'Mmvs>- c« jfoucrfcitftelUck^
„ikcmceu
poor
Hoeren.
BRESKENSCHE COURANT
Abonnement per 3 maanden 0.50, franco
per post 0.55, voor België /0.75 en 1 dollar
a 3 kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen worden mede aangenomen bij
boekhandelaren en brievengaarders.
No 173 9.
Woensdag 18 December 1912.
22e Jaargang.
Advertentiën van 15 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar
plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag
en Vrijdagmiddag te twee ure.
ttit blad verschijnt eiken Dinsdag;- en Vrijdagavond bij den uitgrever C. DIFXEÏIAA te Breskens.
SBM
II.
Op ander gebied is de werking dier
beginselen al even merkwaardig. Lo
terijen werden althans door de anti-
revolutionnairen vroeger verkeerd ge
acht. Maar thans ziet men loterijen
zelfs toegepast bij pandbrieven, in
welker bestuur ook mannen van rechts
zitten met goedklinkende namen.
Vroeger werd van christelijke zijde
ateeds voorwaardelijke veroordeelirig
scherp bestreden en thans schijnen
zelfs de anti-revoiutionnairen er zich
bij neder te leggen al is dan de naam
veranderd en het ontwerp overigens
onveranderd gebleven.
De anti-revolutionairen buiten de
Hamer begrijpen er ook niets van
wie dan ook niet in de politiek
zit, raakt ter rechterzijde den weg
kwijt.
De Regeering spreekt met kern
spreuken tegen dat de christelijke
rechtsbeginselen afgescheiden van
de verhouding van het, bijzonder tot
openbaar onderwijs niet ge
ven een bruikbaren leiddraad.
In de jaren 190!1905 hield men
zich vooral bezig met de verhouding
ran bijzonder en openbaar onderwijs.
ar toen was er een minister, die
ongemeene gave had met groote
redevoeringen de leegte te vullen.
Toen ging de goè-gemeente inderdaad
gelooven dat er naar christelijke rechts
beginselen werd geregeerd.
Maar die leegte wordt nu wel heel
duidelijk. Het tegenwoordige regee-
ringabeloid roept gevaren op die soms
wei, soms niet met de christelijke
ginselen samenhangen, maar van
en aard zijn, dat verweer tot plicht
is geworden.
In toenemende mate wordt het be
sef van nationale eenheid verzwakt,
veeleer de natie uiteengerukt.
Zoo ten opzichte der uitspraak van
fa minister van landbouw dat
in ons land geen sanatorium kan
worden gesticht voor lieden van ver
schillende richting, als waar de Regee-
bng ook het oog mist voor het ver
schijnsel dat zich in alle kringen der
samenleving openbaart voor de groo
te zelfstandigheid der vrouw.
Ook is geklaagd, niet door de op
positie, over het gemis aan ernst bij
Je behartiging van gewichtige staat-
kundige beginselen.
Met voorbijgaan van de merkwaar-
30 opcenten op het tarief, die
ter niet noodig bleken, wijst hij op
se voorstellen der kustverdediging.
Aanvankelijk werd de nadruk ge-
jegd op het uiterst dringende karak-
'er. De zaak die eerst geen week
jtetel duldde, werd langzaam aan be
handeld.
Eerst na meer dan een jaar kwam
Je verbluffende mededeeling, dat de
*0 millioen lot op het derde er van
Waren teruggebracht,
iDmiddels waren we in geheel Eu
ropa over de tong gegaan met alle
onaangename gevolgen van dien. Op
onnoodige wijze is onzekerheid en on
gerustheid gewekt.
Het wijzigen der meeningen bij ka
binet en meerderheid schijnt te wor
den beheerscht door het kijken naar
de stembus.
De aanhangige Tariefwet zal be
halve financiëel ook een ramp wor
den vooi de zedelijke belangen van
ons volk.
Voorts wijst hij op het verambte
naren vau ons land.
Tegenover wat de Regeering als
kiosrechfhervorming zou willen geven,
stelde apr. de Grondwetsherziening
die de vrijzinniger wenschen met de
verdere voortzetting der historische
ontwikkeling en met, wegneming van
de hinderpalen voor gezonden voor
uitgang.
Waar men in zake kiesrecht meer
malen spreekt van de zweep van Troel
stra, alsof de vrijzinnigen worden op
gejaagd door de sociaal-democraten,
dan wijst hij er opdat hij sintsjaren
streed voor algemeen kiesrecht en
zelfs langen tijd voor mr Troelstra in
het politieke leven kwam.
Wat de uitslag zijn zal der stem
busworsteling van 1913, weet nie
mand. Wie zich in een strijd ais deze
begeeft, hoopt op overwinning. Wan»
neer de uitslag dier verkiezing zal
zijn, dat de meerderheid onzer natie
niet gediend blijkt van voortzetting
vau het tegenwoordig beleid, dan zul
len we reeds een grooten stap vooruit
zijn Welke gevolgen die overwin
ning verder hebben zal, zal moeten
worden beslist door hen, die dan de
verantwoordelijkheid zullen dragen.
Ieder, die tot dien uitslag zal hebben
medegewerkt, zal zich bewust zijn
de verantwoordelijkheid die op hem
rust.
De heer Roessingh meent, nu ker
kelijke partijen zich vereenigen tot
eene coalitie die zich christelijk noemt,
men toch het recht te vragen welke
die Christelijke beginselen zijn. Heeft
dit kabinet een christendom uitge
vonden, dat van alle kerken iets
heeft, een soort christendom boven
geloofsverdeeldheid, maar in anderen
zin dan door sommige vrijzinnigen
wordt voorgestaan Er komt echter
licht. Ook aan de rechterzijde wordt
de innerlijke waarheid der coalitie
betwijfeld en zelfs ontkend. De als
een broeikasplant gekoesterde ge
meenschappelijke geloofswortel wordt
niet meer overal erkend. Dat men
stoelt op den zelfden wortel des ge-
loofs nemen de christelijke histori
schen niet over. Die eenheid be
staat niet, volgens een kort gehou
den rede door het vroegere Kamerlid
dr Schokking.
Zoo wordt zegt deze bij de
anti-revolutionairen en de Roomsch-
Katholieken steeds gesproken van
christelijke regeering, christelijk ka
binet, maar de chr. histonschen doen
dit niet, omdat zij mennen wat voor
zichtig te moetou zijn. De chr.-his-
torischen zei dezelfde dr Schok
king zijn de kleine jongen in de
coalitie. Het is niet aangenaam zoo
iets te moeten constateerej. Maar
dat bovendien de eenheid van begin
sel ontbreekt, waarop door de vrij
zinnigen herhaaldelijk is gewezen,
blijkt ook uit andere dingen.
Hij vreest voorts dat de nitdruk-
king christelijke beginselen, weer de
strijdkreet zal wordm bij de aanstian-
de verkiezingen. Eu dit is een on
juiste leuze. Nooit is door de vrij
zinnigen de zegen van dun godsdienst
en Christendom ontkend, maar wèl
meenen zij dat beide nooit mogen
worden misbruikt om deeien van het
zelfde volk tegen elkaar op te jagen.
Welk een misbruik is ef van dat
gebruiken vau den naam van Chris
tus a! gemaakt.'
Ja, het is zoover gekomen, dat het
woord „christelijk" als een bespot
ting is gemaakt.
Hoeveel verdeeldheid is er al dooi
het aanheffen van di6 leuzen gewekt
Duizenden en duizenden eenvoudi
gere van harte, die geen beweging
maken op de hoeken der straten, ho
pen, dat een einde komt aan het spe
len met woorden en het misbruiken
van verkiezingsleuzen vau wat hun
heilig is.
De heer Van Dede n hield eenige
financiëele beschouwingen, waarin hij
deed uitkomen, dat onze geldmidde
len, hoewel stijgende, er niet zoo goed
voor staan, ais men dat voorstelt. In
tegenstelling met andere landen, slui
ten onze begrootingen altijd met te
korten.
Zoo had Italië in de laatste zeven
jaren een bat.ig saldo van 400 millioen
lire.
Tijdens den jongsten oorlog van
Italië met Turkije beweerde men dat
Italië de kosten daarvan niet zou
kunnen bestrijdenthans, nu de oor
log is afgeloopen, is er een leening
aangegaan van slechts 6 millioen lire.
Het is dus aan te nemen dat Italië
de kosten uit de vroege overschotten
heeft kunnen bestrijden. Als Neder
land eens geroepen werd tot mobiii-
seeren en de geldmiddelen waren zoo,
dat men sloot met een nadeelig sal
do van 26 tot 30 millioen gulden,
dan zou er groot gevaaa dreigen.
En dit gevaar is volstrekt niet on
denkbaarwe leven op een vulkaan.
Het kwaad schuilt hierin dat de
stijgende middelen steeds in de be-
grootingen worden verwerkt. Dat is
zoo geweest zoowel onder liberale
als onder rechtsche ministerie's.
Tegen de herziening van het Ta
rief is veel stof opgejaagd, en het
Anti-Tariefcomité houdt niet op met
het land af te reizen en de menschen
bang te maken voor de Tariefwet.
Nu is het eigenaardig, op het vol
gende eens de aandacht' te vesti
gen. Ia 1895 brachten de tarieven op
6s/4 millioen in 1912 zullen ze ver
moedelijk opbrengen lö1/^ millioen
een vermeerdering dus in 17 jaar van
804 millioen.
In 1895 bedroeg de belasting ƒ1.40
per hoofd van de bevolking; in'1912
betaalt men per hoofd ƒ2.50, bijna
dubbel zooveel, en klachten worden
daarover niet vernomen.
We leven nu onder een vrijhandel-
stelsel, en nu is onder dat systeem
de indirecte belasting verdubbeld in
17 jaar. En een vrijhandelsman als
de heer Pierson heeft te kennen ge
geven dat de tarieven nog wel kun
nen worden verhoogd. Ook in een
debat tusschen de heeren Van Best
en Vliegen, heeft eerstgenoemde dui
delijk aangetoond, dat de tarief-ver-
hoogen de uitgaven van een arbeiders
gezin slechts weinig zal verhoogen.
Dit is natuurlijk, waar het tarief in
hoofdzaak luxe voorwerpen hooger be
last.
Maar al was de druk ook iets zwaar
der, dan bomt het voor de sociale
wetgeving, die geheel geschiedt ten
bate van den lageren stand. Daarin
zit toch niets onbillijks. Doch hoe
dit ook zij, spreker hoopt, dat de lin
kerzijde eeDs duidelijk zal uiteenzet
ten, hoe zij het geld zal vinden voor
Staatspensionneering. De rechterzijde
heeft recht dit te weten, en waar we
3traks de verkiezingen zuilen hebben,
daar moet ook het volk weten waar
de linkerzijde het 'geld wil vandaan
halen voor de sociale hervormingen.
Het is niet voldoende af te breken,
men moet ook opbouwen.
De heer HelsdiDgen sprak over en
kele punten van de troonrede, waar
de indruk gewekt wordt dat land
bouw, handel, scheepvaart en nijver
heid welvarend zijn.. Indien dat be
doeld is als bedrijf, dan is daar geen
bezwaar tegen, maar dan is nog maar
alleen gezegd dat het hun welgaat
die doze bedrijven uitoefenen, en die
vormen een kleine minderheid.
In den landbouw werken 24215 per
sonen zelfstandig en 206161 arbeiders.
Als het op de grooten goud regent,
druppelt het op de kleinen, maar bij
tegenspoed is het juist anders om.
Meer arbeiders dan vroeger zullen
een boterham kunnen verdienen, zegt
men misschieD, en dat is ook zoo,
maar ze is veel dunner en onzekerder.
Hoe zjjn de loonen der landbon
wers? In de beste streken schomme
len de loonen tusschen 4 en 500 gulden,
in Zeeuwsch-Vlaanderen o. a. blijft
het loon beneden 300 gul len.
Deze cijfers, ontleend aan het rap
port der staatscommissie van 1906,
zijn wel eenige jaren oud en de loo
nen der landarbeiders zijn wel wat
verbeterd, maar hen gaat het niet
zoo goed als de welstand van de land
bouw zou doen verwachten.
Vreemd, dat de minister van finan
ciën, die constateerde dat het de nij
verheid zoo goed gaat, dat een voor
uitgang van het belastbaar vermogeu