BRESKENSCHE
DE 2WENDEIME
ALGEMEEN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR
HET VOORMALIG 4E DISTRICT.
Wel wat kras.
No. 10S6.
Woensdag 20 September 1905.
14e Jaarg.
FEUILLETON.
ABONNEMENT.
Per 3 maanden /0.50, franco per post door het geheele Rijk ƒ0.55,
voor België ƒ0.625, voor Amerika ƒ0.825, bij vooruitbetaling.
By alle boekhandelaren en brievengaarders worden abonnementen aangenomen.
ADYERTENTIËN.
Van 1 tot en met 5 regels 25 cents elke gewone regel meer 5 cents.
Groote letters naar plaatsruimte. Bij abonnement lager tarief.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag twee uur.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond bij den uitgever C. DIEI.EM V\ te llreskeiis.
Het kan bekend zijn, dat na den voor
de christelijke partjjen ongunstig uitgeval
len stembusstrijd, de oorzaak daarvan ook
voor een zeker deel is toegeschreven aan
de niet genoegzame onderlegging van ons
volk, dat te weinig bladen met christelijke
lectuur leest.
Het denkbeeld is aan de hand gedaan
om een goedkoop Volksblad in het leven
te roepen, met dergelijke lectuur en be
stemd voor die vele kiezers, die nooit iets
lezen dat van de christeljjke pers komt en
wier eenig geestelijk voedsel wordt gezogen
uit een neutraal nieuwslad.
Nu wordt in het te Ter Neuzen uitge
geven anti-revolutionaire blad Luctor et
Emergo op dit plan gewezen en opgewekt
tot verwezenlijking daarvan om ons volk
tegen de langzame vergiftiging der neutra
le pers te beveiligen.
We vinden zoo'n uitspraak inderdaad
kras.
Eu als behoorende tot de neutrale pers,
is een woord van protest volkomen van pas.
Het is waar, de beschuldiging is in het
algemeen uitgesproken, is zelfs door een
waas van anonimiteit onttrokken aan den
persoon tfien het neerschreef, maar toch, in
den kleinen kring waarin bedoeld blad zich
beweegt, kan het iets nawerken.
Om tot onze omgeving te bljjven bestaat
er in Westeljjk Zeeuwsch-Vlaanderen slechts
één neutraal nieuwsblad, en dat is het on
ze, en in het oostelijk deel vinden we er
een drietal.
Daarnaast tellen we hier éen vrjjzinnig-
democratisch, benevens éen uitsluitend Chris
tel jjk Zondagsblad; in het oostelijk deel
éen liberaal, éen anti-revolutionair en twee
katholiek politieke bladen.
Als we nu de vrijzinnige bladen buiten
beschouwing laten, omdat die in het oog
van den schrijver zeker wel niet tot de
minst vergiftigende zullen behooren, dan
kan men zeggen, om in de ljjn van den
schryver te bljjven, dat de christelijke bla
den in dit deel van Zeeland, wat aantal
betreft, tegen de neutrale kunnen opwegen.
Zoo nu die schrijver zich zoo wil be
ijveren voor een christelijk blad als inden
aanvang dezes bedoeld, dan pleit dat tegen
de thans bestaande bladen der christeljjke
partjjen, die bljjkbaar niet voldoen aan de
behoelte, die wordt verondersteld te bestaan
voor ons volk.
Waarin bestaat nu de langzame vergif
tiging van de neutrale pers
Dat wordt niet nader verklaard.
Maar het zal misschien hierin moeten
gevonden worden, dat ze, naar schrjjvers
oordeel, het volk niet geven, wat ze zouden
noodig heeft om het voor te bereiden
voor een zoodanige richting bjj de stem
bus als het meest overeenstemt met de be
langen der christeljjke partijen.
Afgezien van die roeping, hebben party
bladen iets voor op de neutrale, namely k
dit, dat ze door zekere personen, wier be
langen gebaat zjjn bjj zulk een dienen hun
ner richting, zich met geweld interesseeren
voor zoo'n blad en het verschillenden steun
kunnen aanbieden en dien aan anderen op
dringen.
En ondanks dien invloed hoe gefor
ceerd ook hebben we meerdere partij
bladen in onze omgeving zien verdwijnen.
Hoe kwam dat. Eerstens om de wei
nige overeenstemming onder de leiders.
En ter. anderen, en daarom niet 't minst,
dat ze bleken niet levensvatbaar te zijn
wegens gebrek aan belangstelling in dien
kring, waar men zich er het meest voor
zou moeten interesseeren, nameljjk aan de
zjjde van de geestverwanten.
Ja, er mag gerust verklaard, dat op een
enkele uitzondering na, de neutrale pers
wordt geprefereerd boven eigen party-bla
den, ook bij de medestanders van den
schrijver, die de neutrale pers een langzame
vergiftiging des volks noemt.
Wat is het uitgangspunt van de neu
trale pers
Dit, dat het den lezer wil geven wat op
het groote terrein des levens voorvalt.
Zit nu de vergiftiging daarin, dat zulk
een blad de troebelen uit Rusland vermeldt,
of dat het een verslag geeft van wat het
oorlogsterrein aanbiedt, of een belangrijke
inbraak, een spoorwegongeluk of een moord
aanslag of de uitslag van een aanbesteding
te lezen geeft?
Wel neen toch Want dan zou de mees'
christeljjke pers, die eveueens, o, zoo tuk
is op nieuwsberichten niet minder vergifti
gend op het volk inwerken dan de neu
trale.
Daarin kan het dus niet zitten.
Soms hierin, dat deze laatste niet mee
doet aan politieke beschouwingen
Maar dan moet die schryver wel een
totale vreemdeling in Jeruzalem zjjn om
niet te weten dat de jongste verkiezings
strijd die achter ons ligt ook in de partij
bladen van elke schakeering een zoo be
denkelijke hoogte had verkregen, dat het
voor menigeen een verademing was eens
een courant in banden te kunnen nemén,
waarin nu eens geen politiek, die weinig
anders dan warme hoofden en koude har
ten had gemankt, werd behandeld.
De politiek is als een schoone roos doch
met ontelbaar scherpe doornen, waaraan
men zich onophoudelijk wondt.
In den laatsten tyd heeft men dat maa'
al te zeer ondervonden, en zij is er aller
minst verhevener door geworden sints de
godsdienstleeraren, wier ïoeping het is
vrede te brengen en liefde aan te kwee
ken, zich in ruime mate in het politiek
gedoe hebbeu geworpen, ja, haar hebben
beheerscht.
De schrijver kan uit zjjn eigen omge
ving, en dus van nabij, weten, welk een
onheilige strijd is ontbrand tusschen de
broederen van het zelfde huis, tusschen
de voorgangers en belijders van den chris-
telyken godsdienst, tusschen de volgelin
gen van de christeljjke politiek.
We zouden zeggen, als hij van die poli
tiek geen andere vruchten kan toonen dan
daL ze daar heeft opgeleverd, hjj dan al
lerminst mag spreken van eene vergiftiging
des volks door de neutrale pers, waar het
orgaan der christelijke partij keer op keer
alles behalve te aanschouwen gaf van wat
geleek op uitingen van christelyken broe
dergeest.
Indien tenminste die ontboezemingen als
antwoord moesten dienen op de vraag die
men zou kunnen stellen «Toon mjj uw
44.
Eens op een morgen ging hjj uit als
graat Saint-Viucent, met zjjn jas over den
arm. Hij neemt een huurrijtuig en geeft
den koetsier een adres op in de rue Albo-
ry. Toen hjj uitsteeg was de graaf ver
dwenen om plaats te maken voor een
blond jongmensch. Hjj had zich in het
rjjtuig gegrimeerd. Nu was hjj Panpan,
de held der publieke bals van Montmartre.
Hjj dankte den naam aan de kracht en de
vaardigheid waarmede hy, als het er op
aankomt, klappen kan uitdeelen, >pan,
pan". In de rue Alboury heeft mjjnheer
Panpan een kamer, waar, naar ik meen,
het centraal bureau is van de bende inbre
kers, die onder zjjne bevelen staan. Nu
verder. In de Rue St. Honoré woont een
bookmaker, de heer Filette. Altjjd het
zelfde personnage. Daar neemt hjj com
missi#'» pp, sluit weddenschappen af, maar
de hoofdbronnen zjjn natuurlyk, als bjj
de meesten zjjner vakgenooten, de knoeie
rijen met de jockey's. Filette is kleiner
dan Panpan, bruin, met vollen baard en
spreekt met een sterk zuideljjken tongval.
Panpan is tenor, Filette baryton. Het
derde karakter van dezen handigen gri
meur is dat van vader Poisse. Deze is de
reddende engel van hen, die met hunne
panden, wier herkomst niet altyd te ver
klaren is, bjj de Bank van Leening niet
terecht kunnen. Hjj woont in de rue Thé-
rèse. Grjjze baard, gebogen neus, Duitsch
accent. Slordig gekleed in een gevlekte
en gelapte kamerjapon, het hoofd bedekt
met een zwart kapje. Daar worden ver
handeld ja, wat nietDiamanten bro
ches, schilderyen, aaudeelen op naam, kort
om alle producten vau inbraak, afpersin
gen en diefstal. Maar beschuldig de po
litie niet hem ongehinderd zjjn zaakjes te
laten uitoefenen. Zjj put vele voordeelen
uit haar bekendheid met dezen pandjes
huishouder. Dank zjj zjjne aanwijzingen
heeft de justitie reeds de hand kunnen leg
gen op menigen misdadiger. Jawel, het
beroep van »stille verklikker" versmaadt
onze vrieud ook niet)
En hoedanig is de verhouding tus
schen Rascol en den markies de Prédal-
gonde
Er bestaat hoegenaamd geen verhou
ding tusschen die twee. Prédalgonde kent
niemand anders dan den graaf de St. Vin
cent. Tusschen den markies en de bende,
wier hoofd Rascol is, bestaat een wjjde
klove, schjjnbaar niet te overschrijden,
maar die in éen oogwenk gedempt is wan
neer men weet dat St. Vincent en Rascol
éen is. Het is dus boven allen twjjfel
verheven, dat de markies het geld, noodig
om zjjn schitterende levenswijze te bekos
tigen, put uit de bronnen, welke de winst
gevende takken van industrie aan zjjn oom
oplevert.
Dus een bandiet 1 fluisterde Hiénard.
Ik wenschte dat het anders ware.
En niettemin, zeide Frégose, heb je
alles in het werk gesteld, om je van de
waarheid te overtuigen V
Wees gerust, niets zal mjj weerhou
den Die man is te veel, hjj moet ver
dwijnen.
Wees op uw hoede, waarschuwde
Amoretti. U hebt te doen met lieden die
voor niets terugdeinzen, li woont in een
afgelegen wjjk. Zorg nooit Iaat thuis te
komen en wees steeiis gewapend met een
zesloops revolver.
Ik zal II énard niet verlaten, zij zul
len met twee te doen hebben, sprak Fré
gose.
En ik ben ook zoo gemakkelyk niet,
zeide Jean luchthartig. Ik heb bjj Char-
leraont leeren worstelen en boksen, ik, sla
tnjjii man, zelfs twee.
Maar dergelijke lui wagen zich niet
in een openlijken strjjd. Zij zullen u ver
raderlijk van achteren aanvallen. Een mes
steek in den rug... Nogmaals, wees op
uw hoede. Vooral voor Rascol.
RascolRassolDien naam
heb ik uieer gehoord. Wacht, ik herinner
mij, bij ging door voor den minnaar van
de eigenares van een restaurant, Mevrouw
Lascart.
Amoretti lachte. Mevrouw Lascart,
ook al een stille aanbrengster, evenals va
der Poisse Nog onlangs hebben wij door
haar tusschenkomst den nihilist Tolomine,
die hier bomuien vervaardigde voor zijn
confraters te Petersburg, kunnen arrestee
ren.
Nu wordt mjj alles duideljjk, ver-
