iUijemecn
en JPwfeit
mt
ii
t
■»»ng<aw?> vtesm>,m
Abonnement per 8 maanden 0.50, franco
per post ƒ0.55, voor Belgiö ƒ0.75 en 1 dollar
a 3 kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen worden mede aangenomen bij
boekhandelaren en brievengaarders.
a\o 5*1».
Woensdag 21 Mei 1»I3.
22e Jaargang.
Advertentien van 15 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar
plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentien worden ingewacht tot Dinsdag
en Vrijdagmiddag te twee ure.
l)i< blad verschijnt eiken l»insd*jf- en rjjduffavund bfj den uitgever O. DIKI.KJIt.\ te Rreshrns.
18 Mei.
Aüii hoeveel spot de voorstanders
der vredesbeweging ook mogen bloot
gestaan hebben en vaak nog bloot
staan, tocb berdenken zy telken jare
deze dag sedert de opening der eer
ste Vredesconferentie op 18 Mei 1899.
Wie nu niet alleen zyn oog richt
opooriogen en legervermeerdering, de
zoo betreurenswaardige gevolgen van
den nog bestaanden ouden internatio
nalen toestand, maar bovendien de
.moeite zich wil getroosten kennis te
nemen van de vele kenteekenen van
de nadering van een beteren tyd, zal
moeten toegeven, dat het afgeloopen
jaar tot een meer opgewekte beschou
wing aanleiding geeft.
Mier, een nieuwe oorlog is uitge
broken en nog is de vrede tusschen
de Balkanstaten onderling en tusschen
lenen Turkye niet geheel verzekerd.
Duizenden menachcnlevens zijn ver
loren, millioenen guldens, in plaats
van aan voortbrenging, aan vernieti
ging besteed. Maar bedenkt men wel,
dat naast dezen Balkanoorlog ook
mag worden melding gemaakt van
den algemeenen Europeeschen Oorlog,
die niet is uitgebroken Hoe vaak
betoogde men niet, dat de Europee-
sclie oorlog komon moést en komen
moést en komen zou, zoodra zich maar
een geschikte gelegenheid voordeed
Welnu, tijdens de Balkan-crisis is
herhaaldelijk gebleken van tegenstrij
dige belaDgen tusschen de groote Mo
gendheden, die tot moeilijkheden aau-
n leiding gayen. Maar al deze moei-
[jj ljjkhoden zijn overwonnen, omdat de
regeeringen inzagen, dat groeter ramp,
dan toe te geven op een eDkel punt,
ZOU zijn de oorlog, omdat zy inzagen
dat de oorlog zijn zou het grootste
nadeel voor hun volk.
Eo de Balkan-crisis is geöindigd met
regelmatige bijeenkomsten te Londen
'an de vertegenwoordigers der tegen
over elkander staande Statengroepen,
die ten slotte oendrachtih samen wer-
bn tot behoud van den yrede. De
oiet-uitgebroken Europeesche krijg is
'fcl belangrijker dan de Balkan-oorlog
d» wel is uitgebroken.
Do legeruitbreidingon in Duitsch-
land en Frankrijk kunneD Diet be
schouwd worden als een gevolg van
oot nog bestaande wantrouwen tus-
beide landen tegenover do min
der besproken vredelievende kenteeke
nen.
Het Amerikaansche Parlement heeft
'hans voor den tweeden keer de voor
genomen vlootuitbreidiug verminderd,
nieuwe president van Amerika
het tot een zjjuer regeerings-
gemaakt om een wereldverdrag
'oor te bereiden waarbij a"e Staten
zich zullt-n verbinden geen oorlog te
verklaren voordat een geschil aan een
internationale commissie van onder-
zo« zal zijn onderworpen.
Herhaaldelijk leest men thans we
er onrustbarende berichten over de
erhouding tusschen Frankrijk en
Hitschland. Ongelukkig vergeten ve
Pt
len dan, dat het vorige jaar niet min
der onheilspellend word gispioken
over de vet houding tusschen Enge
land en Du tschland. [s men dil ver
geten, wanneer ruen't afgeloopen jaar
ongnnstig voor de Vredesbeweging
noemt? Do verbeterde verstandhou
ding tusschen Engeland en Duitsch-
land is toch waarlijk wel een belang
rijk en heugeljjk feit 1 En is de ver
houding tussclien-Frankrijken Duitsch-
land waarlijk zóo ongunstig Men
bedenke toch, dat niet minder dan
180 Fiansche Pailementsleden de toe-
iiaderingsbijeenkomst te Bern hebben
bijgewoond, waar ook de parlemen
taire groepen die de meerderheid van
den Rijksdag uitmakeD, van hun ver
langen naar een goede verstandhou
ding deden blijken en 40 dezer par
lementsleden daarvan door hun tegeu-
woordigheid getuigenis aflegden
Het jaar, dat sinds 18 Mei 1912 is
verloopen, was rijk aan dergelijke
nationale bijeenkomsten. Nietalieeu
de gebruikelijke zuiver pacifistische
congressen werden in grooten getale
gehouden, noen, juist ook de buiten
gewone congressen tot behoud van
den Vrede trokkeD de aandacht.
Bui te aland.
Do opening van de Nederlandsche
afdeoling op de GentsciM tentoon
stelling is in alle opzichten een wel
geslaagde plechtigheid.
De Belgische minister van arbeid
Hubert werd bij zijn aankomst ver
welkomd door den Nederlandschen
commissaris-generaal mr. Stuart, om
ringd door de meeste leden der Neder
landsche commissie.
Onder de aanwezigen merkten wjj
op jhr. Melvill van Cambee, gezat-
schapssecretaris, den voorzitter der
Nederlandsche Kamer van Koophan
del te Brussel en bestuursleden van
dat lichaam, den Nederlandsche con
sul en aan Belgischen kant de hee-
ren Hubert, minister van arbeid,
Cooreman, minister van Staat, den
burgemeester van Gent Braun, baron
de Kerchove Exaerde, gouverneur van
Oost-Vlaanderen, de twee directeuren-
generaal der tentoonstelling en Jean
de Hemptinne, commissaris-generaal
der Belgische regeering.
In zijn welkomstrede wees mr Stu
art op het belang dezer gebeurtenis.
Hij legde de nadruk op de voldoening
te Gent onder de stamverwanten de
Vlasmsche taal te hooren, en zeide
dat te Gent mannen wonen, die beleid
paren aan durf, die met opgewekt
heid groote zaken ondernemen, maar
vooral hun hart laten spreken.
Voorts schetste hij in groote trek
ken de redenen die ons land er hebben
toe geleid deel te nemen aan deze
tentoonstelling, en wees op de pi Ijzen
reeds op het gebied van sport en tuin
bouw dezer dagen door de onzen be
haald.
Hy bracht ten slotte hulde en dank
aan al zijne medewerkers en hoopte
op het succes van den vooruitgang
van onzen Nederlandschen handel en
nijverheid.
Deze zeer toegejuichte redo werd
beautwoord door minister Hubert,
die den nadruk legde op liet bijzon
dere en nationale karakter van de
Nederlandsche afdeeling. Hij bracht
hulde aan de samenstellers en de in
zenders en wenschte hun met warm
te geluk met hun wel-lagen. Verder
wees hij op het streven naar voor
uitgang in de Nederlandsche kolonie»
en op de aanzienlijke koopvaardijvloot
van ods land, die gedurende 50 jaar
steeds grooter wo:dt. en van een bloei
enden handel goluigt. Door deel te
nemen aan de tentoonstelling, heeft
de Nederlandsche regeoriug Belgié op
nieuw een bewijs van achting en waar-
deering gegeven, waaarvoor hij zijn
diepgevoelde erkentelijkheid betuigde.
De minister van staat. Cooreman
dankte uit naam van het uitvoerend
comité de Nederlandsche regeering
voor haar zoo ruime deelneming aan
de tentoonstelling. Hy schetste het
belang van de handelsbetrekkingen
tusschen de beide nabuiige eti be
vriende landen, tevens een pand voor
de belangen van den vrede en eindig
de zyn Vlaamsche rede met eenige
woorden van hulde voor den persoon
en het werk van mr. Stuart.
De burgemeester van Gent zeide
zich te verheugen over de uitsteken
de betrekkingen, welke zijn stad met
ons land onderhoudt on sprak de hoop
uit, da't het onze Koningin moge be
hagen de tentoonstelling met een be
zoek te vereeren. Spreker verzekerde,
dat de bevolking Haar een bijzonder
hartelijke ontvaugst zal bereiden, en
eindigde met een leve Nederland
Nadat mr Stuart de toegejuichte
redenaars bedankt had, begon de rond
wandeling langs onze zeer bewonder
de stands en werd een bezoek ge
bracht aan do welvoorziene buffetten.
Een opgewekt strijkje liet intus-
schen de vaderlandsche liederen en
vroolijke wijzen hooren.
Dezer dagen vervoegden zich twee
Grieken aan het douanekantoor te
Alexandria om verlof te vragen voor
het doorzenden van een tweetal kis
ten gevuld met tal van costumes be
stemd voor een gemaskerd bal.
De kisten werden geopend ora na
te gaan of er zich geen smokkelwaar
tusschen bevond, en bleken op bet
oog werkelijk overeenkomstig de de
claratie te zijn.
De kisten zouden juist weer worden
dichtgespijkerd en van het douane-
merkteeken worden voorzien, toen een
hoofdambtenaar der douane, die toe
vallig voorbijkwam en uit loutere
nieuwsgierigheid een blik wierp op
de costumes en onwillekeurig bij zich
zelf de opmerking maakte, dat de
knoopen buitengewoon groot waren
voor dit soort costumes.
Men sneed daarom een der knoo
pen open en deze bleek een vry groo
te hoeveelheid van een verdoovend
middel, in uitwerking niet veel van
opium verschillend, te bevatten. Alle
andere knoopen werden nu geopend
en alle bevatten zij oen hoeveelheid
van de verboden waar. Natuurlijk
werden de beide Grieken dadelyk in
verzekerde bewaring genomon.
Bmneulüiid,
Woemdagmiddag, terwijl de auto,
waarin gezeten waren H. K. H. Prin
ses Juliana met enkele hofdames, don
Arnhem8cheweg passeerde, kwam uit
tegenovergestelde richting de sh epers-
wagen van den voerman Harms, waar
van het paard op hol was geslagen,
aangehold. Het gelukt# twee werk
lieden echter tijdig, door flink optre
den, het paard tot staan te brengen,
waardoor zij een groot ongeluk wis
ten te voorkomen. De auto kon zon
der oponthoud haar weg vervolgen.
Wij hebben dezer dagen geie-
zen, dat nieuwe centen iD omloop
komen. Inderdaad is het Diet te ont
kennen, dat er eenig bezwaar is ge
legen in de overeenstemmende kleur
van onze gouden munten en die van
de nieuwe bronzen stukken. Er be
staat daardoor eeuige kans op ver
warring, wanneer bij de uitgifte min
der nauwkeurig wordt toegezien.
Dezelfde moeilijkheid heeft zich in
Engeland voo-gedaan bij de bronzen
centstuk ten opzichte van het halve
pond-stuk. Men heeft daar het be
zwaar ondervangen door de bronzen
cent bij liet slaan een donkerbruine
kleur te geven. Geleidelijk slyt deze
kleur in den omloop afde aan het
licht komende tint is niet die van het
op goud gelijkende nieuwe brons, maar
die van brons dat reeds in circulatie
is geweest, daarvan de kleur veel
minder gelijkenis vertoont met die
van goud.
Dit denkbeeld zal ook bij de Neder
landsche bronzen munten in toepas
sing worden gebracht en in het ver
volg zal de nieuwe bronzen specie
in bovengenoemde kleur worden uit
gegeven. Intusschen is het ter bevor
dering van de circulatie der vijfjes
gewenscht, dat de reeds in 't begin
van 1913 vervaardigde I-centstukken,
die nog slechts ten deele in circula
tie zyn, voor het overige (grootere)
gedeelte aan kleur proces worden on
derworpen, hetgeen dan ook op dit
oogenblik aan 's rijks' Munt geschiedt.
Deze bewerking op reeds gereed
gekomen muntstukken heeft echter
een schaduwzijdede kleuring daar
van toch veroorzaakt, hoewel tijdelijk,
een minder fraai uiterlijk dan wan
neer hutzelfde pieces wordt toegepast
op de muntplaten, vóór den eigenlij
ken muntslag. Men heeft zich hier
door echter niet lateii wuerhouden om
reeds aanstonds de nog voorradig»