óttWóit
tcttuijp- c'it Ji&twfóufió5la&
wt
til §."Wmtkmt.
Mo 1756.
Zaterdag 5 October 1912.
22e Jaargang-.
Binnenland.
BRESKENSCHE COURANT.
Abonnement per 3 maanden 0.50, franco
per post ƒ0.55, .voor België ƒ0.75 en 1 dollar
a 3 kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika.
Abonnementen worden mede aangenomen bij
boekhandelaren en brievengaarders.
Advertentiön van 15 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar
plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiön worden ingewacht tot Dinsdag
en Vrijdagmiddag te twee ure.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdajr- en Vrijdagavond bij den uitgever C. DIELEHi.V te Breskens.
Oorlogsgerommet*.
Het is alsof het smeulende vuur in
den Balkan elk oogenblik zal uitslaan.
Br heerscht in die staatjes een
sterke opwinding.
Nadat Maandag Bulgarije en Ser
vië tot een algemeene mobilisatie be
sloten hadden, volgden Turkije, Roe
menië en Monte-egro dit voorbeeld.
Naar van betrouwbare zijde gemeld
wordt, gescniedt de mobilisatie dei-
Christen Balkan-volkeren ingevolge
een bestaand verdrag.
De opwiDding te Sofia, Belgrado eu
Athene is in een oorlogsdelirium ont
aard. Te Sofia is de staat van beleg
afgekondigd en te Athene de vrijheid
van drukpers tijdelijk opgeheven.
De eisch van Servië, dat het door
Turkije aangehouden oorlogsmaterieel
binnen 48 uur vrijgelaten moet wor
den, beschouwt men algemeen als
een ultimatum. Bovendien stelt de
Servische regeering den nieuwen eisch,
dat aan oud-Servië autonomie ver
leend zal worden.
Men verwacht dat ook Griekenland
aan Turkije een ultimatum zal stel
len. Prins Constantijn werd tot ge
neralissimus van het Grieksche leger
benoemd
Allerwege merkt men aan de ho
ven van de Europeesche groote mo
gendheden dat er wel wordt gewerkt
tot behoud van den vrede, en ook in
financieele kringen heeft men nog niet
alle hoop verloren.
Niettemin beschouwt men te Ber
lijn en te Weenen de houding van
Rusland met groot wantrouwen.
De Duitsche Bondsraad Is tot een
buitengewone zitting bijeengeroepen.
Te Parijs beoordeelt men den toe
stand zeer ernstig. De minister-pre
sident keerde onmiddellijk van zijn
reis naar de Fransche hoofdstad te
rug en nam persoonlijk de leiding van
het departement van buitenlandsche
zaken op zich.
Te Weenen en te Petersburg werd
tot een partieele mobilisatie besloten.
Als een hoopvol feit beschouwt men
de verklaring van den Turkscheu mi
nister van Buitenland.- che Zaken, dat
Turkije de eischen van Servië in over
weging zal nemen, hoewel het feit,
dat de Turksche rngee ing beslag deed
leggen op de Grieksche schepen in
Turksche havpns, reeds als een oor
logsdaad beschouwd zou kunnen wor
den.
De Servische volksvertegenwoordi
ging is tot een buitengewone zitting
voor Zaterdag den 6den October bij
eengeroepen. Uit deze omstandigheid,
zoowel als uit het feit, dat de Bal-
kanstaten aan hunne mobiliseering
vóór alles geen concrete eischen vast-
knoopen, kan men opmaken, dat zij
voorloopig het woord aan de groote
mogendheden willen overlaten. Vol
gens de opvatting van alle kring6n
hier ter stede, is er echter weinig
hoop, dat de diplomatieke actie, die
ophanden is, door het korte tijdsbe
stek, dat daarvoor overblijft, tot een
goed einde kan leiden.
De Bulgaarsche gezant te Berlijn is
naar zijn post vertrokken.
In geheel Bulgarije heerscht een
oorlogzuchtige stemming en voorna
melijk in de hoofdstad. Onder all.t
klassen der bevolking valt een groote
opwinding waar te nemen. Troepen
van strijdlustige, jonge mannen trek
ken door de straten, terwijl voor hen
uit vaandels met patriottische op
schriften worden gedragen. In de
straten en in de openbare lokalen
worden reserve-officieren, die in uni
form veischijnen, met groote geest
drift begroet. Overal hoort men va-
derlandsche en oorlogsliederen. De
mobilisatie van het leger is in vollen
gang. Alle spoorweglijnen zijn voor
troepentransporten gereserveerd. Nie-
temin verzekert de regeering, dat de
groote Oriënt-sneltrein Sofia-Belgrado,
gedurende den geheelen mobilisatie
tijd regelmatig loopen zal.
Het gespannens van den toestand
ligt hoofdzakelijk opgesloten in de
omstandigheid dat zijdelings meer
dan half Europa bij die Balkan-affai
re is betrokken.
Uit dien hoofde streeft men in
Weenen naar het doel om door een
gemeenschappelijk samengaan der mo
gendheden te bepalen om den oorlog
tot den Balkan te localiseeren. Oos
tenrijk Hongarije is bereid, daartoe
mede te werken. Het heeft bij een
verovering van grondgebied op den
Balkan niets te winnen en kan daar
door zijn economische hulpbronnen
niet vermeerderen. Rusland, dat niet
eens met zijn landgrenzen aan den
Balkan raakt, kan daar in het geheel
niets zoeken. De tijd van een ver-
deelingspolitiek in den Balkan is voor
ons voo'bij.
En toch vraagt men in Berlijn zich
af, wie achter de beweging, die plot
seling op den Balkan losgebroken is,
zitten kan. Diezelfde vraag was het
gesprek van den dag aan de beurs,
die daardoor alleen een paniekachti
ge beroering doormaakte. Bij nabeurs
werd de stemming echter beter. Het
feit blijft echter bestaan, dat men de
hand van Rusland meende te herken
nen.
Een Weensch blad dat in verbin
ding staat tot hen aartshertog van
Oostenrijk, schrijft, dat, wanneer Rus
land te Constantinopel zelfbestuur ver-
eischt voor Macedonië, in overeenstem
ming met de wenschen van Bulgarije
en Servië, ontmoet het dan daar na
tuurlijk den hardnekkigstentegenstand
en in plaats van een ontspanning zou
een dergelijke houding een algemeene
verscherping van den toestand te voor
schijn geroepen hebben.
De door Rusland in deze richting
gedane stappen hebben alleen tonge-
volge gehad, dat de regeering te Sofia
en Belgrado daarin slechts een onder
steuning gezien hebben van hnn ei
schen. Verder heet het, dat Rusland
in Ruseisch-Polen een mobilisatie or
ganiseert. Het doel van een derge-
lijken maatregel op dit oogenblik
wekt allicht den schijn, dat deze mo
bilisatie direct tegen Oostenrijk-Hon-
garije gericht is. Mocht dit het ge
val zijn, dan dient Rusland te weteD,
dat Oostenrijk zich volstrekt niet in
een hoek laat dringen. Oostenrijk zal
hetzelfde richtsnoer in de Balkan-po
litiek blijven volgen als vroeger, zon
der er rekeuing mede te houden of
dit Rusland aangenaam of omgekeerd
zou zijn. Oostenrijk verlangt drin
gend den vrede te bewaren en heeft
daarvoor bewijzen in overvloed ge
geven. Doch het zal nimmer kunnen
dulden, dat zijn levensbelangen op
den Balkan door andere naties belaagd
worden. En voor bangmakerij is dan
geen tijd meer.
Het zijn echter niet zoozeer de mo
bilisaties op den Balkan of het ulti
matum van Servië, die de Duitsche
industrieelen groote zorgen baren,
dan wel de verstandhouding tussclien
Weenen en Petersburg. Tot nog toe
wordt zoowel te Weenen als te Pe
tersburg meer den schijn bewaard den
vrede te willen handhaven dan dit
daadwerkelijk het geval is. Men waet
nog niet waarom Rusland op dit
oogenblik de mobilisatie in het Weich-
selgebied, in weerwil van de verzoe
ken der Oostenrijksche regeerine, blijft
doorzetten.
Te Berlijn beoordeelt men de waar
de der Balkanlegers zeer twijfelach
tig. Daarentegen gevoelt men zeer
veel sympathie voor de organisatie
der Turksche strijdkrachten, die, zoo
als men weet, door Duitschers naar
Duitsch model gedrild werden.
Over de legersterkte der ver
schillende Balkanstaten worden de
volgende cijfers gegeven. Men verge-
te daarbij echter -niet, dat alles op
een ruwe schatting berust en dat
zelfs de ministers van Oorlog van
verschillende Balkanstaten niet juist
weten, hoe groot of klein hun aan
tal strijdbare manschappen is. Zoo
moeten in Belgrade oude koetspaar
den afgespannen zijn, om voor artille-
riepaarden te dieDen. Turkije zou, al
les medegerekend, vermoedelijk 500
duizend man op de been kunDen
brengen. Servië hoogstens 120.000
man, van wie de helft, naar men zegt,
geen goede geweren bezit, in ieder
geval geen uniformen.
Griekenland heeft ongeveer 50.000
man, waaronder zeer veel invaliden.
Montenegro 80.000 man. Bulgarije
beschikt naar schatting over 250.000
tot 275.000 maD, een leger, dat in
vredestijd goed gedrild werdboven
dien kennen de Bulgaren het werpen
met bommen en een gedeelte bestaat
verder uit bekende roovers en moor
denaars van professie, zoodat het oor
logvoeren hun gemakkelijk valt.
Doch, zooals gezegd, al deze cijfers
staan op papier en men weet, dat in
den Balkan het papier nog geduldi
ger is dan in overig Europa Servië
heeft een reserve-oorlogskas, wordt
gezegd. Te Weenen gelooft mnn ech
ter, dat een groot deel daarvan reeds
verduisterd is. Zoowel Bulgaren, Ser
viërs, Montenegrijnen als Grieken we
ten heel weinig van eikaars leger-
oefeningen af. Een samenwerking
van deze legerschaien tegenover de
goede Turksche militairen zal eon
krachtgreep blijken te zijn. De groot
ste weerkracht bezit Bulgarije, doch
de kansen tegenover Turkije staan
minst genomen gelijk.
Op welke wijze Turkije met zijn
berooide schatkist oorlog zal willen
voeren is voorloopig nog een andere
kwestie, die echter niet de minst be
langrijke is. Roemenië is momenteel
nog neutraal, al komen voortdurend
berichten binnen, dat er onderhande
lingen met Turkije gevoerd worden
over een samengaan, doch tot heden
is daar nog niets naders over bekend
geworden. De oorlogsmacht, die Roe
menië op de been kan brengen, wordt
op 40.000 man geschat.
De Tweede Kamer is Dinsdagmid
dag even samen geweest om een voor
stel van den voorzitter te behande
len tot openbaro behondeling van de
ouderdoms- en invaliditeitsverzeke
ring op 15 October a.s.
De heer Goeman Borgesius kon dit
eerste voorstel van den nieuwen pre
sident niet bewonderen. In de a.-r.
Rotterdammer stond, dat men de lin
kerzijde niet meer vriondelijk moest
tegemoet komen. Wij vragen niet dit,
doch alleen dat men tegenover de min
derheid recht en billijkheid zal in acht
nemen. Het voorstel van den voor
zitter is tegen 's lands belang.
Te verwonderen is de behandeling
niet, erger is het, dat op 15 October
de commisiie van voorbereiding nog
niet eens met haar werkgereed is,
want tot op dien dag kunnen amen
dementen worden ingediend en die
moeten ze dan nog behandelen. Gaat
het dan aan, op dien dag reeds met
de behandeling in het openbaar te be
ginnen
De Kamer kan zich niet voldoen
de in het rapport hebben ingewerkt.
Het telt 200 bladzijden en het ont
werp is aanzienlijk gewijzigd. Over
haasting wreekt zich altijd en zal dit
hier zeker doen. Het voorstel van
den voorzitter is een partij voorstel,
waarbij met den gerechtvaardigden
wensch van de minderheid geen reke
ning wordt gehouden. Hij steide voor
om den datum van aanvang te bepa
len op 22 October.
De heer Duys bestreed op dezelfde
gronden de datum van 15 October.
De heer Nolens verdedigde de be
handeling op dien datum.
De heer Patijn zal niet spreken
over de wenschelijkheid om eerst de
Ziektewet te behandelen. De Kanaal
straat wil het niet en daarmee is de
zaak uit. Spr, wijst er echter op,