it
Zaterdag 15 Juli 1911.
/lUjcmcen merf e ttf teB la wor
Is
ONTWAAKT.
So. 1631.
20e J aart;
JT
J6 d
)5
>dh
FEUILLETON»
BRESKENSCHE COURANT.
;eit ei
s.
)rijzei;
Abonnement, per 'J maanden 0.50, franco per post
door liet geheele rijK 0.55, voor Belgie /0.62s en voor
Amerika 1 dollar voor 3 kwartalen bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij boekhandelaren
en brievengaarders.
Advertentien van 1 tot en met 5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar plaats
ruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentien worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdag
middag te twee ure.
Dit blad verschijnt, eiken Dinsdaj- enVrijdagavond bh den uitgever C. ItlELEJIAft te Ilreskens.
a, Le
etten
s.
Portugal.
Overal heerscht rust, zeggen de repu-
blikeinscho bladen, en toch staag blij
den de meest onrustbarende berichten
Lissabon binnenstroumeu. Zóóvele
in aantal, dat de kranten ze onder af-
ionderlijk hoofd publiceeren. De een
ïoemt dit eenvoudig: „Wat er in het
boorden gebeurt 1° De ander zet„Te
vapen 1 Voor de verdediging der repu-
jliek 1" Een derde gilt„Samenzweer-
lers en verraders!" en vangt steeds
aan met een scheldpartij. Maar wat
laar onder die hoofden volgt, iederen
lag een lijstje .is veelzeggend, teeke
rend voor den toestand en doet bij
vreesachtige menschen de haren te
berge rijzen.
Zoo gaan do troepenverplaatsingen
paar het Noorden maar geregeld voort,
en hebben vele gewone treinen vertra
ging, wyl oorlogsmateriaal op de lijnen
vervoerd wordt. Maar die troepen wor
den niet alléén naar de grens verzonden,
ze bezetten ook geheel Noord-Portugal.
Zelfs bij het Palacio Crystal te Oporto
zal een batterij bergartillerie opgesteld
worden. Toch niet om de stad te be
strijken
Door het geheele land is nu de eerste
reserve opgeroepen. De bladen melden
".uitvoerig hoe geestdriftig de soldaten
opkomen en overal met gejuich en de
'„Portuguesa" ontvangen worden, alsof
wij werkelijk in oorlogstijd verkeerden.
(Allerlei republikeinsche vereenigingen
bieden de regeering haar diensten aan,
terwijl vele bladen de regeering aan ra
usden de carbonarois van Lissabon te mo-
.^biliseeron en de grenzen te laten bezet-
J*T)ten. Het stroomt telegrammen van bur-
a "gemeestertjes uit plaatsjes rond Lissa
bon, die den minister van oorlog berich
ten, dat een bataljon vrijwilligers klaar
staat om ter verdediging der republiek
op te rukken.
Uit Oporto wordt gemeld, dat een
majoor der artillerie een brief ontvan
gen heeft, met het verzoek, zich bij de
jtegon-revolutie aan te sluiten. Nog
ride
"g
1
>8
ide-l
van enkele andere dergelijke brieven is
bericht ontvangen. Maar wat meer
verontrust, is, dat de meeste comman
danten beweren niet zulke brieven ont
vangen te hebben.
Men telegrafeert uit Oporto, zeker te
weten, dat de monarchisten van plan
zijn, den 15den Juli Portugal binnen te
vallen. Het uur en de plaats meldt
men nietDe priesters in het Noorden
zouden wapenen verborgen houden, die
ze twee uur tevoren onder de bevolking
willen uitdeelen 1
Overal in den lande worden de pries
ters nog gevangen genomen. Soms gaat
dit zonder rustverstoring, maar vaak
verzet de bevolking zich. Op andere
plaatsen willen de republikeinen den
gevangen genomen priester lynchen.
Zoo vertelden alle bladen een aardig
voorval te Chaves (een der bedreigde
punten), waar twee priesters gevangen
geiiomen werden. Teen zij weggevoerd
werden bedreigden zij twee luitenants,
dat die binnenkort door de monarchis
ten in olie gekookt zouden worden. Een
kolonel kreeg de belofte, dat hem eerst
de snor on daarna de hals zou worden
afgesneden; een andere luitenant zou er
met het verlies zijner ooren afkomen.
Als de monarchisten werkelijk van plan
zijn, de christelijke beginselen dezer
priesters na te volgen, zal dat een ge
zellige snijpartij worden.
In de berichten van alle kranten leest
men Het volk wilde de priesters lyn
chen „er heerscht volkomen rust 1"
Bij de Noordgrens meldt een telegram,
dat daar op een kerk, waar een kerke
lijk feest gevierd werd, plots op den to
ren de blauw-witte vlag der monarchie
geheschen werd. De mariniers beklom
men den toren, haalden de vlag neer,
drongen het kerkgebouw binnen, waar
zij den dienst verstoorden, maar
de priester was gevlogen Er heerschte
volkomen rust I
Een geval van ernstiger aard heeft
28 Juni te Marca plaats gehad. Toen
daar eenige republikeinsche heeren dito
progaganda wilden maken, ontving het
volk hen met hartelijke „Leve de mo
narchie," wierp de heeren met steenen
en andere snuisterijen, zoodat zij in
galop het dorp weer verlaten moesten,
wijl zij anders vermoord zouden zijn.
Het volk dacht, dat zij de heiligeD uit
de kerken kwamen halen. Vijfentwintig
man cavalerie werden er heengezonden
om de daders gevangen te nemen. Er
heerschte volkomen rust, zegt het tele
gram.
Men zou nog een kolom met derge
lijke telegrammen vullen kunnen. De
kranten schelden met de vriendelijkste
woorden op Canalejas, Couceiro en con-
sorteii, braken verwenschingen uit over
die verraders, Jezuieten en reactionairen,
en overal gaat de kreet op, soms drie
maal per bladzijdeTe wapen voor het
vaderland 1 Verdedigt uw land tegen de
Jezuieten en de moordenaars 1 En dan
zegt men nog: Overal heerscht rust 1
De gevangenissen zitten stampvol, er
is geen plaats meer en de gevan
gennemingen gaan door! Niemand durft
op straat luid den naam „Couceiro" of
iets gelijkluideus te zeggen, uit vrees
dadelijk door een carbonaris aangerand
te worden. Zelfs wij onder collega's zoe
ken, als we over de gebeurtenissen wil
len praten, een stil hoekje op. Het ge
vaar is te groot 1 Om een voorbeeld te
geven, werden twee broers, de Wel-
lo geheeten, van voorname familie
op de Rocio door een reservist, in bur-
gerkleeren, aangehouden, wijl zij, samen
sprekend, de woorden Couceiro en Fran
co hadden geuit. Die Rocio is altjjd vol
volk. Dadelijk een oploop I „Conspira-
dores" heette het. Een regen van stok
slagen daalde op de gebroeders neer, een
werd ernstig gewond. Militairen kwa
men hen ontzetten, die hen naar het
Quartel General brachten. Men vrotg
niet of zo schuldig waren. Het volk,
in de groote opwinding, waarin het ver
keert, ranselde hen bij voorbaat af. Dat
lot wacht een ieder.
Zeer zeker heerscht er volkomen ru t.
Maar over welke helscho middelen
moet Couceiro dan wel beschikken, dat
de angst zoo groot is, terwijl het ge
heele leger en de eerste reserve aan
deze zijd6 der grens hem den inval be
letten willen. Is het gevaar dan zoo
dreigend? Vertrouwt men de troepen
daar zoo weinig, dat ze de 4 a 5 dui
zend man „huurtroepen der Jezuieten"
(zooals men ze noemt) niet aan kunnen
Aan de grens rond Verin (Spanje)
schijnt een wonderlijke toestand te be
staan. De troepen van Couceiro lege
ren daar, en zijn weer omringd door
carbonados, om ze op de vingers te
zien.
Paira Couceiro schijnt zich door een
vijftigtal monarchisten te laten bewa
ken, zijn leven is geen ocgenblik zeker,
men vreest dat de carbonarios ook op
hem eeu aanslag willen doen Zeer zeker
wekt het verwondering, dat de Spaan-
sche regeering het vormen van een leger
met kanonnen maar op haar gebied toe
laat.
Kort geleden is in de bladen weer een
vieugdekreet opgegaan. Men zegt weer,
omdat de Portugeesche gezant te Madrid
dit al herhaaldelijk deed geschieden,
terwijl later bleek, dat hij jokte. En
heette hetOnze gezant te Madrid te
legrafeert, dat, volgens informarie der
Spaansche regeering, alleen de troepjes
samenzweerders rond Verin van belang
zijn, en de regeering daarom Guarda
civil zenden zal, om ze te verspreiden
en te dwingen zich in Portugal of ach
ter Madrid terug te trekken.
Hoeveel man der civiele garde zegt
het telegram niet. Men zou er, in dit
geval toch ten minste een 5000 man
heen moeten zenden. Heel vreemd
klinkt ook dat: dwingen zich in Portu
gal terug te trekken, vooral waar men
Couceiro nu ongeveer klaar acht
zijn raid uit te voeren.
Het ziet er uit of men zich met een
doode musch blij maakt.
Woedend zijn de bladen over het
protest der Duitsche regeering tegen de
inbeslagneming der beruchte Gemma.
Het spookschip de Pluton is nog al
tijd onvindbaar. Ook heerscht er woe
de over het dalen der Portugeesche pa-
1U
81.
Wij stonden nu huiten de deur der
gevangenis en ademden weder frissche
lucht in. De kapitein geleidde mij naar
een soort kantoor; wel onzindelijk en
schaarsch gemeubeld, maar een Paradijs
in vergelijking bij het tooneel dat wij
zooeven verlaten hadden.
Wacht hierik zal den gevangene
tot u zenden.
Toen by op het punt stond mij te
verlaten dacht ik aan het ellendig uiter
lijk van Ceneri. Al ware hjj ook de
grootste boosdoener ter wereld, kon ik
toch den wensch niet onderdrukken om
iets, hoe weinig dan ook, ten zijnen
gunste te doen.
Mag ik hem eenig voedsel en drin
ken geven vroeg ik.
De kapitein trok de schouders op en
lachte goedhartig.
Hij behoeft niet hoDgerig te zijn.
Hij ODtvangt de rantsoenen die door het
gouvernement als voldoende worden ge
acht. Maar, dan kan men toch wel
honger hebben. Indien dit het geval is,
zie ik niet in, hoe ik u beletten kan
om, natuurlijk voor u zelve, wijn
en voedsel te laten halen.
Ik dankte hem en zond onmiddellijk
mijn gids om den besten wijn en een
flink stuk gebraden vleesch te gaan koo-
pen. Wanneer een heer in Rusland wijn
verlangt, dan brengt men hem altijd
champagne, of iets wat daarop gelijkt;
zoogenaamde wijn van de Don. Mijn
boodschapper keerde spoedig terug met
een flesch wijn, een groot stuk koud
gebraden vleesch, en een wit brood.
Zoodra het op de ruwe tafel geplaatst
was, bracht eeu reusachtig soldaat mijn
verwachten gast binnen.
Ik zette een stoel voor Ceneri gereed,
waarop hij zich uitgeput liet neervallen.
Terwijl hij dit deed, hoorde ik het ge
rinkel van de ijzers aan z(jne beenen.
Daarop gelastte ik mijn tolk ons alleen
te laten. De soldaat, die ongetwijfeld
zijne instructies ontvangen had, salu
eerde mij en volgde zijn voorbeeld. De
deur viel achter hen dicht en Ceneri en
ik waren alleen.
Hij was eenigszins .van zijne verba
zing bekomen, en toen hij mij aankeek,
las ik een nieuwsgierige hoopvolle uit
drukking op zijn gelaat. Hou rampzalig
drenkeling hij ook was, greep hij zich
toch aan den stroohalm van mijne on
verwachte verschijuing vast, denkende
dat die zijne vrijheid kon bewerken.
Wellicht belette hem deze hoop mij het
oerst toe te spreken.
Ik heb een eindeloos laDgen weg
afgelegd om u te zien, Dr. Ceneri, be
gon ik.
Indien die weg u lang is toege
schenen, wat moet hij dan voor mij ge
weest zijn? Gij kunt ten minste tot
vrijheid en geluk terugkeeren.
Hij sprak op den rustigen toon der
wanhoop. Ik had niet kunnen verhin
deren dat mijn woorden koel en mijn
stem toornig klonken. Indien mijn komst
eenige hoop in zijn hart doen ontwaken,
dan werd die door mijn gansche voor
komen vernietigd. Hjj begreep onmid
dellijk, dat ik de reis niet in zijn belang
ondernomen had.
Of ik tot mijn geluk kan terug
keeren of niet, hangt geheel af van het
geen gij mij zult mededeelee,. Gij kunt
u gewis voorstellen dat het geen onbe
langrijke aangelegenheid is, die mij zoo
ver heeft weggevoerd, om u gedurende
eenige minuten te spreken.
(Wordt vervolgd.)
