ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET VOORMALIG 4E DISTRICT.
No. 1402.
Zaterdag 17 April 1009.
i8e Jaarg
Buitenland.
FFATILLKTON.
Binnenland.
BRESEENSCDE IIIIIAT,
Abonnement per 3 maanden 0.50, franco per post
door het geheele rijk J 0.55, voor België ƒ0.625 en voor
Amerika 0.82:' bij vooruitbetaling.
Ahonnementen worden bij boekhandelaren en brieven
gaarders aangenomen.
Advertentiën van 1 tot en met 5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar plaats
ruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdag
middag te twee ure.
Men is het in Turkije in den laatsten
tijd langzamerhand gewend geraakt, dat
wijzigingen op het gebied der binnen-
landsche politiek worden tot stand ge
bracht met behulp van de militaire
macht. Want dat hot bij de huidige
troebelen niet louter een muiterij, maar
wel degelijk een staatsgreep geldt, laat
na de .jongste berichten geen twijfel.
Men denkt bij de gebeurtenissen van j
thans onwillekeurig terug aan de laat
ste Juli-week van het vorige jaar. Toen
werd bij Keizerlijke iradé do grondwet j
van 1876 hersteld en de bijeenroeping I
van het parlement gelast, nadat geble- j
ken was dat het door de jong-Turken
bewerkte leger meester was in den
lande. Thans is bij een Keizerlijke ira-
dé een ministerie naar huis gezonden,
nadat gebleken was dat de hoofdstad in
de macht was der troepen. Het onder
scheid is, dat, terwijl in Juli 1908 de
jong-Turksche leiders zegevierden, thans
hun tegenstanders de mannen van
de zoogenaamde liberale unie hun
wil hebben weten door te zetten. Men
moet hier intusschen niet uit het oog
verliezen, dat het niet tegen de consti-
tutioneele beginselen was dat deze jong
ste bewoging zich richtte, doch tegen
de huidige (jong-Turksche) bewindvoer
ders, tegen wie reeds lang in den lande
een steeds walsende strooming gaande
was. Even snel en krachtig als in Ju
li door het jong-Turksche comité de
zegepraal werd bovochton, is thans door
zijn tegenstanders do zege behaald. De
opstandelingen eischten het ontslag van
den grootvizier, de ministers van oorlog
en van marine en van den Kamer-voor
zitter, alsmede straffeloosheid. En zie,
binnen vier-en-twintig uur verschijnt
een iradé, waarin het optreden van een
nieuw kabinet wordt aangekondigd en
straffeloosheid wordt toegezegd. Sneller
kan het al niet
Het is trouwens nog niet zoo lang
geleden, dat men in Turkije getuige was
van een even snel opkomende en even
spoedig opgeloste binnenlandsche crisis.
Men zal zich nog wel herinneren, hoe
half Februari van dit jaar zich plotse
ling een binnenlandsche crisis ontwik
kelde de beweging was toen tegen
den toenmaligen grootvizier Kiamil pas
ja gericht die eveneens met verbijs
terende snelheid tot een oplossing werd
gebracht door het aftreden van den 82-
jarigen Kiamil pasja. Hij moest plaats
maken voor Hilmi pasja, den vroegeren
inspecteur-generaal der hervormingen in
Macedonië, die thans dan op zijn beurt
het veld heeft moeten ruimen voor
Tewfik pasja, den oud-minister van bui-
tenlandsche zaken.
Een bericht uit Konstanti nopel schetst
de toedracht der gebeurtenissen als
volgt
Dinsdagmorgen trokken twee in het
ministerie van oorlog ondergebrachte
bataljons over de Divanjoloestraat naar
het parlementsgebouw. Men zag slechts
weinige officieren aan hun hoofd. De
anderen waren in de kazernes opgeslo
ten. De door de jagers van Saloniki
gevormde parlementswacht werd naar
huis gezonden en haar officieren werden
gekneveld. Hetzelfde geschiedde met
de wacht voor de Porte. Spoedig daar
op sloten zich groote menschenmassa's
bij de opstandelingen aan De menigte
groeide wel tot honderdduizend perso
nen aan. De soldaten houden de toe
gangen tot het parlement bezet. De
nieuwe brug is voor 't volk afgesloten,
de oude wordt voor de militairen vrij
gehouden. Troepen en volk verlangen
het herstel van het sjeriat-recht (de
godsdienstige wet)', de afzetting van den
grootvizier, eenige ministers en den Ka
mer-voorzitter. Later sloten zich 6000
studenten bij het volk aan. Zij bezet
ten de Moskee-Mohammed Faty. De
telegrafische verbindingen zijn afgesne
den. Eenige jong-Turksche officieren
moeten zijn gedood. Tegen half elf wer
den 22 kanonnen van Pera naar Stam
boel gebracht.
Naar 't schijnt, heeft een deel van de
jagers van Saloniki, die tot dusver aan
het jong-Turksche comité trouw geble
ven waren, met de opstandelingen ge-
meene zaak gemaakt.
De ministers zijn op de Porte verga
derd en willen, nog in onzekerheid als
ze zijn omtrent de sterkte der bewe
ging, eerst met de leiders der opstan
delingen onderhandelen.
Er zijn in het geheel 17 dooden en 30
gewonden gevallen. Tot de dooden be-
hooren de minister van justitie en een
Arabisch kamerlid, die werd aangezien
voor een Jong-Turksch ijveraar. Onder
de gewonden moet ook de minister van
marine pehooren.
Al vielen er dooden. voor de rampen
van een groot bloedbad is Turkije, dat
zich niet zonder schokken schijnt te
kunnen ontwikkelen, bij de jongste cri
sis tenminste gespaard gebleven.
Ook dit biedt een trek van overeen
komst met de Juli-wenteling van 1908,
die wel met op zichzelf staande moor
den, maar niet met een algemeen bloed
bad gepaard ging.
tJRESKENS, 16 April 1909.
Maandagmorgen overleed in het dia-
conessenhuis te Rotterdam de heer J.
Mulder, in leven opzichter van den pro
vincialen waterstaat alhier.
De overledene, die den leeftijd van
bijna 58 jaren telde, mocht zich verheu
gen in een grooten kring van vrienden,
dank zij zijn groote dienstvaardigheid
en bereidwilligheid.
De heer Mulder was tevens voorzitter
van het bestuur der Wilhelmina-Be-
waarschool.
Wegens zijne ziekte was hem een
verlof verleend van drie maanden, ge
durende welk tijdstip als zijn plaats
vervanger was aangewezen de heer Abr.
Salomé te Ter Neuzen, terwijl als tij
delijk 2e bureol-ambtenaar te Ter Neu
zen is geplaatst de heer Joz. Becu alhier.
Als gij maar het geringste spoor zoudt
kunnen ontdokken van de verdwenen
vrouw, dan ben ik zeker, dat hij tot
aan het einde der wereld zou zoeken,
om haar terug te vinden. Want, waar
de vriendin, ik twijfel er niet aan, of
hij droomt nog altijd van de hoop, om
haar tot zijn vrouw te maken. De da
gen van schuldige passie zou hij gaarne
willen tiitwisschen. Want, zoo zoet als
het genieten is, voor een man als
Vassili Milutin heeft ook het vergoeden
van toegebracht leed ëen bizondere be
koring.
Evenwel, mocht het hem onmoge
lijk bljjkenpom zijn nobele bedoelingen
ten uitvoer te brengen, dan zal mis
schien de ophanden zijnde oorlog met
Turkije, want hot lijdt geen twijfel,
of eon krijg met de Porte staat voor
de deur, een gereede aanleiding zijn,
om hem aan zijn verdoovende bespiege
lingen te onttrekken. Ik weet, dat Bo
ris alsdan gemakkelijk en op eervolle
wijze, zijn generaalsrang zal kunnen
verdienenmaar het verheugt mij, dat
ook zijn vader nog in de volle kracht
van het leven is en dat de enkele grij
ze haren, die zich bij hem vertoonen,
een frisch, mannelijk voorhoofd over
schaduwen.
Zonder twijfel zou de keizer hem on
middellijk oproepen, om deel uit te ma
ken van zijn oorlogsraad. Niemand die
den Donau en de Vorstendommen beter
kent, dan Vassili Milutin en de lauwe
ren, die hij in Klein-Aziö verwierf, zijn
nog onverwelkt. In het krijgsgewoel en
onder den drang van groote gebeurte
nissen zou het hem misschien mogelijk
zijn, zich te ontrukken aan zijn gemij
mer over verloren liefde en verdwenen
geluk, waarmede hij thans zijn eenzaam
hart ten bloede wondt. Gij kunt op
een vredebreuk, als die ik aanduidde,
derhalve verdacht zijn. Ni co laas Igna-
tief is te Konstantinopel in de weer,
als een vervolgde tijger. Zijn werkkracht
is verbazend, maar niettemin geloof ik,
dat een nieuw bedrijf van de ingewik
kelde Oostersche kwestie weldra weder
op angstwekkend ernstige wijze ten
tooneele zal worden gevoerd.
Op zekeren avond, toen gravin Xenia
en kolonel Milutin terugkeerden van
een feest, dat te Dresden had plaats
gehad, op den verjaardag des keizers,
zagen zij, dat een rijtuig het hunne
volgde langs de schoone lindenallee van
Loschwitz.
Daar komt Vera's levend raadsel,
ons lieve buurmeisje, aanhad hij tot
zijn gezellin gezegd. Hij had er zich
een gewoonte van gemaakt en er een
vreemdsoortig genoegen in gevonden,
om langen tijd den blik gevestigd te
houden, op den der vensters van het
grjjze huis, waarachter hij somtijds
flauwtjes een meisjesgelaat meende op
merken, dat met belangstelling rondkeek
in de lachende wereld rondom haar. En
vaak had hij ook haar fladderend kleed
je gezien, wanneer zij, door haar groo
ten, trouwen Ulmerdog gevolgd, in de
lommerrijke paden van den schilderach-
tigen tuin wandelde, of haar bloemen
verzorgde. De speelsche windjes had
den hem dikwijls den klank van haar
stem toegewaaid, wanneer zij in de een
zaamheid van haar uitgestrekt park,
een liedje neuriede, en hij zou er heel
wat voor hebben willen geven, om te
weten wat zij zong en of haar lied een
zang van liefde of van verlangen was.
(Wordt vervolgd.)
