NIEUWJAAR
bMtünüékh.
No. 1577.
20e Jaarir
Zondag 1 Januari 1Ö11.
BRESKEN
Clï JiÊê
Abonnement per 3 maanden 0.50, franco per post
door het geheele rijk f 0.55, voor Belgiö ƒ0.625 en voor
Amerika 1 dollar voor 3 kwartalen bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij boekhandelaren
en brievengaarders.
Advertentiön van 1 tot en met 5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar plaats
ruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdag
middag te twee ure.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag:- en Vrijdagavond bij den uitgever C. DIEEENAN te Breskcns.
In onze maatschappelijke orde zijn
we andermaal aan een mijlpaal ge
naderd, waarbij we een wijle rus
ten op onzen levensweg.
Ze biedt een goede gelegenheid
een blik achterwaarts te werpen.
Hoe snel de tijd ook gaat, hoe
spoedig een jaarkring vervlogen is,
de tijdruimte is niettemin lang ge
noeg om veel in te kunnen gebeu
ren.
Een lange rij van gebeurtenissen
trekt aan ons oog voorbij, die ons
popen er nog wel eens even bij stil
te staan.
Het geweeklaag over de hoogst
ongunstige weersgesteldheid van den
afgeloopen winter klinkt als 't wa
re nog in ons ooren, en onmiddel
lijk paarde zich daaraan de slechte
verwachting van den oogst als on
middellijk gevolg van den zeer door
weekten bodem.
In Friesland en in Limburg om
bij ons land te blijven, kwamen
door de vele regens groote over
stroomingen voor. Maar ook in
België en niet minder in Frankrijk
ontstonden geweldige watervloeden,
waardoor alleen in de hoofdstad mil-
lioenen francs schade werd veroor
zaakt.
De verwachtingen omtrent den
oogst, waren niet hoog gespannen.
En al was het gewas middelmatig,
toch waren de uitkomsten gunstiger
dan men durfde vermoeden.
Brengen we in herinnering de
schitterende tentoonstelling te Brus
sel als een bewijs van het moedig
initiatief onzer naburen.
Do vreedzame naijver der volken
gaf een duidelijk beeld van den
vooruitgang op elk gebied, waarbij
niet onvermeld blijve dat ons land
een kranig figuur heeft gemaakt.
Een ontzettende brand richtte in
weinig tijds voor millioenen schade
aan, doch men kwam die stoornis
ten deele te boven door den spoe-
digen weder- opbouw.
De groote naijver kenmerkte zich
ook op ander gebied. We bedoelen
de luchtvaart. Groote afmetingen
heeft deze nieuwe techniek aange
nomen, al kan men nog niet spre
ken van een volmaakte overwinning
van deze hooge sferen, Talrijk zijn
nog de slachtoffers, die in werkelijk
heid vallen. Denken we slechts aan
het offer dat ook ons land bracht
in den dood van Maasdijk.
De talrijke teleurstellingen die de
koene Duitsche luchtvaarder graaf
Zeppelin heeft ondervonden, is nog-
tans niet zoo ontmoedigend geweest,
dat hij zijn grootsche plannen heeft
laten varen. Even moedig toch
wijdde hij zich telkens opnieuw aan
zijn ideaal.
Uit de rij der vorsten zagen wij
koning Edward van Engeland door
den dood aan het wereldtooneel
ontvallen. Onmiskenbaar ging met
hem een belangwekkend figuur heen.
Dit getuigenis kan niet gezegd
worden van koning Manuel van
Portugal, wiens kroon werd afgerukt
en wiens familie voor goed het
land werd uitgewezen door de re
geering der zichzelf proclameerende
republiek.
Tot dusver is deze beweging van
zuiver plaatselijken aard geweest,
althans stoornis in de buitenland-
sche pplitiek is daarvan niet on
dervonden.
Voor wat onze omgeving aangaat,
geeft deze weinig stof tot herdenking.
Immers, er heerschte in 't algemeen
een rustige kalmte.
Alleen zou de gemeente Groede
daarop eene uitzondering kunnen
maken, dat inderdaad een veelbewo
gen jaar achter den rug heeft. Zoo
vele mutatiën toch als daar plaats
vonden in de gemeentelijke verte
genwoordiging moesten een diepere
ondergrond hebben dan de eenvou
dige reden van minder goede ge
zondheid der betrokkenen.
Voor wat 1911 haar brengen zal,
hangt wel is waar nog een dicht
waas, doch bedriégen de verschijn
selen niet, dan is de vraag gewet
tigd of men de uitwerking van de
hooggaande golven der onderlinge
beroering niet zal bespeuren.
Hoofdplaat betreurde het verlies
van zijn burgemeester, doch vond
in de opvolging door diens zoon
daarin voldoening.
In de Provinciale Staten kwam
eenige verandering doordat enkele
leden de verwisseling van de poli
tieke volksgunst mochten ervaren,
terwijl ons district de plaats van
mr Hennequin zag openvallen wijl
deze zich om de bekende treurige
redenen ook uit deze openbare be
trekking terugtrok.
In de landsregeerlng deed zich
nog op het laatst des jaars eene
crisis voor aan het dep. oorlog door
de ontslag aanvrage van den betrok
ken minister wegens een votum van
de Tweede Kamer in strijd met de
geest van dien bewindsman.
Dit is nu de vijfde maal dat er
in dit kabinet eene wijziging komt.
De bres die er nu in is geschoten,
is daarom van te meer beteekenis,
omdat ze juist van bevriende zijde
kwam.
Onze Koninklijke familie heeft een
vriendscliapsbezoek ontvangen van
de nieuwe koning en koningin van
België. Uit den aard der zaak is
door de Belgen de ontvangst en door
ons volk het bezoek op hoogen prijs
gesteld. Men zag er zelfs het be
wijs in van een toenadering.
Maar intusschen wordt die te
waardeeren deugd in den laatsten
tijd overschaduwd door het 46-mil-
lioen ontwerp, waarin ook de bouw
van een fort te Vlissingen is opge
nomen en waarin men in België ten
deele een alleszins vriendschappelijke
daad ziet van een bevriende nabuur.
Indien de verwisseling van den
medebetrokken minister van oorlog
daarin geene stagnatie teweeg brengt,
zal men weldra voor eene beslissing
van dit hoogst ernstige punt komen
te staan en waarin allerminst de
verwantschap aan de staatkundige
begrippen van het kabinet den door
slag mag geven, waar uitsluitend
het hoogste landsbelang op den voor
grond treedt.
Zoo zien we dat 1911 wederom
voldoende gewichtigs in zijn schoot
verbergt.
Als de zegenwenschen waarin we
als 't ware als in een wolk zijn
gehuld slechts maar voor een klein
deel in vervulling mogen gaan, en
mede worden overgebracht op land
en volk, dan zal de pas ontsloten
jaarkring al niet onbevredigd meer zijn.
Maar de loop der geschiedenis
hangt vaak aan zoo'n dunnen draad,
en er zijn zoovele onvoorziene om
standigheden die de schaal van hoop
en vrees, van vóór of achteruitgang
kunnen doen overhellen naar de
zijde waar men dit allerminst ver
wacht.
Hoopvol, maar daarom niet zon
der zorg vraagt men zich af:
Wachter, wat is er van den nacht
Welk een dag word taan de kim verwacht?
Kerkelijke medezeggingschai
De kerkelijke gemeente is weer in d
gelegenheid om zich uit te spreken ove
een zaak die haar zelve aanbelangt.
Immers, om de 10 jaren wordt z>
voor de vraag gesteld, of ze mede zeg
gingschap wil hebben in de beroepini
van predikanten en de benoeming vai
den kerkeraad, dan wel of ze goed vindt
dat deze zich zelf benoemt en ook zei
predikanten beroept.
Thans is dat tijdstip weer aangobro
ken.
Zooals deze zaak nu geregeld is in
onze gemeente, regelt de kerkeraad alles
zelve, zonder dat d-' gemeente daarin
oer,ig woord heeft meê te spreken.
Is 't goed, dat dit zoo blijve?
Die vraag is kort geloden in eeno
gecombineerde vergadering van de Kerk
voogden en Notabelen ernstig ter spra
ke gekomen, en wel naar aanleiding van
de benoeming van nieuwe kerkeraads-
leden.
In het Reglement voor het Plaatse
lijk Kerkbestuur komt o.a. deze bepa
ling voor, dat een der vijf kerkvoogden
door Notabelen wordt benoemd, uit de
leden van den kerkeraad.
Maar om tot kerkvoogd te kunnen
worden benoemd, moet men tevens vol
doen aan don eisch, dat men het zfi
aan hoofdelijken omslag, het zij aan
huur van zitplaatsen f4 's jaars aan de
kerkelijke kas opbrengt.
En nu is in den laatsten tijd voor
wat deze bepaling betreft, het gehalte
van den kerkeraad dermate gedaald, dat
de keuze wel beperkt werd, doch door
de jongste benoeming heeft men feite
lijk geen keuze meer en is men als 't
ware verplicht iemand te nemen enkel
bij aanwijzing.
Dit kan niet de bedoeling geweest
zijn van den kerkelijken wetgever, die
een zeker stadium van welstand heeft
bedongen. En dat ziet men voorbij.
Men zal begrijpen dat door dezen allei-
minst op den voorgrond treedt de per
sonen der benoemden, en dat alleen het
systeem zooals dat nu gevolgd wordt,
is afgekeurd.
De schijn is er, dat men in den ker
keraad niet den moed heeft gehad, zich
tegen dit systeem te keeren.
Daarom oordeelde men 't nu den tijd,
dat de gemeente diende in te grijpen,
door te bevorderen, dat er een kiescol
lege komt.
Waar we daartoe thans in do gele
genheid zijn, is het voor hen, die in
den huidigen toestand gansch niet in
stemmen, plicht, door ter stembus te
