uum* cu 3$hutUnt\Mab Hmwsclj
ONTWAAKT.
Sa. 1648.
Woensdag 13 September 11> 11
t
Buitenland.
Binnen land.
FEUILLETON.
20" J&arg
BRESKENSCH
Abonnement per maanden 0.50, franco per post
door het geheele rijk 0.55, voor België ƒ0.625 en voor
Amerika 1 dollar voor 3 kwartalen bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij boekhandelaren
en brievengaarders.
Advertentiën van 1 tot en met 5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar plaats
ruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdag
middag te twee ure.
Bit blad verschijnt eiken Dinsdag;- en Vrijdagavond bij den uitgever C. DIELEMAN te Breskeus.
Officieole mededeelingen van de Por-
tugeesche regeering, bevestigd door par
ticuliere inlichtingen van alle Lissabon
sche bladen, melden, dat de Portugee-
scho samenzweerders, vereen igd op
Spaansch grondgebied, onder bevel van
kapitein Pa'iva Couceiro, besloten heb
ben, een poging te doen om Portugal in
het noorden binnen te dringen. De re
geering verzekert, dat alle maatregelen
zijn genomen, opdat deze poging worde
verijdeld. De bladen beweren, dat de
republiek kan rekenen op de verknocht
heid van het leger en op het patriotis
me van de bevolking van Minho, in het
noorden des lands. Alle republikeinen,
zonder onderscheid van partij, verklaren,
dat zij hun trouwe hulp zuilen verlee-
nen aan het kabinet-Chagas, ter verde
diging van de grondwet.
Het invloedrijke Lissabonsche blad
„Capital" heeft een specialen correspon
dent naar Monariz gezonden, een stadje
aan de grens, dat een der hoofdkwar
tieren der royalisten vormt.
Deze reporter had een onderhoud met
een der koningsgezinde leiders, die hem
verzokerde, dat de royalistische strijd
macht talrijk is en over verscheidene
steden aan de grens verdeeld. Zij be
schikt over goede artillerie. Het groot
ste deel der royalisten bestaat uit de
serteurs. Zij hebben ook zeer veel ca
valerie.
De leider verklaarde voorts, dat de
koningsgezinden nog geen inval hebben
gedaan, wjjl hun aanhangers in Portu
gal hen bij verschillende gelegenheden
in den steek hadden gelaten. Inmiddels
is thans Conceiro, die van ex-koning
Manuel en van kapitalisten, met name
uit Brazilië, enorme geldbedragen voor
de onderneming heeft voorgeschoten ge
kregen, gedwongen om handelend op te
treden.
De leider in kwestie erkent intusschen,
dat het zuiden van Portugal nog over
wegend repnblikeinsch gezind is, an dat
er waarschijnlijk een burgeroorlog zal
uitbreken, zoodra de royalisten gaan
oprukken.
Het plan der koningsgezinden is in
het kortinnemen, achtereenvolgens,
van de steden Braga, Gutmaraes en
Oporto, dat de zetel der voorloopige
monarchistische regeering moet worden.
De Marokko-kwestie brengt een zenuw
achtige spanning over Westelijk Europa.
Toch behoeft die opgewondenheid al
lerminst te worden aangewakkerd. Bla
den van gezag uit Duitschland verklaren
dan ook, dat Duitschland om de schen
ding der acte van Algiceras met Frank
rijk geen oorlog behoeft te voeren. An
dere mogendheden hebben in die schen-
evenmin een reden tot inmenging ge
zien.
De groote fout van Duitschland is ge
weest dat zij tegen de opvatting welke
men heeft geuit tegen het feit der uit
zending van een Duitsch oorlogsschip
naar Agadir alsof 't Duitschland te doen
was om aanspraken op Zuid-Marokko te
kunnen doen gelden, niet krachtiger is
opgekomen.
Indien zelfs de tegenwoordige onder
handelingen mochten mislukken, dan be
hoeft Duitschland daarom zich nog niet
in een oorlog met Frankrijk te begeven.
Wel moet Duitschland zich dan op den
grondslag van die acte terugtrekken en
voortdurend zijne belangen zoo nadruk
kelijk mogelijk verdedigen, waaruit dan
weliswaar een oorlog zou kunnen ont
staan.
Wat Duitschland vraagt is wel van
beteekenis, maar niet onoverkomelijk.
De eisch, nedergelegd in eene nota,
omvat eenige honderden vierkante kilo
meters in de Kongo met tot de Oeban-
gi-
De Fransche pers, met namo de Temps
verklaart dat Duitschland in Marokko
onlogische, onaannemelijke en onuitvoer-
lijke voorrechten vraagt. Gesteld dat
Frankrjjk toegeefelijk was, dan nog zou-
don de mogendheden nooit een Fransch-
Duitsche overkomst bekrachtigen op den
voet waar Duitschland Frankrijk hebben
wil. Frankrijk moet Duitschland het ge
lijke recht voor allen aanbieden en niets
meer.
Zoo ziet men, dat Europa maar niet
op eens in vuur en vlam staat en dat
men, in plaats van het spoor te volgen
van een opgewonden en slecht ingelich
te massa, zich door zijn eigen koel ver
stand moet laten leiden.
Niet alzoo de mannen van de beurs
te Berljjo, alwaar men er na toe is zijn
bezinning te verliezen. Dat juist deze
zakenwereld schijnt niet langer kalm te
kunnen blijven, is daarom bedroeverfd,
wijl zij in de eerste plaats dient te we
ten wat het zeggen wil een goede han
delszaak tot stand te brengen. En bij
de Marokkaansche kwestie gaat het toch
feitelijk nergens anders om.
Indien nu deze zakenmenschen plots
de kluts kwijt raken en zich aanstellen
als angstige menschen en overal gevaar
zien waar dit niet is, en maar alles op
de beurs brengen wat verkoopbaar is,
en als in steden als Stettin en Konings
bergen de bevolking, die toch op eenige
verstandelijke ontwikkeling aanspraak
mag maken, storm heeft geloopen op de
gemeentelijke spaarbanken dan behoeft 't
zeker niet te verwonderen, dat kleine
steden onder den rook van Berlijn dit
voorbeeld volgen.
In Friedrichshagen, een voorstad van
Berlijn, deed zich weer een ander geval
voor, dat de zenuwachtigheid in de hand
werkte. Een leeraar namelijk die onder
wijs in de geschied.nis geeft, besprak
de Fransch-Duitsche oorlog van 1870.
Daarbij kwam de spanning die tegen
woordig tusschen Frankrijk en Duitsch
land heerscht, ter sprake. De daarbij
gemaakte opmerkingen zijn door de kin
deren niet goed begrepen, waardoor ver
vaarlijke geruchten over een oorlog in
omloop kwamen. Tengevolge daarvan
werd de spaarbank als bestormd.
De indrukken van zulke dolzinnige be
wegingen werken natuurlijk verkeerd
zich voortplantende, zou zij kunnen lei
den tot ean financiëele catastrofe, die ze
ker allerminst gewenscht is.
Uit beduchtheid, dat door de divisie
manoeuvres der 3e divisie in Noord-
Brabant te houden, het mond en klauw
zeer uit de besmette gedeelten dier pro
vincie zou worden overgebracht naar de
streken, welke tot heden nog verschoond
bleven, is besloten de bedoelde manoeu
vres niet te doen doorgaan.
In plaats daarvan komen regiments
oefeningen, te weten voor het 8e regi
ment infanterie te Bergen op Zoom c.
a., voor het 6e regiment infanterie in
de omstreken van Breda, terwijl het 2e
regiment infanterie in vereeniging met
het 2e regiment huzaren en de 3e mi-
trailleurs-afdeeling gezamenlijk oefenin
gen zullen houden in Limburg.
De legermanoeuvres zullen zeer
bijzondere omstandigheden daargelaten
evenwel voortgang hebben.
Te Roermond had Woensdagnacht een
mobilisatieproef plaats.
Deze militaire beweging veroorzaakte
heel wat ongerustheid, welke nog groo-
ter werd, toen op de Maasbrug en de
spoorbrug te Buggenum gewapende mi
litairen werden gestationneerd. Dit ging
alles zeer geheimzinnig in zjjn werk,
terwjjl de militaire autoriteiten niets
los lieten.
De ongerustheid verdween zeer spoe
dig. toen naderhand bekend werd, dat
het slechts een proef was. Ook op de
Maasbrug bij Venlo had een 80tal ge
wapende militairen post gevat.
Donderdagnacht werden te Venlo zeer
bijzondere maatregelen genomen. Alle
militairen werd gelast zich gereed te
maken en zich aan de overzijde der
Maas op te stellen. Het station is den
geheelen nacht door militairen bewaakt
geworden. Vermoedelijk hielden deze
maatregelon verband met den gespan
nen toestand in Europa.
Niet zonder verbazing heeft men ken
nis genomen van het kon. besluit, waar-
198.
Wilt gij meer hebben vroeg ik.
Hij schudde echter ontkennend met
het hoofd.
Ik verwacht dat ook deze mij
ontstolen zullen zijn, eer ik ze zal kun
nen besteden.
Maar bestaat er geen middel om
geld bij iemand voor uw gebruik te de-
poneeren
Gij zoudt wat aan den kapitein
ter hand kunnen stellen. Indien hij een
goedhartig en eerlijk man is, zal mis
schien een gedeelte er van in mijn be
zit komen. Maar zelfs dit is zeer twij
felachtig. Ik beloofde hem dit te doen,
gevoelende dat, oi het in zijn bezit zou
komen of niet, zelfs de poging er toe,
mij geruster zoude maken.
Maar, wat zal uwe toekomst zij n
Waar voert men u heen, en noedanig
zal uwe levenswijze wezen
Men brengt ons regelrecht naar den
uitersten hoek van Siberië, naar Nert-
chinsk. Daar zal ik met anderen wor
den achtergelaten, om in de mijnen te
werken. Wij leggen dien ganschen weg
te voet en geketend af.
Wat een verschrikkelijk lot 1
Ceneri glimlachte. Na hetgeen ik
doorstaan heb, is het alsof het Paradijs
voor mij geopend zal worden. Wanneer
iemand tegen de Russische wet gezon
digd heeft, dan is zijn eenige hoop dat
hij terstond naar Siberië gezonden mo
ge worden. Dat staat gelijk aan een
overgang uit de hel naar den hemel.
Ik begrijp u niet.
Dat zoudt gij wèl, indien gij, zoo
als ik, maanden lang vóór dat uwe zaak
behandeld en gij veroordeeld werd, in
de gevangenis had gezucht. Indien gij
geworpen waart geworden in een cel
zonder licht, zonder lucht, en zonder
ruimte om u te bewegen. Indien gij uwe
medegevangenen in de naaste cellen in
hunne krankzinnigheid had hooren
weeklagen krankzinnigheid waartoe zij
door algeheele afzondering en mishande
ling gebracht waren. Indien gij eiken
morgen bjj uw ontwaken zoudt gezegd
hebben „ook ik zal vóór de avond valt
van mijne zinnen beroofd zijn I Indien
men u had laten bevriezen, u met roe
den geslagen, en uitgehongerd had, om
u te dwingen uwe vrienden te verra
den dan Mr Vaughan, zoudt gij met
vurig verlangen naar de martelingen van
Siberië uitzien. Ik zweer u, sir, ver
volgde hij met meer opgewondenheid
dan hij tot nu toe had aan den dag
gelegd dat, indien de beschaafde Staten
van Europa slechts een tiende deel ken
den van de verschrikkingen en moor
den in een Russische gevangenis, zij
zouden zeggen: „Schuldig of onschuldig,
zal g;en menschelijk wezen op zulk eene
wijze gefolterd worden", en zouden zij
ter wille der menschelijkheid het ge
heele vervloekte Rijk van de oppervlak
te der aarde doen verdwijnen I
Maar twintig jaren in de mijnen I
Bestaat er geen hoop om te ontsnap
pen
Waarheen zoude ik kunnen ont
vluchten? Kijk op de landkaart en zie
waar Nertchinsk gelegen is. Indien ik
ontsnapte, zoude ik enkel tusschen de
bergen kunnen rondzwerven tot ik stieif,
of een der wilde stammen uit den om
trek mij zoude dooden. Neen, Mr Vaug
han, eene ontsnapping uit Siberië vindt
men slechts in romans.
Dus zult gij als een slaaf moeten
arbeiden tot aan uw dood
(Wordt vervolgd.)
