mt
Jjlfyettwu
'iettffiê- on J|btX'rfeicfictilai>
No 1769.
Woensdag1 2O November 1912
22e Jaargang'.
Buitenland.
BiimeulaiK!.
BRESKENSCHE COURANT
f
Abonnement per maanden 0.50, franco
per post 0.55, voor België /0.75 en 1 dollar
a 3 kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen worden mede aangenomen bij
boekhandelaren en brievengaarders.
Advertentiën van 15 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar
plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag
en Vrijdagmiddag te twee ure.
Rit lilutl verschijnt eiken Dinsdag- eu Vrijdagavond hij den uitgever O. DIELEBAV te Breskens.
Door de Turksche regeering is ge
vraagd onderhandelingen aan teknoo
pen over een wapenstilstand, ten ein
de dan verder over den vrede te kun
nen spreken.
Waar voor Turkije zooveel op het
spel staat, is de zucht naar vrede be
grijpelijk.
Behalve dat de krijgskansen zich
geducht tegen haar keoren, heeft het
ook met allerlei tegenslag en rampen
te doen.
Bij de aankomst van een trein uit
Klein Azië geheel met. hulptroepen
gevuld, liep deze bij Constantinopel
uit de lijn, waardoor honderden ge
dood en velen verwond werden.
En thans verspre>dt zich de droeve
mare, dat onder de Turksche troepen
de gevreesde cholera is uitgebroken,
die eveneens duizenden wegmaait.
Maar ook heeft dit tot gevolg dat
de opmarsch der Bulgaren als 't wa
re is gestaakt, want zich te wagen
aau een binnendringen in de op den
vijand veroverde schansen, is onver
antwoordelijk, willen zij zich niet
blootstellen aan eene verbreiding dei-
ziekte onder de eigen troepen.
Een medewerker van de Londensche
„Daily Chronicle" schetst inmiddels
de toestand in Constantinopel.
De vluchtelingen schrijft hij, die
dagen lang in de straten, op binnen
pleinen of in da moskëen hadden ge
kampeerd, worden thans bij heele
scheepsladingen naar den overkant
van den Bosporus gebracht. Men schat,
dat reeds 50.000 zulke vluchtelingen
door Constantinopel zijn gepasseerd.
De manier waarop deze schepen ovor-
vuld worden, is afschuwelijk. De hy
giënische voorzieningen zijn hopeloos
onvoldoendeen hét uitbreken van
een ernstige epidemie is onvermijde
lijk.
Ker lot van de vluchtelingen, die,
wat voedsel n kleeding aangaat,
maar voor zichzelf moeten zorgen, is
bedroevenden, zooals zij als vee
aan boord van de schepen gepakt
worden, leveren zij een jammerlijk
schouwspel, vooral de zeer jongen en
de heel ouden.
Het weer, hier, is erg warm en
alle voorwaarden voor het uitbreken
en de verbreiding van een epidemie
zijn er.
Donderdag bezocht hij verscheiden
moskeeën. Enkel in de hoeken was
ruimte gespaard voor het verrichten
van godsdienstige plechtigheden het
overige deel van het gebouw wordt
ingenomen door soldaten en vluchte
lingen, die er slapen, eten en koken,
en er allerlei werk uitvoeren.
Thaos voor het eerst geven de bla
den van Constantinopel, die tot dus
ver niets dan belachelijke officieele
berichten hadden gepubliceerd, het pu
bliek een aanduiding van hot ernstig
karakter van de toestand, door mede
te deeleb, dat Turkije op het punt
staat van in lechtstreeksche onder
handeling te treden met het BaUan-
verhond.
Donderdag bevond hij zich aan het
departement van oorlog en bevond,
dat. daar volkomen wanorde heersclit.
Secties recruten en reservisten
werden voor het gebouw gedrild en
hun onhandig gemanoeuvreer werd
door een troep leegloopers gadegesla
gen.
Deze soldaten en honderden ande
ren kunnen niet naar het gevechts
terrein worden gezonden om dat er
voer hen geen wapenen ziin. Ik heb
honderden manschappon, die naar de
Tsjataldzjalinie waren gestuurd, daar-
vandaar zien terugk. eren, omdat er
ook in de gevechtslinie voor h m geen
wapenen waren.
Ook heeft hij nog een poging ge
daan om het persbureau van het de
partement van oorlog te vinden, maar
tevergeefs. Het is, omdat het niets
te doen kreeg, afgeschaft.
Men vertelt, dat, nïochter een wa
penstilstand gesloten worden, waar
schijnlijk te Sofia de vredesonderhan
delingen zullen gevoerd worden.
De ministers hebben zoowel Don
derdag als Vrijdag vergaderd. Hun
bijeenkomsten waren lang en spau-
nend. Het Kabinet hield zich bezig
met het overwegen van de rappor
ten, die waren ingekomen van de be
velhebbers op liet oorlogsterroin. De
strekking van die rapporten was, dat
de toestand volmaakt hopeloos is en
dat de Tsjataldzja linie het op zijn
hoogst nog een paar dagen kan uit
houden.
De cholera richt in de gelederen
der Turksche soldaten geweldige ver
woestingen aan. De Turksche bevel
hebbers zijn wanhopig; het is onmo
gelijk de uitbreiding van deze vree-
selijke bezoeking te stuiten. De ziek
te heeft zich in haar meest vernieti
genden vorm vertoonden het aan
tal dooden loopt reeds ver in de vijf
cijfers. Wie zijn aangetast, laat men
eenvoudig sterven, zonder dat er de
geringste notitie van wordt genomen.
Copstautinopal, waar de meeste in
woners onbekend zijn met de schrik-
lijke toestanden, die op het gevechts
terrein heerschen, blijft bijzonder
kalm.
Men blijft zaken doen net als ge
woonlijken de tingeltangels en an
dere plaatsen waar pret wordt ge
maakt wordt, zijn iederen nacht vol
vroolijke drommen, ais ware or geen
oorlog aan den gang.
Uit de meest gezaghebbende bron
wordt verzekerd dat de gezagvoerders
der buitenlandsche oorlogschepen vol
komen op alle gebeurlijkheden zijn
voorbereid.
Volgens het opgemaakte veldtochts
plan zullen, indien een landing mocht
noodig blijken, op alle beheerschende
punten in de Europeesche wijk ma
chinegeweren worden geplaatst.
Iedere zeeman weet, wat dan aan
wal zijn taak zal zijn. De officieren
zijn in hat bezit van kaarten en het
geheele plan kan binnen het uur ten
uitvoer zijn gelegd. De Europeanen
hier houden het er voor, dat zij vol
komen veilig zijn. Feitelijk hot eeni
ge gevaar dat thans nog bestaat, is,
hot binnendringen van gedesorga
niseerde troepen in de hoofdstad.
Dan zouden reeds geringe wanorde-
lijkheded spoedig tot ernstige uit
spattingen aaneliding geven, wellicht
ook hevige onlusten zouden ontkete
nen.
Indien de Bulgaren een snellen
toevloed van de Turksche verslagen
soldaten naar Constantinopel zouden
weten te verijdelen, zou gelooft
men het binnenrukken van het
zegevierende leger rustig zijn beslag
kunnen nemen. Kleine patrouilles
van de brandweer trekken door de
stad, en de autoriteiten verzekeren,
dat voldoende maat'egelen zijn geno
men.
Echter zouden de autoriteiten, in
dien de stad mocht vallen, wel eens
geneigd kunnen zijn, de zaken haar
eigen loop te laten nemen.
Hier doet het gerucht de ronde,
dat de Turken liever dan toe te la
ten dat do Bulgaren iu de hoofdkerk
een Te Deum zingen, of dat de Bul
garen de Halve Maan op den koepel
der Moskee vervangen door het Kruis
het heilige gebouw met dynamiet zul
len vernielen.
Alles wijst er op, dat, indien het
niet spoedig tot een vrede komt, en
wanneer de Bulgaren snel en met
kracht handelen, zij op rustige wijze
hun intocht zullen kunnen d >en in
het zoo dikwijls bedreigde middelpunt
van het Ottomaanscho Rijk.
Ook de „Köln. Zeiting" verneemt
aangaande den toestand het volgende:
Onder den indruk van de bezetting
van Saloniki door den vijand en van
het uitbreken van de cholera hebben
zoowel ten paleize als op de Porre de
aanhangers van een onmiddellijke wa
penstilstand en een onverwijlde vrede
de overhand gekregen, ofschoon de
Turksche maarschalk en nog een paar
generaals blijven pleiten voor den
strijd tot het uiterste. De oude, vu
rige maarschalk zeide bereid te zijn
met de 80.000 soldaten die nog strijd
vaardig zijn, de Bulgaren van de Tsja-
taldzja-linie terug te werpen. Zou hij
zijn woord niet houden, dan mocht
men hem voor het iegeeringsgebouw
opknoopen. En hij noodigde alle le
den van de Militaire Commissie, die
het niet met hem eens waren, uit,
mee te gaan om door een verrekijker
gade te slaan, hoe hij den vijand zou
verslaan. Maar de Commissie ging
op de voorstellen van den maarschalk
niet in.
De Turksche regeering hoopt, dat
de wapenstilstand er Dinsdag zijn zal.
Intusschen schijnen van weerskan
ten, als bij stilzwijgende afspraak de
operaties te zijn gestaakt.
De cholera woedt ook in het leger
der verbondenen. Onder den druk
der omstandigheden, waartoe ook moet
worden gerekend, dat vele Turksche
officieren liever zelfmoord plegen dan
hun gedemoraliseerde troepen nog
eens in het vuar te leiden, heeft de
Porte besloten tot het vragen om een
wapenstilstand.
De hier thans aanwezige buit oor
logsschepen kunnen onmiddellijk 6000
man aan land zetten. De Turksche
autoriteiten beginnen hoe langer hoe
meer neiging te toonen om de ver
antwoordelijkheid voor de instand
houding v;.n de orde van zich af te
schuiven op de gezagvoerders der bui
tenlandsche schepen. Elk oogenblik
hebben er mutaties plaats onder de
hoogergeplaatste politie-ambtenaren
want onophoudelijk is er gekrakeel
tusschen dezen en de militaire auto
riteiten over eikaars bevoegdheden.
Daaronder lijdt de tenuitvoerlegging
van de uitgevaardigde bevelen. Ech
ter is de oorlog nog nergens gestoord.
Het buitengewoon talrijk voorko
men van kwetsuren aan de handen
valt hieruit te verklaren, dat de, in
den Turkschen geweerwinkel te Con
stantinopel in Mausers veranderde
oude geweren na enkele schoten
springen. Gendarraerie-patrouillesdoor-
zoeken de stad om deserteurs, die
naar Anatolië trachten te ontkomen,
te arresteeren. De gepakten worden
den op het schietterrein in Kiatané
doodgeschoten.
Als candidaten voor den vacanten
zetel der Tweede Kamer in het dis
trict Ommen zijn Zaterdag officieel
gesteld de heeren mr C. J. A. Bichon
van IJsselmonde (chr.hist.) en mr H.
van de Vegte anti-rev.
Daar er nu slechts twee candidaten
zijn, loopt de stemming in eens af.
Mr Bichon heeft verklaard een te
genstander te zijn van hot ontwerp-
Tariefwet.
Als „het Vaderland" goed is in
gelicht, heeft de regecring in het ont
werp der Grondwetsherziening de
kwestie der kerken onveranderd ge
laten.
Een Christel.-Historische, die in
zijn partij een man van gezag is,
verzekerde het „Huisgezin" dat hij
voor samenwerking met de anti re-
volutionnairen op den ouden voet niet,
njet de Katholieken wèl te vinden was.
Hij wenschte, dat de drie partjjen
elkaar in twijfelachtige districten zou
den steunen, maar dat in de „vaste"
districten de strijd tusschen Christe-
ljjk-Historischen en anti-revolution-
nairen zou worden uitgevochten.
De anti-revolutionnairen hebben en
willen te veel vaste districten, vond
haar zegsman.
Zaterdag vergaderde te Utrecht