óttWóit tcttuijp- c'it Ji&twfóufió5la& wt til §."Wmtkmt. Mo 1756. Zaterdag 5 October 1912. 22e Jaargang-. Binnenland. BRESKENSCHE COURANT. Abonnement per 3 maanden 0.50, franco per post ƒ0.55, .voor België ƒ0.75 en 1 dollar a 3 kwartalen bij vooruitbetaling voor Amerika. Abonnementen worden mede aangenomen bij boekhandelaren en brievengaarders. Advertentiön van 15 regels 25 cents, elke gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief. Advertentiön worden ingewacht tot Dinsdag en Vrijdagmiddag te twee ure. Dit blad verschijnt eiken Dinsdajr- en Vrijdagavond bij den uitgever C. DIELEHi.V te Breskens. Oorlogsgerommet*. Het is alsof het smeulende vuur in den Balkan elk oogenblik zal uitslaan. Br heerscht in die staatjes een sterke opwinding. Nadat Maandag Bulgarije en Ser vië tot een algemeene mobilisatie be sloten hadden, volgden Turkije, Roe menië en Monte-egro dit voorbeeld. Naar van betrouwbare zijde gemeld wordt, gescniedt de mobilisatie dei- Christen Balkan-volkeren ingevolge een bestaand verdrag. De opwiDding te Sofia, Belgrado eu Athene is in een oorlogsdelirium ont aard. Te Sofia is de staat van beleg afgekondigd en te Athene de vrijheid van drukpers tijdelijk opgeheven. De eisch van Servië, dat het door Turkije aangehouden oorlogsmaterieel binnen 48 uur vrijgelaten moet wor den, beschouwt men algemeen als een ultimatum. Bovendien stelt de Servische regeering den nieuwen eisch, dat aan oud-Servië autonomie ver leend zal worden. Men verwacht dat ook Griekenland aan Turkije een ultimatum zal stel len. Prins Constantijn werd tot ge neralissimus van het Grieksche leger benoemd Allerwege merkt men aan de ho ven van de Europeesche groote mo gendheden dat er wel wordt gewerkt tot behoud van den vrede, en ook in financieele kringen heeft men nog niet alle hoop verloren. Niettemin beschouwt men te Ber lijn en te Weenen de houding van Rusland met groot wantrouwen. De Duitsche Bondsraad Is tot een buitengewone zitting bijeengeroepen. Te Parijs beoordeelt men den toe stand zeer ernstig. De minister-pre sident keerde onmiddellijk van zijn reis naar de Fransche hoofdstad te rug en nam persoonlijk de leiding van het departement van buitenlandsche zaken op zich. Te Weenen en te Petersburg werd tot een partieele mobilisatie besloten. Als een hoopvol feit beschouwt men de verklaring van den Turkscheu mi nister van Buitenland.- che Zaken, dat Turkije de eischen van Servië in over weging zal nemen, hoewel het feit, dat de Turksche rngee ing beslag deed leggen op de Grieksche schepen in Turksche havpns, reeds als een oor logsdaad beschouwd zou kunnen wor den. De Servische volksvertegenwoordi ging is tot een buitengewone zitting voor Zaterdag den 6den October bij eengeroepen. Uit deze omstandigheid, zoowel als uit het feit, dat de Bal- kanstaten aan hunne mobiliseering vóór alles geen concrete eischen vast- knoopen, kan men opmaken, dat zij voorloopig het woord aan de groote mogendheden willen overlaten. Vol gens de opvatting van alle kring6n hier ter stede, is er echter weinig hoop, dat de diplomatieke actie, die ophanden is, door het korte tijdsbe stek, dat daarvoor overblijft, tot een goed einde kan leiden. De Bulgaarsche gezant te Berlijn is naar zijn post vertrokken. In geheel Bulgarije heerscht een oorlogzuchtige stemming en voorna melijk in de hoofdstad. Onder all.t klassen der bevolking valt een groote opwinding waar te nemen. Troepen van strijdlustige, jonge mannen trek ken door de straten, terwijl voor hen uit vaandels met patriottische op schriften worden gedragen. In de straten en in de openbare lokalen worden reserve-officieren, die in uni form veischijnen, met groote geest drift begroet. Overal hoort men va- derlandsche en oorlogsliederen. De mobilisatie van het leger is in vollen gang. Alle spoorweglijnen zijn voor troepentransporten gereserveerd. Nie- temin verzekert de regeering, dat de groote Oriënt-sneltrein Sofia-Belgrado, gedurende den geheelen mobilisatie tijd regelmatig loopen zal. Het gespannens van den toestand ligt hoofdzakelijk opgesloten in de omstandigheid dat zijdelings meer dan half Europa bij die Balkan-affai re is betrokken. Uit dien hoofde streeft men in Weenen naar het doel om door een gemeenschappelijk samengaan der mo gendheden te bepalen om den oorlog tot den Balkan te localiseeren. Oos tenrijk Hongarije is bereid, daartoe mede te werken. Het heeft bij een verovering van grondgebied op den Balkan niets te winnen en kan daar door zijn economische hulpbronnen niet vermeerderen. Rusland, dat niet eens met zijn landgrenzen aan den Balkan raakt, kan daar in het geheel niets zoeken. De tijd van een ver- deelingspolitiek in den Balkan is voor ons voo'bij. En toch vraagt men in Berlijn zich af, wie achter de beweging, die plot seling op den Balkan losgebroken is, zitten kan. Diezelfde vraag was het gesprek van den dag aan de beurs, die daardoor alleen een paniekachti ge beroering doormaakte. Bij nabeurs werd de stemming echter beter. Het feit blijft echter bestaan, dat men de hand van Rusland meende te herken nen. Een Weensch blad dat in verbin ding staat tot hen aartshertog van Oostenrijk, schrijft, dat, wanneer Rus land te Constantinopel zelfbestuur ver- eischt voor Macedonië, in overeenstem ming met de wenschen van Bulgarije en Servië, ontmoet het dan daar na tuurlijk den hardnekkigstentegenstand en in plaats van een ontspanning zou een dergelijke houding een algemeene verscherping van den toestand te voor schijn geroepen hebben. De door Rusland in deze richting gedane stappen hebben alleen tonge- volge gehad, dat de regeering te Sofia en Belgrado daarin slechts een onder steuning gezien hebben van hnn ei schen. Verder heet het, dat Rusland in Ruseisch-Polen een mobilisatie or ganiseert. Het doel van een derge- lijken maatregel op dit oogenblik wekt allicht den schijn, dat deze mo bilisatie direct tegen Oostenrijk-Hon- garije gericht is. Mocht dit het ge val zijn, dan dient Rusland te weteD, dat Oostenrijk zich volstrekt niet in een hoek laat dringen. Oostenrijk zal hetzelfde richtsnoer in de Balkan-po litiek blijven volgen als vroeger, zon der er rekeuing mede te houden of dit Rusland aangenaam of omgekeerd zou zijn. Oostenrijk verlangt drin gend den vrede te bewaren en heeft daarvoor bewijzen in overvloed ge geven. Doch het zal nimmer kunnen dulden, dat zijn levensbelangen op den Balkan door andere naties belaagd worden. En voor bangmakerij is dan geen tijd meer. Het zijn echter niet zoozeer de mo bilisaties op den Balkan of het ulti matum van Servië, die de Duitsche industrieelen groote zorgen baren, dan wel de verstandhouding tussclien Weenen en Petersburg. Tot nog toe wordt zoowel te Weenen als te Pe tersburg meer den schijn bewaard den vrede te willen handhaven dan dit daadwerkelijk het geval is. Men waet nog niet waarom Rusland op dit oogenblik de mobilisatie in het Weich- selgebied, in weerwil van de verzoe ken der Oostenrijksche regeerine, blijft doorzetten. Te Berlijn beoordeelt men de waar de der Balkanlegers zeer twijfelach tig. Daarentegen gevoelt men zeer veel sympathie voor de organisatie der Turksche strijdkrachten, die, zoo als men weet, door Duitschers naar Duitsch model gedrild werden. Over de legersterkte der ver schillende Balkanstaten worden de volgende cijfers gegeven. Men verge- te daarbij echter -niet, dat alles op een ruwe schatting berust en dat zelfs de ministers van Oorlog van verschillende Balkanstaten niet juist weten, hoe groot of klein hun aan tal strijdbare manschappen is. Zoo moeten in Belgrade oude koetspaar den afgespannen zijn, om voor artille- riepaarden te dieDen. Turkije zou, al les medegerekend, vermoedelijk 500 duizend man op de been kunDen brengen. Servië hoogstens 120.000 man, van wie de helft, naar men zegt, geen goede geweren bezit, in ieder geval geen uniformen. Griekenland heeft ongeveer 50.000 man, waaronder zeer veel invaliden. Montenegro 80.000 man. Bulgarije beschikt naar schatting over 250.000 tot 275.000 maD, een leger, dat in vredestijd goed gedrild werdboven dien kennen de Bulgaren het werpen met bommen en een gedeelte bestaat verder uit bekende roovers en moor denaars van professie, zoodat het oor logvoeren hun gemakkelijk valt. Doch, zooals gezegd, al deze cijfers staan op papier en men weet, dat in den Balkan het papier nog geduldi ger is dan in overig Europa Servië heeft een reserve-oorlogskas, wordt gezegd. Te Weenen gelooft mnn ech ter, dat een groot deel daarvan reeds verduisterd is. Zoowel Bulgaren, Ser viërs, Montenegrijnen als Grieken we ten heel weinig van eikaars leger- oefeningen af. Een samenwerking van deze legerschaien tegenover de goede Turksche militairen zal eon krachtgreep blijken te zijn. De groot ste weerkracht bezit Bulgarije, doch de kansen tegenover Turkije staan minst genomen gelijk. Op welke wijze Turkije met zijn berooide schatkist oorlog zal willen voeren is voorloopig nog een andere kwestie, die echter niet de minst be langrijke is. Roemenië is momenteel nog neutraal, al komen voortdurend berichten binnen, dat er onderhande lingen met Turkije gevoerd worden over een samengaan, doch tot heden is daar nog niets naders over bekend geworden. De oorlogsmacht, die Roe menië op de been kan brengen, wordt op 40.000 man geschat. De Tweede Kamer is Dinsdagmid dag even samen geweest om een voor stel van den voorzitter te behande len tot openbaro behondeling van de ouderdoms- en invaliditeitsverzeke ring op 15 October a.s. De heer Goeman Borgesius kon dit eerste voorstel van den nieuwen pre sident niet bewonderen. In de a.-r. Rotterdammer stond, dat men de lin kerzijde niet meer vriondelijk moest tegemoet komen. Wij vragen niet dit, doch alleen dat men tegenover de min derheid recht en billijkheid zal in acht nemen. Het voorstel van den voor zitter is tegen 's lands belang. Te verwonderen is de behandeling niet, erger is het, dat op 15 October de commisiie van voorbereiding nog niet eens met haar werkgereed is, want tot op dien dag kunnen amen dementen worden ingediend en die moeten ze dan nog behandelen. Gaat het dan aan, op dien dag reeds met de behandeling in het openbaar te be ginnen De Kamer kan zich niet voldoen de in het rapport hebben ingewerkt. Het telt 200 bladzijden en het ont werp is aanzienlijk gewijzigd. Over haasting wreekt zich altijd en zal dit hier zeker doen. Het voorstel van den voorzitter is een partij voorstel, waarbij met den gerechtvaardigden wensch van de minderheid geen reke ning wordt gehouden. Hij steide voor om den datum van aanvang te bepa len op 22 October. De heer Duys bestreed op dezelfde gronden de datum van 15 October. De heer Nolens verdedigde de be handeling op dien datum. De heer Patijn zal niet spreken over de wenschelijkheid om eerst de Ziektewet te behandelen. De Kanaal straat wil het niet en daarmee is de zaak uit. Spr, wijst er echter op,

Krantenbank Zeeland

Breskensche Courant | 1912 | | pagina 1