ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET VOORMALIG 4E DISTRICT.
No. 1404.
Zaterdag 24 April 1909.
18® Jaarg,
Buitenland.
FEUILLETON.
BI-
I) H B-S KEN S CIIE COURANT.
Abonnement per 3 maanden 0.50, franco per post
door het geheele rijk 0.55, voor België /0.62° en voor
Amerika 0.82s bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden bij boekhandelaren en brieven
gaarders aangenomen.
Advertentiën van 1 tot en met 5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar plaats
ruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdag
middag te twee ure.
Ilit lilml verschijnt eiken liinvtiitsr- en Vrijdagavond iiij den uifuever 0. IHKLK.WAV te Kreskens.
Da
laar hebben de zaken in Turkije een
mmekeer gemaakt welke men aller-
linst verwachtte. We schreven in ons
orig nummer nog wel over de oplossing
er moeilijkheden, en zie, daar komen
p eens de meest verontrustende tijdin-
m. Het jong-Turksche optreden dat
rywel werd veroordeeld en ruim haan
loest maken, heeft andermaal de ho-
ens opgestoken, en, gerugsteund door
|ie troepen, eenvoudig de hoofdstad om-
Isingeld en ingesloten.
Bericht wordt, dat de regeering een
ichttal autoriteiten naar de troepen
leeft gezonden om hen te zeggen, dat
grondwet gehandhaafd blijft en om
let doel van den opstand van de vori-
I week uiteen te zetten.
Er wordt echter medegedeeld dat de-
boodschap geen indruk op de leiders
Ier Jong Turken maakte.
Vijfentwintig Kamerleden beproefden
Zondagavond hetzelfde.
De artilleristen van Hademkoi sloe
pen Zondagavond aan het muiten. 1200
man trokken naar Konstantinopel op,
om zich te overtuigen, dat de grondwet
gehandhaafd blijft en dat de Sultan
lich in goeden welstand bevond.
Zij gingen naar het ministerie van
let Parlementsgebouw, luisterden kalm
Daar de geruststellende redevoeringen
Sultan werd toegejuicht; zij trokken
toen in volmaakte orde naar Hademkoi
terug.
Alle politieke partijen en vereenigin-
gen te Konstantinopel, onverschillig van
welk ras en godsdienst hebben een Ot-
tomaansch comité gevormd, ten einde
gemeenschappelijk pogingen in hetwelk
te stellen tot verdediging van vader
land, grondwet en handhaving der con
stitutioneels wetten op den grondslag
van de Cheriot.
Uit Weenen wordt gemeld, dat den
sultan uiterlijk tot Vrjjdag tijd zou wor
den gegeven, heen te gaan. Men zocht
alleen naar een vorm om het hem zoo
gemakkelijk mogelijk te maken.
Mohammed Resjad effendi, die volgens
een telegram aan de Neue Freie Presse,
bestemd zou zijn, om den sultan op den
troon te vervangen, is den 3den No
vember 1844 geboren en als oudste
broer van den sultan volgens de overle
vering en volgens de grondwet de recht
matige troonopvolger. Hij heeft, als al
le Osmaansche prinsen, een vreugdeloos
bestaan geleid, daar hij tot voor korten
tijd als gevangene in het paleis van
Dolmabagtsje aan den Bosporus onder
strenge bewaking moest leven. Pas in
Augustus jl. slaagde men er, onder den
invloed van het Jong-Turksche comité,
in, den sultan officieel met zijn broeder
te verzoenen.
Abdul-Hamid ontving hem toen plech
tig ten bezoek en liet hem tot. den hand
kus toe. Daarmee was het recht van
Mohammed Resjad op de troonopvolging
openlijk bekrachtigd. Enkele maanden
later doken er echter geruchten op, vol
gens welke er een aanslag op den troon
opvolger beraamd was. Een soldaat
moet in December beproefd hebben, in
het paleis van den prins binnen te drin
gen, maar de waakzaamheid van 's prin
sen bedienden verijdelde den toeleg.
Het gerucht wil, dat Resjad Effendi,
die regeeren zou onder den naam van
Mohammed V, een goedhartig welwillend
man is, die voor hedendaagsche denk
beelden niet ontoegankelijk is. Maar het
is de vraag, of de opsluiting van lange
jaren hem voor de regeertaak geschikt
heeft gemaakt.
In de onderstelling, dat Abdul Hamid
reeds zoo goed als afgetreden is, schrijft
het Berliner Tageblatt, dat niemand in
zijn rijk over den scheidenden Chalifa
een traan zal laten. De groote hoop
van zijne onderdanen, die bijna nergens
rust en tevredenheid genieten, zal zijn
heengaan en het optreden van een nieu
wen Chalifa koud laten. Maar de con
stitutioneels partij, die begrip heeft van
de boteekenis van de grondwet en het
werk van de Jong-Turken, zal er over
jubelen.
In Europa ziet men den 34sten sul
tan van den stam der Osmanen met een
schouderophalen van het tooneel ver
dwijnen. De ijzeren wet van de ont
wikkeling, waartegen hij zich zoo lang
schrap gezet heeft, heeft hem verplet
terd. Hij is een gewoon mensch ge
weest, en goede kenners van de Turk-
sche toestanden noemden hem den eer
sten staatsman in zijn rijk waarvan hij
de buitenlandsche staatkunde te midden
van groote moeielijkheden met goeden
uitslag heeft bestierd. Maar hij is een
despoot geweest van nature en uit over
tuiging zoo wreed en zelfzuchtig als
een van de despoten, die tot bereiking
van hunne politieke oogmerken of uit
angst voor hun eigen veiligheid duizen
den menschen door openlijke moordpar
tijen of sluikmoord ombrachten of hun
tegenstanders in de gevangenis wierpen
of verbanden, maar ooit geweest is.
Abdul-Hamid's land is tot op den
huidigen dag het land van de slachtin
gen geweest, en onder Armeniërs en
Albaniërs, Grieken en Bulgaren, Druzen
en Arabieren noemde men hem den
„bloedigen Sultan".
De troostlooze ervaringen van zijne
jonge jaren, de afgrijselijke omstandig
heden waarin na den moord op zijn
voorganger op dèn troon kwam, kunnen
misschien in de ontwikkeling van zijn
karakter verklaren en verontschuldigen.
Zijne uitnemende bekwaamheid in de
behartiging van zijne belangen, zijne be
hoedzame handigheid, zijne bedreven
heid in het tegen elkander uitspelen van
de onderling wedijverende mogendheden
kunnen niet geloochend worden.
Maar het inwendige verval van zijn
rijk ging onder zijne regeering steeds
verder, omdat hij de voornaamste dra
ger der alleenheerschappij is geweest,
dat de wortel van het kwaad, de oor
zaak van den maatschappelijken onder
gang van zijn volk was.
Tweemaal heeft hij beloofd met dat
stelsel te zullen breken, tweemaal de
grondwet ingevoerd de eerste maal
heeft hij zijn woord gebroken, en de
16.
- Neen, ik vergis mij niet. Een ge
laat uit duizenden. Ik moet waken, wa
ken voor haar en voor BorisDe ont
brekende schakel is thans gevonden.
Arm, mooi kind
Gedurende den langen avond, in haar
eigen kamers beveiligd tegen zelfver-
faad, luisterde gravin Xenia naar de
lieve liedjes die de kleine Vera voor
baar gast ten beste gaf.
Boris Milutin schonk echter slechts
'ea halve aandacht aan de geestdriftige
Russische coupletten en lette slechts
ten deele op de lieve zangster voor hem.
Zijn geest hield zich bezig met een re
vue van alle schoone vrouwen die hij,
van zijn eerste jongelingsjaren af, op
zijn weg had ontmoet. Ondanks alle
ernst, die hem bezielde, lachte hij toch
in stilte, toen hij zich afvroegHeb ik
van haar wellicht gedroomd in een an
dere wereld De wereld van slaap en
gulden fantasie? Is zij misschien de
verpersoonlijking van een verloren ge
liefde, uit den een of anderen roman,
die vorm en kleur hoeft gekregen in
mijn verbeelding door de beschrijvende
woorden van den dichter
En zoo poogde hij elke lijn, elke tint
van het liefelijk gelaat, dat hem zoo
ijlings was ontvloden en welks diepe,
donkere oogen hem maar een vluchti-
gen blik hadden geschonken, in zijn
geest terug te roepen.
Ik moet ik zal haar terugzien!
morde hij. Want de mystieke snaren
der herinnering trilden nu op teedere
wijze in zijn hart.
De dagen van vroolijke jonkheid, toen
hij, als page aan het Winterpaleis, voor
het eerst aandacht leerde schenken aan
het schitteren van vrouwenoogende
dagen, die hem gekend hadden als gar
de-luitenant, zij alle kwamen terug
voor het oog zijns geestes, maar in geen
der bijtrekkende figuren herkende hij
de liefelijke trekken van zijn engelach
tig schoon buurvrouwtje. Hij boog het
hoofd, in droomerij verzonken.
Als ik van die vrouw gedroomd
mocht hebben in mijn leven vol afwis
seling en gevaren, dan zal die droom
nu niet langer droom behoeven te blij
ven. Want zij is hier, in levenden lij
ve, en ik zal haar betooverend kopje
weldra terugzien. Ik kan haar niet
verliezen En inderdaad, het was waar,
dat het snarenspel zijner ziel, zoo plot
seling beroerd door feënhand, voortaan
zou ruischen in gestadig liefelijker klin
kende accoorden en met grooter kracht.
Want de stem der liefde had de stilte
van zijn hart verstoord. Een zeker iets
in zijn binnenste fluisterde hem toe:
Zij is de uwe zij is de uwe Zij wacht u 1
In de dagen, die op de ontmoeting
volgden, kon men in al zijn doen en
laten een zekere onrust, een bepaald
plan bespeuren. Gravin Xenia, dag aan
dag over haar schrijftafel gebogen, was
nog steeds onder den indruk van dien
avond en kon het denkbeeld niet van
zich afzetten, dat het vergeten drama
van Nimovitch gevaar liep weder te
worden opgerakeld. Haar geest was
onafgebroken bezig met het ontwarren
van het web, dat door het noodlot was
gewevenVassili Milutin's verloren
liefde.
Het zou wreed en onbarmhartig zijn,
om nu reeds melding te maken van
mijn ontdekking, zoo besloot zij haar
gedachtengang, en intusschen stelde zij
alle middelen in het werk, om tu trach
ten het geheim, dat op het grijze buis
scheen te rusten, op te lossen.
(Wordt vervolgd.)