vm
mxmm tiaww
3__
flOOb
ri
«Kiel
lv qi i
icsSla ni
•looted biedaoololeiiwod nj.is anebjiT
■•oil nfis fiKv riKiii neb p-InuBU.! eb nob
•"TieJioq oee ,gniJj
W ,«[1911(1 lil
.bile1 I r~iiMij.
•n qo lorl jis gin,
W
-I
110nio11egqo ebnovieia
ni rood noe innn bnovBgBb'unM
.almndnuO deel atv oladi
uiBjInoneq noe mebciJ-i
ni n-ilnom neiljlii.lutiiee s>l'k o
tnow JBKtnoJllB ebmoJeed io
Abonnement per 3
per post 0.55, voor
iu t> e([
franco
dollar
maanden 0.50,
België /0.75 en 1
a 3 kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen worden mede aangenomen bjj
boekhandelaren en brievengaarders.
JOll 'BW
use
tl is
"'looi
IjBllÜj'
gnineb'ioievwHod eb ni .111
Jiib hgixjiwog edi.nnob 1 .Jib
.51
b qo Roart gnikiieiJed Jbw
Ob nenuid newnod ntv gnin'
era
®ie
|,Jegoo
ns eJ
□1
mMi
osWf
loev eb leom Jwveg alia ni J'teeri ba el
•I/sfl eb ''..iliicilidom'teoiq,, ueiioiqaed
djiop-yiog gniguii i9V0 eb ui nesllov nti
uegiiiloDdBil and Jcb nodded
giiH.eisqeoJ iw;v sloo oJneoraog 1 .TieTius negimvJno ruioJe giudaieJel
.moil eb uoJiuii newnod Jed oib ioov bnoig egineu ie oneveod ni
hive;
ü'IlïójV/lï58
iid leed eb Jbü o(JaeiJ
'lev Jora lusjiwlebiiulolv nogiuqeuiqo 1 -nos
ei diii.. iiïöaïisBWiio Join Ie ioo
eb
i
JgcJiaill uileeg f "«ftvéfMte 1 "'VaM.-^
ïouv ii U nebioJe jieXUü3.oSfi' "lis, -ei iiegio iceyxiqa xfjiipivsg aoun X
irMTOtft ^üvabjWöfraent lagariAuMeebioov
Advfii'tmtiqn.avorden dngeiVatelafe:"ti<nPiÖirnsdagao
fi^ lil of.en'i Vrijdag middag'te*tfrë.:"a»a «b jbw na
.joined ooJ'ifitb gon neJauliio luulitti jis itifid Jwig
1! :.l uur/ J'lü lil .I V j Oib i|j'" .OemOiio^ BogeiügcQ WU1IU1U
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond bijdeu uilirevern<h lilHiiEMill'tx. ftreskenlw- JBBiilcda Jed uoieuluo
mi ■■■■MBMS» i I L
'Ss el. 'OWJ
22e Jaapg«agu"nr.)>.
De Balkan-crisis.
Nog ia de vrede tusschen Italië en
Turkije noch gesloten of geteekend,
of de laatsten zijn opnieuw in volle
strijdactie tegen de Montenegrijnen,
bij wie zich weldra de overige drie
Baikan-staten Servië, Bulgarije en
Griekenland zullen voegen.
Het gaat er zoo wat over om het
al of niet verder verblijven der Tur
ken in Europa uit te vechten.
Was er tot begin dozer week nog
kans opeen schikking, niettegenstaan
de de uitdagende, onwettige hande
lingen tegenover Servië en Grieken
land, het organiseeren van relletjes,
oploopen en betoogingen tegen de
gezantschappen der vier staten, waar
alle ruiten werden ingegooid en de
vuilste en smadelijkste scheld- en
schimpwoorden worden uitgebru'd,
zonder dat de overheid iets deed om
zulks tegen te gaan, bewijst dat men
aan de Porte het volstiekt op het
uiterste wil laten aankomen. Ofschoon
men daar ook zeer wel inziet dat, hoe
ook de uitslag van den oorlog zal
wezen, Turkije er niets bij zal kun
nen winnen, in elk geval het begin
van het eind van de heerschappij der
Turken, ten minste in het Euiopee-
sche deel van het rijk, gekomen is,
wil men, blijkbaar het bedreigde be
staan nog zoo duur mogelyk verkoo-
pen, en aan den strijd het karakter
van een worsteling tusschen geloovi-
gen en ongeloovigen geven, voorzeker
een hoogst bedenkelijk verschijnsel.
Het comité, dat door verwoed de
vaderlandslievende Turksche trom te
roeren, daarmede onder de gegeven
omstandigheden weer zijn overwe
gende positie onder het volk en daar
mede in den lande hoopt te herwin
nen, werkt vooral in die richting en
is dan ook de werkelijke organisator
van die langzamerhand een steeds
meer dweepzieke tint aannemende
zoogenaamde patriottische betoogin
gen.
Van vaderlandslievende geestdrift
is echter niets te merken. Slechts
de Turken komen wat in bewegiüg,
daar ook de onwetendste man uit 't
volk het dreigende gevaar voelt voor
zijne tot nu toe behouden stelling in
het rijk, ver boven eiken ongeloovi-
ge verheven. De niet-Turksche ele
menten voelen begrijpelijkerwijze niets
voor een strijd tegen de „broeders",
die optrekken juist om hen van het
gehate juk der Turken te bevrijden,
an zy loeren veeleer op de guostige
gelegenheid om deze zoo mogelijk in
4en rug aan te vallen.
Kenteekenend is dan ook, dat bij
1» nu verordende algemeene mobili-
htie van de niet-Turksche opgeroepe-
ten meer dan de helft niet opgeko
men zijn, en bijv. hier bij heele troe-
Pen op geheimzinnige wijze de stad
het land verlaten, ten spijt van al
to voorzorgsmaatregelen der militaire
overheid om zulks te verhinderen.
Niet minder opmerkelijk is even
wel dat ook onder de Turken, die or
de middelen toe kunnen bijbrengen,
zich zoo velen tegen storting van 60
pond Turksch voor het oorlogsfonds
van het onder de wapenen komen vrij
koopen.
Iets wat op onvervalsehte oorlogs
stemming lijkt, is dan ook weinig
voorhandenten minste tot nu toe
niet, ondanks de pogingen van het
comité, oogluikend door de regeering
toegelaten, om die er bij het mindere
volk in te brengen door de baldadige
relletjes tegen de gezantschappen en
consulaten der vier vijandelijke sta
ten, waarbij dan onderweg ook de ge
bouwen van de Italiaansche ambas
sade en van eenige Italiaansche in
stellingen wat beschadigd en bevuild
werden.
Door dit gedoe is echter de alge
meene toestand voor een ieder wat
onbehaaglijk, daar men een krachtig
regeeringsgezag mist en de orde en
de rust in de stad niet meer onder
alle omstandigheden verzekerd acht.
Eenige gezanten van groote mogend
heden hebben op deze bedenkelijke
voorvallen al de aandacht van de re
geering gevestigd.
Wat nu de mogelijke oorlogskansen
betreft, daarover zijn de meeningen
nog al verdeeld vrijwel is een ieder
in zijn oordeel, dat de bestuursdecen-
tralisatie d. w. z. het onttrekken
aan het rechtstreeksch bestuur van
de Porte van Europeesch Turkije
toch zal gebeuren, hoe de worsteling
ook zal worden beslist.
Aangaande de stemming der Bul
garen lezen we, dat deze thans ge-
looven, dat de dag der wrake is aan
gebroken en deze ruwe Balkanbewo
ners, die zich bij duizendtallen voor
den dienst in het leger aanmeldnn,.
zijn, onverschillig of zij zullen win
nen dan wel verliezen, vast besloten
rekenschap te vragen van de Turken,
die de onbeschaamdheid hebben ge
had gehoele gedeelten van Europa te
veroveren en de Christenen uit te
moorden en die er toe willen over
gaan om reusachtige horden Aziaten
in het veld te brengen tegen de strijd
krachten van de vier kleine landen,
die de wapenen hebben aangegord
om hun stamgenopten van een voort
durende vervolging te verlossen. De
Turken schijnen nauwelijks te besef
fen welke krachten zij tegen zich in
het harnas hebben gejaagd.
Gedurende de laatste tien dagen is
een reusachtige organisatie bezig dui
zenden en duizenden gewapende man
nen over de grenzen te zenden. Het
zijn Bulgaren Ottomaansche onderda
nen, die vroeger door de vervolging
en en wreedheden der Turken uit
Macedonië verdreven zijn. Het zyn
lieden, wier ziel met bitterheid is
vervuld, wier huizen verwoest zijn en
die in zeer vele gevallen den dood
van verwanten hebben te wreken.
Zy worden met volledige instruc
ties naar die strekeu van Macedonië
gestuurd die zy bet best semiou om
zich bij de tJro^fti' te',^6%'g^n^'91o,qfiJ-°
d„ beproefde «««ft
rueuschen zullen een héranekkigp guer
rilla tegen de Turken voeffelj.
bekendheid met de landstreek Jlèjj^n-^
over de onkunde der Turken daaronP
trent, die niet eens de kaarten bezit
ten, zullen hun een grooten voor
sprong en menige gelegenheid geven
om den vijand hinderlagen te leggen.
Zij zijn in het bezit van een grooten
voorraad bommen, waarvan zij een
ruim gebruik zullen makeu om de
Turksche bevolking schrik aan te ja
gen.
Op dezelfde wijze hebben zich de
Grieksche en Servische troepen ge
vormd, naar een vast plan van orga
nisatie. Allen staan gereed om de
Turken te lijf te gaan, waar en wan
neer zij hen mogen aantreffen. In
Europeesch Turkije wonen ook nog
ongeveer 1.500.000 Slaven en 240.000
Grieken, die alles zullen doen wat in
hun vermogen is om de verbonden
staten1 te hulp te komen en het den
Turken op allerlei wijze lastig te ma
ken.
Zal de oorlog tot de Balkanlanden
beperkt blijven of zal hij ook in an
dere landen van ons werelddeel ont
branden Ziehier een vraag die de
gemoederen nog wel eenigen tijd be
zig houden en de beurzen opjagen zal.
Wij hebben nu in zeven jaar tijds
drie keer groote kans gehad op een
Europeeschen oorlogtoen Delcassé
tusschen Taudzjer en Algeciras het
Fransche chauvinisme voedsel gaf
toen d» annexatie van Bosnië Rus
land te voorschijn komen deed, en
toen Engeland in de Marokko-onder-
handelingen wilde meespreken.
Toch heeft het Duitsche volk bij al
die gelegenheden zich niet zeer onge
rust gemaakt, aan onmiddellijk drei
gend gevaar niet gedachtde gevoe
ligste barometer, de beurs, had toen
lang niet zulke zenuwachtige spron
gen als nu in de laatste dagen. Het
schijnt dan toch waarlijk dat het kri
tieke oogenblik thans gekomen is en
geen mensch, ook niet zij aan wie
het lot van een volk toevertrouwd is,
kan op het oogenblik zeggen wat
er morgeD zijn zal.
Bij een Oostersch conflict is Duitsch-
land natuurlijk niet die mogendheid,
welke geroepen is om het beslissende
woord te spreken. Wij staan in de
tweede rij, natuurlijk trouw aan on
ze bondgenooten doch evenals bij de
Bosnische crisis zijn wij ook thans
niet de tooDaangevenden.
De Balkanbrand, aan het uitbreken
waarvan nu eigenlijk niet meer ge
twijfeld kan worden, is de eerste van ,j
beteekenis sedert de tegenwoordige
groepeering der landen. Het in twee-
en verdoelen van het Europeesche
kamp verhoogt ter eene zijde de ri
sico voor de staten op zichzelf, doch
ter andere evenzeer de kans op vre
de. Want op grond van de bestaan-
do. verbonden en overeenkomsten
treft de oorlogsvonk, die op één der
MMfa
«Ib, lowuox lüA
Cffi# 3$?Pnmn'
alïtlQS. rloamnS/
ml '\t\ 'h
noü nss disod
'M/êttfab
mi 'aijdoeiooV et «boei Jmoi
~ï>etfei§w
4ivvftBb
^>i&b
ïfoalTC1*'
het vastelq
meer. In hë'
drag verbonden 'is",' BI
peeschen oorlog deel ta^jwfi ïAB'wi
publiek bekend. .ny ,40 Ja(i
Voor do houding van het Driev^Q
dig Verbond tegenover het Baikal^
conflict, is het van zeer groot belang
dat de vrede tusschen Italië en Tur
kije tot stand kome. Want daarmee
vervalt voor Italië de verplichting om
aan Turkije's vijanden plaats te ne
men. En met het vervallen van die
verplichting is ook weer het gevaar
afgewend dat Italiaansche en Oosten-
ryksche belangen in botsing komen
en door tweedracht het Drievoudig
Verbond verbroken zou worden.
Een succes van de Balkanlanden zou
voor Italië geen beteekenis meer heb
ben en het zou, evenals Duitschland,
in geen enkel opzicht verhinderd wor-
den zijn plichten jegens het Drievou
dig Verbond te vervullen. Zonder
tweespalt en allerlei bolangen spreken
de verbondenen hun woorden voor het
behoud van den vrede, of, indien deze s
niet te behouden is, voor de beperking q
van het oorlogsterrein. v
Deze eenstemmigheid schijnt niet in
gelijke mate in de Triple entente te,n
heerschen. Dat is verklaarbaar, wanfoy
de belangen van haar leden loope^v
gansch en al uiteen. Frankrijk is dp
grootsche schuld- ischer vati het Oos-^y
ten. Ieder conflict, en in het bijzo^i
der iedere verzwakking van Turkijeyq
zou voor Frankrijk een verlies va^i
millioenen en nog eens millioenen
teekenen. Rusland's geheele streyqj^jj
is op het openen van de zee-engtep
gericht en iedere Balkanoorlog, tó§08
de afloop ook moge zijn, brengt
land een stap dichter bij dit doe[,j j3£f
Het ligt niet in de bedoeling .pifóifoy
de tegenwoordige Russische pojjiigfeis
om dezen wensch met de wape^ti
gewilligd te krijgenRusland 3Tj§§ï%t,
genoeg naar China en Perzië ojm,.tfe(j
zien en kan dit to nauwkeuriger ftQ^Son
wanneer het achter zijn rug ïg
De Russche belangstelling
Balkan-christenen, en in het bij
voor de Bulgaren, is stellig nie
zoo groot, als in den tijd
laatsten oorlog tegen Turkije
Theoretisch voelt en
zich meer als hun beschermeg^i
heerscht aan de Newa eeu z^erg
argwaan dat Oostenrijk heuk^ezü^öl^
Diet betwisten zal. Maar sppcjaaT, ip
de verhouding tot Bulgarije is
plaats van vroegere belang:
eene en dankbaarheid ter
de, een niet te miskennen^.Jgj
wen gerezen.
Rusland schijnt er zoi4 i
koesteren dat een ster'