Zaterdag 9 September 1911
2öö
J aar#
tymuti cuius- tn iiMab boor $?ccum*cb-
ONTWAAKT.
No. 1647.
Buitenland.
FEUILLETON.
BRESKENSCHE COURANT.
Abonnement per maanden 0.50, franco per post
door het geheele rijK 0.55, voor Belgie ƒ0.625 en voor
Amerika 1 dollar voor 3 kwartalen bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij boekhandelaren
en brievengaarders.
NI
U
'8 Sedert eeriigen tijd zijn de huismoe-
iec! ders in Noord Frankrijk in opstand met
de winkeliers en handelaars in eerste
levensbehoeften wegens de groote duurte.
Een aantal vrouwen uit de volksklas
se in enkele plaatsen van het noorden
zijn de beweging begonnen. De melk,
de boter, de eieren en het brood wer
den voortdurend opgeslagen door de in
gemeen overleg handelende verkoopers.
Toen hebben een paar eenvoudige huis
moedors de hoofden bij elkaar gestoken.
„Men vilt ons", hebben ze gezegd. De
boeren op de markt, de andere verkoo
pers in ons stadje, ze gaan allemaal
samen. Ze slaan de prijzen maar op
en wij, wy zouden maar verplicht zijn
steeds duurder te betalen I Laten wy
ons ook aaneensluiten. De melk behoort
niet duurder dan zooveel de liter te
zijn, de boter niet duurder dan zooveel
het kilo, de eieren zooveel. Laten wij
ons allen verbinden om geen melk, bo
ter en eieren meer te koopen behal
ve voor de kleine kinderen en de zie
ken wanneer de verkoopers die arti
kelen niet voor den normalen prijs wil
len geven. En de huismoeders hielden
woord en reeds op den middag van
den eersten dag, dat dit flink besluit
werd uitgevoerd, zagen de boeren en
kooplui zich verplicht de melk en de
boter tot den door de huismoeders vast-
gestelden prys te verkoopen. Anders
zouden ze hun waren eenvoudig hebben
moeten weggooien. Dit onmiddellijk en
volkomen succes was natuurlijk een ko
lossale aanmoediging. Door het geluk
der organisatie waren ze in eens, van
machtelooze, aan hebzucht en machts
misbruik overgeleverde vrouwen, die
maar te betalen hadden wat de georga
niseerde vijand van haar eischte, een
meetellende, meesprekende partij en dus
zelf een macht geworden.
Ze besloten den volgenden marktdag
ook andere levensmiddelen in prijs te
doen dalen. Krijgslustig en geestdriftig
Advertentien van 1 tot en met 5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar plaats
ruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentien worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdag
middag te twee ure.
Dit blad verschijnt elkeu Dinsdag- en Vrijdagavond b(J den uitgever C. DIELEMAA te Breskens.
90
de
trokken ze in dichte gelederen ter markt
op. De verkoopers waren niet erg op
hun gemak. Er waren pootige vrouwen
onder, die er alles behalve vriendelijk
uitzagen. De boter- en. eierverkoopers
vroegen een normalen prijs en konden
hun waren van de hand doen. Maar
de verkoopers van witte, weeke kaas
wilden hun prijzen niet tot het tarief
van kort geleden terugbrengen. Een
der verkoopers had zelfs de onvoorzich
tigheid zich een onbeleefd woord te
veroorloven.... Een minuut later droop
hij van de haren tot de voeten van
weeke kaas. De vertoornde huisvrou
wen hadden hem een mand vol van
zijn eigen kaas opzijn hoofd omgekeerd.
Dreigend gingen ze verder over de
markt. Fruit en groenten waren dien
dag ook opgeslagen. Stalletjes en man
den, waarbij de verkoopers den verhoog
den prijs wilden volhouden, werden om
vergeworpen. Een boerin, die voor haar
pruimen 30 centimen het pond vroeg,
terwijl de „ménagères" den maximum
prijs op 20 centimen gesteld hadden.
Toen de boerin zag, dat er gevaar be
stond, dat haar geheele voorraad op
straat geworpen zou worden, riep ze
uit„Goed, ik zal mijn pruimen voor
20 centimen verkoopen, maar Jezus
Christus zal me wreken.
Markttroebelen, agitatie, sabotage, wat
ge wilt maar de huismoeders behaal
den bijna op elk gebied de overwinning,
al kregen ze dan van sommige boerin
nen vervloekingen te hooren.
De weerslag hiervan is niet uitgeble
ven. Het succes der georganiseerde
huismoeders uit een paar kleine plaats
jes uit het noorden deed spoedig de
ronde bij de huismoeders uit andere
plaatsjes. Terwijl het Parijsch publiek,
de Parijsche autoriteiten met de Gioconda
en Marokko bezig waren, breidde de
beweging zich uit tot andere departe
menten.
Te Brest is een markt ernstig in de
war gestuurd door een leger van huis
moeders. Maar ook daar behaalden ze
succes. Ze deden de boter 60 centimen
per pond in prijs verminderen 1 Voldaan
over dit resultaat, besloten ze den vol
genden marktdag nog heftiger te pro
testeeren. Het zal misschien weldra de
kreet van den dag worden „Huismoe
ders, vereenigt u. Verbruikers, organi
seert u". En Parijs zal er mogelijk voor
den 15den October, dag van verhuizen
en huishuur betalen, aan toevoegen
„Huurders, verzet u tegen de huurver-
hoogingen".
Te St. Quentin zyn Donderdagavond
bijna alle vleeschhouwers- en bakkers
winkels geplunderd en vernield.
Ofschoon politie en troepen ontboden
waren, staken de onruststokers het huis
van een kruidenier, dat zij leeggehaald
hadden, en ettelyke melkslijterijen in
brand. De troebelen kwamen pas tot
staan, toen ruiters en voetvolk de stra
ten zuiverden.
Te Douai hebben de vleeschhouwers
en bakkers hunne winkels uit vrees voor
plundering gesloten en alleen aan be
kende klanten geleverd.
Dergelijke berichten komen uit andere
plaatsen.
Te Aniche zijn de slagers, toen zij
uit het slachthuis kwamen, door een
groote menigte aangerand en uitgejouwd.
Verscheidene malcontenten hielden, met
petroleum gevulde, spuiten klaar om
alle vleesch, dat vervoerd zou worden
onbruikbaar te maken.
In verschillende steden verkondigt de
arbeidersbevolking de leus of goedkoope
levensmiddelen of revolutie
Uit Douai wordt gemeld, dat een paar
honderd menschen met een roode vlag
door de streek zijn getrokken en vele
boeren gedwongen hebben, de prijzen
van boter, melk en eieren te verlagen.
Een aantal slagers trokken naar Douai
en verlangden daar op de beestenmarkt
verlaging van de veeprijzen.
Een troep vrouwen hielden een der
gelijke betooging in de stad en lieten
een verzoekschrift aan den burgemeester
teekenen, waarin zij verlangen dat de
prijs van de melk op 20 centimes den
liter en van de boter op 1 fr. 50 het
pond gezet wordt,
Vijftienhonderd arbeiders uit de weef
getouwen te Saint Quentin zjjn doorge
drongen in de overdekte markt van een
buitenwijk en hebben er alles stuk ge
slagen, omdat de boter er meer dan 1
fr. 30 kostte.
Niet alleen in Frankrijk ook in Bel
gië woedt het oproer tegen de duurte
der levensmiddelen. Ook daar te lande
hebben de verbruikers zich tegen de
verkoopers aan een gesloten. Beenhou
wers worden geboycotteerd boterboeren
zien hunne waar in den ban geslagen.
Zoowel in hot Walenland als in Vlaan
deren grijpen op de markt en voor de
winkels meur of minder tragicomische
tooneeltjes plaats. Te La Louvière even
goed als te Brugge te bewijzen de huis
moeders hun woede anders dan bij
woorden. Protest der verkoopers helpt
nietalle verweer wordt hun zelfs ver
ijdeld en met de hitte die heerscht, en
die inderdaad den eetlust niet bevorder
lijk is, liggen de waren te rotten, ter
wijl de verbruikers liever van honger
omkomen dan de dure prijzen te betalen.
Is de boter zoo duur, alleen omdat
er zoo weinig voedsel is goweest voor
de koebeesten in de laatste maanden,
of is het te wijten aan het feit dat de
voortbrengers beter georganiseerd" zijn
dan vroeger, en aldus de prijzen niet
meer van eenlingen, maar van syndica
ten afhangen
En het vleeschhangt de prijs ervan
eenvoudig af van willekeurige beenhou
wers, of zijn hut de veeopkoopers die,
bij de schaarschte van het voedsel, te
gen lage prijzen het mager vee van den
kleinen boer opkoopen, het vetmesten,
en, met hun vijven of zessen aldus de
markt zoowel de beenhouweis dus
als de verbruikers beheerschen en....
uitbuiten
Wie heeft er schuld aan dat, bij ge
lijke vraag en zelfde aanbod, de prijzen
aldoor maar stijgen
In de groote steden, waar de pryzen
het hoogst zijn en het leven ook
buiten spijs en drank het duurst,
KO-I—
i d
97.
Dit was, zij het ook niet in zijne ei
gen woorden, Ceneri's verhaal. Thans
wist ik alles wat ik wenschte te weten.
Wellicht had hij zich in betere kleuren
afgeschilderd dan hij werkelijk was
maar hij had mij de volledige, duistere
geschiedenis uit vrije beweging en zon
der terughoudendheid medegedeeld, en
niettegenstaande de afschuw waarmede
hij mij thans voor zijn persoon vervul
de, gevoelde ik dat hy de waarheid had
gesproken.
XIV.
Het werd tijd om een einde aan ons
onderhoud te maken. Het had reeds
Zóo lang geduurd dat de welwillende
Kapitein meer dan eens de deur op een
kier geopend had, en met een veel be-
teekenenden blik naar binnen had geke
ken, als wilde hij zeggendat er zelfs
voor eene volmacht als de mijne een
grens bestond. Ik was er niet verlan
gend naar om het gesprek met den bal
ling te rekken. Het doel mijner lange
reis was bereikt. Ik kende Pauline's
geschiedenis. De misdaad was ten volle
beleden. De man die tegenover mij zat,
had niet de minste aanspraak op mijn
medelyden. En al zoude ik ook geneigd
zijn geweest om hem te helpen, dan
zouden mij toch de middelen daartoe
ontbroken hebben. Waartoe zoude ik
dan nog langer toeven
En töch aarzelde ik. De gedachte,
dat mijn opstaan en het geven van het
teeken dat mijne bezigheid geëindigd
was, den gevangene onmiddellijk terug
zoude voeren naar den afgryselijken
kerker waaruit hy gekomen was, was
mij hoogst pijnlijk. Elk oogenblik dat
ik hem bij mij kon houden was kost
baar voor hem. Nooit zou hij weder
het gelaat van een vriend of kennis
aanschouwen 1
Hij had opgehouden met spreken, en
zat met op de borst gezonken hoofd,
terwijl zijne oogen op den grond geves
tigd waren. Een vernietigd, ellendig,
hopeloos wezen zóo gebroken, dat men
hem geen verwijt durfde doen. Ik sloeg
hem zwijgend gade. Plotseling vroeg
hij Kunt gij geene verontschuldiging
voor mij vinden, Mr Vaughan
Geene, antwoordde ik, mij dunkt
dat er weinig verschil bestaat tusschen
u en uwe medeplichtigen.
Hij stond op. Denkt gij dat Pauline
zal herstellen
Ik denk, ik hoop dat ik haar
bij mijne tehuiskomst in welstand zal
wedervinden.
Dan moet gy haar verhalen in
welken toestand gij mij gevonden hebt
misschien zal he£ haar gelukkiger ma
ken als zij weet, dat Anthony's dood
mij indirect daartoe gebracht heeft.
Ik boog toestemmend by deze droe
vige opdracht.
Nu moet ik heengaan, zeide hij
huiverend, zich met moeite naar de deur
voortslepende.
Niettegenstaande zijne zonden, kon
ik het rampzalig wezen niet zonder een
woord laten vertrekken.
Wacht een oogenblik, zeide ik,
zeg mij of ik iets doen kan om uw le
ven eenigszins dragelijker te maken.
Hij glimlachte droevig. Gij zoudt mij
een weinig geld kunnen geven. Mis
schien zal ik gelegenheid vinden het te
behouden en mij van tijd tot tijd eeni-
ge versnapering kunnen verschaffen.
Ik gaf hem verscheidene banknoten,
die hij tusschen zijne lompen verborg.
(Wordt vervolgd.)
