friesland, 6 in Drenthe en 15
in Groningen. De statistiek over
1913 is nog niet bekend, doch het
is niet twijfelachtig, dat de land
arbeidersstakingen toenemen.
Vooral de Ned. Bond van Lafid
arbeiders heeft daarop geen gerin-
gen invloed geoefend. Van 1 Oct.
1912 tot 1 Oct. 1913 groeide zpn
ledental van 2130 tot 4488, ver
deeld over 121 afdeelingen, hoofd-
zakelyk in Groningen en Friesland.
Ook door vraag en aanbod, zon
der een georganiseerde loonactie,
zouden de loonen, zy het minder
snel en misschien in geringe mate,
zyn gestegen. Zoo zpn ook in de
Zuidelyk provinciën, Zeeland boven
aan, waar zoo goed als geen land-
arbeidersvereenigingen bestaan, de
loonen evenzeer verhoogd. Rijst de
geldelpke opbrengst van hetland-
bouwbedryf, dan kunnen de loonen
in zekere mate worden verhoogd,
zonder dat de vraag naar werk
krachten vermindert. Gaat de loons-
verhooging aanzieniyk verder dan
het peil, waartoe vraag en aanbod
haar gouden hebben gebracht, en
vermindert daardoor de vraag: naar
werkkrachten, dan kan zy niet ge
makkelyk stand houden.
Daarom stellen sommigen zich
van loonactie te veel voor. Wel
kan zy in opgaande tyden en plaat
selyk, waar de loonsverhooging ten
achter is gebleven, de loonen snel
op peil en waarschijnlijk zelfs wel
eenigszins boren peil brengen. Doch
de wet van vraag en aanbod kan
zy niet op zy zetten. Om dat te
doen, zou zy ook het aantal be^
schikbare arbeiders moeten beheer-
schen en dat kan zy niet. Daarop
eijn geheel andere fietoren van in
vloed, o.a. het aantal beschikbar©
woningen en in het algemeen de
sterkte der landverhuizing.
In opgaande tyden kan loonac
tie werken in het algemeen belang.
Zelfs voor den landbouwersstand
ware het waarschyniyk beter ge»-
weest, zoo al niet voor het ©ogen
blik, dan toeh veor de toekomst,
dat de loonen meer en de grond
prijzen minder of niet waren ge
stegen. Een sterke sty ging- van de
grondpryzen is uiterst gevaarlijk
voor aankomende landbouwers, die-
pachten, op langen termyn of koo-
pen.
Op de vraag of de landbouwer
zich tegen de organisatie van zyn
arbeiders moet verzetten, dient ge
antwoord in geeneh deele. Een
deugdelpke vakorganisatie kan on
der landarbeiders grooten zegen ver
spreiden. Goed geleid kan zy de
ontwikkeling van de arbeiders be
vorderen, drankmisbruik tegengaan
en den levensstandaard verhoogea
ook door te waken tegen lage loo
nen en slechte atbeidsvoorwaarden.
De in ons land tot dusver hiermede
opgedane ervaring is bemoedigend.
Het werk van den Ned. Landarb.
bond verdient in menig opzicht
waardeering.
Daartegenover lydelyk te blijven
schynt voor den landbouwer ech
ter op den duur gevaarlyk. Dat
leerde de ervaring byna overal.
Alleenheerschappy voert al te licht
tot tyrannie, vooral uit een oogpunt
van veiligheid van het bedryf, in
't byzonder in den oogsttijd, zal
de werkgevers-organisatie meer en
meer noodig blyken, naar mate die
der arbeiders aan kracht wint. In
Groningen is zy reeds in wording.
Wellicht is het nog de beste op
lossing. Beide partyen, krachtig ge
organiseerd, met de verstandigste»
aan het hoofd, samen onderhande
lend tot bestrijding van^risbruiken
en ter verkrijging van goede ar
beidsvoorwaarden rtiet goede loonen-
vastgelegd in algemeene arbeids
overeenkomsten.
De proef, dié in Engeland op
het stuk van pachten wallieht staat
genomen te worden, is ook ona
verre van onverschillig, hos onge
looflik dit velen thans ook moge
sehgnen. Ta maar onfdak, biykens
de ervaring o.a, met het o»der-
domspensioaBj'-de Bngalsake wet
geving soma een grooten iavload.
kan oefenen op de onz«
Door verstandige regevtngsmaat-
regelen en dóór een gezande ont
wikkeling van het verenigingsle
ven, met behoud van een krachtige
persoonlyke energie, moge het
gelukken, ook ender de platteland-
bevolking de welvaart der massa
ta doen toenamen, opdat het levens
geluk, voor zfoover van wei vaart
afhankeiyk, #iek bet deekzjj van
weinigen, maar meer en meer van
velen.
>nzt
Dit blad verschijnt elfcca Dlnaé
il
Sedert genjltnen tyd wordt Ver-
dan (Frankryk) en ook de omgeving
van de stad, onveilig gemaakt door een
bende Inbrekers, die op brutale, doch
alternate handige wijze te werk gaan,
toodat meü hen niet op het «poor
kan komen. Binnen een maand wis»
ten Ej) twintig voordeelige zaakjes op
te knappen, zoodat de bewonen in de
omgeving van de Tetad niet meer rus
tig slapen konden.
De eerste inbraak geschiedde in het
hartje van Verdun b() iemand die
1$ 000 francs uit zpn solide brandkast
zag verdwijnen. Twee dagen later be
zochten de bandieten het kantoor van
den ontvanger der belastingen te Hau-
dainville. Zij namen 800 fre bankpa
pier en 1ÓOOO frs effecten mede, die
des te gemakkelijker verkócht kunnen
nen worden, omdat de dieven even
eens de U)st met de nummers der
stukken medegeoomeD hebben.
Op deze wpze gingen zij voort met
inbreken, zonder dat zy eenige aan
wijzing omtrent hun herkomst ach
terlieten.
In den nacht van Zaterdag Op Zon
dag haalden de dieven een zeer stout
stukje uit. Zij braken Ae Verdun in,
bij iemand die vlak naast bet politie
bureau woont. Zy zochten en vónden
de sleutel van de brandkasten namen
12 500 francs mede.
De politie meent inmiddels de bende
ep het spoor tb s\jn. Bijeen verdgcfct
