It R K S h K S IIK COURANT.
No. 1296.
Woensdag 1 April 1908.
17e Jaarg
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET VOORMALIG 4E DISTRICT.
Denkende politiek.
Eene groote opoffering.
Buitenland.
FEUILLETON.
Abonnement per 3 maanden 0.50, franco per post
door het geheele rijk 0.55, voor Belgie ƒ0.625 en voor
Amerika 0.825 bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden bij boekhandelaren en brieven
gaarders aangenomen.
Advertentiën van 1 tot en met 5 regels 25 cents, elke
gewone regel meer 5 cents. Groote letters naar plaats
ruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdag
middag te twee ure.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond bij den uitgever O. DIELEfl.l.N te Itreskenv
SKSBiê—
Do Tweede Kamer heeft dus het
noodwetje in zake het blijvend gedeelte
aangenomen. En de aanneming werd
bevorderd door de stemmen van al de
rechtste leden en van 6 oud-liberalen,
waaronder ook de afgevaardigde voor
het district Oostburg.
Dat besluit kost aan de schatkist bij
na een half millioen gulden, een som
die als weggeworpen geld wordt be-
sohouwd.
De Midd. Crt. is er niet over te spre
ken, en noemt het een morsen met het
geld.
Sprekende over dit besluit, zegt ze,
het tegen het volgend jaar, als er alge-
ïncene verkiezingen voor de Tweede Ka
mer aan de orde zijn, te zullen onthou
den.
En dan vraagt ze, wat de kiezers in
het district Oostburg, daarvan denken.
Zelve zal ze maar voor zich houden,
voor wat zij er over denkt.
Men zal blijkbaar de vraag hebben op
te vatten, wat de liberale, kiezers daar
van denken, want die der recbtsche
partijen nemen uit den aard der zaak
een vrijzinnige toch niet, al kan geens
zins ontkend worden, dat het district
Oostburg, zoolang mr Hennequin inzet
hij de stembus blijft, een schier eenige
uitzonderingen den politieken strijd
maakt.
Dat de Midd. Crt. in dezen hare ge
voelens niet bloot legt, behoeft niet te
verwonderen, bij de eigenaardige hou
ding, meermalen door haar aangenomen,
in zake de Provinciale verkiezingen,
als deze het district Sluis gelden.
En als de Kamer stembus in 't zicht
komt, och, dan gaat over het uitbren
gen der stem van mr H. een spons en
de liberale kiesvereeniging, die vrijwel
de lakens uitdeelt, kan, nu zij niet meer
is aangesloten bij de Lib. Unie, en haar
daardoor den weg is geopend ieder vrij
zinnige, van welke nuanceering ook te
candideeren, den heer H. met open ar
men weer ontvangen.
En dat men inderdaad de politiek
der spons toepast, willen we nog eens
in herinnering brengen, toen bij de Ka
mer-ontbinding van 1894 mr H. ander
maal werd aanbevolen, omdat hij o. a.
zooveel voor het kanaal van Philippine
had gedaan. Op zichzelf mog'1 dit ijve
ren prijzenswaardig zijn, het vilt toch
niet te loochenen, dat zulk e i motief
toch heusch niet allereerst m ig aange
voerd worden, bij een polit' vraag
stuk als de cht-uitbrei' r, waar
om het toeu ging.
Zal men dus mr H. niet bijzonder
hard vallen over zijne uitgebra htestem,
dan behoeft dat niet te verw i ideren.
We willen die verwachting met een
voorbeeld illustreeren.
Men wete dan, dat in on district
thans een vrijzinnig orgaan bestaat, dat,
blijkbaar met instemming, de bestrij
ding van het noodwetje tot handhaving
van het blijvend gedeelte uit hrt Han
delsblad overnam, doch geen enkel af
keurend woord wijdt aan de aanneming
van het ontwerp, en allerminst over de
stem die mr H. er voor heeft uitge
bracht.
Ziet, als nu de Midd. vraagt hoe de
kiezers in Zeeuwsch-Vlaanderen er over
denken, dan zal het antwoord daarop
vrij vaag moeten luiden, als zelfs een
orgaan waarvan men althans eenige
voorlichting zou mogen verwachten,
daarover geheel zwijgt.
We denken dat de toegepaste prak
tische politiek in dit district wel weer
zal meebrengen om over de houding
van den afgevaardigde niet anders te
doen dan te denkenen gelijk de Midd.
zelve doet, voor zich te houden hoe men
er over denkt.
Toen Polen in de tweede helft der
18e eeuw verdeeld werd tusschen Rus
land, Oostenrijk en Pruisen, bestonden
er in dat land werkelijk Middeleeuw.-clie
toestanden. Het groot-grondbezit ha
alle macht, de rest van het volk leefde
in lijfeigenschap of nog erger.
De groote meerderheid won dus veel
bij de deeling, echter tegen het verlies
der nationaliteit. En dat is gebleken
zoo zwaar te wegen, dat nu na ander
halve eeuw er nog geen verzoening tot
stand gekomen is, dat er altijd nog
massa's Polen zijn, die droomen van
een zelfstandig koninkrijk Polen.
Dat ze daarom in hen,die hun land in
palmden, onderdrukkers zien, ligt voor
de hand en vooral het stramme Prui
sen, dat met alle middelen naar ten
verduitsching der Poolsche provincies
streeft, heeft de laatste jaren veel te
stellen met zijn Poolsche onderdanen.
Reeds lang bestaan er wetten, die er
op berekend waren het Duitscho ele
ment in die zoogenaamde Ostmarken te
versterken, ook door aankoop van Poolsch
grondbezit.
Maar trots de millioenen, daaraan be
steed, trots de bepalingen, die het on
mogelijk maken, dat Polen zich van el
ders in hun land vestigen, heeft deze
arbeid geen voldoend succes gehad.
Daarom zijn onlangs nieuwe wetten
omtrent Polen goedgekeurd, de onteige
ningswetten.
Deze geven nu den staat het recht,
Poolsch grondbezit te onteigenen als
dat in het belang der verduitsching is.
Uiteraard scheppen deze wetten een
unz" leringstoestand, die tot schijnen-
-uidei-1 ing geven kan.
k leeft n.l. voort-
u ueiiitiging der ontei-
genui., on h'n up het onverwachtst uit
huis en haard verdrijven, van huis en
haard berooven kan, even zeker als wan
neer het ouder een rotsblok verpletterd
werd.
Aan het bezoek, dat vorige week
Duitschland's keizer aan Italië gebracht
heeft, wordt natuurlijk groot politiek
gewicht gehecht.
Het was wel niet overbodig, dat door
-U-gH-
2.
Hare kleeding was zeer eenvoudig,
overeenkomstig met het weinige ver
mogen waarvannen aa stilte waarin zij
leefde. Het geluid harer stem, die le
vende echo, welke'eene geheele ziel in
eefié trilling der lucht omvat, liet een
diepen eh teedren indruk na bij hen tot
wie zij het woord richtte. Men sprak
nog van dit stemgeluid 10 jaar na het
gehoord te hebben, even als van eene
vreemde en onuitwischbare muziek, die
in hét' geheugen was ingeprent.
Zij lokte uit dit speeltuig der ziel
zulke welluidende en indrukwekkende
klanken, dat men zeide, dat haar te
hoeren meer was dan haar te zien, en
dat bij haar de stem een gedeelte van
haar schoonheid was.
Dit jonge meisje heette Chai otteCor-
day-d'Armonthoewel van edele af
komst was zij in eene hut in het dorp
Ligneries bij Argentan geboien. Het
ongeluk had haar in het leven ontvan
gen, hetwelk zij op het schavot laten
zou. Haar vader, M. de Corday, was
een van die landedellieden, die de ar
moede bijna met den boer geljk stelt';
bij zijne landelijke bezigheden bemoeide
hij zich veel met staatkunde en haakte
reeds naar eene naderende omwenteling,
hij had eenige gelegenheidsstukken te
gen de dwingelandij en het recht van
eerstgeboorte geschreven. De nood drong
later den vader om zich van zijne kin
deren te scheiden en deze werden om
hunne adellijke afkomst en behoeftig
heid tevens opgenomen in een klooster
te Caen, waarvan mevrouw de Beloun-
ce abdis was.
Charlotte was toen dertien jaar. Hoe
sterker hare ziel werd, des te sneller
werkte zij gedachten om en drong daar
in geheel doorhet kinderlijke in haar
geloof verdween spoedig, zij zag achter
de stellingen, die zij van hare ouders
geleerd had, andere verschijnen, die schit
terender en verhevener waren.
Zij verliet noch God noch de deugd,
die beide eerste lichtstralen in hare ziel,
dc h zij gaf daaraan andere namen en
anaere vormen. De wijsbegeerte, die
toen Frankrijk met hare verlichting
overstroomde, drong zelfs onder de ge
daante van de meest gezochte boeken
door de hekken van het klooster heen.
Bij de opheffing dezer gestichten was
Charlotte 19 jaarde behoefte in hare
ouderlijke woning was met de jaren nog
toegenomenhare twee broeders had
den, in dienst des konings zijnde, het
land verlaten eene van hare zusters
was gestorven, de andere bestierde te
Argentan het nederige huishouden van
haren vader. Eene oude tante, mevr.
de Bretteville, nam Charlotte in haar
huis te Caen opdeze tante was even
als de andere bloedverwanten zonder
fortuin, zij leefde in zulk eene afzonde
ring dat de naaste buren nauwelijks den
naam en het bestaan der weduwe ken
den zij had slechts eene meid, Char
lotte stond deze in de huishouding bij.
Zij ontving met bevalligheid eenige be
jaarde huisvrienden, en vergezelde hare
tai.ue des avonds in de gezelschappen
van den adel, welke de volkswoede nog
niet uit elkander had gejaagd, en waar
eenige overgeblevenen uit den ouden
tijd zich konden vereenigen, elkander
troosten en zuchten. Charlotte, die al
tijd even veel eerbied had voor die ver
langens naar verledens tijdeD, weder-
sprak hen nooit met wreede woorden
doch zij glimlachte in stilte en haar
hart huldigde geheel andere grondbe
ginselen. Deze werden hoe langer hoe
heviger, doch hare teedere ziel, de be-
