'Mmvs>- c« jfoucrfcitftelUck^ „ikcmceu poor Hoeren. BRESKENSCHE COURANT Abonnement per 3 maanden 0.50, franco per post 0.55, voor België /0.75 en 1 dollar a 3 kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika. Abonnementen worden mede aangenomen bij boekhandelaren en brievengaarders. No 173 9. Woensdag 18 December 1912. 22e Jaargang. Advertentiën van 15 regels 25 cents, elke gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief. Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag en Vrijdagmiddag te twee ure. ttit blad verschijnt eiken Dinsdag;- en Vrijdagavond bij den uitgrever C. DIFXEÏIAA te Breskens. SBM II. Op ander gebied is de werking dier beginselen al even merkwaardig. Lo terijen werden althans door de anti- revolutionnairen vroeger verkeerd ge acht. Maar thans ziet men loterijen zelfs toegepast bij pandbrieven, in welker bestuur ook mannen van rechts zitten met goedklinkende namen. Vroeger werd van christelijke zijde ateeds voorwaardelijke veroordeelirig scherp bestreden en thans schijnen zelfs de anti-revoiutionnairen er zich bij neder te leggen al is dan de naam veranderd en het ontwerp overigens onveranderd gebleven. De anti-revolutionairen buiten de Hamer begrijpen er ook niets van wie dan ook niet in de politiek zit, raakt ter rechterzijde den weg kwijt. De Regeering spreekt met kern spreuken tegen dat de christelijke rechtsbeginselen afgescheiden van de verhouding van het, bijzonder tot openbaar onderwijs niet ge ven een bruikbaren leiddraad. In de jaren 190!1905 hield men zich vooral bezig met de verhouding ran bijzonder en openbaar onderwijs. ar toen was er een minister, die ongemeene gave had met groote redevoeringen de leegte te vullen. Toen ging de goè-gemeente inderdaad gelooven dat er naar christelijke rechts beginselen werd geregeerd. Maar die leegte wordt nu wel heel duidelijk. Het tegenwoordige regee- ringabeloid roept gevaren op die soms wei, soms niet met de christelijke ginselen samenhangen, maar van en aard zijn, dat verweer tot plicht is geworden. In toenemende mate wordt het be sef van nationale eenheid verzwakt, veeleer de natie uiteengerukt. Zoo ten opzichte der uitspraak van fa minister van landbouw dat in ons land geen sanatorium kan worden gesticht voor lieden van ver schillende richting, als waar de Regee- bng ook het oog mist voor het ver schijnsel dat zich in alle kringen der samenleving openbaart voor de groo te zelfstandigheid der vrouw. Ook is geklaagd, niet door de op positie, over het gemis aan ernst bij Je behartiging van gewichtige staat- kundige beginselen. Met voorbijgaan van de merkwaar- 30 opcenten op het tarief, die ter niet noodig bleken, wijst hij op se voorstellen der kustverdediging. Aanvankelijk werd de nadruk ge- jegd op het uiterst dringende karak- 'er. De zaak die eerst geen week jtetel duldde, werd langzaam aan be handeld. Eerst na meer dan een jaar kwam Je verbluffende mededeeling, dat de *0 millioen lot op het derde er van Waren teruggebracht, iDmiddels waren we in geheel Eu ropa over de tong gegaan met alle onaangename gevolgen van dien. Op onnoodige wijze is onzekerheid en on gerustheid gewekt. Het wijzigen der meeningen bij ka binet en meerderheid schijnt te wor den beheerscht door het kijken naar de stembus. De aanhangige Tariefwet zal be halve financiëel ook een ramp wor den vooi de zedelijke belangen van ons volk. Voorts wijst hij op het verambte naren vau ons land. Tegenover wat de Regeering als kiosrechfhervorming zou willen geven, stelde apr. de Grondwetsherziening die de vrijzinniger wenschen met de verdere voortzetting der historische ontwikkeling en met, wegneming van de hinderpalen voor gezonden voor uitgang. Waar men in zake kiesrecht meer malen spreekt van de zweep van Troel stra, alsof de vrijzinnigen worden op gejaagd door de sociaal-democraten, dan wijst hij er opdat hij sintsjaren streed voor algemeen kiesrecht en zelfs langen tijd voor mr Troelstra in het politieke leven kwam. Wat de uitslag zijn zal der stem busworsteling van 1913, weet nie mand. Wie zich in een strijd ais deze begeeft, hoopt op overwinning. Wan» neer de uitslag dier verkiezing zal zijn, dat de meerderheid onzer natie niet gediend blijkt van voortzetting vau het tegenwoordig beleid, dan zul len we reeds een grooten stap vooruit zijn Welke gevolgen die overwin ning verder hebben zal, zal moeten worden beslist door hen, die dan de verantwoordelijkheid zullen dragen. Ieder, die tot dien uitslag zal hebben medegewerkt, zal zich bewust zijn de verantwoordelijkheid die op hem rust. De heer Roessingh meent, nu ker kelijke partijen zich vereenigen tot eene coalitie die zich christelijk noemt, men toch het recht te vragen welke die Christelijke beginselen zijn. Heeft dit kabinet een christendom uitge vonden, dat van alle kerken iets heeft, een soort christendom boven geloofsverdeeldheid, maar in anderen zin dan door sommige vrijzinnigen wordt voorgestaan Er komt echter licht. Ook aan de rechterzijde wordt de innerlijke waarheid der coalitie betwijfeld en zelfs ontkend. De als een broeikasplant gekoesterde ge meenschappelijke geloofswortel wordt niet meer overal erkend. Dat men stoelt op den zelfden wortel des ge- loofs nemen de christelijke histori schen niet over. Die eenheid be staat niet, volgens een kort gehou den rede door het vroegere Kamerlid dr Schokking. Zoo wordt zegt deze bij de anti-revolutionairen en de Roomsch- Katholieken steeds gesproken van christelijke regeering, christelijk ka binet, maar de chr. histonschen doen dit niet, omdat zij mennen wat voor zichtig te moetou zijn. De chr.-his- torischen zei dezelfde dr Schok king zijn de kleine jongen in de coalitie. Het is niet aangenaam zoo iets te moeten constateerej. Maar dat bovendien de eenheid van begin sel ontbreekt, waarop door de vrij zinnigen herhaaldelijk is gewezen, blijkt ook uit andere dingen. Hij vreest voorts dat de nitdruk- king christelijke beginselen, weer de strijdkreet zal wordm bij de aanstian- de verkiezingen. Eu dit is een on juiste leuze. Nooit is door de vrij zinnigen de zegen van dun godsdienst en Christendom ontkend, maar wèl meenen zij dat beide nooit mogen worden misbruikt om deeien van het zelfde volk tegen elkaar op te jagen. Welk een misbruik is ef van dat gebruiken vau den naam van Chris tus a! gemaakt.' Ja, het is zoover gekomen, dat het woord „christelijk" als een bespot ting is gemaakt. Hoeveel verdeeldheid is er al dooi het aanheffen van di6 leuzen gewekt Duizenden en duizenden eenvoudi gere van harte, die geen beweging maken op de hoeken der straten, ho pen, dat een einde komt aan het spe len met woorden en het misbruiken van verkiezingsleuzen vau wat hun heilig is. De heer Van Dede n hield eenige financiëele beschouwingen, waarin hij deed uitkomen, dat onze geldmidde len, hoewel stijgende, er niet zoo goed voor staan, ais men dat voorstelt. In tegenstelling met andere landen, slui ten onze begrootingen altijd met te korten. Zoo had Italië in de laatste zeven jaren een bat.ig saldo van 400 millioen lire. Tijdens den jongsten oorlog van Italië met Turkije beweerde men dat Italië de kosten daarvan niet zou kunnen bestrijdenthans, nu de oor log is afgeloopen, is er een leening aangegaan van slechts 6 millioen lire. Het is dus aan te nemen dat Italië de kosten uit de vroege overschotten heeft kunnen bestrijden. Als Neder land eens geroepen werd tot mobiii- seeren en de geldmiddelen waren zoo, dat men sloot met een nadeelig sal do van 26 tot 30 millioen gulden, dan zou er groot gevaaa dreigen. En dit gevaar is volstrekt niet on denkbaarwe leven op een vulkaan. Het kwaad schuilt hierin dat de stijgende middelen steeds in de be- grootingen worden verwerkt. Dat is zoo geweest zoowel onder liberale als onder rechtsche ministerie's. Tegen de herziening van het Ta rief is veel stof opgejaagd, en het Anti-Tariefcomité houdt niet op met het land af te reizen en de menschen bang te maken voor de Tariefwet. Nu is het eigenaardig, op het vol gende eens de aandacht' te vesti gen. Ia 1895 brachten de tarieven op 6s/4 millioen in 1912 zullen ze ver moedelijk opbrengen lö1/^ millioen een vermeerdering dus in 17 jaar van 804 millioen. In 1895 bedroeg de belasting ƒ1.40 per hoofd van de bevolking; in'1912 betaalt men per hoofd ƒ2.50, bijna dubbel zooveel, en klachten worden daarover niet vernomen. We leven nu onder een vrijhandel- stelsel, en nu is onder dat systeem de indirecte belasting verdubbeld in 17 jaar. En een vrijhandelsman als de heer Pierson heeft te kennen ge geven dat de tarieven nog wel kun nen worden verhoogd. Ook in een debat tusschen de heeren Van Best en Vliegen, heeft eerstgenoemde dui delijk aangetoond, dat de tarief-ver- hoogen de uitgaven van een arbeiders gezin slechts weinig zal verhoogen. Dit is natuurlijk, waar het tarief in hoofdzaak luxe voorwerpen hooger be last. Maar al was de druk ook iets zwaar der, dan bomt het voor de sociale wetgeving, die geheel geschiedt ten bate van den lageren stand. Daarin zit toch niets onbillijks. Doch hoe dit ook zij, spreker hoopt, dat de lin kerzijde eeDs duidelijk zal uiteenzet ten, hoe zij het geld zal vinden voor Staatspensionneering. De rechterzijde heeft recht dit te weten, en waar we 3traks de verkiezingen zuilen hebben, daar moet ook het volk weten waar de linkerzijde het 'geld wil vandaan halen voor de sociale hervormingen. Het is niet voldoende af te breken, men moet ook opbouwen. De heer HelsdiDgen sprak over en kele punten van de troonrede, waar de indruk gewekt wordt dat land bouw, handel, scheepvaart en nijver heid welvarend zijn.. Indien dat be doeld is als bedrijf, dan is daar geen bezwaar tegen, maar dan is nog maar alleen gezegd dat het hun welgaat die doze bedrijven uitoefenen, en die vormen een kleine minderheid. In den landbouw werken 24215 per sonen zelfstandig en 206161 arbeiders. Als het op de grooten goud regent, druppelt het op de kleinen, maar bij tegenspoed is het juist anders om. Meer arbeiders dan vroeger zullen een boterham kunnen verdienen, zegt men misschieD, en dat is ook zoo, maar ze is veel dunner en onzekerder. Hoe zjjn de loonen der landbon wers? In de beste streken schomme len de loonen tusschen 4 en 500 gulden, in Zeeuwsch-Vlaanderen o. a. blijft het loon beneden 300 gul len. Deze cijfers, ontleend aan het rap port der staatscommissie van 1906, zijn wel eenige jaren oud en de loo nen der landarbeiders zijn wel wat verbeterd, maar hen gaat het niet zoo goed als de welstand van de land bouw zou doen verwachten. Vreemd, dat de minister van finan ciën, die constateerde dat het de nij verheid zoo goed gaat, dat een voor uitgang van het belastbaar vermogeu

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1912 | | pagina 1