'tymm w ^mknixéhh voor
ONTWAAKT.
>—•»-»»
No. 1643.
Zaterdag 26 Augustus 1911
FEUILLETON.
20" jManr
BRESKENSCHE COURANT.
Abonnement per 3 maanden ƒ0.50, franco per post
door het geheele rijn 0.55, voor België ƒ0.625 en voor
Amerika 1 dollar voor 3 kwartalen bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij boekhandelaren
en brievengaarders.
Advertentiën van 1 tot en met 5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar plaats
ruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdag
middag te twee ure.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond bij den uitgever C. DIELE9AN te Bregkens.
Uitstel wan betaling in den
kleinhandel
De Staatscommissie voor den midden
stand heeft een rapport samengesteld in
zake maatregelen tegen het langdurig
uitstel van betaling van rekeningen in
den kleinhandel en de kleinnijverheid.
De commissie is er o. a. van over
tuigd, dat het langdurig uitstellen van
betaling, ook van goede debiteuren, een
zoo grooten omvang heeft, dat het zaak
is om te trachten daaraan tegemoet te
komen.
Tallooze gevallen zyn haar bekend,
hoe het gebruikelijk is den winkelstand
en de kleinnijverheid op betaling van
verschuldigde gelden te laten wachten.
Men geeft er zich geen rekenschap van
hoe onzedelijk het is, tegelijk eigenaar
te zijn van het goed of het werk en van
den daarvoor verschuldigden prijs.
Het is de aandacht der commissie
niet ontgaan, dat het den verkooper vrij
staat om den nalatigen debiteur aan te
spreken tot betaling. Maar zich reken
schap gevende van den bestaanden toe
stand, weet zij zeer goed, dat elke aan
maning, elk verzoek tot betaling zelfs,
door den winkelier of kleinen ambachts
man tot zijn klant gericht, dezen laat
ste ontstemt. Het gros van het publiek
denkt er niet aan te betalen wat het
kocht, voordat er eene rekening van
gezonden wordt en vindt er niet onge
woons in om, als de rekening er een
maal is, deze nog maanden, zelfs soms
meer dan een jaar, onbetaald te laten
liggen. In de April aflevering van het
tijdschrift der Maatschappij van Nijver
heid leest men zelfs, waar er over de
trage betaling van jaarrekeningen ge
sproken wordt„Vele afnemers be
schouwen ze als eeuwrekeningen 1" En
vraagt de leverancier om betaling dan
is de kans groot, dat hij den klant niet
meer ziet verschijnen.
In winkelierskringen, zoowel als bjj de
ambachtsnijveren, ondervindt men op zoo
ernstige wijze do gevolgen van het lang
zame betalen, dat de organisaties van
den middenstand reeds jaren een bewe
ging hebben georganiseerd met het doel
in dezen misstand verbetering te bren
gen.
De commissie is van oordeel, dat met
de bestaande volksgewoonte moet reke
ning gehouden worden en dat elke wyze
van betaling vragen, hoe zacht van vorm
ook, dientengevolge voorloopig ter zijde
is te stellen.
Het toezenden van eene rekening ech
ter zal niemand den leverancier ten kwa
de duiden. Wanneer die rekening ver
meldt, dat by betaling binnen korten tyd
korting wordt verleend, zal dat tegen
over goedgezinde klanten eene aanspo
ring zijn om binnen dien tijd te beta
len.
Maar toch slaan velen die herinnering
in den wind. Zij moeten het in hunne
beurs voelen, dat zij betalen moeten
dat als zü den leverancier dwingen kre
diet te geven, ze ook voor dat krediet
betalen moeten. Vandaar dat aan den
plicht om te betalen eenige drang moet
worden bijgezet. Dat kan geschieden
door den klant duidelijk te maken, dat
de toezending der rekening beteekent,
dat men betaling wenscht binnen kor
ten tyd. De drang zal daarin moeten
bestaan, dat na verloop van een bepaal
den tyd na net inzenden der rekening,
interessen voor het krediet, dat de klant
verder vraagt, moeten worden betaald.
De bedoeling is niet zoozeer om den
crediteur van deze renten te doen pro-
flteeren dan wel om den debiteur er toe
te brengen de rekening binnen eene
maand te betalen. Die interessen, zegt
de commissie, moeten niet ingaan op
het oogenblik van den koop immers
verkoop op krediet behoeft niet nood
zakelijk uit den booze te zijn maar
kort na het'tijdstip, waarop betaling
gevraagd wordt.
De commissie heeft deze termijn op
eene maand gesteld.
Aan den schuldeischer blijft overge
laten, wanneer hij zijn rekening wil in
zenden en wie langer krediet wil geven
zal dat kunnen blijven doen. Maar wie
betaling wenscht, zal zonder daar recht
streeks om te vragen een middel hebben
om dien wensch aan den klant duide
lijker kenbaar te maken, dan hij thans
kan doen. In ieder geval zullen de jaar
rekeningen binnen een maand nadat ze
verzonden zijn, betaald moeten worden.
De commissie ontveinst zich niet, dat
vele betalers gebruik zullen maken van
den nieuwen maatregel, door zich op de
rentebetaling te beroepen als equivalent
tegenover hun in gebreke blyven. Maar
slechte betalers -moeten met harde mid
delen tot hun plicht gebracht worden
en die geeft onze wet in voldoende
mate. Het zijn de soliede, maar lak-
sche of berekenende klanten, wien her
innerd moet worden, dat er ook aan 't
geduld en het kredietgeven van den
winkelier of •ambachtsnijvere een einde
komt.
In verband met dit rapport is het wel
licht van belang eens te wijzen hoe in
Duitschland de kleinhandelaars zelf de
hand aan den ploeg hebben geslagen om
het bestaande tuvel te bestrijden.
In plaats van straf op het niet tijdig
betalen, stellen de Duitsche kleinhande
laars een belooning op contante betaling.
Zij verleenen rabat, wat ook te lande
wel gedaan wordt, maar in Duitschland
is het rabatgeven georganiseerd en zijn
Rabat-spaarvereenigingen in een groot
aaDtal plaatsen ontstaan, waarvan de
meeste zich weer tot een bond hebben
vereenigd.
By dien bond zijn nu reeds meer dan
300 vereenigingen met ruim 70000 klein
handelaars aangesloten. De eerste ver-
eeniging werd in 1898 te Hannover op
gericht.
De bedoeling der vereenigingen is,
dat by elke contante betaling door den
winkelier een rabatzegel wordt uitge
reikt. Het rabat bedraagt meestal 5
pet., voor sommige waren i pet., zoodat
van elke 20 of 25 pfening betaling een
zegel ter waarde van 1 pfenning wordt
afgegeven, die in een zegelboekje.wordt
geplakt. 500 dier zegels, een waarde
vertegenwoordigende van 5 M., kunnen,
meest tegen Kerstmis, ingewisseld wor
den in de meeste gevallen tegen geld,
in enkele gevallen in waren. Natuurlijk
mag dat verleende rabat niet op den
prijs van het gekochte gezet worden, en
dit behoeft ook nietomdat de winke
lier door die contante betaling rente uit
spaart en minder administratiekosten
heeft.
Wat de Rabat-spaarvereenigingen door
hun werk meenen te bereiken komt
volgens hun mededeelingen, in het kort
op het volgende neerIn de eerste
plaats wordt het stelsel van borgen, dat
vooral bij de kleine winkeliers zoo we
lig tiert, met goed gevolg bestreden.
Het publiek wordt daardoor allereerst
gebaat, omdat het niet leert te verte
ren, wat het hoopt pas later te verdie
nen, terwijl de uitgaven veel lichter in
overeenstemming blijven met de inkom
sten.
Het voordeel voor den kleinhandelaar
is, dat hij zelf ook niet zooveel krediet
noodig heeft. En ten slotte is er nog
dit voordeel, dat de overheerschende
macht van het grootkapitaal in dit op
zicht althans niet gesterkt wordt.
Een ander gevolg is een verzachting
van den concurrentiostryd; leden leeren
elkaar beschouwen minder als concur
renten, dan als vakgenooten. Zoo is b.
v. in vele plaatsen waar Rabat-spaar
vereenigingen zijn, heel wat verandering
te zien in de wijze waarop men elkaar
op het gebied der reclame trachtte te
overtroeven.
Dit is ook natuurlijk, omdat de ver
eenigingen zelf voor eene gepaste recla
me voor haar leden zorgen.
Het verstrekken van toegiften is na-
genot g geheel vervallen ter plaatse waar
de winkeliers zich aaneengesloten heb
ben en evenzeer wordt met goed gevolg
strijd gevoerd tegen het verleenen van
bijzondere kortingen aan leden van be
paalde vereenigingen, ambtenaars-veree-
nigingen enz terwijl het knoeien met
de prijzen in de vereenigingen strafbaar
is gesteld, wijl minimumprijzen door de
groepen van winkeliers worden bepaald.
93.
Macari, die op wraak zinde wegens de
hem aangedane beleediging, was bereid,
wanneer die ook van hem gevorderd
mocht worden, zijne hulp bij de uitvoe
ring van dit plan te verleenen. Petroff,
de man met het litteeken over zijn ge
laat, was des doctor's lichaam en ziel.
Teresa, de oude dienstbode, zou op het
bevel haars meesters elke denkbare mis
daad bedreven hebben.
De eerste zaak was nu om Anthony
er toe te bewegen op een geschikt
uur naar Horacestreet te komen.
Ceneri maakte zijne toebereidselen, gaf
de noodige instructies aan zijne bond-
genooten, en schreef toen aan zyn neef
on hem dies avond te komen bezoeken
en zijne ophelderingen te vernemen.
Wellicht wantrouwde Anthony zyn oom
en diens omgeving meer dan verwacht
werd. Hoe dit zy hij wees de uitnoo-
diging af, en stelde voor, dat zijn voogd
tot hem zoude komen. Daarop werd
Pauline tot onschuldig werktuig gebe
zigd om haren broeder naar het nood
lottig huis te lokken. Ceneri antwoord
de aan Anthony, dat het hem tamelijk
onverschillig was waar de samenkomst
zou plaats vinden, doch stelde haar eeni
ge dageu uit. Toen deelde hij aan Pau
line mede dat zyne bezigheden hem
dien avond zeer laat van huis zouden
houden, en dit een gunstige gelegenheid
voor haar was om eenige uren onge
stoord met haren broeder door te bren
gen. Doch daar ook hij Anthony wilde
spreken, moest zij hem daar houden tot
Ceneri terug zou komen.
Pauline voldeed daaraan met de groot
ste blydschap. Broeder en zuster gin
gen samen naar den schouwburg en te
middernacht bracht hij haar naar Ho
race-street terug. Ongetwijfeld verzocht
zij hem nog wat bij haar te blijven.
Daarom moest de schok wegens hetgeen
nu volgde nog des te verschrikkelijker
voor het meisje geweest zijn.
Broeder en zuster zaten een poos al
leen daarop verschenen Ceneri met
zijn beide vrienden. Anthony scheen
door deze ontmoeting onaangenaam ge
troffen, hij bedwong zich echter en
groette zijn oom beleefd. Macari keerde
hij den rug toe.
Het behoorde geenszins tot Ceneri's
plan dat er in tegenwoordigheid van
Pauline eenig geweid zou worden ge
pleegd. By het verlaten van het huis
moest hy gegrepen, en naar den kelder
gebracht worden en zyn noodkreten
desnoods onmogelijk worden gemaakt.
Pauline zou den volgenden morgen
naar een der vrienden van haar oom
worden overgebracht, en onbekend blij
ven met de zaak die hem en zijne bond-
genooten zoo plotseling naar Italië terug
riep.
Pauline, zei Ceneri, my dunkt gij
zoudt beter doen. thans naar uwe kamer
te gaan. Ik heb met Anthony eenige
zaken te bespreken.
Ik wil liever wachten tot Antho
ny vertrekt, antwoordde zij, maar als
gij wat te spreken hebt, zal ik wel naar
de achterkamer (achter het scherm) gaan.
Dit zeggende ging zy daarheen en zette
zich voor de piano, waar zij begon te
spelen en te zingen.
Het is thans te laat om over za
ken te spreken, zei Anthony toen zijne
zuster de kamer verliet.
Het ware beter deze gelegenheid
waar te nemen. Ik moet morgen En
geland verlaten, sprak ik.
Anthony zette zich dus weer neder.
(Wordt vervolgd.)
