ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET VOORMALIG 4' DISTRICT.
aal Uil
No. 1382.
Woensdag 3 Februari 1909.
188 Jaarür.
Kiesrecht.
jjuitenlaiui.
FEUILLETON.
lit
!E-
RESKENSCHE COURANT.
Abonnement, per 3 maanden 0.50, franco per post
door het geheele rijk 0.5a, voor België /0.62s en voor
Amerika 0.82bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden bij boekhandelaren en brieven
gaarders aangenomen.
Ad verten tiën van 1 tot en met 5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar plaats
ruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdag
middag te twee ure.
Dit bïa«i verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond by den uitgever C. IMKLEMAN te Rreskens.
Wij brengen in herinnering dat
zij die aanspraak maken om op de
kiezerslijst I909jl910 geplaatst te
worden doch in 1908 in de ge
meente niet zijn aangeslagen in de
Hijks dir. belastingen zich vóór
j-a fettruaii a.s.
wr gemeente-secretarie moeten aan
geven.
Er is een tijd geweest dat zoowat
iiiuüiinu in Europa eeiiigszms dacht aan
Turkije, dan ue 'lurken zelve.
hue geneei anders is de toestand nu
geworden. Er is iets uitgevonden, dat
men tiet Europeesclie evenwicht noem
de: er is geleidelijk ontstaan een ge
voel van suliuaiileit, van altruïsme, ook
'o|iüet goOied der internationale butrek-
mugcu. Eu bovenal, er zijn Turksche,
Du.gaai scüe, Servische eu andere leenin-
gcu auu ue wereldinarkl gekomen, eu
et zijn liaadelsbetrekknigeu aangeknoopt.
El alles brengL menscüuii en mogeud-
liedel) ei tee, meer beiaug te stellen in
(le laken vau Oest-Europa, dan in Goe-
tUe'a tijd.
tal bleek dezer dagen op treffende
vjze.
Heeds gtruimen tjjd werden onder
handelingen guvoerd tusscheu Bulgarije
en Turkije over de erkenning van de
onafhankelijkheid, die op 5 October
van het vorige jaar was afgekondigd.
Verschillende quaesties moesten daarbij
worden geregeld, doch het tot stand
komen eener overeenkomst stuitte voor
namelijk al' op de hooge bedragen die
Turkije eischte als schadeloosstelling
votden overgang van den Orient-spoor-
weg aan Bulgarije, voor den afkoop
van de schatting die Oost-Roemelië als
vasalstaat aan den Sultan betalen moest,
en van de schatting die Bulgarije se
dert 80 jaren hardnekkig geweigerd
heeft te betalen.
Turkije wil de onafhankelijkheid van
Bulgarije wel erkennen, maar eischte
aanvankelijk als afkoopsom een bedrag
van öÜO» millioen francs. Over dien
eiscli was iedereen verbaasd want het
was ondenkbaar dat liet jonge konink
rijk zulk een som zou kunnen betalen.
i)e rnilliarden, die Frankrijk na den
rampspoedigen oorlog aan Duitschland
moest aldokken, vormden, vergelijken
derwijs, niet zulk een som als Turkije
van Bulgarije eischte. Het bleek ech
ter spoedig dat er kwaad geld onder
wasdat Turkije overvroeg, om met
des te meer kans een toch al vrij hoo
ge soul te kunnen vaststellen als „min
ste eisch". Geleidelijk werd het bedrag
der schadeloosstelling verminderd tot de
helft, tot een kwart
Haar zelfs 150 millioen zijn nog te
veel voor de Bulgaarsche middelen.
Bulgarije bood 8Z millioen, en ver
klaarde die som na nauwkeurige bere
kening te hebben vastgesteld, en daar
niet boven te kunnen gaan.
73.
Tientallen flinke, jonge officieren van
bet Russische leger, die, in twee- en
drietallen, van Odessa uit, verkennings
tochten haddeD gedaan in de landstre
ken, die weldra in operatie zouden wor
den genomen, hadden den nieuwen gou
verneur generaal van een nog te ver
overen koninkrijk alle gewenschte in
lichtingen kunnen verschatten. Bat zy
zich bij de legatie aanmeldden, om zoo
bet scheen dépêches of informaties ui
te leveren, had geen achterdocht ge
wekt en de sluwste der Levantsche spi-
onnen was volkomen misleid geworden,
door de oogenschouwelijke werkeloos
bod ,'or Russische diplomaten. Maar
00 het machtig intellect van den ge
dopte dienaar des CzareD, die Ruslan I's
belangen aan den Bosporus behartigde,
en die zijn weergalooze geslepenheid
dankte aan een leven, te midden van
Oosterlingen doorgebracht, had den ge
neraal groote diensten bewezen.
Toch wat en het niet de zorgen voor
het nieuw te winnen Aziatisch konink
rijk, noch de doodsverachting der wilde
horden, die reeds op dit oogenblik hun
benden verzamelden, om don indringers
te weerstaan, die het hart van Vassili
Milutin als lood zoo zwaar maakten.
Bij zijn overhaast vertrek van Sor-
reDto, had hij verzuimd gravin Cecile
een adres te geven, waarheen zij haar
liofdoademende brieven veilig kon rich
ten. Toen hij dit verzuim bemerkte,
stoomde de Italiaansche boot reeds en
kliefde haar steven de blauwe golfjes
der Egëische zee. Zyn telegrammen
waren niet beantwoord en ofschoon ge
steld in korte, duidelijke woorden, geen
letter was tot hem terug gekomen.
Maar toen kwam de Porte op den
onzaiigen inval, in plaats van het ver
schil tusschen vraag en aanbod, eon ge
deelte van Oost-Roemelië, dat weliswaar
bijna geheel alleen door Turken wordt
bewoond, maar dat de Bulgaarsche
regeeiing absoluut niet wil afstaan.
Het was deze eisch der Turksche re
geering, die Bulgarije er toe bracht,
zijn reserves onder de wapenen te roe
pen want te Sofia meende men vrij
zeker te weten, dat Turkije voornemens
was zich, hangende de besprekingen,
met militair geweld van het bewuste
gedeelte van Oost-Roemelië meester te
maken.
Hoewel Kiamil-pasja, zoowel als de
Turksche minister van buitenlandsche
zaken, die bewering beslist tegenspra
ken, zond de regeering van vorst Fer
dinand de achtste divisie naar het stra
tegisch gewichtigste deel van Oost-Roe
melië, dat Turkije gaarne zou terug
krijgen.
En daar ook Turkije troepen-afdeeliir
gen aan de grens heeft, was het gevaar
voor een onwillekeurige en ongewensch-
te botsing, maar die ernstige gevolgen
na zich kan sleepen, ontzettend groot.
Maar nu toonde zich de zorg vau ge
heel Europa om een botsing te vermij
den. Er kan geen onverschilligheid
meer bestaan voor wat „hinten, weit,
in der Türkei" voorvalt. Rusland zond
een telegrafische nota aan de mogend
heden, Engeland riep om samenwerking,
Buitschland en Oostenrijk lieten door
hunne gezanten in Konstantinopel en
Sofia goeden raad geven.
Alle inogenuheden toonden den ernst
van den toestand te doorzien en er naar
te willen streven, de vonk uit te blus-
scheu die den oorlogsbrand in den Bal
kan zou kuunen doen ontstaan. En
niet:alleen, dat zij den raad gaven zich
te wachten voor vijandelijkheden zij
beseften tevens de noodzakelijkheid om
te pogen, de geschilpunten tusscheu
Turkije en Bulgarije weg te nemen of
ten minste te verminderen.
Koning Edward liet den wensch uit
spreken, dat Tuikye zich met een scha
deloosstelling van 1UO millioen francs
zou tevreden stellen, Raslaud voegde
daarbij tevens den raad, niet aan te
dringen op afstand van grondgebied
Frankryk en Italië sloten zich daarby
aan.
Eu daar er voor Turkije veel zoo
uiet alles aau gelegen is de vrieud-
scliap en de goeue bedoelingen van Eu
ropa te waardfceren, en den gegeven raad
op te volgen, is het niet alleen moge
lijk, maar zelfs waarschijnlijk, dat de
kloeke besluiten van vorst Ferdinand
er toe zullen uydragen om Ue overeen
stemming te bespoedigen en het afslui
ten der overeenkomst te vereenvoudi
gen. Oostenrijk bereikte dat door een
finaucieele tegemoetkoming, Bulgarye
door zijn mobilisatie.
Maar Europa, dat Oeducht is voor ei
ken strijd, en dat de conferentie voor
de regeling van de Balkan crisis van
halte wenscht, gaf er den stoot aan.
En dat is het gevolg van de veran-
Vandaar dat onrust hem de borst
verscheurde. Hij wist niet wat hij van
dit beangstigend zwijgen te denken
had. Hij bezat uitgestrekte goederen
in Rusland, mijnen in den Oeral, groo
te wouden in Polen en een uitgestrekt,
vorstelijk domein iu Oost-Siberië. Maar
zelfs zijn paleis aan de Enge'srhe pro
menade zou hij gaarne gegeven hebben,
om de angst, die hem belette te den
ken, te kunnen bezweren. Eén woord,
éen enkel woord 1 Des nachts zocht
hij tevergeefs vergetelheid in den slaap.
Altijd was zijn geest bezig met haar.
In de dagen van het groote bal, in de
dagen toen elke harteklop juichteIk
zal haar te Nimovitch wederzien 1 toen
was het de hartstocht geweest, die al
zijn geest had vervuld. Maar nu, of
schoon meester van het schoone land
goed, in de bosschen van Volhyn:ë,
gaarne zou hij afstand gedaan hebben
van dit vorstelijk bezit, om haar daar te
weten, in veiligheid en vrede, wande
lende onder de breedgetakte kastanje-
boomen, aan het meer. Want hij be
minde haar thans in waarheid 1 In het
onbeantwoord blijven zijner telegram
men zag bij een duister voorteekun van
naderend onhoil. Dan hij haar herstel
van eer verschuldigd was, voortdurende
bescherming en alles wat haar een
zaamheid dragelijk zou kunnen maken,
daaromtrent bestond bij hem geen twij
fel. En was het dan ook met een ge
voel van naderend gevaar dat hij, in 't
besef zijner verplichtingen te haren op
zichte, uit den mond van den gezant
vernam, dat de geheimzinnige generaal
Michael Waldberg van Kaïro was ver
trokken.
(Wordt vervolgd.)