d .'I
tymm
3l(
t op
1WÏ
au^ren.
IMt
blad verschijnt el hen Dinsdag- en Vrydagnvond b(j den uitgever C. Di KI,11.11 UI te Brcskens.
Suikerfabriek.
Buiten land.
r la
^onnement per 3 maanden 0.50, franco
post ƒ0.55, voor België ƒ0.75 en 1 dollar
kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika,
ibonnementen worden mede aangenomen bij
'Aid jbandelaren en brievengaarders.
No «861.
Woensdag 15 October 1913.
33e Jaargang.
Advertentiën van 15 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 ceïits. öroote letters naar
plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag
en Vrijdagmiddag te twee ure.
;n
vm
fien
O
en zal zich kunnen herinne-
dat we ten vorigen jare een
cht .opnamen in zake het groo-
bezwaar der loozing van het
dwater der eventuëel te -Sluis
stichten coöperatieve suiker-
311ai dek.
let haastige spoed werd toen
den secretaris van het comi-
den heer L. G. James, notaris
Sluis, tegen ons geageerd, door
sdafc de Midd. Crt. een tegenspraak
telegraaf over te brengen en
bericht te qualificeeren als
ïientieus, alzoo zijnde met de
ooropgezette strekking om een
ifeerd bericht de wereld in te
Én.
en einde den heer James en
ie medeleden, alsmede het le-
publiek, dat deze kwestie zal
ben gevolgd, te overtuigen, dat
6 toen met dat bericht ingeen
ral tendentieus waren, schrijven
bier af een gedeelte hetwelk
j vinden op bladzijde 63 van
!t Jaarverslag over 1912, uitge-
acht door den Centralen Gezond-
dsraad te Utrecht onder het on-
rerp
Suikerfabriek Sluis.
Eene hernieuwde aanvrage
tot herziening van de voor-
naaiden, welke bij het oprich-
,ttn van eene suikerfabriek te
luis door den betrokken in
specteur in overweging waren
Kgeven, werd door dezen be
antwoord met de- mededeeling,
lat het niet raadzaam was te
'abten een anderen eiscli te
sl®en, dan dat het afvalwater
in een gesloten leiding naar zee
moest worden geperst, en mits
ten het reeds vroeger door
d® inspecteur uitgebracht ad
vies werd gehandhaafd.
Het zal niet moeilijk zijn hier-
i af te leiden dat het door ons
knielde bezwaar allerminst denk-
!e'dig was.
Aan het korte berichtje dat we
n Ue gehouden vergadering ont-
enden, zouden we nog kunnen
ïvoegen wat „Zei." omtrent den
°°P schrijft, en er van zegt dat
en tot de conclusie kwam om te
oeten wachten naar gunstiger
ren voor de bietencultuur en te
vens naar de tramlijn Sluis-Re-
tranchement-Groede-Breskens, om
zoodoende de oprichting van de
Sluische suikerfabriek vervuld te
zien.
Die Tram wordt dus aan de
fabriek en de fabriek aan de tram
gekoppeld, in weerwil dat beide
plannen geheel onafhankelijk van
elkander zijn opgeworpen.
Dat ze elkaar in de hand zou
den kunnen werken, is aanneme
lijk, maar met dit vooropgezette
doel zijn ze niet ter wereld ge
komen.
Ten opzichte van de tram heb
ben^ we wan een lid van deszelfs
comité, ter vergadering aanwezig,
kunnen vernemen, dat het plan
hiervoor thans minder hopeloos
staat dan twee jaar geleden.
Het is en blijft dus een beet
je meer of minder doet aan de
zaak weinig af of toe een ho
peloos plan.
In Januari van dit jaar verluid
de 't dan ook niet minder of meer
dan dat de regeering niet genegen
was een subsidie voor deze tram
aan de Kamer voor te dragen.
Dit nu alles in aanmerking ge
nomen, is de vraag gewettigd wat
er overblijft van de bewering, des
tijds in eene officiëele vergadering
te onzen opzichte geuit, dat een
minder bemoedigend bericht dien
aangaande evenzeer niet anders dan
tendentieus was.
De hier gereleveerde feiten kun
nen voldoende beschouwd worden
als een rehabilitatie van de ver
dachtmaking, waarmede men ons
toen aan de publieke opinie prijs
gaf.
Een 140 Duitsche emigranten waren
1.1. Zondag op weg naar Amsterdam,
om met het stoomschip „Hollandii"
naar Brazilië te vertrekken. Een ge
deelte dezer lieden had van de Bra-
ziliaansche regeering geld ontvangen
om hun overtocht te betalen. Toon
de bewuste emigranten meestal lie
den uit den handwerkers- en land-
bouwstand, op Zondag 5 October, in
Rheine aan de Duitseh Nederlandse!»
grens aankwamen, werden zij, op
grond van paragraaf 28 van de emi-
gratiewet van 9 Juni 1897, aangehou
den eu verhinderd verder te reizen.
Verschillende veldwachters lieten de
deuren der wagens sluiten en belet
ten de inzittenden over de grens te
trekken. Dezelfde trein transporteer
de de ongelukkige landverhuizer.-, w.-
der naar Rerlijn terug. Oednrende
40 uur ontvingen de slachtoffers van
genoemden bureau cratischen maatre
gel niets te eten, noch te drinken.
Teruggekeerd in Berlijn moest do po
litie hun een ondordak en etpn ver
schaffen. De bewuste landverhuizers
zijn uit Berlijn en omstreken afkom
stig. Zeer velen bezitten reeds bloed
verwanten in Brazilië, anderen in
Amerika, terwiil derden van pla-• wa
ren in Holland en Engeland we-k to
zoeken. Het grootste gedeelte t enter
was bestemd voor Brazilië.
De Duitsche regeering heeft eveneens
maatregelen genomen tegen sommige
7. g. emigratie-agenten, die het. goed-
guloovige kleinburgerdom onder aller
lei valsche of sterk-geflat teerde voor
spiegelen naar B-azilië lokken. Een
der fijnste lok-middelen is dan, om
de bewuste lieden liet geld te ver
schaffen voor een vrijen overtocht. Nu
schijnt het echter een feit. te zijn,
dat. zeer vele Duitsche emigranten in
sommige half en geheel tropische
streken van Biazilië niet kunnen aar
den. Verder, dat de Braziliaanse!» re
geering het niet zoo nauw neemt met
hot nakomen van haar werkcontrac
ten enz De aanhoudende klachten, die
hij den Duitschen gezant in Bio do
Janeiro en bij de verschillende Duit-
scho consuls binnen kwamen, over de
min of meer slechte behandeling van
Duitsche emigranten in Brazilië nood
zaakten het ministerie van Buitenland-
sche zaken om strengere maatregelen
tegen die landverhuizers agenten, d.e
hier hun spel dreven. Een paar dezer
lieden werden uit het land gezet, an
deren kregen straf omdat zij tegen de
wetten gehandi ld hadden.
De regeering ging verderen de
minister besloot om de emigratiewet
van 1897 in werkmg te stellen, die
zonder verwijl werd toegepast op allo
emigranten, die 1.1. Zondag uit Berlijn
vertrokken. Of wi hier nu te doen
hebben met een of andore „pesterij"
van de grensautoriteiten tegen het
besluit van den minister of met een
tot in de uiterste (in)consequentie(s)
doorge*oerde bureaucratisine het
beroemde beperkte onderdanen ver
stand kan de beweegredenen niet
doorgrouden. Maar ieder logisch den
kend wezen zou meenen, dat d-> Af-
deeling van het Berljjnsche politie-
presidium, die de meeste emigratie
papieren aan de bewuste landverhui
zers overhandigd heeft, deze lieden
bijtijds had moeten waarschuwen.
Deze afdeeling had de emigranten
kunnen vragen, of zij hun overtocht
betaald kregen door een vreemde re
geering en zoo ja, dat zij zich dan
blootstelden aan het in kracht tre
dende wetsartikel van 9 Juni 1897.
De politieautoriteiten zeggen niemen
dal, geven de gevraagde papieren en
de kleine burgerman verkoopt have
en goed, om naar Brazilië te vertrek
ken. De man verschjjnt met zijn
kroost aan da grens en wordt op
grond van paragraaf 23 teruggestuurd
De Hollandia vertrok op 8 October
uit Amsterdam en de gedupeerde land
verhuizers zitten met pak en zak in
Berlijn, terwijl hutt giootste bagago
reeds op den Atiantischeu Oceaan dob
bert.
Het behoeft ternauwernood gezegd
te worden dat de Berlijners en de be
woners van don mark woedend wareu
over iic besluiten van de bureaucratie
De politie zit nu met. die 137 emi
granten, waaronder zelfs burgers nog
slechts zeven tot acht weken oud. Er
werd druk getelefoneerd met het mi-
utsLerio van Binnenlandsche zaken wat
er nu in 's Hoeren niiara met die men-
scheu begonnen moest worden.
Een onderdak in een of ander volks
hotel op kosten van het Duitsche rijk
en schade vergoeding voor don duur
van 3 weken Niets van dat al
les. Wanneer de emigranten het ver
langen, kan men hen enkele reis derde
klas naar Rheine geven t n zij kunnen
dan verder over Nederland naar Bra
zilië vertrekken Hoe ze naar dit land
moeteo komen, terwijl hun passage
biljet verloopt'n is, moeten ze zelf
maar uitmakende regeering trekt
zich daar niets van aan.
Dat hun boot vertrokken is.schou
derschokken van risten autoriteiten.
waarvan ze gedurende de volgende
weken moeten 1 ven.hoofdschudden
en neussnuiten van iureaucratius.
Waarschijnlijk zal do staat de kosten
ten slotte moeten betalen. maar do
ze stommiteit had ui n toch op een
eenvoudige manier kunnen voorkomen.
Bureaucratius schudt, het wijze hoofd.
Een belangrijke diefstal, die veel
opzien zal verwekken in de kunste
naarswereld, is gedurende den nacht
van Woensdag op Donderdag bedre
ven in de prachtige kerk Notre Da
me te Lombeek bij Brussel. De on
bekenden hebben zich met behulp
van val.-chs sleutels toegang verschaft
tot de k<-i k en roofden het prachtige
altaarstuk, dat het altaar van de
Heilige Maagd versierde. Dit artistiek
gebeeldhouwd altaarstuk is een mees
terwerk van den beeldhouwer Borre-
mans, die in de 15 eeuw te Brussel
leefde. Het is van hout en verdeeld
in negen afdeelingen, die elk een epi
sode uit het leven van de Heilige
Maagd voorstellen. Het meet 3.30
meter in de hoogte en 2.64 meter iu
de breedte en is van onschatbare
waarde.
Het was een der glanspunten van
de tentoonstelling der primitieven die
eenige jaron geleden te Brugge werd
gehouden. De dieven hebben de kerk
en het plaatsje met hun kostbaren
buit verlaten, tonder dat iemand hen
opgemerkt heeft.
Men kan zich de opschudding voor
stellen, welke door het nieuws werd
gewekt toen dit verspreid werd door
den koster, die den diefstal constateer
de, toen hjj, eveuals alle ochtenden,