fymm
mms» in
nut
hnnhun.
No 1989.
Woensdag- 39 Januari 1913.
33e Jaargang.
Buitenland.
Binnenland.
BRESKENSCHE COURANT
JL
Abonnement per 8 maanden 0.50, franco
per post 0.55, voor Belgie ƒ0.75 en 1 dollar
a 3 kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen worden mede aangenomen bij
boekhandelaren en brievengaarders.
Advertentiën van 15 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar
plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag
en Vrijdagmiddag te twee ure.
Bit blad verschijnt eiken Dinsdag;- en Vrijdagavond b\j den uitgever C. DIIXEMAN te Breskeus.
De kamercandidatuur der
vrijzinnigen in Oostburg.
Zonder ons aan eene indiscretie te
wagen, willen we een enkel woord
wijden aan de komende candidaat-
stelling voor de Tweede Kamer in dit
district.
Daar is op de vergadering der vrij
zinnige kiesvereeniging van 11. Zon
dag te Oostburg gehouden, gevraagd,
of het bestuur iets bekend was om
trent de candidatuur van den heer
de Muralt in het district Enkhuheu.
De voorzitter antwoordde daarop
dat dit het district Oostburg in het
geheel niet aanging.
Tot op zekere hoogte moge daar
iets van waar zijn, toch is dit gansch
Diet van belang ontbloot.
Inderdaad is de heer De Muralt in
Enkhuizeu candidaat gesteld, en nog
wel tegenover iemand die in dat di
strict goed bekend is en voor dat di
strict vrijwel de aangewezen man
leek, in verband met zijn denkbeel
den op landbouwgebied, die in Enk
huizen een vrijwel overwegende fac
tor zijn.
Als we nu eens aannemen dat de
heer De Muralt in Enkhuizen mocht
worden gekozen en ook in Oostburg
hem hetzelfde succes ten deel viel,
dan blijft de vraag .over voor welk
district hij zou opteeren.
Uit politiek oogpunt zou men kun
nen zeegen. dan neemt hij Enkhuizen
aan, omdat de politieke usance mee
brengt dat district te prefereeren,
hetwelk politiek het zwakst staat.
In de gegeven omstandigheden zou
men daartoe Enkhuizen moeten rang
schikken omdat het voor het oogen-
blik een rechtsch afgevaardigde heeft,
terwijl Oostburg nog links is.
De mogelijkheid is wel is waar nog
niet uitgesloten, dat de heer De Mu
ralt, wordt hij definitief candidaat in
Oostburg voor Enkhuizen nog bedankt
en de gelegenheid openstelt om d«n
aldaar meer bekenden districhtman
Zijp to candideeren, maar zoolang
daaromtrent geen zekerheid bestaat,
kan men daarop niet rekenen, en kan
men zeker niet zeggen, dat het ons
niet aangaat.
Willicht komt er nog eenige klaar
heid voor de definitieve candidaat-
stelling.
Nu we toch over deze candidatuur
schrijven, willen we er nog een en
kel ander woord aan toevoegen.
Het trok onze aandacht dat het
verslag in de Midd. Courant dienaan
gaande zoo uitgebreid was. In tegen
stelling met dat, wat we in andere
bladen lazen en ook in het onze ver
meldden, werd een relaas gegeven van
de motieven der voorstanders van de
candidatuur De Muralt.
We vonden dit niet van partijdig
heid ontbloot en het maakte tevens
den indruk van eene onbescheiden
heid.
De voorzitter toch had gezegd dat
het een besloten vergadering gold.
Uit dien hoofde vroegen we hem
in de meening dat dit evenzeer
de bedoeling zou zijn of dat ook
bedoeldo op de reporters En inder
daad was dat ook zoo. Speciaal voor
wat het tweede gedeelte der verga
dering, dus de anderdeelen der voor-
loepige oandidaatstelling, betrof.
In hoofdzaak deelde hij dit ook mee
aan den berichtgever der Midd. Crt.
En toch zagen we aan dat tweede
deel der vergadering regelen in het
verslag opgenomen, die daar uit dien
hoofde heusch minder op hun plaats
waren.
Gelijk gezegd, droog het schijn van
partijdigheid, omdat van het ten op
zichte der aanbeveling van de candi
datuur van den heer mr Fokker met
geen enkel woord werd melding ge
maakt.
Maar wat blijkt nu Dat de ver
slaggever inderdaad een relaas in ex-
tenso moet hebben toegezonden, over
welks niet-opname hij zich bij de
redactie moet hebben beklaagd.
De indruk van partijdigheid ver
valt daardoor wel is waar, maar de
indiscretie tegenover het uitdrukke
lijk beding van de bestuurstafel krijgt
er een des te fcherper omvang door.
We meenden hierop even te moe-
ton wijzen, ook ter verklaring van
de soberheid die ons verslag te dien
opzichte aankleefde. Als er van de
zijde van een bestuur gevraagd wordt
van eene vergadering slechts het re
sultaat mede te deelen, dan is de
pers, hetzij groot of klein van om
vang, moreel gebonden, dat te eer
biedigen. En met het idéé„zie zoo,
we hebben 't toch" is aan de zaak
niet de eer gebracht, die men haar
moreel verschuldigd is.
Met een enkel woord hebben we
melding gemaakt van de omwenteling
die in Constantinopel is voorgekomen.
Waar Europa op het punt stond de
vredesklok te luiden, breekt het touw
in den vorm van de staatsgreep door
het Jong-Turksche comité.
Dinsdag kwamen in de Konak van
den prins Said Halim pasja burger
lijke en militaire leiders van het
Jong-Turksche Comité samen. Daar
onder waren Machmoed Sjefket pas
ja, Izzed pasja, Talaat pasja, Dzjawid
bei en de gewezen groot-vizier Hak-
ki pasja. Zij besloten in geval de
regeering nopens Adrianopel zwicht
te, het kabinet Kiamil ten val te
brengen doch geen militaire dictatuur
af te kondigen. Machmoed Sjefket
pasja zou in dat geval als groot-vi
zier worden voorgesteld en hij ver-
Klaarde zich daartoe bereid,
r Eerst zou men echter nog trachten
de grootvizier langs minnelijken weg
te vinden voor de voorstellen van het
comité. Een Jong.'i'urk bracht dezen
de bovenbedoelde eischen over. Kiamil
wees deze eischen af en wees er op
dat de Groote Raad een onpartijdig
oordeel zou uitspreken, waarbjj de
regeering zich zou aansluiten. Het
comité besloot daarop, omdat de Groo
te Raad niet uit alle daartoe geroe
pen vertegenwoordigers van het volk
bestond en ook omdat er niet het of
ficierenkorps er bij gevraagd werd, de
tegenwoordiga regeering met geweld
te verwijderen.
Donderdag kort na den middag
kwamen alle minD'eis tezamen op de
Porte, om over de opstelling van hot
antwoord op de nota te beraadslagen.
Er was niets ODgewoons te bemerken.
De beraadslaging zal ongeveer twee
uur geduurd hebben, toen uit een
straat langs de Porto een troep men-
schen, ongeveer 400 man sterk, aan
kwam trekken. Voorop gingen vier
mollahs en achter hun twee vlaggen.
Voor de gendarmen, die aan den in
gang van de Porte stonden, hun kon
den tegenhouden, was de menigte
reeds het binnenplein binnengedron
gen.
Op dat oogenblik kwam een auto
mobiel snel aangereden en onder luid
gejuich stapten Enver bei en Talaat
bei uit. De menschen, die vooraan
stonden, begonnen intusschen, nadat
zij de trappen opgegaan waren, „Weg
met het ministerie, weg met Kiamil,
leve de oorlog" te-roepen, tot Enver
bei en Talat bei zich een weg ge
baand hadden en in het regeerings-
gebouw verdwenen.
En vei bei nam het woord. Hij
verklaarde Kiamil en den aanwezigen
leden van het kabinet, dat het volk
den afstand van Adrianopel niet zou
dulden. De regeering moest aftreden.
Wat hij verder nog zeide, is niet be
kend, maar het moet op het kabinet
grooten indruk gemaakt hebben. Bui
ten riep de menigte „Weg met Kia
mil". Toen zette de krasse staats
man zich aan de schrijftafel en schreef
zijn verzoek om ontslag. Hij gaf dit
aan Enver bei. Deze verliet zoosnel
mogelijk de zaal. De poorten van de
Porte werden door hem geopend. De
menigte, die hem bestormde, hield hij
een stuk papier voor met de woor
den „Hij heuft zich onderworpen".
De menigte brak in triomf geschreeuw
uit. Euver bei steeg ia een automo
biel, en reed snel naar het paleis van
den Sultan.
De sultan moet stom van verbazing
geweest zijn, toen En ver-bei het ver
zoek om ontslag van zijn groot-vi
zier voorlegde. Hj] zond een secre
taris naar het gebouw van de Porte,
om zich te gaan overtuigdn van de
waarheid, van hetgeen Enver bei zei-
de Zoodra dit geschied was, liet hij
Sjefket pasja bij zich komen. Des
avonds om 8 uur kwam Sjefket, be
geleid door Ali en Enver bei, voor de
Porte aan, waar een groote, zeer op
gewonden, volksmenigte bijeen was.
Ali bei las het iradé van den Sultan
van de trap voor.
Maar bij deze portefeuille wisseling
is het niet gebleven. De omwente
ling heeft ook enkele menschen het
leven gekost.
In elk geval is er een nieuwe toe
stand ingetreden en hoe die zich ver
der zal ontwikkelen, valt moeilijk te
zeggen.
Het nieuwe ministerie zoo lezen
we in de N. R. Ct. vei klaart dat
het geen voortzetting van den oorlog
verlangt doch alleen eene hervatting
wenscht van de vredesonderhandelin
gen op ruimen grondslag, hierin be
staande dat Turkije zal weigeren om
Adrianopel en de eilanden in de Ege-
ische Zee af te staan.
Intussehen heeft het Enropeescbe
concert zich in een wespennest ge
stoken. Met hun befaamde nota heb
ben ze de bom verkeerd doen sprin
gen. Dat moest uitloopen op een op
stand in het Turksche leger en on
der het Turksche volk, zooals nu
verder is gebleken.
De correspondent te Berlijn van de
Kölnische Zeitung die de meening der
Duitsche regeering pleegt weer te ge
ven, zingt de oude wijs, dat de mo
gendheden eensgezind moeten trach
ten de hervatting van den oorlog te
verhinderen en zoo dat onmogelijk
blijkt den oorlog localiseeren.
De vraag is echter of dat laatste
mogelijk zal zijn als 't kanon weer
gaat spreken en vooral als de Bulga
ren er in mochten slagen de Tsjataldz-
ja-linie te forceeren, want dichter
achter de linie ligt Konstantinopel,
van oudsher een twistappel der Eu-
ropeesche politiek.
Wel mag een telegram uit Belgra
do zeggen dat donkere wolken zich
aan den politieken horizon ophoopen.
Localisatie.
Blijkens een schrijven in het Rott.
Nwsbl. zal door verschillende nering
doenden van tal van dorpen op Wal
cheren een actie worden gevoerd te
gen het plaats vinden van festivals
op Pinksterdagen te Middelburg gelijk
nu weer door de vereeniging „Mid
delburg Vooruit" is georganiseerd op
den tweeden en derden pinksterdag
van dit jaar.
Zij gronden hun bezwaren daarte
gen hierop, dat de Pinksterdagen voor
hen in gewone omstandigheden voor-
deelige dagen zijn, omdat duizenden
dan gewoon zijn uit de steden naar
buiten te trekken en de dorpen te
bezoeken.
Gaat nu het a.s. festival, door de
vereeniging „Middelburg Vooruit" ge
organiseerd, door, dan zal Middelburg
het grootste gedeelte van die bezoe
kers trekken en dus de dorpsnering-
doende zijn gewone en dikwerf on
misbare Pinksterontvangsten missen.
Daarbij komt nog, dat verschillende