It II S k ISIIi; CO [RAM,
L. 1336.
178 Jaarg
ILGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET VOORMALIG 4E DISTRICT.
Sltall ti! KiSiKli-nia
Buitenland.
FEtULLKTO'V.
Abonnement per 3 maanden 0.50, franco per post
door het geheele rjjk 0.55, voor België ƒ0.625 en voor
Amerika 0.825 bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden bij boekhandelaren en brieven
gaarders aangenomen.
Advertentiën van 1 tot en met 5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar plaats
ruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewatht tot Dinsdag- en Vrijdag
middag te twee ure.
te&asicMttmaai
Hit blad verschijnt elften Dinsdag;- en Vrijdagavond bij den uitgever C. DIELEMAV te Breskpns
do is dan België een koloniale mo-
tibeid geworden.
e Kamer heeft het ontwerp, bedoe-
le de naasting door den Staat van
pongo, aangenomen, met eene meer-
aeid die men zich zelfs niet heeft
ven denken.
je overneming van den Congostaat is
r zeker de gewichtigste daad, welke
Belgische Kamer, sinds België zijn
fhankelijkheid verkreeg, volbracht
ft.
ie naasting, nu zij oen voldongen feit
wordt door de natie met zeer ge-
igde gevoelens onthaald. Over 't
meen echter moet worden verklaard,
de handel en de industrie de tot
id gekomen oplossing beslist goed-
ren. De langgerekte bespreking
ibroken en weer ter hand genomen
die een paar kabinetten het leven
it gekost, heeft deze goede zijde al-
as gehad dat velen in den lande al
tegen wil en dank zich voor de ko-
ale zaken zijn gaan interesseeren en
iepen hebben dat zij er toch iets
behoorden te weten Met dat al
't de kennis, welke België, als natie,
t met betrekking tot het onmetelij-
gebied dat thans tot Belgische kolo-
>is geworden, boneden alle peil.
'ot die onverschilligheid hebben de
alisten in aanzienlijke mate mede
werkt.
jerhaaldelijk is door buitenlanders
naam, Fransehen, Duitschers en ook
elschen, verklaard geworden dat elk
pr volk zich gelukkig zou achten in
bezit te treden van een kolonie die
de beschaving toegankelijk is ge-
Ikt, en waarin de administratieve
ihine alreeds loopt. De Belgen broni-
en mopperden, en sloegen geen acht
op het door hun koning tot stand ge
brachte, alleen maar omdat zij, die op
't oogenblik den mond vol hebben van
wereldexpansie, over het geheel zoo zel
den den neus buitengaats hebben gesto
ken om eenige voorstelling te bezitten
van de som van kractsinspanning welke
zij bij zulke uitbreiding naar buiten van
hen zal worden gevergd. Drie-vierde
gedeelten zijner industriëele productie
moet België noodzakelijk aan den man
brengen, daar anders zijn industrie-ar
beiders verhongeren doch zich nieuwe
afzetmarkten te openen en zelf er zijn
productie heen te brengen, schijnt min
der noodig tc zijn, tot op den dag waar
op aanzienlijke handelsmarkten misschien
voor hen verloren gaan en de buiten-
landsche bemiddelaar, die thans hun wa
ren vervoert, vrijwillig of onvrijwillig
zijn diensten mocht weigeren.
Van stonde af aan heeft België plaats
genomen onder de koloniale mogendhe
den. Niet zonder bezorgdheid zien ve
len alhier de toekomst in en denken aan
de verrassingen der koloniale politiek.
De tijd van klagen is echter voorbij, en
vooreerst zal van België verwacht wor
den dat het krachtig de handen uit de
mouw zal steken. Het staat namelijk
voor een zware taak, te zwaarder nu
de beschaafde wereld dezen kant uit
kijkt, en er zekere klippen te vermijden
zullen zijn welke door de vorige regee
ring van den Congo staat niet genoeg in
't oog zijn gehouden. Daarbij komt nog,
dat België in koloniale zaken zeer on
ervaren is, en op dit gebied zeer waar
schijnlijk nog harde noten zal te kra
ken krijgen. Laten wij hopen dat de
leerschool, welke thans aanvangt, niet
al te moeilijk zal zijn.
Dat Congoland een voorwerp van na
ijver is geweest en nog is, van de zijde
van andere volken, is aan geen twijfel
onderhevig. Koloniën worden nog heden
niet zelden als een ideaal beschouwd,
waar men gauw tot vermogen kan ge
raken, zonder erg kieskeurig te zijn op
de middelen. Evenwel, de oude me
thode om koloniën te beheeren, heeft
heden zoo goed als afgedaan, en België
zal in Afrika zeer beslist rekening heb
ben te houden met de quaestie van hu
maniteit.
In dit opzicht heeft België een zware,
en naar gelang der opvatting grootsche,
taak te vervullen. Al te vaak nog gaat
de koloniale politiek gepaard met ver
drukking en machtsmisbruik, al te zeer
nog wordt zij gekenmerkt door inhalig
heid, vaak verborgen onder den dek
mantel der beschaving. In de middel
eeuwen vooral stond België, Vlaanderen
meer in 't bijzonder, bekend wegens zijn
ontembaren dorst naar vrijheid.
Meesters hebben deze gewesten steeds
niet dan met moeite geduld.
Voor de eer des lands is het te ho
pen dat men thans deze grondbeginselen
in toepassing zal brengen en kracht
dadig doch eerlijk willen werken tot de
opheffing van het natuurvolk, met
welks voogdij wij ons thans hebben be
last.
Deze week is het program der Turk-
sche regeering verschenen.
Neemt men in aanmerking, dat de
grootvizier, Kiamil Pascha, nauwelijks
een week aan het bewind is, dan zal
men hem niet kunnen beschuldigen geen
haast gemaakt te hebben met het be
kend maken van de intentiën der re
geering, en zal men hem een aantal va
ge termen in het offlcieele stuk wel
vergeven.
Het program is natuurlijk een verkla
ring van de algemeene politiek der re
geering. Het eerste en voornaamste,
wat de Porte heeft te doen, is, de be
staande wetten in overeenstemming te
brengen met de grondwet en te reorga-
niseeren „leger en vloot, justitie en ad
ministratie, en alles wat daartoe behoort.
Nu, leger en vloot te hervormen zal
niet het moeilijkste deel zijn van dit
program, al zal het geld kosten 1
Maar reorganisatie van justitie en
administratie, dat is voor Turkije
een ding van belang. Hier valt een
Augiasstal schoon te maken. Want in
de rechterlijke, en de geheele ambte
naarswereld, ziet het er mooi uit in de
Turksche landen.
Het zal zoker niet gemakkelijk vallen
ervaj'cn en betrouwbare ambtenaren te
vinden. Ervaren en bekwame ambte
naren zijn er misschien in Turkije, maar
sindb dertig jaren en langer leven zij
in een sfeer van verdorvenheid, die hen
weinig betrouwbaar maakt. En de wer
kelijk eerlijke mannen zijn onder de
oude regeering weggeduwd uit de amb
tenaarswereld en hebben in de verban
ning of in hun non-activiteit hun ken
nis van de administratie en van de
toesjanden des lands verleerd.
Eti dan komt het buitenland ook in
aanraking met de hervormingen. Het
bedeaf in de administratie, de omkoop
baarheid in Turkije heeft in den loop
der tijden aanleiding gegeven tot den
opbouw van een internationaal stelsel
van verdragen en overeenkomsten, waar
door vreemdelingen zooveel mogelijk be
waard blijven voor de Turksche recht
spraak en de Turksche verordeningen.
Dit stelsel is bekend onder den naam
van „de capitulaties". Die capitulaties
wil de Turksche regeering nu ook af
schaften.
Maar daarbij komt ze in botsing met
de mogendheden.
Afschaffing, goed, maar niet eerder
dan als er in Turkije geregelde, geor
dende toestanden zijn ingevoerd. En
daar zullen nog jaren mee verloopen.
-4?——hem-
ên laatste middel bleef haar nog over
|en rechtstreeksch beroep op den
'namen Iius, om niet tegen den
f te spelen. Maar hiortoe zou zij
te bewegen zijn geweest, ook
is niet, nu zij haar arm, gepijnigd
jd te ruste legde, zich bewust, dat
eze traag voortkruipende nachtelij-
Iren wellicht haar lot zou worden
1st. Want zij wilde geen inbreuk
bn op den vrijen wil van haar
genoot, die, wat hij ook jegens haar
pt hebbon misdreven, toch vóór al-
delman, man van eer en Pool van
pr bloede was en bleef. Alleen dan,
heer ons niets anders overblijft 1 lis-
p zij, terwijl zij een kus drukte op
blanke voorhoofd van haar slapend
I. Geen slaap had nog haar moede
in geloken, toen vele uren later, bij
zwak schemeren van den aanbre
ien dag, haar echtgenoot zijn ver
trekken betrad. Met angstig kloppend
hart had zij zijn terugkeer afgewacht
De gebeurtenissen van dezen noodlot-
tigen nacht bereikten nimmer het oor
van Cecile Wizocka, want de meesten
der verschrikte speelgenooten hadden,
lang voor dat Etienne Wizocki in wan
hoop zijn kaarten nederwierp, het too-
neel van den strijd verlaten en zich in
hun vertrekken teruggetrokken. Ik heb
genoeg, had Etienne ten slotte met
schorre stem gezegd, een blik slaande
op Vassili Milutin die langzaam van
zijn zetel rees en een diepe buiging
maakte voor de nog aanwezige getui
gen van dezen krankzinnigen strijd op
leven en dood, die de door allen mede-
gespeelde partij baccarat had besloten.
Het was niet de onbevangen, hard
vochtige Milutin geweest, die dobbel-
steenen had gevraagd niet de Rus, in
wiens ongeschokt gemoed de verrader
lijke plannen van zjjn Grootvorst slui
merden. Maar het was de graaf, die
zijn recht geëischt had, om quite ou
doble te spelen 1 Met een blik op den
in stomme verbazing toeluisterenden
raad van eer, had Vassili Milutin kalm
opgemerktGij staat er op, niet waar
Gij wenscht gebruik te maken van uw
recht Eu met een blos van wanhoop
op de kaken had Wizocki geantwoord,
terwjjl hij den generaal scherp in de
oogen had gezien Mij dunkt, dat injj
dit vrij staat 1 Ook den Muscoviet was
het bloed naar de gebronsde wangen
gedrongen, toen hij met een flauwe hoofd
buiging geantwoord en kalmpjes gezegd
had Natuurlijk 1 Wel had een onheil-
spellendeu toon geklonken in de stem
van den soldaat, toen hij dit enkel
woord uitsprak. Niet de speler had ge
sproken niet het verlangen, om Cecile
Wizocka's betooverende schoonheid een
schrede nader te treden, had dat som
bere accent veroorzaakt. Het was de
triomfeerende agent van Rusland ge
weest, die plotseling zijn hart had voe
len ontgloeien door een helsche vreugde.
Nu is hij de mijne! had het in zijn bin
nenste gejuicht, want Milutin wist, dat,
hoe de noodlottige dobbelsteen ook mocht
vallen, ten slotte toch de fortuin aan
zijn zijde moest blijven.
Onkwetsbaar door zijn onmetelijk ver
mogen, maar meer nog door de orders
van (jen grootvorst, was Vassili Milutin
in alle opzichten de sterkste en For-
tuna was hem gunstig gezind gebleven.
Met de hoffelijkheid, die zelfs de meest
verbitterde duellist bewijst aan den te
genstander, die dood aan zijn voeten
ligt, boog de generaal en verwijderde
zich, om zijn eigen vertrekken op te
zoeken. De getuigen van den strijd ver
dwenen evenzoo sprakeloos van de kamp
plaats, toen de graaf, met wankelenden
tred en met de hand op het bonsend
hart gedrukt, door de eenzame gangen
op zijn eigen vertrekken toeschreed.
Een heerlijk schoone ochtendstond
brak aan. Het zonlicht schitterde op
het meer, waar de zwanen statig rond
dreven, en bescheen met vroolijke glan
sen dö Volhynische wouden, waar de
vogels hun morgenlied zongen en het
wild zich aan beek en stroom kwam
laven. Geen enkel uiterlijk toeken van
de door den nacht gewrochte ellende
was zichtbaar. De Poolsche edelen wa
ren meerendeels reeds vroegtijdig ter
jacht getogen en de Russische generaal
zat alleen aan den, met een keur van
uitgezochte spijzon beladen, ontbijtdisch,
