•Hmm
V<H>t
MSUXvjk ^.'^laan&etcii.
Mtm~ ctt JtUwricnticfHirè
Buitenland,
Binnenland.
Het eerste treffen.
Abonnement per 3 maanden 0.50, franco
per post ƒ0.55, voor België' ƒ0.75 en 1 dollar
ii 3 kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen worden mede aangenomen bij
boekhandelaren en brievengaarders.
No 1890.
Woensdag 28 Januari 1914.
23e Jaargang.
Advertentiën van 1—5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar
plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tet Dinsdag
en Vrijdagmiddag te twee ure.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond by den uitgever C. DIELKMl.V te Rreikens.
Meer nog dan oorlog is marine
een terrein waarop regeering en
een deel der Kamer schrap tegen
over elkander staan.
Bij de behandeling der begroo
ting voor het laatst bedoelde de
partement kwam het inderdaad tot
een treffen.
Minister Rambonnet had een som
van 235.000 gulden aangevraagd
voor de verbouwing der vuurlei
ding op het pantserdekschip „Hol
land" en het dienstbaar te maken
voor de opleiding van officieren
tot vuurleiders, terwijl het schip
dan tevens gevechtswaarde krijgt,
ook voor de West.
Op deze aanvraag heeft de heer
Hugenholtz voorgesteld deze post
te schrappen, omdat het schip, ook
na de verwapening minder waar
dig zal zijn en er oefenschepen
genoeg zijn.
j De minister, zijn aanvraag hand
havende, verklaarde zelfs het voor-
stel-Hugenholtz „onaannemelijk",
waarmee bedoeld is, dat, mocht
het voorstel worden aangenomen,
de minister zou heen gaan.
liet stellen der portefeuille-kwes
tie heeft altijd een ernstig karakter,
maar nu was 't te dringender,
daar het slechts een betrekkelijk
ondergeschikte kwestie gold.
De minister had nu eenmaal dit
schip nog noodig als een onmis
bare schakel voor^de verbetering
van den dienst, zonder vooruit te
loopen op de groote plannen voov
de marine,' maar als nu de Kamer
hem in het' kleine niet haar ver
trouwen schenkt, hoe zal 't dan
gaan met de groote dingen.
Het blijkbaar verkropt'jgemoed
van den afgevaardigde voor ons
district, jhr de Muralt, uitte zich
impulsief in een protest tegen de
houding van den minister, die door
zijn „onaannemelijk", de leden der
Liberale Unio dwingt te stemmen
I voor een schip dat maar slechts
weinige jaren meer kan worden
gebruikt. Het vele andere dat nog
te wachten staat, met name
staatspensionneering en algemeen
kiesrecht kan echter niet op het
spel worden gezet, zoodat jhr de
Muralt tegen het amendement zou
stemmen, alleen om te voorkomen
dat wellicht met den minister van
Marine, tevens het geheele kabi
net zou kunnen vallen.
Een hoongelach uit den socialis-
tischen hoek was het antwoord op
deze verklaring, maar van den lei
der van de Liberale Unie club, mr
de Meester, moest hij hooren dat
zijne uiting in geen geval kan be
schouwd worden als eene verkla
ring namens die club, doch dat de
Muralt enkel voor zichzelf had ge
sproken. Den jongeren partijge
noot schrijft de kameroverzicht
schrijver van de N. R. Ct. die
wel eens meer uit den band dreigt
te springen, moest de^ tuchtroede
onder den neus worden gehouden.
Met 48 tegen 13 stemmen,
waaronder 3 katholieken, werd
het amendement verworpen.
Het is enigszins begrijpelijk,
dat de minister de verbouwing
van zijn schip niet zoo vlot zou
hebben gekregen indien niet het
hooge woord „onaannemelijk" was
uitgesproken.
En het mag bij een onderge
schikt punt wel niet van beden
king zijn ontbloot, op deze wijze
de Kamer min of meer onderge
schikt te maken aan den wensch
van een minister, waardoor eene
verzwakking moet ontstaan van
het vrije, onbelemmerde oordeel-
van het parlement.
De verdeeldheid van gedachten
over de hoogopgevoerde sommen,
die leger en vloot telken jare en
overal vorderen, laat zich zeer wel
verstaan.
Een Duitsch professor ziet even
eens met bezorgdheid die opdrij
ving aan.
Onze politiek de Duitsche
wordt, zegt hjj, door de machtige
belanghebbende groepen voorge
schreven, die van elk voorval ge
bruik maken om den oorlogzuch-
tigen geest en den nationalen haat
aan te wakkeren.
Rusland, het centrum der reac
tie in Europa, speelt de zorgen
van Duitschland tegen die van
Frankrijk uit, om zelf daarvan te
profiteeren. De Russische en Duit
sche reactionnairen werken hand
aan hand. Tusschen hen bestaan
gemeenschappelijke belangen en
gemeenschappelijke sympathieën.
De grootste en gevaarlijkste re
actionnairen zijn de groote wapen
firma's. Ziet eens naar de voor
naamste Engelsche fabrieken, naai
de sommen die zij verdienen, en
naar de kanonnen fabrieken van
Krupp, Schneider en zooveel an
deren.
De wapenfirma's sluiten contrac
ten, richten nieuwe fabrieken op
en agiteeren dan, om verdere con
tracten te verkrijgen, ten einde hun
fabrieken in stand te kunnen hou
den. Wat beteekent voor haar een
millioen om kranten te steunen e»
de openbare meening te beïnvloe
den
Zij worden rijker en rijker, ter
wijl de volken armer en armer
worden.
Da strenge koude die over Frank
rijk is neergevallen, doet zich geducht
gevoelen. En hoe de meedoogenlooze
vorst Parijs tyranniaeert, verhaalt de
correspondent d> r N. R. Ct.
Maar steeds vroor het door en steeds
vroor h9t harder. De vijvers in het
Bosch van Boulogne, het meer van
Enghien, het kanaal van Versailles,
al het weinige stilstaande water van
den omtrek lag dicht en de Seine
zelf, gezwollen, bruin grauw, groeD,
stuwde ijsblokken voort.
Op de brandstoffenhandelaars en
enkele schaatsenrijders na, begon Pa
rijs zich ongelukkig te gevoelen iu
de maar steeds durende verkleuming.
Wat het lot der behoeftigen, der nood
lijdenden in zulke dagen is, het leven
dergenen, dien het aan vuur en eten
ontbreekt, 't valt moeilijk te beschrij
ven. Zeker, de openbare en particu
liere liefdadigheid doen haar best. In
de nachtverblijven kan gedurende de
eerste week der koude vrijwel ieder
daklooze zonder onderzoek, zonder
voorwaarden, zonder onderscheid, ge
durende enkele nachten achtereen een
onderkomen vinden, een matras op
een plank, twee dekens en een stuk
brood. Maar voor negen uur 's avonds
kan men er niet in en 's morgens om
zeven uur moet men er uit, in de
bittere koude de straat op. Dan gaat
het op zoek naar een koffie of soep
uitdeling maar honderden stroomen
daar naar toe en voor een schamele
verwarming moet men lang in dich
te rijen op straat wachten.
In do onooglijke en tevens zeer
kleine Parfische postkantoren wordt
het „stationeeren" niet geduld, in de
wachtkamers der stations wordt aan
al te schamel gekleede menschen het
leven ook zuur gemaakt door agenten,
die naar de spoorkaartjes komen vra
gen.
De museums zijn stampvol met on-
golukkigen van allen stand. Op elke
openi g van de groote kachel staat in
in de heete luchtstroom een deernis
wekkende figuur te ontdooien. Maar
de museums zijn slechts open van tien
tot vier uur en iets te eten krijgt men
er niet. Om vier nu, half verhongerd
in dunne klseren, de straat op te moe
ten, is geea kleinigheid. En waarheen?
In de volkswijken zijn op tal van
plaatsen groote ijzeren vuurpotten ge
plaatst, goluk men ze op de werkplaat
sen in de open lucht ziet.
Ze geven ook wel even een warmen
gloed, men kan er de handen wat
ontdooien, maar er is weinig plaats
rondom zoo'n vuur; door hun sterke
walming zijn ze bovendien nog meer
verstikkend dan verwarmend, als men
er ie dicht bij komt of te lang bij
blijft en ze laten eea ellende na, die
nog zwakker en meer ontmoedigend
maakt.
Maar door het aanhouden van de
koude zijn de nachtverblijven vrijwel
alle om negen uur 'avonds overvol
en zijn verplicht eon aantal der wach
tenden en de laatkomers af te wijzen.
Wat te doen? De gevangenis? Een
brood stelen, of een stuk vleesch of
een kleedingstak uit een winkeluit
stalling Een agent uitschelden of een
ruit in slaan De gedachte komt ge
wis bij velen dier ongelukken op.
En voor de tot nu eerlijken, niet-
veroordeelden onder hen is 't een el
lendige zelfstrijd. Z9 zien de gevol
gen Hun tot nu toe vlekkeloos ju-
stitiëel register zal voortaan een ver
oordeeling melden en wie woet hoe
zwaar de gevolgen van hun wanhoops
daad op hun verdere leven zal druk
ken. Ze hebben misschien, als het
barre seizoen voorbij is, een kansje
om een betrekking te vinden. Maar
met eene veroordeeliDg, hoeveel moei
lijker, hoeveel duisterder zal dan de
reeds zoo duistere toekomst nog zijn.
En ze slepen zich nog voort, ze lijdén
en kleumen, de diep ellendige wrak
ken in de groote weelde-stad.
Ondertusschen hebben in de gevan
genissen tragische tafereelen plaats.
Degenen, die in wanhoop tot een klein
misdrijf gekomen zijn, of die reeds
vroeger veroordeeld, en tot een her
haling overgegaan zijn, hebben wel
onderkomen gevonden. Maar slechts
voor enkele dagen. Eo als men ze „in
vrijheid" stellen wil, klampen ze zich
vast aan hun celdeur, smeokend nog
te mogen blijven.
*1 ".■"■I"IIiwa
Door den heer K. Ter Laan en 10
andere sociaal democratische Kamer
leden wordt by Binnenlandsche Zaken
afdeeliDg onderwij», de volgende mo
tie ingediend
„De Kamer, van oordeel dat het
minimum genoemd in art. 26 der
Wet op het lager onderwijs, le lid
onder 2a dient te worden gebracht op
ten minste ƒ600gaat over tot de
orde van den dag".
Het amendement, door de heeren
van Raalte e. a. ingediend op de be
grooting van Binnenlandsche Zaken,
heeft wel de strekking een uitspraak
van de Kamer uit te lokkeD aangaan-
