ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET VOORMALIG 4E DISTRICT.
ti verlaat ait Rossi:
No. 1429.
Zaterdag 24 Juli 1909.
18" Jaarg.
I luiten land.
BRESKENSCÜE COURANT.
Abonnement per 3 maanden /O.GO, franco per post
door het geheele rijk 0.55, voor België ƒ0.625 en voor
Amerika 0.825 bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden bij boekhandelaren en brieven
gaarders aangenomen.
Advertentiën van 1 tot en met 5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. G-roote letters naar plaats
ruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdag
middag te twee ure.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag;- en Vrijdagavond bij den uitgever C. DIELEJIAN te Breskens.
Dat gaat me een gangetje, tegen
woordig. Eerst wordt de Sultan van
Turkije onttroond en nu weer de Sjah
t;m Perzië. Maar hij heeft het er ook
aar gemaakt.
Twee en een half jaar heeft hij gere-
■oerd, en zijn bestuur, dat naar rnen-
ichelijke verwachting de eerste vreed-
tune, voorspoedige en gelukkige regee-
ring onder den nieuwen stand van zaken
iad kunnen worden, is een tijdperk ge
weest van onrust, strijd en inwendige
«roering. Wijl de Sjah Mohammed
ili niet verdragen kon, dat zijn macht
rerkleind werd door de constitutie, die
ijjn vader Moezaffr-ed-Dine aan het volk
jeschonken had, wijl de Sjah van Perzië
ie eeden, afgelegd op den Koran, ge-
ichonden heeft, en met geweld en trou
weloosheid de positie wilde herwinnen,
lie zijn voorvaderen in Perzië hadden
lekleed.
Het was de gewone strijd, die in alle
snden schijnt te moeten worden gestre-
len tusschen den vorst, die zijn macht
liet kan zien verminderen, en het volk
lat meezeggenschap hebben wil bij de
«handeling der staatszaken.
Aan Mohammed Ali-Sjah verliest Per-
té niet veel. Voor ongeveer anderhalf
aar hief hij de grondwet op, die zijn
ader had ingesteld, en die hij reeds
ls kroonprins en daarna, na de aan
aarding van de regeering, had bezwo-
en te zullen handhaven. Op aandrin-
en van den Engelschen en Ruasischen
gezant herstelde hij haar weder, doch
trad tegelijkertijd met geweld op tegen
het parlement, terwijl hij de huizen
zijner politieke tegenstanders liet plun
deren door omgekochte benden. Dagen
lang liet hij in Teheran een bloedbad
aanrichten, zonder op eenige wijze tus-
schenbeiden te komen. Toen richtte
hij z(jn woede tegen de stad Tebriz.
Maar de door hem afgezonden veldhee-
ren konden die stad niet heroveren, en
van Tebriz ging de beweging uit, die
thans geheel Persië heeft aangegrepen
en tot den val van Mohammed Ali de
aanleiding werd.
Het was een treurige rol, die de Sjah
bij deze geheele revolutie, die nu onge
veer een jaar duurde, heeft afgespeeld.
Toen de gezanten hem den raad gaven
de constitutie, die hij herhaaldelijk be
zworen en even dikwijls opgeheven had,
weder in te voeren, beloofde hij dit,
maar hij deed geen stap om de verkie
zingen uit te schrijven, die de Grond
wet voorschrijft.
De grondwet, die hij eindelijk invoer
de, was een karikatuur van een consti
tutie, een soort van absolutisme, in een
constitutioneele vorm gekleed. Hij had
ten slotte niemand meer, die hem steun
de zijn troepen stonden onder bevel
van een vreemden condottiere, den Rus-
sischen kolonel Liakofzijn soldaten
liepen over naar de Bachtiaren en na
tionalisten, en geheel het land trok
partij voor de mannen, die eindelijk aar
Teheran oprukten, om het land te ver
lossen van een heerscher, die niets voor
FEUILLKTON.
19.
Een half uur ging voorbij, waarin men
iets anders hoorde dan fluisterend ge-
raag en sombere raadgevingen. Plot
ting werd alles stil en een stem, die
an achter een scherm werd vernomen,
Bide op plechtigen, indrukwekkenden
ion,;Stemmen 1"
üPp een tafel, die voor een der vleu-
van het donkerroode kamerscherm
as'igeplaatst, lag een menschelijk bek-
sneel, Het was gefatsoeneerd tot een
'grijzènwekkende stembus. Ieder der
inwezigen; stond op,en naderde, zijn
>orman zwijgend volgende, de tafel,
óór het doodshoofd' waren twoe scha-
>n geplaatst. In de eene schaal lagen
warte, in de andere witte boonen. Uit
•ie schalen namen de clubgenooten de
boonen, die elk hunner in het bekkeneel
liet glijden.
Een oude, blinde man, voor de tafel
staande, riep 'met zijn piepende stem,
toen de laatste der Polen zijn plicht
vervuld had „Drie en twintig stemmen
zijn uitgebracht 1K Een hand, die van
achter het scherm kwam, greep het
doodshoofd en men hoorde, in ademloo-
ze stilte, het tellen der boonen.
De uitspraak is gevallen 1 riep de
stem achter het scherm. Drie-en-twin
tig zwarte boonenHij is ter dood
veroordeeld, veroordeeld door allen, ver
oordeeld door geheel Polenen toen de
geheimzinnige voorzitter had opgehou
den te spreken, weerklonk het dof en
somber in de zaal, terwyl de aanwezi
gen elkander ernstig in de oogen zagen
„Dood aan den Judas!"
Loten klonk het opnieuw uit den
mond van den onzichtbare en tegelijker
tijd verscheen het bekkeneel weder op
het welzijn van land en volk gevoelde,
die slechts een Oostersch despoot wilde
zijn.
Ongelooflijke toestanden heerschen aan
de Russische grens. Voor eenige dagen
werden op de grenswacht, tusschen
Augustowo en Lipsk 40 paardenhande
laars, die de paardenmarkt te Lipsk
wilden bezoeken, door gemaskerde roo-
vers overvallen, gebosid, met de geladen
revolvers bedreigd, en van hun geheele
bezit beroofd. De roovers maakten bij
die gelegenheid 30,000 roebel buit. On
der de beroofden is ook een Nederlandsch
paardenkoopman, Hendricus ten Doescha-
te uit Goor die van ongeveer 6000 Mark
beioofd werd.
De brutale berooving vinden we aldus
beschreven
De kooplieden vertrokken 11 Juli van
Berlijn naar het grensplaatsje Gross—
Czymochen, om de paardenmarkt te
Lipsk, in het district Augustowo gou
vernement Soewalki, te bezoeken. Zij
huurden te Katzke een rijtuig en kwa
men 12 Juli te Augustowo, waar over
nacht werd. In den morgen van 13 Ju
li reisden zij verder. Voor het chaus-
seehuis op den weg naar Lipsk stond
een chausseewachter in uniform. Toen
het rytuig voor het chausseehuis stil
stond, sprong die wachter op het paard
toe, en leidde 't rijtuig, tegen den zin
van den koetsier, door de staldeur naar
binnen. Daar werden de paardenkoo-
pers door gemaskerde mannen omringd
en met revolvers bedreigd. Zij moes-
de tafel. Er zijn drie loten met een
kruis en twintig blanke 1 Trekt uw lot,
om te weten, wie het vonnis zullen
helpen vellen 1 Haast u, broeders, het
wordt laatl
Halt I riep met schorre stem een
man, die zich met éen sprong voor de
stemtafel plaatste. Hij was haveloos
gekleed en een vreeselijke sabelhouw
had zjjn gelaat afzichtelijk misvormd.
Maar zijn stem klonk krachtig en er
trilde doodelijke wraakzucht in, toen hij
uitriepJarenlang heb ik als dwang
arbeider in Siberië doorgebracht, totdat
ik eindelijk werd opgenomen door een
Amerikaansche walvischvaarder, die mij
half dood op een ijsschots drijvende aan
trof. Ik heb te San Francisco een vei
lige schuilplaats gevonden, totdat ik,
door mijn dorst naar wraak gedreven,
mijn spaarpenningen heb benut, om
hierheen te komen. Ik klaag den Rus
niet aan. Men heeft my gevangen ge-
tcn al hnn baargeld afgeven. Bij de
bedreiging met den revolver gaven zij
hun geld af. Een reiziger, de paarden-
kooper Fahl uit Augustowo, die zijn
geld niet goedwillig wilde afgeven, werd
voor de oogen der anderen eenvoudig
doodgeschoten.
Na uitgeplunderd te zijn werden de
paardenkoopers gebonden en in een ka
mer opgesloten, waar zij nog meer lot-
genooten vonden. Telkens werden weder
rijtuigen aangehouden, en paardenkoop-
lui die naar de markt te Lipsk wilden,
binnengebracht en beroofd. De roovers
hadden den chausseewachter, die voor
het chausseehuis op post stond, over
vallen, gekneveld en met zijn geheele
familie opgesloten. In zijn uniform ge
stoken ging er een op post staan, en
bracht de rijtuigen naar binnen.
De gevangenen werden bevrijd door
den zoon van de chaussewachter, die
er in slaagde de touwen, waarmede hij
gebonden was, los te maken. Doch
toen waren de roovers met hun buit
verdwenen.
De beroofden dienden een klacht in
bij de politie te Augustowo, doch deze
vond het niet uoodig een onderzoek in
te stellen zelfs de namen van de klagers
en .beroofden werden niet opgeschreven.
De Berlijnsche paardenkoopers, die
tot de beroofden behooren, hebben een
klacht ingediend bij het departement
van buitenlandsche zaken te Berlijn, dat
den vice-consul dr Von Grilnau met een
onderzoek belastte.
Hendricus ten Doeschate heeft zich
nomen, als openlijk rebel, met de wapens
in de vuist. Moravieff heeft mijn naam
van de doodenlijst geschrapt en mij naar
Siberië gezonden. Waarom weet ik
niet. Misschien wel, omdat ik nog te
jong was, om een behoorlijke galgebout
te kunnen zijn. Het met bloed geschre
ven bericht, dat het verhaal bevatte
van het lijden der onzen, heb ik per
soonlijk aan het hoofd onzer orde over
handigd. Op dat oude stuk linnen wa
ren de namen vermeld van drie-en-tach
tig edellieden die omgekomen, vrouwen
die gegeeseld, kinderen die vermoord
waren. Mijn eigen broeder is te Nimo-
vitch neergeschoten. Dat was de reden,-
dat ik mij als een menschelijke wolf in1':
het duister der wouden op de loer leg
de. Geef mij een der gekruiste loten.
Ik ga vrijwillig.
Is dit aller wensch 'vroeg de
stem weder.
(Wordt vefvolgd.)
jrff A'
